رابطه ی باورهای اساسی و ادراک از روابط والدینی با بهزیستی ذهنی دانش آموزان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار روانشناسی، دانشگاه تهران

2 استادیار روانشناسی، دانشگاه تهران

3 دانشجوی دکتری روانشناسی تربیتی، دانشگاه تهران

d_2_92_12_18_3

چکیده

 
هدف پژوهش حاضر بررسی رابط هی باورهای اساسی و ادراک از روابط والدینی با بهزیستی ذهنی
بود. به همین منظور، 655 دانش آموز دختر و پسر رشته های نظری از دبیرستا نهای شهر تهران به روش
مقیاس ،(POPS) مقیاس ادراک والدین ،(BBI) خوشه ای انتخاب شدند و به سیاهه ی باورهای اساسی
رضایت از زندگی و مقیا سهای عاطفه مثبت و عاطفه منفی پاسخ دادند. یافته های حاصل از تحلیل های
همبستگی و رگرسیون چندمتغیری گام به گام نشان داد که باور به دنیای معنادار، باور به خود مطلوب،
ادراک گرمی والدین و ادراک از حمایت والدین از خود مختاری با بهزیستی ذهنی رابطه ی مثبت دارد.
باور به دنیای معنادار به همراه ادراک گرمی والدین، باور به خود مطلوب وادراک حمایت والدین از خود
مختاری 51 درصد از تغییرات بهزیستی ذهنی را تبیین می کند. بر اساس این یافته ها تلاش برای ایجاد
باورهای مثبت و بهینه سازی روابط والدینی با ارتقاء سطح بهزیستی ذهنی دانش آموزان همراه است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The relationship between basic beliefs and perception of parental relationships and students subjective well-being

نویسندگان [English]

  • E Hejazi 1
  • N Sadeghi 2
  • M Shirzadifard 3
1 Elaheh hejazi, associate professor in Tehran University
2 Assistant professor, Tehran University
3 Ph.D. Candidate of Educational Psychology in Tehran University
چکیده [English]

The current research is aimed to investigate the relationship between
basic beliefs and perception of parental relationships and subjective wellbeing.
To do so, 655 high school students in Tehran (283 boys and 372
girls), were selected through cluster sampling. They were asked to complete
the Basic Beliefs Inventory (BBI), the Perception of Parents Scale (POPS),
the Satisfaction with Life scale, and the Positive and Negative Affection
Scales inventories. Results obtained from correlation and regression
analyses showed that meaningful world belief, favorable self belief, parents’
warmth perception, and perception of parents’ self-autonomy support are
positively and significantly related to subjective well-being. Meaningful
world belief along with perception of parents’ warmth, favorable self belief,
and parents’ self-autonomy support detemine 51% of changes in subjective
well-being. Based on the results of the current study, it is concluded that
attempts to construct positive beliefs and optimizing parental relationships
have important contributions to students’ subjective well-being.

کلیدواژه‌ها [English]

  • basic beliefs
  • perception of parenting
  • subjective well-being
اصغری، مهسا سادات ( 1388 ). رابطه فرزند پروری ادراک شده با هوش هیجانی و خودشناسی انسجامی.
پایان نامه ی کارشناسی ارشد ، دانشگاه تهران.
باباخانی، نرگس ( 1390 ). الگوی تبیین یادگیری خودتنظیم بر اساس ادراک از محیط کلاس درس،
خانواده و احساس تعلق به مدرسه در دان شآموزان دبیرستانی شهر تهرا . ن رساله ی دکتری (چاپ
نشده)، دانشگاه آزاد رودهن.
تنهای رشوانلو، فرهاد و حجازی،الهه ( 1391 ). نقش درگیری، حمایت از خودمختاری و گرمی مادر و پدر
.67-82،(1) در انگیزش خودمختار و عملکرد تحصیلی فرزندان. فصلنامه خانواده پژوهی، 8
خرازی، علینقی و کارشکی، حسین. ( 1388 ). بررسی رابطه مؤلفه های ادراک والدین با راهبرد های
.49-55 ،(1) یادگیری خود تنظیمی. تاز ههای علوم شناختی، 11
Journal of school psychology, winter 2014 مجله ی روان شناسی مدرسه، زمستان 1392
Vol.2, No.4/43-61 43-61/ دوره ی 2، شماره ی 4
59
ربانی زاده، منصوره ( 1389 ). ادراک از فرزند پروری، هویت و جه تگیری آینده در دان شآموزان
دبیرستا نهای منطقه 6 تهرا . ن پایان نامه ی کارشناسی ارشد ، دانشگاه تهران.
زارع، حسین؛ احمدی ازغندی، علی؛ نوفرستی، اعظم و حسینیانی، علی ( 1391 ). اثر آموزش فراشناختی حل
.40-58 ،(2) مسأله بر ناتوانی یادگیری ریاضی. ناتوان یهای یادگیری، 2
شکری، امید، کدیور، پروین و دانشور پور، زهرا. ( 1386 ). تفاوت های جنسیتی در بهزیستی ذهنی: نقش
.20-28، ویژگی های شخصیت. مجله روانپزشکی و روان شناسی بالینی ایران، 13
کاندا، زیوا ( 1999 ). شناخت اجتماع . ی ترجمه حسین کاویانی( 1384 ). تهران: انتشارات مهر کاویان.
Adler, M. G. & Fagley, N. S. (2005). Appreciation: Individual Differences in Finding
Value and Meaning as a Unique Predictor of Subjective Well-Being. Journal of
Personality, 73(1), 79-114.
Andrews, F. M. & Robinson, J. P. (1991). Measures of subjective well-being. In J. P.
Robinson, P. R. Shaver, & L. S. Wrightsman (Eds.), Measures of personality and social
psychological attitudes, 1, 61-114. San Diego, CA: Academic Press.
Ben-Zur, H. (2003). Happy Adolescents: The Link Between Subjective Well-Being,
Internal Resources, and Parental Factors. Journal of Youth and Adolescence, 32(2), 67–
79.
Bettencourt, B. A. & Dorr, N. (1997). Collective self-esteem as a mediator of the
relationship between allocentrism and subjective well-being. Personality & Social
Psychology Bulletin, 23(9), 955-964.
Bowlby, J. (1969). Attachment and loss: Vol. 1 Attachment. New York: Basic Books.
Bradshaw, J., Keung, A., Rees, G. & Goswami, H. (2011). Children's subjective wellbeing:
International comparative perspectives. Children and Youth Services Review, 33,
548–556.
Cantril, H. (1965). The pattern of human concerns. New Brunswick, NJ: Rutgers
University Press.
Catlin, G. & Epstein, S. (1992). Unforgettable experiences: the relation of life events to
basic beliefs about self and world. Social Cognition, 10(2), 189-209.
Deci, E. L., & Ryan, R. M. (1985). Intrinsic motivation and self-determination in human
behavior. New York: Plenum Press.
Diener, E. (1984). Subjective well-being. Psychological Bulletin, 95, 542-575.
Deiner, E., Lucas, R. E., & Oishi, S. (2002). Subjective well-being. Journal of Clinical
Psychology, 24(1), 25-41.
Diener, E., & Lucas, R. E. (1999). Personality and subjective well-being. In D. Kahneman,
E. Diener, & N. Schwarz (Eds.), Well-being: The foundations of hedonic psychology
(pp. 213–229). New York: Russell Sage Foundation.
Diener, E., Suh, E. M., Lucas, R. E., & Smith, H. L. (1999). Subjective well-being: Three
decades of progress. Psychological Bulletin, 125(2), 276–302.
رابطه ی باورهای اساسی و ادراک از روابط والدینی با بهزیستی ذهنی دانش آموزان
60
Diener, E., & Diener, M. (1995). Cross-cultural correlates of life satisfaction and selfesteem.
Journal of Personality and Social Psychology, 68, 653–663.
Dinisman,T.,Motserrat,C.,&Casas,F.(2012).The subjective well-being of Spanish
adolescents: Variations according to different living arrangements. Children and youth
Services Review,34(12), 2374-2380.
Dolan, P., & White, M. P. (2007). How can measures of subjective well-being be used to
inform public policy? Perspectives in Psychological Science, 2(1), 71–85.
Epstein, S. (1973). The self-concept revisited, or a theory of a theory. American
Psychologist, 28(5), 404-416.
Epstein, S. (2003). Cognitive-experiential self-theory of personality. In T. Millon & M. J.
Lerner (Eds.), Comprehensive handbook of psychology, Vol. 5, pp. 159-184, Personality
and Social Psychology. Hoboken, NJ: Wiley.
Grolnick, W. S., Deci, E. L., & Ryan, R. M. (1997). Internalization within the family: The
self-determination theory perspective. In J. E. Grusec & L. Kuczynski (Eds.), Parenting
and children’s internalization of values: A handbook of contemporary theory (pp. 135-
161). New York: Wiley.
Hicks, J. A. & King L. A. (2007). Meaning in life and seeing the big picture: Positive affect
and global focus. Cognition and Emotion, 21(7), 1577-1584.
Janoff-Bulman, R. (1985). The aftermath of victimization: Rebuilding shattered
assumptions. In C. Figley (Ed.), Trauma and its wake, (Vol. 1). New York:
Bruner/Mazel.
Janoff-Bulman, R. (1990). Understanding people in terms of their assumptive worlds. In D.
J. Ozer, J. M. Healy, & A. J. Stewart, (Eds.), Perspectives in personality: Self and
emotion. Greenwich, CT: JAI.
Mccullough, e., Huebner, S. & Laughlin, J. E. (2000). Life Events, Self-concept, and
Adolescents’ Positive Subjective Well-being. Psychology in the Schools, 37(3), 281-
290.
Mroczek, D. K., & Kolarz, C. M. (1998). The effect of age on positive and negative affect:
A developmental perspective on happiness. Journal of Personality and Social
Psychology, 75(5), 1333-1349.
Pacini, R., & Epstein, S. (1999). The relation of rational and experiential information
processing styles to personality, basic beliefs, and the ratio-bias phenomenon. Journal
of Personality and Social Psychology, 76(6), 972-987.
Reker, G. T., Peacock, E. J., & Wong, P. T. P. (1986). Meaning and Purpose in Life and
Well-being: a Life-span Perspective. Journal of Gerontology, 42(1), 44-49.
Robertson, J. F. & Simons, R. L. (1989). Family Factors, Self-Esteem, and Adolescent
Depression. Journal of Marriage and Family, 51(1), 125-138.
Ryan, R. M., & Deci, E. L. (2000). Self-determination theory and the facilitation of
intrinsic motivation, social development, and well-being. American Psychologist, 55,
68-78.
Sandler, J. & Rosenblatt, B. (1962). The concept of the representational world. The
Psychoanalytic Study of the Child, 17, 128-145.
Journal of school psychology, winter 2014 مجله ی روان شناسی مدرسه، زمستان 1392
Vol.2, No.4/43-61 43-61/ دوره ی 2، شماره ی 4
61
Schimmack, U. & Diener, E. (2003). Predictive validity of explicit and implicit self-esteem
for subjective well-being. Journal of Research in Personality, 37(2), 100–106.
Steger, M. F. & Frazier, P. (2005). Meaning in Life: One Link in the Chain From
Religiousness to Well-Being. Journal of Counseling Psychology , 52(4), 574-582.
Zika, S. & Chamberlain, K. (1992). On the relation between meaning in life and
psychological well-being. British Journal of Psychology, 83(1), 133-145.