تاثیرآموزش مهارت‌های مطالعه (روش برنامه ریزی و مدیریت زمان و روش تمرکز و حافظه) بر میزان پیشرفت تحصیلی و انگیزش پیشرفت دانش‌آموزان ایرانی ساکن کشور تاجیکستان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دکتری تخصصی روان شناسی تربیتی، مدرس دانشگاه فرهنگیان، پردیس علامه امینی آذربایجان شرقی

چکیده

هدف از پژوهش حاضر بررسی تاثیرآموزش روشهای مطالعه ی برنامه ریزی و مدیریت زمان و روش تمرکز وحافظه بر میزان پیشرفت تحصیلی وانگیزش  پیشرفت دانش‌آموزان ایرانی ساکن کشورتاجیکستان بود. بدین منظور با به کارگیری روش تجربی و طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون چندگروهی، از جامعه آماری پژوهش که شامل کلیه دانش‌آموزان مدارس ایرانی ساکن در شهر دوشنبه تاجیکستان در مقطع ابتدایی در سال 93-1392 مشغول به تحصیل بودند، تعداد 60 دانش‌آموز در 3 گروه (2 گروه آزمایش و یک گروه کنترل) قرار داده شدند. دانش‌آموزان هر 3 گروه به پرسشنامه انگیزش پیشرفت هرمنس پاسخ داده و معدل نیمسال اول و دوم آنها نیز ثبت شد و افراد گروه‌های آزمایش طی 10 هفته (10 جلسه) آموزش های مربوط به مهارت‌های مدنظر پژوهش را دریافت کردند. پس از مداخله، مجددا دانش‌آموزان پرسشنامه انگیزش پیشرفت را تکمیل نمودند و معدل جدید آنها نیز ثبت شد. در نهایت داده­های پژوهش با استفاده ازآزمون تحلیل کوواریانس چندمتغیره (MANCOVA) تجزیه وتحلیل شدند. نتایج تحلیل های آماری دراین زمینه نشان داد، آموزش روش برنامه ریزی ومدیریت زمان برمیزان پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان بی تاثیر است اما بر انگیزش پیشرفت آنها تاثیر گذار می‌باشد. هم چنین آموزش روش تمرکزو حافظه، برمیزان پیشرفت تحصیلی و انگیزش پیشرفت آنها تاثیرگذار می‌باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The effect of training studying techniques (planning and time management, concentration and memory) on academic achievement and achievement motivation among Iranian students in Tajikistan

نویسنده [English]

  • J Vofouri
Ph.D. in Educational Psychology, Farhangian University, Allameh Amini Campus, East Azerbaijan
چکیده [English]

The present research aims to examine the effect of training studying techniques including planning and time management, concentration and memory on academic achievement and achievement motivation among Iranian students living in Tajikistan. To this end, using experimental method and multi-group pre-test and post-test design, 60 students were put into three groups (2 experimental groups and 1 control group). Hermans achievement motivation questionnaire was filled by the participants in the three groups and their Grade Point Average for previous year was recorded, and the participants in experimental groups were trained for 10 sessions. After the intervention, Hermans achievement motivation questionnaire was filled by the participants and their new Grade Point Average was recorded. Ultimately, the data were analyzed via Multivariate Analysis of Covariance (MANCOVA). The results of statistical analysis indicated that training techniques of planning and time management did not affect students'academic achievement, yet they affected achievement motivation. Furthermore, training techniques of concentration and memory affected achievement motivation and academic achievement.

کلیدواژه‌ها [English]

  • : Academic achievement
  • achievement motivation
  • studying techniques
  • Planning and Time management
  • Concentration and Memory
احتشامی تبار، اکرم. مرادی، علیرضا و شهرآرای، مهرناز (1385). اثربخشی آموزش راهبردهای برنامه ریزی عصبی-کلامی برسلامت عمومی وانگیزش تحصیلی. مجله روان‌شناسی، 1، 65-52.
ابراهیمی قوام آبادی، صغری(1377). اثربخشی سه روش راهبرد یادگیری (آموزش دو جانبه، توضیح مستقیم و چرخه افکار) بر درک مطلب، حل مسئله، دانش فراشناخت، خودپنداره تحصیلی و سرعت یادگیری در دانش‌آموزان دختر دوم راهنمایی معدل پایین تر از 15 شهر تهران. پایان نامه دکتری روان‌شناسی، دانشگاه علامه طباطبایی.
امیدوار، هدایت؛ امیدوار، خسرو و امیدوار، عظیم(1391). تعیین اثربخشی آموزش راهبردهای مدیریت زمان بر سلامت روانی و انگیزش پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان. مجله ی روان شناسی مدرسه، 3، 22-6.
امینیان، امیر حسین و قمی زاده، اقدس(1386). مقایسه دانش‌آموزان موفق و ناموفق از نظر شیوه های مطالعه. مجله مرکز مطالعات و توسعه آموزش علوم پزشکی یزد، 1، 14-8.
اکبری، بهمن (1386). روایی و اعتبار آزمون انگیزش پیشرفت هرمنس بر روی دانش‌آموزان دوره متوسطه استان گیلان. مجله پژوهش در برامه ریزی درسی، 21 (16)، 96-73.
برک، لورا (2007). روان شناسی رشد. ترجمه یحیی سید محمدی، 1387. تهران: نشر ارسباران.
بلوم، بی.اس (1982). ویژگی های آدمی و یادگیری آموزشگاهی. (ترجمه علی اکبر سیف، 1374). تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
بیابانگرد، اسماعیل (1384). رابطه میان عزت نفس،انگیزه پیشرفت و پیشرفت تحصیلی دردانش‌آموزان سال سوم دبیرستانهای تهران.  مطالعات روان‌شناختی، 4(5) ، 144-131.
پاپالیا، دایان (2004). روان‌شناسی رشد و تحول انسان. ترجمه قهستانی، هامایاک آوادیسیانس، حمیدرضا سهرابی، فروزنده داور پناه، افسانه حیات روشنایی و سیامک نقش بندی (1391). تهران: رشد.
تقی زاده، محمد (1376). باد بی آرام نوجوانی( با تاکید بر تربیت و خودپنداری). اصفهان: انتشارات یکتا.
جهان سیر، خسرو؛ صالح زاده، کریم؛ وثاقی، حبیبه و موسوی فر، اقبال (1386). تاثیر مدیریت زمان در پیشرفت تحصیلی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد مراغه. دانش و پژوهش در علوم تربیتی، 16، 114-97.
رئیس سعدی، حسن( 1386). بررسی رابطه انگیزش پیشرفت، اسناد علی و پیشرفت تحصیلی در دانش‌آموزان. پایان نامه ارشد دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی. دانشگاه علامه طباطبائی.
زمینی، سهیلا؛ حسینی نسب، سید داوود و هاشمی، تورج(1386). اثر بخشی راهبردهای برنامه ریز عصبی- کلامی بر انگیزش پیشرفت و پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان. فصلنامه پژوهش در سلامت روان‌شناختی، 3، 59-51.
دلاور، علی(1392). مبانی نظری و عملی پژوهش در علوم انسانی و اجتماعی. تهران: انتشارات رشد.
دهقانی، غلامعلی و سلطان القرائی، خلیل (1393). ارتباط مهارت‌های مطالعه و شیوه آمادگی برای امتحان در دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد. دو ماهنامه راهبردهای آموزش در علوم پزشکی، 1، 56-52.
سیف، علی اکبر(1386). روان‌شناسی پرورشی(روان‌شناسی یادگیری و آموزش). تهران: انتشارات آگاه.
سیف، علی اکبر(1383). روش‌های یادگیری و مطالعه. تهران: نشر دوران.
شکری، امید؛ کدیور، پروین؛ فرزاد، ولی اللّه و سنگری، علی اکبر(1385). نقش صفات شخصیت و رویکردهای یادگیری در پیشرفت تحصیلی دانشجویان، پژوهش‌های روان شناختی، 3 و4. 88-71.
صبحی قراملکی، ناصر؛ حاجلو، نادر و بابایی، کریم(1393). اثربخشی آموزش مهارت‌های مدیریت زمان براهمال کاری دانش‌آموزان. روش‌ها ومدل های روان شناختی، 16، 101-91.
عیسی زادگان، علی؛ دستوری، رامین و عبدلی سلطان احمدی، جواد(1391). بررسی اثر بخشی آموزش راهبردهای برنامه‌ریزی عصبی زبانی برخودکارآمدی، اضطراب و انگیزش پیشرفت. مطالعات روان‌شناختی، 4، 94-73.
گانیه، رابرت میلز (1984). شرایط یادگیری و نظریه آموزش. ترجمه جعفر نجفی زند( 1374). تهران: رشد.
مصطفائی، علی (1385). بررسی تاثیر آموزش راهبردهای فراشناختی بر منبع کنترل دانش فراشناختی و انگیزش پیشرفت در دانش‌آموزان پسر سال سوم راهنمایی شهرستان بوکان. تبریز: دانشگاه تبریز.
ملک پور، مختار؛ آقابابایی، سارا؛ عابدی، احمد و شوشتری، مژگان (1392). اثربخشی آموزش حافظه کاری برکارکردهای اجرایی و عملکردتحصیلی دانش‌آموزان بانارسایی در املا.  فصلنامه افراد استثنایی، 9، 19-1.
Akbari,  B. (2007). Validity of motivation questionnaire of Heremence on students of high school in Guilan Providence. knowledge and research in educational sciences, 21(16):73- 96. (Persian).
Barrera,L. B. (2010). The effects of depression and achievement motivation on academic performance. Doctoral Dissertation, ,  Texas A&M University.
Beckmann, J., &Kazen, M. (1994).Action and state orientation and the performance of top athletes.InKuhl&J, Beckmann (Eds.).Volition and personality: Actionversus state orientation (pp. 439-451). Seattle. WA: Hogrefe& Huber.
Biggs, J.B(1995). Assumpthions underlying to educational assessment, Curriculum Forum, 4, 2, 1-22.
Boehler, M. L., Schwind, C. J.,  Folse, R. (2001). An evaluation of study habits ofthird-year medical students in a surgical clerkship. Am J Sur; 181 (3): 268-71.
Bruinsma, M . (2004). Motivation, cognitive processing and achievement in higher education. Journal of Learning and Instruction.14. P : 549–568.
Brunstein, J. C. Maier, G. W. (2005). Implicit and self-attributed motives to achieve: two separate but interacting needs. Journal of Personality and Social Psychology,89, 205-222.
Burhans, K. K.,  Dweck, C. S. (1995). Helplessness in early childhood: The role of contingent worth. Child Development, 66, 1719-1738.
Brian W,C..dominik,G. (2007). Meta cognition of problem –solving strategies in brazil , India, and the united states. Journal of cognitionand culture. 7, 150-167.
Caldwell, L. T. (2005).Considering achievement motives: Exploring educational success in african American students. Doctoral Dissertation, Southern Illinois University Carbondale.
Cigularov. P. K.  (2008).  Achievement motivation in bulgaria and the united states: A cross-country comparison. Doctoral Dissertation, Colorado State University.
Cassidy, T., Lynn, R. (1989). A multifactorial approach to achievement motivation: The development of a comprehensive measure. Journal of Occupational andApplied Psychology, 72,301-311.
Chan, C. Y.(2009). Hope, Pparticipatio, And subjective well_being of people with spinal cord injuries in the community.Doctoral Dissertation, University Of Wisconsin _Madison.
Chang, F., Burns, B. (2005). Attention in preschoolers: Associations with effortful control and motivation. Child Development, 76, 247-263.
Clark. L. C.(2010). Differenes in domains of achievement motivation based on gender and development group.Doctoral Dissertation, Western Carolina University.
Deci, E. L. (1971). Effects of externally mediated rewards on intrinsic motivation.Journal of Personality and Social Psychology, 18, 105-115.
Deci, E. L., Vallerand, R. J., Pelletier, L. G., Ryan, R. M. (1991). Motivation and education: The self-determination perspective. Educational Psychologist, 26(3 & 4), p. 325-346.
Dweck, C. S., & Leggett, E. L. (1988). A social-cognitive approach to motivation and personality.Psychological Review, 95, 256-273.
Derossis AM, Rosa DD, Schwartz A, HaugeLS, BordageG(2004). Study habits of surgeryresidents and performance on American Boardof Surgery In-Training examinations. Am J Sur; 188 (3): 230-6.
Frager, R., Fadiman, J., McReynolds, C, & Cox, R. Ed. (1987).Motivation and Personality 3rd ed: Abraham Maslow. New York: Addison-Wesley EducationalPublishers Inc.
Fullk, B. (1994). Strategies to improve studentmotivation. Intervention in school & Clinic. Vol, 30.Issue, 1. pp, 28.
Heggestad, E. D., Kanfer, R. (2000). Individual differences in trait motivation: Development of the Motivational Trait Questionnaire. International Journal ofEducational Research, 33, 751-776.
Heyman, G. D., Dweck, C. S., Cain, K. M. (1993). Young children's vulnerability to self-blame and helplessness: Relationships to beliefs about goodness. ChildDevelopment, 63, 401-415.
Hokoda, A., &Fincham, F. D. (1995).Origins of children's helpless and mastery achievement patterns in the family. Journal of Educational Psychology, 87, 375- 385.
Lynn, R. (1969). An achievement motivation questionnaire. British Journal of Psychology, 60(4), 529-534.
Kaplan, A., Middleton, M.J., Urdan, T.,  Midgley, C. (2002). Achievement goal theory: Defining goals and goal structures. In C. Midgley (Ed.), Goals, goal structures,and patterns of adaptive learning (pp. 22-52). NJ: Erlbaum.
Macnamara D, PennerK(2006). Using study skills andmotivation predict academic success. J Res Math Educ.; 21(1):33-46.
Man, F. Nygard, R., Gjesme, T. (1994). The achievement motives scale (AMS): Theoretical basis and results from a first try-out of a Czech form. ScandinavianJournal of Educational Research, 38, 209-218.
McClelland, D. (1985). How motives, skills, and values determine what people do. American Psychologist, 40, 812-825.
Miller, S.M(1980).Why having control reduce stress: if I can stop the roller coaster I don’t want to get off, in, j. Garber and M. E.P. Seligman (Eds), Human helplessness: theory and applications. New York: Academic Press.
Nagy, G, Trautwein, U., Baumert, J., Koller, O., Garrett, J. (2006). Gender and course selection in upper and secondary education: Effects of academic self-concept and intrinsic value. Educational Research and Evaluation, 12, 323-345.
Newstead, S.E.(1992). Astudy of two quick-essay methods of assessing individual differences in student learning, British Journal of Educational Psychology, 62, 29-312.
Olmos OL, Lusung-OyzonMVP(2008). Effects of prior knowledge and lesson outline on note taking and test scores. Education Quarterly; 66(1):71-86.
Patel, M. D. (2005). The Effects of Temperament and Schooling on Achievement Motivation in First-Grade Children.Doctoral Dissertation, George Mason University.
Pintrich, P., Schunk, D. (1996).Motivation in education: Theory, research & applications. Englewood Cliffs, NJ: Prentice-Hall.
Reeder. C. M. (2010). The role of trait achievement motivation and ability in predicting academic performance trajectories. Doctoral Dissertation, Michigan State University.
Ross, C.E. Broh. B.A(2002). The Roles of Self-esteem and the seconce of Oersonal Control in the Academic Achievement Pocess, Sociology of Education, 4, 270-284.
Simpson, M. L. & Randall, S. N. (2000). Vocabulary development at the college level. In Reynolds, W. M. & Miller, G. E. (Eds). Handbook of psychology: Vol, 7. Educational psychology. pp, 347.
Sadler-Smith, E.(1997). Learning style: frameworks and instruments. Educational Psychology, 17, 15-63.
Settlemyer, B. J. (2010). Achievement  motivation profiles of 2010 academic year graduates newberry college. Doctoral Dissertation,  Oklahoma State University.
Stipek, D. J. (2002). Motivation to learn. Boston:Allyn & Bacon.
Tanaka, A., Yamauchi, H. (2001). A model for achievement motives, goal orientations, intrinsic interest, and academic achievement. Psychological Reports, 88(1), 123-135.
Tuckman, B. W. (2003). The effect of learning and motivation strategies training on college students’ achievement.Journal of College Student Development, 44, 430- 437.
Vandamme, J.W. Mertens, W,(2000). Academic self-concept and academic achievement, Cause and effect. Biennial Meeting of the society for Research in child development, http:// www. Askeric. Org/ Cgibin:[ accessed 20April 2001].
Wigfield, A., Eccles, J. S., Schiefele, U., Roeser, R., Davis-Kean, P. (2006). Development of achievement motivation. In W. Damon and N. Eisenberg (Eds.), Handbook of child psychology (6th ed.). New York: Wiley.
Wigfield, A., Eccles, J. S. (Eds.).(2002). Development of achievement motivation. San Diego, CA: Academic Press
Yin, w.  (2010). The Effects of Technology on Students’ Achievement Motivation in Chinese College English Classes. Doctoral Dissertation.State University of New York.
Zimmerman, J., Bandura, A. (1992). Self-motivation for academic attainment: The role of self-efficacy beliefs and personal goal setting. American Educational Research Journal, 29, 663-676.