بررسی ویژگی‌های روان‌سنجی مقیاس نیازهای بنیادین روان‌شناختی دانش‌آموزان در مدرسه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه علوم تربیتی، دانشگاه محقق اردبیلی

2 کارشناس ارشد مشاورۀ خانواده، دانشگاه محقق اردبیلی

10.22098/jsp.2018.663

چکیده

هدف پژوهش حاضر، بررسی ویژگی­های روان‌سنجی مقیاس نیازهای بنیادین روانشناختی دانش­آموزان در مدرسه در نمونه­ای از دانش­آموزان ایرانی بود. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه­ی آماری پژوهش را تمامی دانش­آموزان مدارس دوره­ی متوسطه­ی دوّم شهر پارس­آباد (استان اردبیل) در سال‏تحصیلی 1396 تشکیل می­دادند که از میان آنها با استفاده از روش نمونه­گیری تصادفی خوشه­ای، 323 دانش‏آموز به عنوان نمونه انتخاب شدند که در نهایت، پرسشنامه­ی 303 دانش­آموز قابل تحلیل بود. برای جمع­آوری داده­ها از مقیاس نیازهای بنیادین روانشناختی دانش­آموزان در مدرسه و فرم­کوتاه مقیاس بهزیستی ذهنی نوجوانان در مدرسه  استفاده شد. نتایج تحلیل عاملی تاییدی، علاوه بر عامل کلّی نیازهای بنیادین روانشناختی دانش­آموزان در مدرسه، سه عامل استقلال، ارتباط و شایستگی را برای مقیاس نیازهای بنیادین روانشناختی دانش­آموزان در مدرسه تایید کرد. نتایج ضرایب همبستگی پیرسون برای بررسی روایی همزمان مقیاس نیازهای بنیادین روانشناختی دانش­آموزان در مدرسه نشان داد که بین نمره­ی دانش‏آموزان در خرده­مقیاس­های نیازهای بنیادین روانشناختی دانش­آموزان در مدرسه با دو خرده­مقیاس فرم کوتاه مقیاس بهزیستی ذهنی نوجوانان در مدرسه (رضایت از مدرسه و عاطفه در مدرسه) همبستگی مثبت و معناداری وجود دارد. همسانی درونی مقیاس نیازهای بنیادین روانشناختی دانش­آموزان در مدرسه بر حسب ضرایب آلفای کرونباخ محاسبه شد و با ضرایب همبستگی 70/0 تا 82/0 مورد تایید قرار گرفت (01/0>P). پایایی بازآزمایی مقیاس نیازهای بنیادین روانشناختی دانش‏آموزان در مدرسه براساس نتایج دو بار اجرای آزمون محاسبه شد و با ضرایب همبستگی 68/0 تا 78/0 برای نمره‏ی ­کل مقیاس نیازهای بنیادین روانشناختی دانش­آموزان در مدرسه و خرده­مقیاس‏های آن، مورد تایید قرار گرفت (01/0>P). بنابراین، براساس یافته­های این پژوهش می­توان نتیجه گرفت که مقیاس نیازهای بنیادین روانشناختی دانش‏آموزان در مدرسه برای سنجش این سازه در نمونه­های دانش­آموزان ایرانی از روایی و پایایی کافی برخوردار است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The study of psychometric properties of the students’ basic psychological needs at school scale

نویسندگان [English]

  • A Sheykholeslami 1
  • S Khakdal Gojebagloo 2
1 Assistant Professor, University of Mohaghegh Ardabili
2 MA in Family Counseling, University of Mohaghegh Ardabili
چکیده [English]

The aim of this descriptive-survey study was to investigate the psychometric properties of the students’ basic psychological needs at school scale in Iran. The population included all senior high school students in Parsabad city (Ardabil) in academic year of 2017 and 323 were selected using random cluster sampling and finally 303 were used for the study. For data collection, students’ basic psychological needs at school scale and adolescents’ brief subjective well-being in school scale were used. Results of confirmatory factor analysis, principle factor students’ basic psychological needs at school, three factor of autonomy, relatedness and competence were determined for students’ basic psychological needs at school scale. Results of Pearson correlation to investigate concurrent validity of students’ basic psychological needs at school scale showed that across subscales students’ basic psychological needs at school scale with two component of brief adolescents’ subjective well-being (school satisfaction and affect in school), there was a positive and significant correlation. For the internal consistency of students’ basic psychological needs at school scale, Cronbach's alpha with correlation coefficient of 0.70 to 0.82 was confirmed. Test-retest reliability of students’ basic psychological needs at school scale with correlation coefficient of 0.68 to 0.78 for total scale and subscales were confirmed. The results of students’ basic psychological needs at school scale for assessing this construct among Iranian from validity and reliability.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Students’ basic psychological needs at school scale
  • autonomy
  • relatedness
  • competence
غلامعلی لواسانی، مسعود؛ خضری آذر، هیمن؛ امانی، جواد و علیزاده، صالح. (1390). پیشرفت تحصیلی: نقش نیازهای روانشناختی اساسی و سبک‏های هویت. پژوهش‏های آموزش و یادگیری، (1) 2، 38-25.
هاشمی نصرت آباد، تورج؛ واحدی، شهرام؛ و امانی ساری بگلو، جواد. (1393). فرهنگ مدرسه، نیازهای روانشناختی اساسی و عملکرد تحصیلی دانش‏آموزان: آزمون یک الگوی علّی. پژوهش در یادگیری آموزشگاهی و مجازی، (6) 2، 80-71.
Brien, M., Forest, J., Mageau , G, A., Boudrias, J. S., Desrumaux., P., Brunet, L. & et al. (2012). The basic psychological needs at work scale: measurement invariance between Canada and France. Applied Psychology: Health and Well-Being, 4,167-187.
Deci, E. L. & Ryan, R. M. (2008). Facilitating optimal motivation and psychological well-being across life’s domains. Canadian Psychology, 49, 14-23.
Evans, P., McPherson, G. E. & Davidson, J. W. (2013). The role of psychological needs in ceasing music and music learning activities. Psychology of Music, 41 (5), 600-619.
Gagné, M. (2003). The role of autonomy support and autonomy orientation in prosaically behavior engagement. Motivation and Emotion, 27, 199-223.
Gholamali lavasani, M., khezri azar, H., Amani, J., alizadeh, S. (2011). Academic Achievement in University: The Role of Basic Psychological Needs and Identity Styles. Educational and learning research, 2 (1), 25-38. (Persian).
Hashemi Nosrat Abad, T., Vahedi, SH. & Amani Saribagloo, J. (2014). School Culture, Basic Psychological Needs and Students' Academic Performance: Testing a Causal Mode. Research in school and virtual learning, 2 (6), 71-80. (Persian).
Johnston, M. M. & Finney, S. J. (2010). Measuring basic needs satisfaction: Evaluating previous research and conducting new psychometric evaluations of the basic needs satisfaction in general scale. Contemporary Educational Psychology, 35 (4), 280-296
Meyer, B., Enstorm, M. K., Harstveit, M., Bowles, D. P. & Beevers, C. G. (2007). Happiness and despair on the catwalk: Need satisfaction, wellbeing, and personality adjustment among fashion models. The Journal of Positive Psychology, 2, 2-17.
Niemiec, C. P. & Ryan, R. M. (2009). Autonomy, competence, and relatedness in the classroom: Applying selfdetermination theory to educational practice. Theory and Research in Education, 7 (2), 133-144.
Ryan R. M., Lynch, M. F., Vansteenkiste, M. & Deci E. L. (2010). Motivation and autonomy in counseling, psychotherapy, and behavior change: A look at theory and practice. Couns Psychol, 39, 193-260.
Sheldon, K. M., Elliot, A. J., Kim, Y. & Kasser, T. (2001). What is satisfying about satisfying events? Testing 10 candidate psychological needs. Journal of Personality and Social Psychology, 80, 325-339.
Talley, A. E., Kocum, L., Schlegel,R. J., Molix, L. & Bettencourt, A. (2012). Social roles, basic need satisfaction, and psychological health: the central role of competence. Personality and Social Psychology Bulletin, 38 (2), 155-173.
Thogersen-Ntoumani, C. & Ntoumanis, N. (2007). A self-presentation theory approach to the study of body image concerns, self-presentation and self-perceptions in a sample of aerobics instructors. Journal of Health Psychology, 12, 301-315.
Thogersen-Ntoumani, C. & Ntoumanis, N. (2007). A self-presentation theory approach to the study of body image concerns, self-presentation and self-perceptions in a sample of aerobics instructors. Journal of Health Psychology, 12, 301-315.
Tian, L., Han, M. & Huebner, E.S. (2014). Preliminary development of the Adolescent Students’ Basic Psychological Needs at School Scale. Journnal of Adolescence, 37, 257-267.
Tian, L., Wang, D. & Huebner, E.S. (2014). Development and validation of the brief adolescents’ subjective well-being in school scale (BASWBSS). Social Indicators Research, 120 (2), 615-634.
Vallerand, R. J. (1997). Toward a hierarchical model of intrinsic and extrinsic motivation. In Zanna,M. P. (ed.), Advances in Experimental Social Psychology. Academic Press, San Diego, 271-360.
Vansteenkiste, M., Lens, W., Soenens, B. & Luyckx, K. (2006). Autonomy and relatedness among chinese sojourners and applicants: Conflictual or independent predictors of well-being and adjustment? Motivation and Emotion, 30, 273-282.