بررسی رابطه بین عملکرد خانواده و تنظیم شناختی هیجان با بهزیستی روان‌شناختی دانش‌آموزان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه علوم تربیتی، دانشگاه تبریز

2 دانشیار گروه روانشناسی، دانشگاه کردستان

3 کارشناس ارشد مشاوره مدرسه، دانشگاه کردستان

10.22098/jsp.2020.943

چکیده

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بین عملکرد خانواده و تنظیم شناختی هیجان با بهزیستی روان­شناختی در دانش آموزان دختر مقطع متوسطه انجام شد. تحقیق حاضر یک پژوهش همبستگی بود. جامعه آماری تحقیق کلیه دانش آموزان دختر مقطع متوسطه شهر مرند بودند (۴۸۰N=) که از بین آنها تعداد ۲۱۵ نفر به صورت تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه­های عملکرد خانواده (اپشتاین، بالدوین و بیشاب)، تنظیم شناختی هیجان (گارنفسکی، کرایج و اسپینهوفن) و بهزیستی روان­شناختی (ریف) بود. تحلیل داده­ها با استفاده از روش همبستگی ساده و رگرسیون انجام شد. نتایج نشان داد که که بین متغیر عملکرد خانواده با بهزیستی روان­شناختی رابطه مثبت و معنادار  و بین متغیر تنظیم شناختی هیجان با بهزیستی روانشناختی رابطه مثبت و معنادار وجود دارد (05>P). نتایج بیانگر این بود که متغیر عملکرد خانواده و متغیر تنظیم شناختی هیجان می­توانند بهزیستی روان­شناختی را در دانش­آموزان دختر به طور مثبت و معناداری پیش­بینی کنند. در نتیجه می‌توان گفت با افزایش عملکرد خانواده و  تنظیم شناختی هیجان در دانش­آموزان دختر، بهزیستی روان­شناختی آنان نیز افزایش می­یابد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

On the relationship between family functioning and cognitive emotion regulation with students' psychological well-being

نویسندگان [English]

  • A Gharadaghi 1
  • M Zemestani 2
  • Z Valiei 3
1 Assistant Professor, Department of Educational Sciences, University of Tabriz
2 Associate Professor, Department of Psychology, University of Kurdistan
3 M.A. in School Counseling, University of Kurdistan
چکیده [English]

This study aimed to investigate the relationship between family function and cognitive regulation of emotion with psychological well-being in high school students in Marand City. The population of the study were all high school female students (N=480) from whom 215 students were randomly selected and participated in the study. The questionnaires used to collect the data included family function questionnaire (Epstein, Baldwin, and Bishop), cognitive emotion regulation questionnaire (Garnefsky, Craij, and Spinhophen) and psychological well-being (Reif). The present study was a correlational study and the data analysis was performed using simple correlation and regression. The correlation results showed that there was a positive and significant relationship between the family function variable and psychological well-being and a positive and significant relationship between the variable of cognitive emotion regulation and psychological well-being (p ˂ .05). The regression coefficient results also indicated that the family function variable and the cognitive adjustment variable can provide psychological well-being in female students with positive and meaningful prediction. Therefore, it can be said that with increasing family function and also with increasing cognitive emotion regulation in female students, their psychological well-being also increases.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Family function
  • cognitive emotion regulation
  • psychological well-being
  • female students

مراجع

برجعلی، احمد (1380). تحول شخصیت در نوجوان، تهران: انتشارات ورای دانش.
بیرامی، منصور؛ موحدی، یزدان و میناشیری، عبدالخالق (۱۳۹۲). مقایسه تنظیم شناختی هیجان در دانشجویان سیگاری و غیر سیگاری. مجله دانشگاه علوم پزشکی مازندران، 23 (109)، 150-143.
تبریزچی، نرگس و وحیدی، زهره (۱۳۹۴). مقایسه تنظیم هیجان، ذهن آگاهی و بهزیستی روان شناختی در مادران دانش آموزان با و بدون ناتوانی یادگیری. مجله ناتوانی های یادگیری، 4(4)، 35-21.
زاده محمد، علی و ملک خسروی، غفار (1385). بررسی مقدماتی ویژگی های روان سنجی و اعتبار یابی مقیاس سنجش کارکرد خانواده. فصلنامه خانواده پژوهی، ۵، 8۹-6۹.
صالحی، اعظم؛ مظاهری، زهرا؛ آقاجانی، زهرا و جهانبازی، بنفشه (۱۳۹۴). نقش راهبردهای شناختی تنظیم هیجان در پیش بینی افسردگی. دانش و پژوهش در روان شناسی کاربردی، 16(1)، 117-108. 
صیادی، علی (1381). بررسی اثرات متقابل کارایی خانواده در بروز مشکلات روانی نوجوانان دختر و پسر پایه سوم متوسطه شهر تهران، پایان نامه کارشناسی ارشد، تهران: دانشگاه علامه طباطبایی.
عیسی زادگان، علی؛ جناآبادی، حسین و سعادتمند، سعید (۱۳۹۰). رابطه بین راهبردهای تنظیم شناختی هیجان، خلاقیت هیجانی، عملکرد تحصیلی با بهداشت روانی دانشجویان. مجله علوم رفتاری، 5(1)، 53-44.
کهریزه، چیمن؛ بزازیان، سعیده و قمری، محمد (۱۳۹۳).رابطه سخت رویی روانشناختی و عملکرد خانواده با بهزیستی ذهنی پرستاران. مجله مراقبت های پیشگیرانه در پرستاری و مامایی، 4(1)، 53-44.
میکائیلی منیع، فرزانه (۱۳۹۲). مقایسه مشکلات تنظیم هیجانی در افراد با رفتارهای جنسی پرخطر و عادی، مجله دانشگاه علوم پزشکی مازندران، ۲۳ (109)، 214-206.
نوابی نژاد، شکوه (13۸۰). مشاوره ازدواج و خانواده درمانی. تهران. انتشارات انجمن اولیاء و مربیان.
یوسفی، جعفر (۱۳۹۴). رابطه راهبردهای تنظیم هیجانی و هیجان های مثبت و منفی با سلامت روانی دانشجویان. مجله دانشکده علوم پزشکی نیشابور، 3(1)، 74-66.
Aldoa, D., Jazayeri, H., Goldin, R., & Gross, J. J. (2014). Adaptive and maladaptive emotion regulation strategies: Interactive effects during CBT for social anxiety disorder. Journal of Anxiety Disorders, 28(4), 382-389.
Bandura, A., Caprara, G, V., & Barbaranelli, C., Regalia, C., & Scabini, E. (2011). Impact of family efficacy beliefs on quality of family functioning and satisfaction with family life. Applied Psychology: An International Review, 60(3), 421–448.
Eisenberg, N., Fabes, R. A, Guthrie, I. K., & Reiser, M. (2000). Dispositional emotionality and regulation: Their role in predicting quality of social functioning. Journal of Personality and Social Psychology, 78, 138-157.
Eyni, S. (2020). The effectiveness of mentalization based therapy on improving object relations of people with borderline personality disorder. Journal of Research in Psychopathology,1(1), 30-43.
Garnefski, N., Baan, N., & Kraaij, V. (2005). Psychological distress and cognitive emotion regulation strategies among farmers who fell victim to the foot-and-mouth crisis. Personality and Individual Differences, 38(6), 1317–1327.
Garnefski, N., Kraaij, V., & Spinhoven, P. (2001). Negative life events, cognitive emotion regulation, and emotional problems. Personality and Individual Differences,30(8), 1311–1327.
Gratz, K. L., & Tull, M. T. (2010). Emotion regulation as a mechanism of change in acceptance-and mindfulness-based treatments. Assessing mindfulness and acceptance processes in clients: Illuminating the theory and practice of change, 107-133.
Gross, J. J. (2015). Emotion regulation: Current status and future prospects. Psychological Inquiry, 26(1), 1-26.        
Gross, J. J., & Thompson, R. A. (2007). Emotion regulation: Conceptual foundations. In: Gross JJ. Handbook of emotion regulation. New York: Guilford Press; 3-2
Gross, J.J., & John, O.P. (2003). Individual differences in tow emotion regulation processes: implications for affect, relationships, and well-being. Journal of Personality and Social Psychology, 85, 348-362.
Hashemi, Z. (2020). Effectiveness of metacognitive therapy in patient with Depression: 2 years follow up. Journal of Research in Psychopathology,1(1), 20-28.
Hauser, R.M., Springer, K.W., & Pudrovska. T. (2005). Temporal structures of psychological well-being: continuity or change. Journal of Intellectual Disability Research, 12(1), 874-882.
McRae, K., & Gross, J. J. (2020). Emotion regulation. Emotion, 20(1), 1.
Narimani, M., Basharpoor, S., & Ahmadi, S. (2020). Predicting the tendency towards High-risk Behaviors based on Moral disengagement with the Role of the Mediator Difficulties in Emotion Regulation (Structural Equation Modeling). Journal of Research in Psychopathology,1(2), 56-81.
Narimani, M., Taghizadeh Hir, S., Sadeghi, G.,& Basharpoor, S. (2020). Effectiveness of visual perception training in the improvement of the working memory of students with attention-deficit hyperactivity disorder. Journal of Research in Psychopathology, 1(1), 456-466.
Palmer, C. A., Oosterhoff, B., Bower, J. L., Kaplow, J. B., & Alfano, C. A. (2018). Associations among adolescent sleep problems, emotion regulation, and affective disorders: Findings from a nationally representative sample. Journal of Psychiatric Research, 96, 1-8.
Sheeyer, L. Alpert, A. et al. (2001). Family support and conflict prospective relations to adolescent depression. The Journal of Abnormal Child Psychology. 52, 8-23.
Sheppes, G., Suri, G., & Gross, J. J. (2015). Emotion regulation and psychopathology. Annual Review of Clinical Psychology, 11, 379-405.
Sloan, E., Hall, K., Moulding, R., Bryce, S., Mildred, H., & Staiger, P. K. (2017). Emotion regulation as a transdiagnostic treatment construct across anxiety, depression, substance, eating and borderline personality disorders: A systematic review. Clinical Psychology Review. 57, 141–163. 
Stevenson, J. C., Millings, A., & Emerson, L. M. (2019). Psychological well-being and coping: The predictive value of adult attachment, dispositional mindfulness, and emotion regulation. Mindfulness, 10(2), 256-271.
Whisman, M. A. (2019). Psychopathology and couple and family functioning. In APA handbook of contemporary family psychology: Applications and broad impact of family psychology, Vol. 2 (pp. 3-20). American Psychological Association.
Zemestani, M., Fazeli Nikoo, Z. (2020). Effectiveness of mindfulness-based cognitive therapy for comorbid depression and anxiety in pregnancy: a randomized controlled trial. Archives of Women's Mental Health, 23(2), 207–214.
Zemestani, M., & Ottaviani, C. (2016). Effectiveness of mindfulness-based relapse prevention for co-occurring substance use and depression disorders. Mindfulness, 7(6), 1347-1355.
Zemestani, M., Imani, M., & Ottaviani, C. (2017). A preliminary investigation on the effectiveness of unified and transdiagnostic cognitive behavior therapy for patients with comorbid depression and anxiety. International Journal of Cognitive Therapy, 10(2), 175-185.
Zemestani, M., Davoodi, I., Honarmand, M. M., Zargar, Y., & Ottaviani, C. (2016). Comparative effects of group metacognitive therapy versus behavioural activation in moderately depressed students. Journal of Mental Health, 25(6), 479-485.
روان شناسی مدرسه و آموزشگاه
دوره 9، شماره 2
تیر 1399
صفحه 108-122

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار