نقش صلاحیت‌های حرفه‌ای، خودکارآمدی تدریس و ادراک شایستگی در پیش‌بینی رضایت شغلی معلّمان دانش‌آموزان استثنائی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد، گروه مشاوره، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

2 کارشناسی‌ارشد روانشناسی تربیتی، گروه مشاوره، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

3 استادیار روانشناسی و آموزش کودکان استثنائی، گروه روانشناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل ایران

4 استاد گروه مشاوره، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

چکیده

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش صلاحیت‌های حرفه‌ای، خودکارآمدی تدریس و ادراک شایستگی در پیش‌بینی رضایت شغلی معلّمان دانش‌آموزان استثنائی انجام گرفت.
روش: روش پژوهش، توصیفی و از نوع همبستگی بود. جامعه‌ی آماری پژوهش را تمامی معلّمان دانش‌آموزان استثنائی شهر اردبیل در سال‌تحصیلی 1403-1402 تشکیل ‌دادند که از میان آن‌ها با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای 210 نفر (97 معلّم زن و 113 معلّم مرد) به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسشنامه‌ی صلاحیت‌های حرفه‌ای معلّمان، پرسشنامه‌ی خودکارآمدی تدریس معلّمان، پرسشنامه‌ی شایستگی حرفه‌ای معلّمان و پرسشنامه‌ی رضایت شغلی مینه‌سوتا استفاده شد. داده‏ها ‏‏با روش آماری ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.
یافته‌ها: یافته‌ها نشان داد که بین صلاحیت‌های حرفه‌ای، خودکارآمدی تدریس و ادراک شایستگی با رضایت شغلی معلّمان دانش‌آموزان استثنائی رابطه‌ی مثبت معناداری وجود دارد. همجنین، نتایج تحلیل رگرسیون آشکار کرد که 55 درصد از رضایت شغلی معلّمان دانش‌آموزان استثنائی توسط صلاحیت‏های ‏حرفه‏ای، خودکارآمدی تدریس و ادراک شایستگی قابل تببین است (01/0p<).
نتیجه‌گیری: بنابراین، می‌توان نتیجه گرفت که صلاحیت‌های حرفه‌ای، خودکارآمدی تدریس و ادراک شایستگی در پیش‌بینی رضایت شغلی معلّمان دانش‌آموزان استثنائی نقش معنا‌داری دارند که نیازمند توجه و برنامه‌ریزی توسط مسئولین آموزش و پرورش استثنائی می‌باشند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The role of professional qualifications, teaching self-efficacy and competence perception in predicting the job satisfaction of teachers of exceptional students

نویسندگان [English]

  • Ali Sheykholeslami 1
  • Asma Heydari 2
  • Nastaran Seyedesmaili Ghomi 3
  • Esmaeil Sadri Damirchi 4
1 Professor, Department of Counseling, Faculty of Educational Sciences and Psychology, University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil, Iran
2 M.A. of Educational Psychology, Department of Counseling, Faculty of Educational Sciences and Psychology, University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil, Iran
3 Assistant Professor of Psychology and Education of Exceptional Children, Department of Psychology, Faculty of Educational Sciences and Psychology, University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil, Iran
4 Professor, Department of Counseling, Faculty of Educational Sciences and Psychology, University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil, Iran
چکیده [English]

Objective: The present study was conducted with the aim of investigating the role of professional qualifications, teaching self-efficacy and competence perception in predicting the job satisfaction of teachers of exceptional students.
Method: The research method was descriptive and correlational. The statistical population of the research was formed by all the teachers of exceptional students in Ardabil city in the academic year of 2023-2024, from which 210 people (97 female teachers and 113 male teachers) were selected as a sample using stratified random sampling. To collect data, teachers' professional qualifications questionnaire, teachers' teaching self-efficacy questionnaire, teachers' professional competence questionnaire and Minnesota job satisfaction questionnaire were used. The data were analyzed by Pearson's correlation coefficient and regression coefficient.
Results: The findings showed that there is a significant positive relationship between professional qualifications, teaching self-efficacy and competence perception with the job satisfaction of teachers of exceptional students. Likewise, the results of the regression analysis revealed that 55% of the job satisfaction of teachers of exceptional students can be explained by professional qualifications, teaching self-efficacy and competence perception (p<0.01).
Conclusion: Therefore, it can be concluded that professional qualifications, teaching self-efficacy and competence perception play a significant role in predicting the job satisfaction of teachers of exceptional students, which require attention and planning by exceptional education officials.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Professional qualifications
  • teaching self-efficacy
  • competence perception
  • job satisfaction
  • teachers of exceptional students

مراجع

برزگربفرویی، ک. (1394). رابطه باورهای معرفت شناختی و خودکارآمدی تدریس در معلّمان دانش‌آموزان با نیازهای ویژه. فصلنامه افراد استثنائی، 5(20)، 24-1. [DOI:10.22054/jpe.2015.3605]
جوادی، ر. خ.، رسولی، م.، نظری، ع. م.، و حسنی، ج. (1394). بررسی عوامل فردی، اجتماعی و سازمانی موثر بر رضایت شغلی معلّمان، مجله مطالعات روان شناسی صنعتی و سازمانی، 2(2). [DOI:10.22055/jiops.2017.23449.1057]
سپهوند، ر.، و منتظری، ر. (1400). اثر احساس صلاحیت بر رضایت مسیر شغلی با نقش میانجی فلات زدگی شغلی و محرومیت نسبی (مورد مطالعه: ادارات دولتی منتخب شهرستان نجف آباد). فصلنامه مدیریت بهره وری، 15(4). [DOI:10.30495/qjopm.2021.1867466.2446]
شیخ الاسلامی، ع.، دادجویی، ر.، و سیداسماعیلی قمی، ن. (1399). نقش اشتیاق شغلی و رضایت شغلی معلمان در پیش ‏بینی پیوند با مدرسه ‏ی دانش‌آموزان. مجله مطالعات روانشناسی تربیتی، 40، 33-20. [DOI: 10.22111/jeps.2020.5838] 
شیخ الاسلامی، ع.، و سیداسماعیلی قمی، ن. (1398). اثربخشی آموزش فنون مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر پریشانی روانشناختی مادران دارای فرزند با ناتوانی یادگیری خاص. روانشناسی افراد استثنایی، 9(34)، 196-183.[DOI: 10.22054/jpe.2019.41570.1981]   
کمالی، م.، معین شاهنگیان، م. ا.، مبارکی، ح.، و اکبرفهیمی، م. (1399). بررسی رابطه رضایت شغلی و کیفیت زندگی کاری در معلّمان مدارس استثنائی شهر تهران. نشریه مطالعات ناتوانی، 10(1)، 8-1. [DOI:20.1001.1.23222840.1399.10.0.39.8]
ماجدی پری، س. س.، نادری، ع.، و سیف نراقی، م. (1398). صلاحیت‌های حرفه‌ای معلّم متناسب با ویژگی‌های جهانی و اعتبارسنجی آن از دیدگاه مدیران و معلّمان نمونه مدارس. نشریه مدیریت مدرسه، 7(1)، 94-68. [DOI:10.34785/J010.1398.309]
موسوی، س. (1400). بررسی ارتباط بین برنامه‏ریزی ‏مسیر شغلی و صلاحیت‏های ‏حرفه‏ای ‏(آموزشی و پژوهشی) معلّمان اصفهان. نشریه پویش در آموزش علوم انسانی، 7(23)، 56-39. [DOI:20.1001.1.27172260.1400.7.23.3.3]
نریمانی، م.، صاحبقران فرد، م.، و نخستین گلدوست، ا. (1402). مقایسه‌ اثربخشی مدل مبتنی بر انگیزه پیشرفت و آموزش مهارت‌های اجتماعی بر خودکارآمدی تحصیلی در دانش‌آموزان مبتلا به ناتوانی‌های یادگیری. فصلنامه ناتوانی‌های یادگیری، 12(3)، 81-91. [DOI: 10.22098/jld.2023.12901.2095 ]
Abun, D., Nicolas, M., Apollo, E., Magallanes,Th. & Encarnacion, M.(2021). Employees’ self-efficacy and work performance of employees as mediated by work environment. International Journal of Research in Business and Social Science, 10, 1 - 15. [DOI:10.20525/ijrbs.v10i7.1470]
Akoul, M., Lotfi, S., & Radid M. (2020). Effects of academic results on the perception of competence and self-esteem in students’ training. Global Journal of Guidance and Counseling in Schools: Current Perspectives, 10(1), 12-22. [DOI:10.18844/gjgc.v10i1.4874]
Barzegar Bofrooei, K. (2014). The relationship between epistemological beliefs and teaching self-efficacy in teachers of students with special needs. Extraordinary People Quarterly, 5(20), 1-24. (Persian) [DOI:10.22054/jpe.2015.3605]
Chen, Y. W., Li, C. C., Gläser-Zikuda, M., & Kuo, C. C. (2023). An online survey on challenges and needs for identifying and nurturing twice exceptional learners. Gifted Education International, 39(3), 401-425.[DOI:10.1177/02614294221133466]
Dreer, B. (2024). Teachers’ well-being and job satisfaction: The important role of positive emotions in the workplace. Educational studies, 50(1), 61-77.‏ [DOI:10.1080/03055698.2021.1940872]
Eliver, A., Abule, A., Cornel, M., & Maguate, G. (2023). Teachers research perception, competence and work performance: Basis for a capability building plan. International Journal of Scientific Research and Management (IJSRM), 11(10), 42-73.‏ [DOI:10.18535/ijsrm/v11i10.ee01]
Eyni, S., Mousavi, S. E., & Taghavi, R. (2023). Developing a causal model of nurses’ compassion competence based on professional self-concept and work conscience: The mediating role of self-efficacy (case study: Nurses in psychiatric ward of Ardabil hospitals). Current Psychology, 42(36), 32218–32229. [DOI: 10.1007/s12144-022-04200-w]
Genedy, M., Hellerstedt, K., Naldi, L., & Wiklund, J. (2024). Growing pains in scale-ups: How scaling affects new venture employee burnout and job satisfaction. Journal of Business Venturing, 39(2), 106367.‏ [DOI:10.1016/j.jbusvent.2023.106367]
Ghahremani, L., Khoramaki, Z., Kaveh, M. H., Karimi, M., Nazari, M., & Orgambídez Ramos, A. (2024). Communication self‐efficacy and job satisfaction among nurses during the COVID‐19 Pandemic. Journal of Nursing Management, (1), 8869949.‏ [DOI:10.1155/2024/8869949]
Gordon, D., Blundell, C., Mills, R., & Bourke, T. (2023). Teacher self-efficacy and reform: a systematic literature review. The Australian Educational Researcher, 50(3), 801-821.‏ [DOI:10.1007/s13384-022-00526-3]
Gultekin, O. (2019). Social Capital's Effect on Physical Education and Teachers' Job Satisfaction. Journal of Education and Learning, 8(1), 164- 171. [DOI:10.5539/jel.v8n1p164]
Hölscher, S. I., Gharaei, N., Schachner, M. K., Ott, P. K., & Umlauft, S. (2024). Do my students think I am racist? Effects on teacher self-efficacy, stress, job satisfaction and supporting students in culturally diverse classrooms. Teaching and Teacher Education, 138, 104425.‏ [DOI:10.1016/j.tate.2023.104425]
Javadi, R. Kh., Rasouli, M., Nazari, A.M., & Hasani, J. (2014). Investigating individual, social and organizational factors affecting teachers' job satisfaction. Journal of Industrial and Organizational Psychology Studies, 2(2). (Persian) [DOI:10.22055/jiops.2017.23449.1057]
Kamali, M., Moeen Shahangyan, M S., Mobaraki, H., & Akbar Fahimi, M. (2020). The relationship between Quality of working life and Job Satisfaction in exceptional school teachers. MEJDS, 10(1), 41-41. (Persian) [DOI:20.1001.1.23222840.1399.10.0.39.8]
Khan, F., & Gupta, V. (2024). Examining the relationships between instructional leadership, teacher self-efficacy and job satisfaction: a study of primary schools in India. Journal of Educational Administration, 62(2), 223-238.‏ [DOI:10.1108/JEA-09-2022-0145]
Majdi Pari, S. S., Naderi, E., & Saif Naraghi, M. (2018). Teacher's professional qualifications according to global characteristics and its validation from the point of view of principals and exemplary school teachers. Journal of School Management, 7(1), 68-94. (Persian) [DOI:10.34785/J010.1398.309]
Mousavi, S. (2021). Investigating the relationship between career path planning and professional (educational and research) competencies of Isfahan teachers. Journal of Survey in Teaching Humanities, 7(23), 39-56. (Persian) [DOI:20.1001.1.27172260.1400.7.23.3.3]
Narimani, M., Sahebgharan fard, M., & Nokhostin Goldoost, A. (2023). Comparing the effectiveness of the model based on progress motivation and social skills training on academic self-efficacy in students with learning disabilities. Journal of Learning Disabilities, 12(3), 81-91. (Persian) [DOI: 10.22098/jld.2023.12901.2095]
Nijveldt, M., Beijaard, D., Brekelmans, M., Verloop, N., & Wubbels, T. (2005). Assessing the interpersonal competence of beginning teachers: The quality of the judgement process. International Journal of Educational Research, 43 (1. 2), 89- 102. [DOI:10.1016/j.ijer.2006.03.008]
Oktafia, N., Prayani, D., & Hartono, E. (2024). The Role of transformational leadership and intrinsic motivation on job competence and its implications for job satisfaction: A case study of public high school teachers in Cirebon city. Indonesian Journal of Advanced Research, 3(6), 819-836.‏[DOI:10.55927/ijar.v3i6.9948]
Orakcı, Ş., Yüreğilli Göksu, D., & Karagöz, S. (2023). A mixed methods study of the teachers’ self-efficacy views and their ability to improve self-efficacy beliefs during teaching. Frontiers in Psychology, 13, 1035829.‏ [DOI:10.3389/fpsyg.2022.1035829]
Rusmayanti, P. A., Martini, N. N. P., & Qomariah, N. (2022). The effect of competence and job satisfaction on organizational citizenship Behavior and employee performance. International Journal of Business and Management Invention, 11(1), 21-29.‏ [DOI: 10.35629/8028-1101012129]
SepAhvand, R., & Montazeri, R. (2021). The effect of sense of competence on career path satisfaction with the mediating role of career plateauing and relative deprivation (case study: selected government departments of Najaf Abad city). Productivity Management Quarterly, 15(4). (Persian) [DOI:10.30495/qjopm.2021.1867466.2446]
Siddiq, A. M., Muttaqin, R., & Wijaya, F. (2023). The effect of competence on job satisfaction and its impact on employee performance at the culture and tourism office of east Belitung Regency. Journal of Management Science (JMAS), 6(3), 289-297. [DOI:10.35335/jmas.v6i3.264]
Smet, M. (2021). Professional development and teacher job satisfaction: Evidence from a multilevel model. Mathematics, 10(1), 51. [DOI:10.3390/math10010051]
Toropova, A., Myrberg, E., & Johansson, S. (2021). Teacher job satisfaction: the importance of school working conditions and teacher characteristics. Educational Review, 73(1), 71-97. [DOI:10.1080/00131911.2019.1705247]
Tschannen- Moran, M., & Wolkfolk Hoy, A.W. (2012). Teacher efficacy: capturing an elusive construct. Teaching and Teacher Education, 17, 783-805. [DOI:10.1016/S0742-051X(01)00036-1]
Weiss, M. P. (2018). How to review for Teaching Exceptional Children. Teaching Exceptional Children, 50(3), 123-129. [DOI:10.1177/0040059917743480]
Xu, L., Li, X., Sun, C., Sun, B., & Li, W. (2023). Relationship between professional identity, career satisfaction, value of competence and growth, and job burnout: A cross‐sectional study of primary and secondary school teachers in China. Psychology in the Schools, 60(4), 1234-1248.‏ [DOI:10.1002/pits.22828]
Yada,T.,Yada,A.,Choshi,D.,Sakata,T.,Wakimoto,T., & Nakada, M. (2023). Examining the relationships between teacher self-efficacy, professional learning community, and experiential learning in Japan. School Effectiveness and School Improvement an International Journal of Research, Policy and Practice, 34(1). [DOI:10.1080/09243453.2022.2136211]
روان شناسی مدرسه و آموزشگاه
دوره 14، شماره 2
تیر 1404
صفحه 73-82

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار