نقش سبک‌های زندگی، درک اجتماعی و روابط خانوادگی در پیش‌بینی رضایت زناشویی معلمان جوان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دکتری تخصصی روان‌شناسی اجتماعی، اداره آموزش و پرورش شهرستان آستارا

چکیده

این پژوهش با هدف اصلی ارائه مدل با این رویکرد که سبک زندگی، درک اجتماعی و روابط خانوادگی می‌توانند پیش­بینی کننده‌ی رضایت زناشویی باشد، انجام شد. با توجه به ماهیت فرضیه‌ها، این پژوهش از نوع مدل یابی معادلات ساختاری است که در آن به بررسی روابط درونی بین متغیرها در قالب کشف و تبیین مدل پرداخته شد. جامعه آماری پژوهش، کلیه معلمان ساکن در منطقه شرق تهران در سال 1393 بوده‌اند.در این پژوهش بر مبنای رعایت ملاک‌های علمی و تعداد مـتأهل متغیرهای مورد مطالعه، نمونه پژوهش به تعداد 132 نفر انتخاب و پرسش‌نامه‌های پژوهش بر روی آن‌ها اجرا شد. جهت جمع‌آوری اطلاعات از پرسش‌نامه سبک زندگی (LSQ)، پرسش‌نامه سنجش عملکرد خانواده، پرسش‌نامه رضایت زناشویی اینریچ و پرسش‌نامه درک اجتماعی حمایت شده، استفاده گردید. به منظور تجزیه‌وتحلیل داده­های آماری پژوهش، ابتدا داده­های حاصل از اجرای پرسش‌نامه­ها استخراج و در جدول اطلاعات کلی تنظیم شد؛ سپس تمامی اطلاعات با استفاده از نرم‌افزارهای آماری در دو بخش توصیفی و استنباطی مورد تجزیه ‌و تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد که سبک‌های زندگی بر درک اجتماعی، روابط خانوادگی و رضایت زناشویی اثر مستقیم و غیرمستقیم معناداری داشت. همچنین درک اجتماعی بر روابط خانوادگی و رضایت زناشویی اثرمستقیم معناداری داشته و روابط خانوادگی نیز به طور مستقیم بررضایت زناشویی معلمان تأثیرگذار بود (05/0P<). به طورکلی زوجینی که دارای سبک‌های زندگی مناسب، درک اجتماعی بالاتر و روابط خانوادگی مثبت و قوی تری هستند از رضایت زناشویی بالاتری برخوردار می‌باشند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The role of lifestyles, social perception and family relationships in predicting of marital satisfaction the young teachers

نویسنده [English]

  • F Pourofoghi
Ph.D of social Psychology, The Directorate of Education of Astara city
چکیده [English]

The goal of this research is studying the role of lifestyles, social perception and family relationships and marital satisfaction of young couples. The current research is applied in the terms of goal and regarding data collection is descriptive and also in the terms of the relationship among research variables is causal. The research method has been survey which generalization of results is one of it’s the most important advantages. The study population, all the teachers were married and living in the East of Tehran in 1393.In this study, based on scientific criteria and observance of a number of variables, sample study of 132 randomly selected and evaluate lifestyle variables, social perception, family relations, marital satisfaction, needed findings and information, standard questionnaires were used. In order to analyze the statistical data, the data from the questionnaires were extracted. The results showed that the life styles on perception of social, family relationships and marital satisfaction had significant direct and indirect effects. The social perception on family relationships and marital satisfaction had direct and significant impact, and family relationships are directly influenced teachers marital satisfaction (P<0/05). Generally couples who have a decent living style, social perception higher and stronger and positive family relationships, have higher marital satisfaction.

کلیدواژه‌ها [English]

  • lifestyles
  • social perception
  • family relationships
  • marital satisfaction
اسلامی، علی (1380). بررسی رابطه ساختار تعاملات خانواده (عملکرد خانواده) با سبک‌های مقابله، فشارهای روانی و تفاوت‌های جنسیتی در دانش‌آموزان دوره پیش‌دانشگاهی شهر کاشان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت معلم تهران.
الماسی، نفسی؛ خبیری، محمد؛ فراهانی، ابوالفضل و حمایت‌طلب، رسول (1389) رابطه سبک زندگی و رضایت زناشویی در ورزشکاران و مقایسه آن با افراد عادی. مدیریت ورزشی تابستان، 5، 73-87.
احمدی، خدابخش؛ فتحی‌آشتیانی، علی و عرب‌نیا، علیرضا (1382). بررسی رابطه‌ بین تقلیدات مذهبی و سازگاری زناشویی. فصلنامه خانواده پژوهی، 5؛ 67-55.
احدی، بتول(1386). بررسی رابطه شخصیّت و رضایت زناشویی. روانشناسی معاصر، 2(2)، 36-31.
ابراهیم آبادی، حسین (1392). رویکردی میان رشته‌ای به سبک زندگی با نگاهی به جامعه ایران. فصلنامه مطالعات میان‌رشته‌ای در علوم انسانی،5(4)، 53– 33.
ﺑﻬـﺎری، ﻓﺮﺷــﺎد(1379). ارزﻳــﺎﺑﻲ و ﻣﻘﺎﻳــﺴﻪ ﻛــﺎراﻳﻲ ﺧــﺎﻧﻮاده ﺑـﻴﻦ زوجﻫــﺎی ﻏﻴــﺮﻃــﻼق و زوج‌های  ﻃــﻼق ﻣﺮﺟﻮﻋﻲ ﺑﻪ ﺑﺨﺶ رواﻧﭙﺰﺷﻜﻲ ﺳﺎزﻣﺎن ﭘﺰﺷﻜﻲ ﻗـﺎﻧﻮﻧﻲ، ﭘﺎﻳـﺎنﻧﺎﻣـﻪی ﻛﺎرﺷﻨﺎﺳـﻲارﺷـﺪ رﺷـﺘﻪ ﻣـﺸﺎوره، داﻧﺸﮕﺎه ﺗﺮﺑﻴﺖ ﻣﻌﻠﻢ.
باقری، مصطفی و فاطمه، امیدیان(1393). اثرات اشتغال زنان بر روابط و ساختار خانوادگی.کنفرانس بین‌المللی علوم انسانی و مطالعات رفتاری: تهران، موسسه مدیران ایده‌پرداز پایتخت، 90-126.
پروین، ندا؛ فاطمی، آذر؛ امینیان، فاطمه و رفیعی وردجانی، لیلا (1393). تأثیر جلسات آموزش مهارت‌های زندگی بر وضعیت رضایت زناشویی پرسنل پرستاری زن شاغل در بیمارستان‌هاجر (س) شهرکرد: یک مطالعه کارآزمایی بالینی. مجله بالینی پرستاری و مامایی، 3(1)،37-46.
ثنایی، باقر (1379). مقیاس‌های سنجش خانواده و ازدواج. چاپ اول.تهران: مؤسسه‌ی انتشارات بعثت.
حجتی نیا، فاطمه؛ پورشافعی، هادی و دستجردی، رضا (1392).بررسیمقایسه‌ای رابطه بین سبک زندگی و سبک‌های مقابله با استرس با فرسودگی شغلی آموزگاران آموزش‌وپرورش استثنایی و عادی شهر بیرجند. تعلیم و تربیت استثنایی،13(6)، 41-27.
لعلی، محسن؛ عابدی، احمد و کجباف، محمدباقر(1391). ساخت و اعتباریابی پرسش‌نامه سبک زندگی (LSQ). پژوهش‌های روانشناختی،15(1)، 39-26. 
رحمانی، اعظم؛ موقاتی، عفت‌السادات؛ صادقی، نرجس و لیلا، اللهقلی (1390). ارتباط رضایت جنسی و رضایت از زندگی زناشویی. مجله مرکز تحقیقات و مراقبت‌های پرستاری دانشگاه علوم پزشکی تهران، 7، 24، 90-82.
رﻳﺎﺣﻲ، ﻣﺤﻤﺪاﺳﻤﺎﻋﻴﻞ؛ وردیﻧﻴﺎ، اﻛﺒﺮﻋﻠﻲ و ﭘﻮرﺣﺴﻴﻦ، ﺳﻴﺪه‌زﻳﻨﺐ (1389). بررسی رابطه‌ی بین حمایت اجتماعی و سلامت روان. فصلنامه رفاه اجتماعی،10(39)، 121-85.
زائری لطف، حسن و امانیان، ابوالفضل (1391). بررسی تأثیر شبکه‌های حمایت اجتماعی بر کیفیت زندگی سالمندان در تهران. مجله مددکاران اجتماعی متخصص، 1(24)،134-111.
ساقی، محمدحسین و رجایی، علیرضا (1388). رابطه‌ی ادراک نوجوانان از عملکرد خانواده با سازگاری آنها. مجله‌ی اندیشه و رفتار، 10، 82-71.
شریفی، احمدحسین (1391). همیشه بهار. تهران: انتشارات نهاد رهبری.
شجاعی، لیلا (1390). آسیب‌شناسی خانواده و روابط زوجین. همایش منطقه‌ای روانشناسی و علوم‌تربیتی. بندرگز، دانشگاه آزاداسلامی واحد بندرگز، 23-2.
عامری، فریده؛ نوربالا، احمدعلی؛ اژه‌ای، جواد و رسول‌زاده طباطبایی، کاظم (1382) بررسی تأثیر مداخلات خانواده ‌درمانی راهبردی در اختلافات زناشویی. مجله روانشناسی، 7 (2)، 59-47.
علیزاده، حمید. (1382) آدلر پیشگام روانکاوی جامعه نگر. تهران: نشر دانژه.
فتاحزاده، الهام (1388). مقایسه کیفیت زندگی و عملکرد خانواده در کارکنان خشنود و ناخشنود پالایشگاه شازند اراک. پایاننامه کارشناسی‌ارشد، دانشگاه آزاداسلامی اراک.
فاضل،امین‌الله؛ حق‌شناس، حسن و کشاورز، زهرا (1390). قدرت پیش‌بینی ویژگی‌های شخصیتی و سبک زندگی بر رضایتمندی زوجی زنان پرستار شهر شیراز. فصلنامه‌ی علمی-پژوهشی جامعه‌شناسی زنان. 2(3)، 20-13.
فاضلی، محمد (1382). مصرف و سبک زندگی. قم انتشارات صبح صادق و پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات، 28-18.
قادری، زهرا؛ تبریزی مصطفی و احقر، قدوسی (1387). اثربخشی خانواده ‌درمانی ستیر بر تغییر سبک‌های مقابله با تعارض زناشویی، 3(11)، 31-16.
قربانعلی‌پور، مسعود؛ فراهانی، حجت‌الله؛ برجعلی، احمد و مقدسی، لیلا(1387). تعیین اثربخشی آموزش تغییر سبک زندگی به شیوه گروهی برافزایش رضایت زناشویی. مطالعات روانشناختی، 72،  57-3.
کدیور، پروین؛ اسلامی، علی و فراهـانی، محمد (1383). بررسـی رابطـه‌ی سـاختار تعاملات خانواده (عملکرد خانواده) با سبک‌های مقابله با فشـارهای روانی و تفاوت‌های جنسی در دانش‌آموزان پیش‌دانشـگاهی. مجلـه روانشناسی و علوم تربیتی. 34(2)، 123ـ 97.
کوری، جرالد (2005). نظریه و کاربست مشاوره و روان‌درمانی (ترجمه یحیی سیدمحمدی، 1385). تهران: نشر ارسباران.
مظاهری، محمد علی (1387). بررسی تأثیر رفتار ارتباطی- نظارتی والدین بروضعیت تحصیلی و اجتماعی دانشجویان. پژوهشکده خانواده، گزارش نهایی طرح پژوهشی وزارت علوم و تحقیقات و فناوری.
معتمدی شلمزاری؛ اژهای؛ پرویز فلاح، جواد؛ کیامنش، علیرضا. (1381). بررسی نقش حمایت اجتماعی در رضایت مندی از زندگی، سلامت عمومی و احساس تنهایی در بین سالمندان بالاتراز 60سال شهرکرد. مجله روانشناسی، 22، 52-35.
نریمانی، محمد؛ پرزور، پرویز؛ عطادخت، اکبر و عباسی، مسلم (1394). نقش بهزیستی معنوی و پایبندی مذهبی در پیش‌بینی رضامندی زناشویی پرستاران. مجله بالینی پرستاری و مامایی. ۴ (۲)، ۱-۱۰.
نعیمی، محمدرضا(1390). تاثیر تعامل خانواده و ماهواره در بروز پدیده طلاق (مطالعه موردی شهرستان گرگان). جامعه‌شناسی مطالعات جوانان، 1(1)، 211-191.
Al-Krenawi, A .(2010). A study of psychological symptoms, family function, marital and life satisfactions of polygamous and monogamous women: The Palestiniancase. International. Journal of Social Psychiatry 58(1): 79–86.
Berekman, L., Glass, T., Brissette, I.& Seeman, T. (2000). Form social integration to health: Durkheim the new millennium. Social Science & Medicine, 51: 843- 857
Chen Ch. M., KuoSh, F., Chou, Y.H. & Chen, H.C. (2006). Postpartum Taiwanese women: theirpostpartum depression, social support and healthpromotinglifestyle profiles. J CLIN NURS, 13:1550-1560
Cockerham, W. C. (2005). Health lifestyle theory and the convergence of agency and structure. Journal of Health and Social Behavior, 46: 51-67.
Fabrigar, L.R., Wegener, D.T., MacCallum, R.C., & Strahan, E.J. (1999).Evaluating the use of exploratory factor analysis in psychological research. Psychological Methods, 4(3): 272-299.
Fitzpatrick, J., Magdalena, B., Maria, K., Aleksandra, L., Beata, P.& Wojciech, B. (2013). Lifestyle and close relationship trends among young adults in Poland. Journal of Social and Personal Relationships, 4: 21-32.
Ghodusi, M., Heidari, M., SharifiNeyestanak, N.&Shahbazi S.(2013). Correlation of perceived social supportand some of the demographic factors in patientswith Multiple Sclerosis. JHPM, 2(1): 24-31.
Johnson, D. (2009). Trajectories of Conflict Over Raising Adolescent Children and Marital Satisfaction.Journal of Marriage and Family Department of Psychology. Michigan State University, East Lansing, 71(3), 478-494.
Kiger, G. & Riley, P. (2000). Helping Dual-Earner couples Balance work & family Responsibility Department of sogial work, & Anthropology utah state university.
Lindsey, E.W., Colwell, M.G., Frabutt, G.M., & MacKinnonLewis, C. (2006). Family conflict in divorced and nondivorced families: Potential consequences for boys’ friendship status and friendship quality. Journal of Social and Personal Relationships, 23(1): 45–63.
Najafy, M., Mohammadyfar, M., Dabiri, S., Erfani,N.& Kamary, A.(2011). The Comparison of the quality oflife of the war veterans families with/without Posttraumatic Stress Disorder. IJWPH, 3(3):27-35.
Narimani, M., Porzoor, P., Atadokht, A, & Abbasi, M. (2015).The role of spiritual well-being and Religious Adherence in predicting marital satisfaction among nurses . Journal of Clinical Nursing and Midwifery; 4 (2):1-10. (Persian).
Skaalvik, E.M & Skaalvik, S (2009).   Job Satisfaction, Stress and Coping Strategies in the Teaching Profession—What Do Teachers Say. International Education Studies, 8(3): 181-192.
Wu Ch, Y., Prosser, R. & Taylor, J. (2010).Association of depressive symptoms and social support on blood pressure among urban African American women and girls. J Am Acad Nurs Pract, 22: 694– 704.