نقش حمایت اجتماعی مدارس بر رضایت از زندگی دانش‌آموزان: آزمون نقش میانجی رضایت از مدرسه، شایستگی تحصیلی و خودکارآمدی عمومی‌

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه علوم تربیتی، دانشگاه ارومیه

2 کارشناس ارشد برنامه ریزی درسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارومیه

3 دانشجوی دکتری مدیریت آموزشی، دانشگاه ارومیه

4 استادیار دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارومیه

چکیده

پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش حمایت اجتماعی بر رضایت از زندگی دانش‌آموزان با توجه به اثر میانجی رضایت از مدرسه، شایستگی تحصیلی و خودکارآمدی عمومی‌ انجام شده است. جامعه آماری این تحقیق کلیه دانش‌آموزان دوره دوم متوسطه ناحیه 2 شهر ارومیه به تعداد 7167 نفر بوده که از این تعداد 365 نفر به عنوان نمونه آماری به وسیله‌ی جدول مورگان به‌صورت نمونه‌گیری در دسترس، جهت مطالعه انتخاب گردید. روش تحقیق توصیفی از نوع همبستگی بود. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه‌های استاندارد حمایت اجتماعی واکس و همکاران، رضایت‌مندی (رضایت از زندگی و رضایت از مدرسه) گیلمن و همکاران، شایستگی تحصیلی هارتر و استراتهوف و ترفوس و خودکارآمدی شرر و همکاران استفاده شد. به منظور ارزیابی روابط بین متغیرهای مکنون و اندازه‌گیری شده در الگوی مفهومی‌، از مدل‌یابی معادلات ساختاری استفاده شد. یافته‌ها نشان داد که بین حمایت اجتماعی با شایستگی، خودکارآمدی، رضایت از مدرسه و رضایت از زندگی  رابطه مثبت و معنی‌دار هستند. هم چنین بین متغیرهای شایستگی، خودکارآمدی و رضایت از مدرسه با رضایت از زندگی رابطه مثبت و معنی‌داری دیده شد. در عین حال با میانجی گری رضایت از مدرسه، شایستگی تحصیلی و خودکارآمدی عمومی‌، حمایت اجتماعی مدارس می‌­تواند رضایت از زندگی دانش‌آموزان را پیش­بینی کند. براساس یافته­های پژوهش نتیجه می‌­گیریم که هر گونه افزایش در حمایت اجتماعی مدارس همراه با افزایش در رضایت از زندگی، رضایت از مدرسه، شایستگی تحصیلی و خودکارآمدی عمومی‌ از طرف دانش‌آموزان می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The role of social support in life satisfaction of students: Examining the mediating role of school satisfaction, academic competency and self-efficacy

نویسندگان [English]

  • M Hassani 1
  • M Asghari 2
  • M Kazemzadehbeytali 3
  • J Abdoli Soltanahmadi 4
1 Associate Professor of Eeducational Sciences, Urmia University
2 M.A. in Curriculum Planning, Islamic Azad University of Urmia
3 Ph.D. student of Educational Administration, Urmia University
4 Assistant Professor of Faculty of Humanities, Islamic Azad University of Urmia
چکیده [English]

This study aimed to investigate the role of social support in life satisfaction of students and the mediating effects of school satisfaction, academic competency, and general self-efficacy. The population of the study were all secondary school students (N= 7167) in District 2 of Urmia, from whom 365 students were selected through convenience sampling based on Morgan table. In this descriptive-correlational study, the data were collected using standard questionnaires of social support by Vaux et al., satisfaction (life satisfaction and school satisfaction by Gilman et al.), academic competency by Harter, Straathof, and Treffers, and finally general self-efficacy by Sherer and Maddux. Structural equation modeling was used to evaluate the relations among measured and latent variables in the conceptual model. The results showed that there are significant positive relationships between social competency, self-efficacy, and life satisfaction with social support. Also, there are significant positive relationships between competency, self-efficacy, and school satisfaction with life satisfaction. Moreover, social support can predict life satisfaction of students through mediating role of school satisfaction, academic competency, and general self-efficacy. Based on the findings, we conclude that any increase in the social support of schools leads to an increase in students’ school satisfaction, academic competency, and general self-efficacy.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Academic competency
  • life satisfaction
  • school satisfaction
  • social support
  • self-efficacy

مراجع

ابوالقاسمی، عباس؛ برزگر، سبحان و و رستم اوغلی، زهرا (1393). اثربخشی آموزش یادگیری خودتنظیمی بر خودکارآمدی و رضایت از زندگی در دانش‌آموزان دارای اختلال ریاضی. مجله ی ناتوانی های یادگیری، 4(2)،21-6.
ابوالقاسمی‌، عباس (1390). ارتباط تاب‌آوری، استرس و خودکارآمدی با رضایت از زندگی در دانش‌آموزان دارای پیشرفت تحصیلی بالا و پایین. فصلنامه  مطالعات روان‌شناختی، 7 (3)، 151- 131.
بخشی‌پوررودسری، عباس؛ پیروی، حمی‌د و عابدیان، احمد (1384). بررسی رابطه میان رضایت از زندگی و حمایت اجتماعی با سلامت روان در دانشجویان. فصلنامه‌ی اصول بهداشت روانی، 7 (28و27)، 152- 145.
پرپوچی، بهجت؛ احمدی، مجید و سهرابی، فرامرز (1392). رابطه ی دینداری و حمایت اجتماعی با رضایت  از زندگی دانشجویان دانشگاه. دانش و پژوهش در روان‌شناسی کاربردی، 4 (3)، 68-60.
حسام، مسلم؛ آسایش، حمی‌د؛ قربانی، مصطفی؛ شریعتی، علیرضا و نصیری، حسین (1390). ارتباط حمایت اجتماعی ادراک شده، سلامت روان و رضایت از زندگی در دانشجویان شاهد و ایثارگر دانشگاه­های دولتی شهرگرگان. مجله ی علمی دانشکده پرستاری و مامایی گرگان، 8 (1)، 41 -34
حسین زاده، علی اصغر؛ عزیزی، مرتضی و توکلی، حسین (1393). حمایت اجتماعی و رضایت از زندگی در نوجوانان: نقش واسطه ای خودکارآمدی و حرمت خود. فصلنامه ی روان‌شناسی تحولی، روان شناسان ایرانی، 11(41)، 114-103.
خسروی، زهره و ناهید پور، فرزانه (1391) بررسی رضایت از زندگی، باور به عادلانه بودن دنیا حمایت‌های اجتماعی در دانشجویان ایرانی و هندی، فصلنامه جامعه شناسی زنان، 3 (2)، 16-1.
رجبی، سعید؛ ابوالقاسمی، عباس و عباسی، مسلم (1391). نقش عزت نفس و اضطراب امتحان در پیش‌بینی رضایت از زندگی دانش‌آموزان پسر دارای اختلال ریاضی. مجله‌ی ناتوانی‌های یادگیری، 1(3)، 46-62.
رحمانی، فرناز؛ سیدفاطمی‌، نعیمه؛ برادران رضایی، مهین و صداقت ،کامران (1385). ارتباط شیوه تربیتی والدین با میزان شایستگی تحصیلی دانش‌آموزان نوجوان مدارس شهر تبریز. اصول بهداشت روانی، 8 (30-29)، 16-11.
رستگار، عباسعلی (1393) ارتباط عدالت سازمانی با حمایت اجتماعی در کارکنان بیمارستان. فصلنامه ی اخلاق زیستی، 4(13)، 158-137.
رستمی‌، رضا؛ شاه‌محمدی، خدیجه؛ قائدی، غلام‌حسین؛ بشارت، محمدعلی؛ اکبری زردخانه‌ای، سعید و نصرت‌آبادی، مسعود (1389). رابطه ی خودکارآمدی باهوش هیجانی و حمایت اجتماعی ادراک شده در دانشجویان دانشگاه تهران. فصلنامه ی افق دانش، 16 (3)، 54-46.
زکی، محمدعلی (1386). اعتباریابی مقیاس چندبعدی رضایت از زندگی دانش‌آموزان. مجله روان‌پزشکی و روان‌شناسی بالینی ایرانیان، 13(1)، 57 - 49.
شاملو، سعید (1378). بهداشت روانی. تهران، انتشارات رشد.
صفاری، ناصر (1389) بررسی رابطه بین توسعه حرفه ای کارکنان باخودکارآمدی آنان و نوع قدرت مدیران  در دانشگاه آزاد اسلامی‌ واحد ارومیه. پایان نامه ی کارشناسی ارشد، دانشگاه ارومیه.
عسکری، سعید؛ کهریزی، سمیه و کهریزی، مریم (1392). نقش خودکارآمدی و رضایت از زندگی در پیش‌بینی عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان دختر سال سوم دوره‌ی متوسطه شهر کرمانشاه. مجله ی روان‌شناسی مدرسه، 2(2)، 123، 107.
فولادوند، خدیجه؛ فرزاد، ولی اله؛ شهرآرای، مهرناز و سنگری، علی­اکبر (1388). اثر حمایت اجتماعی، استرس تحصیلی و خودکارآمدی تحصیلی بر سلامت روانی- جسمانی. روان‌شناسی معاصر، 4 (2)، 93-81.
قائدی، غلام حسین و یعقوبی، حمید (1387). بررسی رابطه‌ی بین ابعاد حمایت اجتماعی ادراک شده و ابعاد بهزیستی در دانشجویان دختر و پسر. ارمغان دانش، 13(2)، 81-69 .
قدسی، احقر (1391). بررسی اثربخشی آموزش مهارت‌های زندگی بر رضایت از زندگی در زمینه: رضایت از مدرسه، دوستان، رضایت از خود، خانواده، محیط زندگی دانش‌آموزان دوره متوسطه و ارائه راهکارهایی جهت بهبود مدرسه زندگی. فصلنامه ی تعلیم و تربیت، 111، 62- 45.
قدیری بهرام آبادی، فرزانه و میکاییلی منیع، فرزانه (1394). اثربخشی آموزش مدیریت شناختی- رفتاری استرس بر بهزیستی روان‌شناختی و رضایت از مدرسه دختران نوجوان. ارمغان دانش، 20(5)، 443-433
میرسمیعی، مرضیه و ابراهیمی‌قوام، صغری (1387) بررسی رابطه ی بین خودکارآمدی، حمایت اجتماعی و اضطراب امتحان با سلامت روانی دانشجویان دختر و پسر دانشگاه علامه طباطبایی. فصلنامه ی روان‌شناسی و علوم تربیتی، 2(7)، 91-73.
نریمانی، محمد و وحیدی، زهره ( 1392 ). مقایسه ی نارسایی هیجانی، باورهای خودکارآمدی و عزت نفس در میان دانش‌آموزان با و بدون ناتوانی یادگیری. مجله ی ناتوانی های یادگیری، 3 (1)، 78-91.
نریمانی، محمد؛ خشنودنیای چماچایی، زاهد، عادل و ابوالقاسمی، عباس ( 1392 ).  نقش درک حمایت معلم در پیش بینی خودکارآمد ی تحصیلی دانش‌آموزان دارای ناتوانی یادگیری. مجله ی ناتوانی های یادگیری، 3(1)، 110-128.
نصرآبادی، حسن علی و نوروزی، رضاعلی (1382). راهبردهای جدید آموزشی در هزاره سوم. قم، سما قلم.
همتی‌راد، گیتی و سپاه منصور، مژگان (1387). رابطه ی بین استرس و حمایت اجتماعی  در دانشجویان دانشگاه تهران. اندیشه و رفتار، 2 (7)، 86-79.
Aunola, K, Statin, H, Nurmi, J. E. (2000) Parenting style and adolescent achievement strategies. Journal of Adolescence, 23, 205-222.
Bandura, A. (1994). Self-efficacy. In V. S. Ramachaudran (Ed.), Encyclopedia of human behavior, 4, 71-81.
Berrkman, L.F. (2004). The role of social relations in health promotion. Psychosomatic Medicine, 57, 245- 254.
Byrne, B.A., Haddock, C.K., & Poston, S,C. (2002)  Mid American Heart Institute. Parenting style and adolescent smoking. Journal of Adolescence. Health. 6(30), 418-425.
Cobb, S.(1976). Social support as a moderator of life stress. Psychosomatic Medicine, 38, 301–314.
Gilman, R., Huebner, E. S., & Laughlin, J. E. (2000). A first study of the Multidimensional Students’ Life Scale with Adolescents. Social Indicators Research, 52, 135-160.
Huebner, E. S., Gilman, R. (2002). The relationship between perfectionism and multidimensional life satisfaction among Croatian and American youth. Personality and Individual Differences, 39, 155-166.
Huebner, E.S., & Gilman, R. (2006). Students who like and dislike school. Applied Research in Quality of Life, 1, 139- 150.
Jingjing, Z., Yonghui, W., & Feng, K. (2014). Exploring the mediation effect of social support and young adults. Personality and Individual Differences, 53, 513-517.
Karademas, E.C. (2006). Self-efficacy, social support and well-being: The mediating role of optimism. Personality and Individual Differences, 40, 1281–1290.
Konstantinos, P., Doxa, P., Anthony, M., & Argyro, S. (2014). Social support and depression of adults with visual impairments. Research in Developmental Disabilities, 35, 1734-1741.
Lundberg, C.A., McIntire, D.D., & Creasman, C.T. (2008). Sources of social support and self-efficacy for adult students. Journal of College Counseling, 11, 58-72.
Meyer, A.R. (2002). Happiness and domain-specific life satisfaction in adult northern Swedes. Clin Rehabil February, 5no. 1, 25-33.
Pamukçu, B., & Meydan, B. (2010). The role of empathic tendency and perceived social support in predicting loneliness levels of college students. Social and Behavioral Sciences, 5, 905–909.
Rueger, S. Y., Malecki, C. K., & Demaray, M. K. (2010). Relationship between multiple sources of perceived social support and psychological and academic adjustment in early adolescence: Comparisons across gender. Journal of Youth Adolescence, 39, 47-61.
Sherer,  M., Maddus,  J. (1982). The self-efficacy scale: Construction and validation psychological report , 51, 663-671 .
Suldo, S.M., & Huebner, E.S. (2004) Does life satisfaction moderate the relationship between stressful life events and psychopathological behavior during adolescence? School Psychology Quart 19, 93-105.
Suldo, S.M., Riley, k.N., & Shaffer, E. J. (2006). Academic correlates of children and adolescents life satisfaction. School Psychology International, 27(5), 567-582.
Vecchio, G.M., Gerbino, M., Pastorelli, C., & Delbove, G. (2007). Multi- faceted selfefficacy belief as predictors of life satisfaction in late adolescence. Personality and individual Differences, 43(7), 1807-1818.
Vieno, A., Santinello, M., Pastore, M., & Perkins, D.D. (2007). Social support, sense of community in school, and self-efficacy as resources during early adolescence: an integrative model. Am J Community Psychol, 39,177–190.
Warren, J.I., Stein, J.A., & Grella, Ch.E. (2007). Role of social support and self-efficacy in treatment outcomes among clients with co-occurring disorders. Drug and Alcohol Dependence, 89 ( 2–3), 267–274.
Wilkins, K., Santilli, S., Ferrari, L., Tracey, T., & Soresi, S. (2014). The relationship among positive emotional dispositions, career adaptability, and satisfaction in Italian high school students. Journal of Vocational Behavior, 85, 329-38.
Yalcin, I. (2011). Social support and optimism as predictors of life satisfaction of college student. International Journal for the Advancement of Counselling, 33, 79-87.
Zimmer, Z., & Chen, F.F. (2012). Social support and change in depression among adult in Taiwan. Journal of Applied Gerontology, 31, 764-782.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار