تأثیر آموزش الگوی حل مسئله اجتماعی برکاهش مشکلات سلوکی دانش آموزان دختر بی سرپرست

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه روان‌شناسی، دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)، قزوین

2 دانشیار گروه روان‌شناسی، دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)، قزوین

چکیده

پژوهش حاضر با هدف اثر بخشی آموزش الگوی حل مسئله اجتماعی برکاهش مشکلات سلوکی دختران بی سرپرست شهر تهران انجام شد. روش این پژوهش ، نیمه آزمایشی و از نوع طرح‌های پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود. تعداد 40 نفر از دانش‌آموزان که دارای مشکلات سلوکی بودند به روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه 20 نفره آزمایش و کنترل قرار داده شدند. به منظور جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه تشخیص اختلال سلوک شهریوری وهمکاران استفاده شد. دوره آموزشی مهارت حل مسئله در 7 جلسه در طول 7 هفته برگزارگردید. به منظور تجزیه و تحلیل داده‌ها از روش تحلیل کواریانس یک راهه استفاده شد. نتایج نشان داد که آموزش الگویابی حل مسئله در کاهش مشکلات سلوکی موثر است. در واقع ، آموزش الگوی حل مسئله اجتماعی باعث کاهش پرخاشگری، خرابکاری، روابط بین فردی ضعیف و افزایش مسئولیت پذیری در دختران بی سرپرست می باشد.  بنابراین، یافته‌های پژوهش دلالت بر آن دارد که از آموزش الگویابی حل مسئله اجتماعی به عنوان شیوه ای برای کاهش میزان اختلال سلوک دانش‌آموزان می توان استفاده کرد. 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The effectiveness of social problem-solving pattern training on reducing the problems of derelict female students

نویسندگان [English]

  • S Keshavarz 1
  • A Kakavand 2
1 Department of Psychology, Imam Khomeini International University, Qazvin, Iran
2 Department of Psychology, Imam Khomeini International University, Qazvin, Iran
چکیده [English]

        The purpose of this study was to determine the effectiveness of critical thinking training on problem solving (efficient and inefficient) students. The research method was quasi-experimental with pretest-posttest design and control group. The population of the study included all first grade high school students in the second district of Ardabil in 2015-2016 academic year. Using cluster random sampling, 60 students were selected and randomly assigned to the experimental group (30 participants) and control group (30 participants). The experimental group received 6 sessions of critical thinking training. Dzorila, Nezoo and Mead-Olivers’ social problem solving inventory-revised (2000) was used to gather the data. The data were analyzed by multivariable covariance analysis. The results proved the effect of critical thinking training on problem solving of students. So, the average post-test score of students in the experimental group compared to the control group students was significantly high regarding the efficient problem solving style (positive orientation to problem and rational style of problem solving) and less in the inefficient problem solving style inefficient (negative orientation to problem solving, avoidance style and impulsive style of problem solving). So, we can conclude that critical thinking training has a significant effect on increasing efficient problem solving style of students.

کلیدواژه‌ها [English]

  • critical thinking
  • efficient problem solving style
  • inefficient problem solving style
  • Students

مراجع

  بابایی، مهناز؛ یزدی، سیده منور و حسینیان، سیمین (1390). بررسی اثر بخشی بازی درمانی رهنمود بر اختلال سلوکی دانش‌آموزان دبستانی. اندیشه‌های نوین تربیتی، 7 (1)، 64-49.
  بخشایش، علیرضا و دهقان زردینی، راضیه (1392). اثربخشی آموزش مهارت حل مساله بر کاهش مشکلات رفتاری دانش‌آموزان. مجله علوم رفتاری، 7 (4)، 353-347 .        
شکوهی یکتا، محسن؛ زمانی، نیره و پورکریمی، جواد (1393). اثربخشی آموزش مهارت حل مساله بین فردی بر افزایش مهارت‌های اجتماعی و کاهش مشکلات رفتاری دانش‌آموزان دیرآموز پایه اول دبستان. مطالعات روان‌شناختی دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی دانشگاه الزهرا (س)، 10 (4)، 31-7.
 شمسی خانی، سهیلا؛ فرمهینی فراهانی، مولود؛ شمسی خانی، سیمین وسبحانی، مرضیه (1393).  بررسی تاثیر آموزش مهارت حل مساله بر میزان افسردگی دانشجویان پرستاری. روان پرستاری، 2(1)، 71-63.
شهریوری، کتایون؛ ناطق، ابراهیم؛ عظیم خانی، امین و عزیزی جوان، حبیب علی (1389). ساخت و  هنجاریابی مقیاس درجه بندی تشخیص اختلال سلوک در دانش‌آموزان مقطع پنجم ابتدایی شهر  تهران ( فرم معلمان). مجله اصول بهداشت روانی ،12 (3)، 83-574.
زنوزیان، سعیده؛ غرایی، بنفشه و یکه یزدان دوست، رخساره (1389). اثربخشی آموزش حل مساله در تغییر راهبردهای مقابله ای دانشجویان. پژوهش‌های نوین روان‌شناختی (روان‌شناسی دانشگاه تبریز)، 5 (20)، 83-101.
کابوسی، محمد باقر و قربانی ، عالمه (1395). اثربخشی آموزش شناختی-رفتاری کنترل خشم بر نوجوانان دارای اختلال سلوک. تعلیم و تربیت استثنایی، 16 (1)، 22-30.
عطادخت، اکبر؛ نوروزی، حمید و غفاری، عذرا (1392).  تأثیر آموزش حل مسئله اجتماعی در ارتقای  بهزیستی روان شناختی و تاب آوری کودکان دارای اختلال یادگیری. مجله ی ناتوانی های یادگیری، 3،(2)، 108-92.
عظیمی، فاطمه؛ قربانعلی پور، مسعود و فرید، ابوالفضل (1392). اثربخشی آموزش مهارت حل مساله بر انگیزش پیشرفت و شادکامی دانش‌آموزان دختر مقطع متوسطه شهرستان خوی در سال تحصیلی 90-91. تدریس پژوهی، 1 (2)، 42-35.
محمداسماعیل، الهه (1384). درسنامه درمان رفتاری-شناختی کودکان مبتلا به بیش فعالی/کمبود توجه. تهران: دانژه.
هاشمی، تورج؛ اقبالی، علی و علیلو، مجید محمود (1388). تاثیر خود آموزی کلامی بر بهبود سازگاری اجتماعی کودکان مبتلا به اختلال سلوک. مجله روان شناسی بالینی، 1 (2)، 36-29.
همتی علمدارلو، قربان و شجاعی، ستاره (1384). تاثیر آموزش مهارت‌های زندگی بر کاهش اختلال سلوک دانش‌آموزان دوره راهنمایی مدرسه امام سجاد (ع). فصلنامه تازه‌ها و پژوهش‌های مشاوره، (16)، 91-73.
American Psychiatric Association (2002). Diagnostic and Statistical Manual of mental disorders. Washington, Dc; American Psychiatric  Association.
Atadokht, A., Norouzi, H., & Ghaffari, O. (2014). The effect of social problem-solving training on psychological well-being and resiliency in students with learning difficulties. Journal of Learning Disabilities, 3(2), 92-108. (Persian).
Azimi,F., Ghorbanali Poor, M. & Farid, A (2013). Effectiveness of Problem Solving Skills Training on The Motivation of Progress and Happiness of High School Girl students in the City of Khoy in the 2011-12 Academic Year. Teaching Research, 1(2), 35-42. (Persian)
Babaie, M., Yazdi, S. M. & Hosniyan,S (2011). The Effectiveness of Play Therapy on the Conduct Disorder in Elementary School Students. Journal of New Thoughts on Education, 7(1), 49-64. (Persian)
Bakhshayesh, A. R., Dehghan Zardini, R. (2013). The Effectiveness of Problem Solving Skills Training on Students' Behavioral Problems. Journal of Behavioral Science, 7(4), 347-353. (Persian)
Beck, A (2008). The evolution of the cognitive model of depression and its neurobiological correlates. American Journal of Psychiatry, 165(8),  969-77.
Caroline, M., David J., Hawes, M.R., Dadds (2017). Mapping the developmental pathways of child conduct problems through the neurobiology of empathy. Journal of Neuroscience & Biobehavioral               Reviews, In Press.
Chibanda, D., Mesu, P., Kajawu, L., Cowan, F., Araya, R., Abas, M. A. (2011). Problem-solving therapy for depression and common mental disorders in Zimbabwe: piloting a task-shiFting primary mental health care intervention in a population with a high prevalence of people living  with HIV. BMC public health, 11(1), 828.
Choo, C. (2014). Adapting Cognitive Behavioral Therapy for Children and Adolescents with Complex Symptoms of Neurodevelopmental Disorders and Conduct Disorders. Journal of Psychological Abnormalities in  Children, 3(3), 1-3.
Delvecchio T. & Oleiri D (2003). Effectiveness of angery : treatment specific angery problems : A Meta analysis review. Journal of clinical  psychological, 38, 287 – 288.
DZurila ,T. J. & Nezu, A. M (2007). Problem solving therapy: A positive approach to clinical intervention, 3rd edn, Springer, new York.
Eskin, M., Ertekin, K. & Demir, H (2008). Efficacy of a problem-solving therapy For depression and suicide potential in adolescents and young adults.  Cognitive Therapy and Research, 32(2), 227-45.
Gellis, ZD., Kenaley, B (2008). Problem-solving therapy For depression in adults: a systematic review. Research on Social Work  Practice, 18(2), 117-31.
Hamarta, E (2009). A prediction of self-esteem and life satisfaction by social problem solving. Social Behavior and Personality: An International Journal, 37(1), 73-82.
Hartmann, A., Bonnaud-Antignac, A., Cercle, A., Dabouis, G. & Dravet, F (2007). Coping and Changing with Cancer: Patients and Close Partners  Point of View. Journal of Clinical Psychology, 13, 169-183.
Hashemi,T., Eghbali, A., Alilu, M. M. (2009). The Impact of Verbal Self Instruction on Social Adjustment of Children with Conduct Disorder. Journal of Clinical Psychology 1(2), 29-36. (Persian)
Hemmati Alamdarloo, Gh., Shojaie, S. (2005). The Impact of Life Skills Training on Conduct Disorder Reduction among guidance school student of Imam Sajjad School.  Journal of Counseling Research & Developments, (16), 73-91. (Persian)
Kabosi, M. B., Ghorbani, A. (2016). The Effectiveness of Cognitive Behavioral Anger Management Training on Adolescents with Conduct Disorder. Exceptional Education, 16(1), 22-30. (Persian)
Lazakidou, G., Retalis, S (2010). Using computer supported collaborative learning strategies for helping students acquire self-regulated problem solving skills in mathematics. Computers and Education, 54, 3-13.
Mohammad Esmaeil, E (2005). Behavioral-Cognitive Textbook in Children with Hyperactivity / Attention Deficit Disorder. Tehran: Danjeh. (Persian)
Morell, J (2003). Available (online).www.blackwellsynergy.com. Renner, F., Lobbestael, J., Peeters, F., Arntz, A., Huibers, M (2012). Early maladaptive schemas in depressed patients:results From the prospective  Zurich study of a community sample. Journal of Affective Disorders, 115(1- 2), 112-21.
Schotte, D. E., Clum, G. A. (1982). Suicide ideation in a college population: A test of a model. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 50(5), 690- 6.
Shahrivari, K., Nategh, E., AzimKhani, A., Azizi Javan, H. A. (2010). Manufacturing and Standardization of Rating  Scale for Detection of Conduct Disorder in Tehran's Fifth Grade Elementary Students (Teacher's form). Journal of  Principles of Mental Health, 12(3), 574-83. (Persian)
Shamsi Khani, S., FarMihani Farahani, M., Shamsi Khani, S., Sobhani, M. (2014). The Effect of Problem Solving Skills Training on Depression in Nursing Students. Psychiatric Nursing, 2(1), 63-71. (Persian)
Shokoohi Yekta, M., Parand, A., & Ahmadi, A (2011). Effects of teachin problem solving strategies to parents of pre-teens: a study of family  relationship.  Procedia Social and Behavioral Sciences. 15, 957–960.
Shokuhi Yekta, M., Zamani, N., Poor Karimi, J(2014). The Effectiveness of Interpersonal Problem Solving Skills Training on Increasing Social Skills and Reducing Behavioral Problems of First-Grade Elementary School Students. Psychological Studies of AL Zahra University Faculty of Educational Sciences and Psychology, 10(4),7-31. (Persian)
Spencer, N. J (2006). Social Equalization in Youth: Evidence from A Cross- Sectional British Survey. The European Journal of Public Health, 16(4), 368-375.
Wolff, P.H., Fesseha G) 2005). The orphans of Eritrea: What are the choices? Am J Orthopsychiatr. 75, 475-84
Zenozian, S., Gharaei, B., Yeke Yazdan Dust, R (2010). The Effectiveness of Problem-Solving Education on the change of Student’s Coping Strategies. Modern Psychological Research (Psychology of Tabriz University), 5(20), 83-101. (Persian).

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار