مدل‌یابی روابط بین اهداف پیشرفت و تعلل ورزی تحصیلی با عملکرد ریاضی دانش‌آموزان اول دبیرستان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد روانشناسی تربیتی، دانشگاه یزد

2 دانشیار گروه روانشناسی تربیتی، دانشگاه یزد

10.22098/jsp.2019.813

چکیده

هدف از این پژوهش، مدل‌یابی روابط بین اهداف پیشرفت و تعلل‌ورزی تحصیلی با عملکرد ریاضی دانش‌آموزان دختر اول دبیرستان (دوره دوم) یزد بود. بدین منظور ۳۰۰ دانش‌آموز به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای انتخاب شدند و به منظور گردآوری اطلاعات، از پرسش‌نامه‌های جهت‌گیری هدف و پرسش‌نامه اهمال‌کاری تحصیلی و نمره ریاضی پایان نیمسال دوم تحصیلی که به صورت هماهنگ کشوری برگزار شد، استفاده گردید. مدل ارزیابی شده از شاخص‌های برازندگی خوبی برخوردار بود. نتایج مدل معادلات ساختاری نشان داد که متغیر هدف تسلط- گرایشی تأثیر منفی و معناداری بر تعلل‌ورزی تحصیلی (40/0-=B) داشت؛ ولی تأثیر معناداری بر عملکرد ریاضی نداشت. متغیر هدف تسلط- اجتنابی تأثیر مثبت و معناداری بر تعلل‌ورزی تحصیلی (34/0=B) و تأثیر منفی و معناداری بر عملکرد ریاضی (14/0-=B) داشت. متغیر هدف عملکرد- گرایشی نیز تأثیر منفی و معناداری بر تعلل‌ورزی تحصیلی (18/0-=B) و تأثیر مثبت و معناداری بر عملکرد ریاضی (22/0=B) داشت. متغیر هدف عملکرد- اجتنابی تأثیر معناداری بر تعلل‌ورزی تحصیلی و عملکرد ریاضی نداشت. با توجه به نتایج به دست آمده، از طریق تغییر در جهت‌گیری هدف، می‌توان اقدام به کاهش تعلل‌ورزی یا اصلاح آن نمود و عملکرد ریاضی را ارتقاء داد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Modeling the relationship between Achievement Goals and Academic Procrastination with Math Performance among first Grade female High School Students in Yazd

نویسندگان [English]

  • H Radmanesh 1
  • A Bakhshayesh 2
1 Master of Educational Psychology, Yazd University
2 Associate Professor, Department of Educational Psychology, Yazd University
چکیده [English]

The purpose of this study is to model the relationship between achievement goals and academic procrastination with math performance among first grade female junior high school students residing in Yazd. 300 students were selected as the sample by cluster sampling method. For data collection, the Achievement Goal Questionnaire and Academic Procrastination Questionnaire and student’s marks at end of the second semester, as a general test held in all cities of Iran, were used. The evaluated model had good fitness indicators. The results of structural equation modeling showed that mastery orientation goal had a significant negative impact on academic procrastination (B=-0.40) but had no significant impact on math performance. Mastery avoidance goal had significant positive impact on academic procrastination (B= 0.34) and had significant negative impact on math performance (B= -0.14). Performance orientation goal had a significant negative impact on academic procrastination (B=-0.18) and had significant positive impact on math performance (B= 0.22). Performance avoidance goal had no significant effect on academic procrastination and math performance.According to the results, by changing the orientation of the target, it is possible to reduce or correct procrastination and improve math performance.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Achievement goals
  • Academic procrastination
  • Math performance
  • High-school students
آتش روز، بهروز؛ پاکدامن، شهلا و عسکری، علی. (1387). پیش بینی میزان پیشرفت تحصیلی از طریق میزان دلبستگی. فصلنامه خانواده پژوهی، 4 (14)، 193-253.
احمدی، زینب. (۱۳۹۰). نقش جهت گیری هدف و باورهای انگیزشی در تعلل ورزی تحصیلی دانش آموزان سال سوم متوسطه شهر تبریز در سال تحصیلی ۱۳۸۹-۹۰. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت معلم آذربایجان.
تمدنی، مجتبی؛ حاتمی، محمد و هاشمی رزینی، هادی. (۱۳۹۰). خودکارآمدی عمومی، اهمال کاری تحصیلی و پیشرفت تحصیلی دانشجویان. فصلنامه روان شناسی تربیتی، ۶ (۱۷)، 65-85.
تویسرکانی، فاطمه. (۱۳۹۰). الگوی ساختاری متغیرهای محیط کلاس، اهداف پیشرفت، تفکر تأملی و عملکرد دانش‌آموزان در درس ریاضی. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت معلم.
پورعبدل، سعید؛ صبحی­قراملکی، ناصر و عباسی، مسلم. (1394). مقایسه‌ی اهمال‌کاری تحصیلی و سرزندگی تحصیلی در دانش‌آموزان با و بدون اختلال یادگیری خاص. مجله ناتوانی­های یادگیری، 4(3)، 22-38.
جوکار، بهرام و آقادلاورپور، محمد. (۱۳۸۶). رابطه تعلل ورزی آموزشی با اهداف پیشرفت. اندیشه‌های نوین تربیتی، ۳ (۳ و ۴)، 61-80.
حبیبی­کلیبر، رامین. (۱۳۹۱). اثربخشی آموزش راهبرد خودتنظیمی کمک خواهی بر مؤلفه‌های حل مسئله ریاضی دانش‌آموزان با توجه به اثرات جنسیت و اهداف پیشرفت. رساله دکتری، دانشگاه تبریز.
حجازی، الهه؛ نقش، زهرا و سنگری، علی اکبر. (۱۳۸۸). ادراک از ساختار کلاس و پیشرفت تحصیلی: نقش واسطه‌ای متغیرهای انگیزشی و شناختی. مطالعات روان شناختی، ۵ (۴)، 47-65.
خادمی، محسن و نوشادی، ناصر (۱۳۸۵). بررسی رابطه بین جهت‌گیری هدف با خودتنظیمی یادگیری و پیشرفت تحصیلی در دانش‌آموزان دوره پیش دانشگاهی شهر شیراز. مجله علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز، ۲۵ (۴)، 63-78.
رهنما، اکبر و عبدالملکی، جمال. (1388). بررسی رابطه بین هوش هیجانی و خلاقیت با پیشرفت تحصیلی در دانشجویان دانشگاه شاهد. فصلنامه اندیشه‌های نوین، 5 (2)، 55-78.
سواری، کریم. (۱۳۹۲). رابطه ساده و چندگانه تبحرگرایی و رویکرد گرایی با اهمال‌کاری تحصیلی. دو فصلنامه علمی- پژوهشی شناخت اجتماعی، ۲ (۳)، 45-53.
شریفی اردانی، علی رضا؛ خیر، محمد؛ حیاتی، داوود؛ شریفی اردانی، احمد؛ رئیسی، جعفر و روحی، علی رضا. (۱۳۹۲). پیش‌بینی پیشرفت تحصیلی بر اساس ویژگی‌های شخصیتی عزم با توجه به نقش میانجی‌گری جهت‌گیری هدف در میان دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه شیراز. توسعه آموزش جندی شاپور، ۴ (۱)، 53-63.
شمس الاحراری، مینا؛ صفاری نیا، مجید و زارع، حسین (۱۳۹۰). تأثیر آموزش مهارت‌های غلبه بر سهل انگاری و عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان مقطع ابتدایی. فصلنامه روان شناسی تربیتی، ۶ (۱۷)، 107-117.
شمس، فاطمه و تابع بردبار، فریبا. (۱۳۹۰). نقش واسطه ای خودکارآمدی تحصیلی در رابطه جهت‌گیری هدف و عملکرد ریاضی. مجله روش‌ها و مدل‌های روان‌شناختی، ۱ (۳)، 81-94.
عطایی فر، ربابه و شقاقی، فرهاد. (۱۳۸۹). رابطه جهت‌گیری هدف، یادگیری خودتنظیم با پیشرفت تحصیلی در دانش‌آموزان دختر سال سوم رشته‌های ریاضی- فیزیک و علوم انسانی. فصلنامه تعلیم و تربیت، ۱۰۶، 49-65.
قاسمی، محمد (۱۳۸۹). آزمون مدل علی ارتباط اهداف پیشرفت، فراشناخت و راهبردهای مطالعه با عملکرد تحصیلی دانش آموزان دبیرستانی منطقه ۵ شهر تهران. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی.
کارشکی، حسین؛ بهمن آبادی، سمیه و بلوچزاده، فاطمه. (۱۳۹۲). تعیین نقش اهداف پیشرفت در میانجی‌گری رابطه ساختار ارزشیابی کلاسی و پیشرفت تحصیلی دانشجویان. آموزش در علوم پزشکی، 13(۲)، 123-133.
کدیور، پروین؛ فرزاد، ولی الله و دستا، مهدی. (۱۳۹۱). بررسی رابطه علی اهداف پیشرفت و راهبردهای خودتنظیمی با عملکرد حل مسأله ریاضی. فصلنامه روان شناسی تربیتی، ۸ (۲۳)، 95-115.
کرد، بهمن؛ پاشا شریفی، حسن و میرهاشمی، مالک. (۱۳۹۲). نقش جهت‌گیری اهداف پیشرفت و خودتنظیم­گری در پیش‌بینی عملکرد تحصیلی دانشجویان. مجله ایرانی آموزش در علوم پزشکی، ۱۳(۱۰)،820-829.
محبی نورالدین وند، محمد حسین؛ شهنی ییلاق، منیجه و پاشا شریفی، حسن. (۱۳۹۳). رابطه سرمایه روان شناختی (امید، خوش بینی، تاب‌آوری و خودکارآمدی) با هدف‌های پیشرفت و عملکرد تحصیلی دانشجویان سال اول. پژوهش در برنامه ریزی درسی، ۲(۱۳)، 61-79.
محسن پور، مریم؛ حجازی، الهه و کیامنش، علی رضا. (۱۳۸۶). نقش خودکارآمدی، اهداف پیشرفت، راهبردهای یادگیری و پایداری در پیشرفت تحصیلی در درس ریاضی دانش‌آموزان سال سوم متوسطه (رشته ریاضی) شهر تهران. فصلنامه نوآوری‌های آموزشی، ۵ (۱۶)، 9-35.
Ahmadi, Z. (2010). The role of goal orientation, motivational beliefs and procrastination in third year high school students in Tabriz 2010-2011. Ministry of Science, Teacher Training University – Tabriz. (Persian)
Akinsola, M. k., Tella, A., & Tella, A. (2007). Correlates of academic procrastination and mathematics achievement of university undergraduate students. Journal of Mathematics, Science & Technology Education, 3 (4), 363-370.
Ames, C. (1992). Classrooms: goals, structures, and student motivation. Journal of Educational Psychology, 84, 261-271.
Ames, C. (1994). Achievement attributions and self-instructions under competitive and individualistic goal structure. Journal of Educational psychology, 76, 478-481.
Ames, C., & archer, J. (1988). Achievement goals in the classroom: students’ learning strategies and motivation processes. Journal of Educational psychology, 80, 260-267.
Ataiifar, R., & Shaghaghi, F. (2011). The relationship between goal orientation, learning self-regulation and academic achievement in third year female students in mathematics-physics and humanities. Education, 106, 49-65. (Persian)
Atash Roz, B., Pak Daman, Sh., & Asgari, A. (2008). Predicting academic achievement through attachment. Family Studies Quarterly, 4 (14), 193-203. (Persian)
Bassant, K. C. (1995). Factors associated with types of mathematics anxiety in college students. Journal of Research in Mathematics Education, 26, 327-345.
Beck, A. T. (1979). Cognitive therapy and emotional disorders, new york: international university press.
Braten, I., & Stromso, H. (2004). Epistemological belief and implicit theories of intelligence as predictors of achievement goals. Contemporary Educational Psychology, 29, 374-388.
Brothen, T., & Wambach, C. (2001). Procrastination and personality, performance, and mood. Personality and Individual Differences, 30, 95–106.
Brownlow. S., & Reasinger. R. (2000). Putting off until tomorrow what is better done today: academic procrastination as a function of motivation toward college work. Curent Issues And New Directions, 15- 34.
Chu, A. H. C., & Choi, J. N. (2005). Rethinking procrastination: positive effects of ‘‘active’’ procrastination behavior on attitudes and performance. The Journal of Social Psychology, 145, 245–264.
Church, M. A., Elliot, A. J., & Gable, S. L. (2001). Perceptions of classroom environment, achievement goals, and achievement outcomes. Journal of Educational Psychology, 93, 43–54.
Collins, K. M. T., Onwuegbuzie, A. J., & Jiao, Q. (2008). Reading ability as a predictor of academic procrastination among African American graduate student. Reading Psychology, 29, 493-507.
Connell, J. P. (1990). Context, self and action: amotivational analysis of self –system processes. In D. Cicchetti & M. Beghly (Eds). The self in transition: Infancy to childhood, University of Chicago press.
Dewitte, S., & Schouwenburg, H. C. (2002). Procrastination, temptations, and incentives: The struggle between the present and the future in procrastinators and the punctual, European Journal of Personality, 16, 469-489.
Dweck, C., & Legget, E. (1998). A social cognitive approach to motivation and personality. Psychological Review. 95, 256-273.
Effert, B., & Ferrari, J. (1989). Decisional procrastination: examining personality correlates. Journal of Social Behavior and Personality, 56, 478– 484.
Elliot, A. J., & McGregor, H. A. (2001). 2*2 achievement goals framework, Journal of Personality and Social Psychology, 80 (3), 501- 519.
Farran, B. (2004). Predictors of academic procrastination in collegestudents. Journal Of Social Behavior and Personality, 7, 594- 602.
Ferrari, J. R. (1991). Compulsive procrastination: some self reported characteristics Psychopathological Reports, 68, 455–458.
Fritzsche, B. A., Young, B. R., & Hickson, K. C. (2003). Individual differences in academic procrastination tendency and writing success. Personality and Individual Differences, 35, 1549-1557.
Ghasemi, M. (2010). Causal model test relationship between achievement goals, metacognition, and study strategies with academic performance of high school students in District 1 of Tehran, Ministry of Science, Allameh Tabataba'i University. (Persian)
Habibi Kleibar, R. (2009). Effectiveness of self-directed help-learning strategy training on students' mathematical problem solving components with regard to gender effects and achievement goals. Doctoral dissertation, Tabriz University. (Persian)
Harackiewicz, J. M., & Barron, K. E., & Pintrich, P. R, et al .(2002). Revision of achievement goal theory: Necessary and illuminating, Journal of Educational Psychology, 94(3), 638–645.
Harackiewicz, J. M., Barron, K. E., Carter, S. M., Lehto, A. T., & Elliot, A. J. (1997). Predictors and consequences of achievement goals in the college classroom: maintaining interest and making the grade. Journal of Personality and Social Psychology, 73, 1284-1295.
Haycock, L. A. (1993). The cognitive mediation of procrastination and The role of self-efficacy and anxiety. Journal of Counseling and Development, 76, 317-324.
Hejazi, E. Naghsh, Z. & Sangari, A. A. (2006). Perceptions of classroom structure and academic achievement: The mediating role of motivational and cognitive variables. Psychological Studies, 5 (1), 47-65. (Persian)
Hill, M., Hill, D., Chabot, A., & Barrall, J. (1978). A survey of college faculty and student procrastination. College Student Personnel Journal, 12, 256–262.
Howell, A. J. & Watson, D. C. (2007). Procrastination: Associations with achievement goal orientation and learning strategies. Personality and Individual Differences, 43, 167-178.
Jokar, B., & Agha Delavarpoor, M. (2007). Relationship of educational procrastination with achievement goals. Journal of Modern Educational Thoughts, 3 (3). 61-80. (Persian)
Kadivar, P., Farzad, V., & Dasta, M. (2012). Investigating the relationship between progress goals and self-regulation strategies with mathematical problem solving performance. Educational Psychology, 8 (23), 96-118. (Persian)
Kaplan. A., & Flum, H. (2010). Achievement goal orientations and identity formation styles. Educational Research Review, 5,50–67.
Karshaki, H., Bahman Abadi, B., & Baluchzadeh, F. (2013). Determining the role of achievement goals in mediating the relationship between classroom structure and academic achievement of students: A descriptive study. Journal of Medical Education, 13 (2), 123-133. (Persian)
Khademi, M., & Noshadi, N. (2006). The relationship between goal orientation and learning self-regulation and academic achievement in Shiraz Pre-University students. Journal of Social and Human Sciences Shiraz University, 49, 63-78. (Persian)
Kord, B., Pasha Sharifi, H., & Mir Hashemi, M. (2014). The role of achievement goals orientation and self-regulation on predicting college students' academic performance. Iranian Journal of Medical Education, 13 (10), 820-829. (Persian)
McWhaw, K., & Abrami, P. (2001). Student goal orientation and interest: Effects on students use of self-regulated learning strategies Contemporary Educational Psychology, 26: 311-329.
Midgley, C., & Urdan, T. (2001). Academic self handicapping and achievement goals: axfurther examination. Contemporary Educational Psychology, 26, 61-75.
Milgram, N. (1991). Procrastination. In R. Dulbecco (Ed). Encyclopedia of human biology 6, 149-155.
Milgram, N. (1991). Procrastination. In R. Dulbecco (Ed.), Encyclopedia of human biology (Vol. 6, pp. 149-155). New York: Academic Press.
Mohebi Noureddin Vand, M., Shehny Yeihagh, M., & Pasha Sharifi, H. (2014). The Relationship between psychological capital (hope, optimism, resilience, and self-efficacy) with goals and academic performance of first-year students. Curriculum in Research, 11(40), 61-79. (Persian)
Mohsenpour, M., Hejazi, E., & Kiamenesh, A. (2006). The role of self-efficacy, achievement goals, learning strategies and sustainability in academic achievement in third year high school students (Mathematics) in Tehran. Journal of Educational Innovation, 5(16), 9-35. (Persian)
Moon, S. M., & Illingworth, A. J. (2005). Exploring the dynamic nature of procrastination: A latent growth curve analysis of academic procrastination Personality and Individual Differences,38, 297–309.
Moreno, J. A., González-Cutre, D., Sicilia, Á., & Spray, C. M. (2010). Motivation in the exercise setting: Integrating constructs from the approach- avoidance achievement goal framework and self-determination theory. Psychology of Sport and Exercise, 11, 542-550.
Morford, Z. H. (2008). Procrastination and goal- setting behaviors in the college population: an exploratory study. (BS Thesis). Georgia: Georgia Institute of technology.
Owens, A. M., & Newbegin, I. (2000). Academic procrastination of adolescents in english and mathematics: Gender and personality variations. Journal of Social Behavior & Personality, 5 (15), 111.
Pastor, A. D., Barron. E. K., Miller. B. J., & Davis, L. S. (2006). A latent profile analysis of college student’s achievement goal orientation. Contemporary Psychology, 32, 8-47.
Pintrich, P. R. (2000a). Multiple goals, multiple pathways: The role of goal orientation in learning and achievement. Journal of Educational Psychology, 92, 544–555.
Pintrich, P. R., & Garcia, T. (1991). Student goal orientation and self-regulation in the college classroom. In M.Meher & p. pintrich (Eds), Advances in motivation and achievement, 7. Grrenwich, CT:JAI.
Pintrich, P. R., & Schunk, D. H. (2002). Motivation In Education: Theory, Research, & Applications. New Jersey: Johnston.
Pourabdol, S., Sobhi Gharamaleki, N., & Abbasi, M. (2015). A comparison of academic procrastination and academic vitality in students with and without specific learning disorder. Journal of Learning Disabilities, 4(3), 22-38. (Persian)
Rahnama, R., & Abdul Maliki, J. (2009). Investigating the relationship between emotional intelligence and creativity with academic achievement in Shahed university students. The Scientific Journal of Modern Educational Thoughts, 5(2), 55-78. (Persian)
Rothblum, E. D., Solomon, L. J., & Murakami, J. (1986). Affective, cognitive, and behavioral differences between high and low procrastinators. Journal of Counseling Psychology, 33, 387-394.
Ryan, R. M., & Deci, E. L. (2002). Overview of self-determination theory: An organismic dialectical perspective. In E. L. Deci, & R. M. Ryan (Eds.), Handbook of self-determination research,3–33. Rochester, NY: The University of Rochester Press.
Saddler, C. D., & Buley, J. (1999). Predictors of academic procrastination in college students. Psychological Reports, 84, 686-688.
Savari, Karim. (2013). The simple and multiple relationship of skepticism and approachism with procrastination. Journal of Social Cognition, 2(3), 53-45. (Persian)
Schouwenburg, H. C. (1992). Procrastinators and fear of failure: An exploration of reasons for procrastination. European Journal of Person- Ality, 6, 225- 236.
Schraw, G., Wadkins, T., & Olafson, L. (2007). Doing the things we do: a grounded theory of procrastination. Journal of Educational Psychology, 99, 12-25.
Senécal, C. Koestner, R. & Vallerand, R. J. (1995). Self-regulation and academic procrastination. The Journal of Social Psychology, 135(5), 607-619.
Shams al-Aharari, M., Saffari Nia, M., & Zare, H. (2010). The impact of negligence skills training on negligence and academic performance of elementary school students. Educational Psychology, 6(17), 107-117. (Persian)
Shams, F., &Tabe Bordbar, F. (2011). The mediating role of academic self-efficacy in the relationship between goal orientation and mathematical performance. Psychological Methods and Models of Marvdasht Azad University, 3, 83-96. (Persian)
Sharifi Ardani, A., Kheir, M., Hayati, D., Sharifi Ardani, A., Raisi, J., & Rouhi, A. (2013). Predicting academic achievement based on the personality characteristics of intention given the mediating role of goal orientation among graduate students of shiraz university. Development of Jundishapur Education, 4 (1), 53-63. (Persian)
Solomon L. J., & Rothblum, E. D. (1984). Academic procrastination: Frequency and cognitive-behavioral correlates. Journal of Counseling Psychology, 31, 503–509.
Steel, P. (2007). The nature of procrastination: a meta- analytic and theoretical review of quintessential self- regulatory failure. Psychological bulletin, 133, 1, 65-94. 
Tamadani, M. Hatami, M. & Hashemi Resini, H. (2010). General self-efficacy, academic procrastination, and academic achievement of students. Educational Psychology, 17, 65-86. (Persian)
Tuyserkany, F. (2011). Structural pattern of classroom environment variables, achievement goals, reflective thinking, and student performance in mathematic. Ministry of Science, Teacher Training University – Tabriz.
Wolters, A. (2003). Understanding procrastination from a self-regulated learning perspective. Journal of Educational Psychology, 95 (1), 187- 179.
Wolters, J. (2004). Advancing achievement goal theory: Using goal structures and goal orientations to predict students’ motivation, cognition, and achievement. Journal of Educational Psychology, 96, 236–250.
Zieasat, H. A., Rosenthal, T., & White, G. (1978). Behavioral self-control in treating procrastination of studing. Psychological Reports, 42, 56–69.