رابطه مباحث آیات الاحکام با جهت‌گیری مذهبی و سرمایه روان شناختی در دانش آموزان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه علوم قرآن و حدیث واحد زنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، زنجان، ایران

2 دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث واحد زنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، زنجان، ایران.

10.22098/jsp.2019.839

چکیده

هدف پژوهش حاضر بررسی ارتباط بین پایبندی به احکام بودن، جهت­گیری مذهبی و سرمایه روان­شناختی در میان دانش­آموزان بود. جامعه آماری دانش­آموزان دختر و پسر آموزشکده سمای دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل در سال تحصیلی 97-98 بود. نمونه پژوهش تعداد ۵0 نفر دختر و پسر به سهم برابر که به شیوه نمونه­گیری خوشه‌ای دو مرحله‌ای انتخاب شدند، افراد نمونه پرسشنامه­های عامل به احکام، سرمایه روان­شناختی لوتانز و پرسشنامه جهت­گیری مذهبی آلپورت را تکمیل کردند. برای تحلیل داده­های به دست آمده از آزمون­های ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون استفاده شد. بر اساس ضرایب همبستگی عامل به احکام به استثنای جهت گیری مذهبی درونی با مؤلفه­های مربوط به سلامت روان­شناختی و جهت­گیری مذهبی بیرونی رابطه مثبت و معنادار داشت، جهت­گیری مذهبی بیرونی با عامل به احکام و کل مؤلفه­های مربوط به سرمایه روان­شناختی رابطه مثبت و معنادار داشت. بر اساس نتایج رگرسیون چندگانه همه مؤلفه­های مربوط به سرمایه روان­شناختی دارای تأثیر مثبت و معنادار بر پایبندی به احکام بودند و در آن میان مؤلفه­های اول و سوم به ترتیب بالاترین ضرایب مثبت را به خود اختصاص داده بودند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

On the relationship between the issues of verses of decrees, religious orientation and psychological capital in students

نویسندگان [English]

  • B BahariOludlo 1
  • F Edrisi 2
  • M. H Saeini 1
  • H Moradi 1
1 Department of Quran Sciences and Hadith, Zanjan Branch, Islamic Azad University, Zanjan, Iran
2 Department of Quran Sciences and Hadith, Zanjan Branch, Islamic Azad University, Zanjan, Iran
چکیده [English]

The purpose of this study was to investigate the relationship between adherence to decrees, religious orientation and psychological capital among male and female students. The population of this study was the male and female students of the Sama Institute of Islamic Azad University of Ardabil Branch in the academic year of 2018-2019. The sample consisted of 50 males and females who were selected by two-stage cluster sampling. The participants completed the following questionnaires: the Agent-to-Decrees Questionnaires, the Luthans' Psychological Capital Questionnaire, and Allport Religion Orientation Questionnaire. The internal consistency of the questionnaires was investigated using Cronbach's alpha. Pearson Correlation Coefficient and regression analysis were used to analyze the data. Based on correlation coefficients, there was a positive and significant relationship between the adherence to decrees, except for internal religious orientation, and the components of psychological capital and external religious involvement. There was also a positive and significant relationship between external religious orientation, except for internal religious involvement, and the adherence to decrees and all components related to psychological well-being. Based on the results of multiple regressions, all the components of psychological capital had a positive and significant impact on adherence to decrees, among which the first and third components, respectively, had the highest positive coefficients.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Issues of verses of decrees
  • religious orientation
  • Psychological capital
آزادی، شهدخت و خسروی نیا، دیبا (1397). بررسی رابطه جهت گیری مذهبی سرمایه روان شناختی با اضطراب مرگ سالمندان شهرستان ممسنی.  دومین کنفرانس بین المللی روانشناسی، مشاوره، تعلیم تربیت، مشهد، 124.
حجتی، سیدمحمدباقر (1368). اسلام و تعلیم و تربیت. چاپ‌چهاردهم، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
خداپناهی، محمدکریم و خاکساربلداجی، محمدعلی (1384). رابطه جهت گیری مذهبی و سازگاری روانشناختی در دانشجویان. مجله روانشناسی، 9(3)، 310-320.
خوانین زاده، مرجان؛ اژه‌ای، جواد و مظاهری، محمدعلی (1384). مقایسه سبک دلبستگی دانشجویان دارای جهت گیری مذهبی درونی و بیرونی. مجله روان شناسی، 9(3)، 228-247.
سرمدی، محمود (1380). واژگان پژوهی قرآنی. نوبت اول، قم: نشر الهادی.
شعرانی، ابوالحسن (1355). نثر طوبی. تهران: چاپ اسلامیه، بی‌تا.
طباطبایی، سیدمحمد حسین (1362). خلاصه تعالیم اسلام. تهران: نشر کعبه.
گیدنز، آنتونی (1999). جامعه شناسی. ترجمه­ی منوچهر صبوری (1378). نوبت اول، تهران: نشر نی.
مصباح‌یزدی، محمدتقی (1368). آموزش عقاید. جلد اوّل، تهران، انتشارات سازمان تبلیغات اسلامی.
مطهری، مرتضی (1362). مجموعه آثار. نوبت دوم، قم: انتشارات صدرا.
میرزائی، حسین؛ میرزائی، مجتبی و فتحی، لاله (1397). بررسی ارتباط بین ابعاد دینداری و سرمایه روانشناختی (مورد مطالعه: دانشجویان دانشگاه تبریز). فصلنامه پژوهشهای جامعه شناسی معاصر،7(12)، 1-21.
نریمانی، محمد؛ شاه­محمدزاده، یحیی؛ امیدوار، عظیم و امیدوار، خسرو (1393). مقایسه‌ی سرمایه روان‌شناختی و سبک‌های عاطفی در بین دانش‌آموزان پسر با و بدون ناتوانی یادگیری. مجله ناتوانی­های یادگیری، 4(1)، 100-118.
نصرتی مهر، سارا و بستان، نبی (1397). بررسی رابطه سرمایه روان‌شناختی با جهت‌گیری مذهبی و رضایت‌مندی زناشویی در زوجین متقاضی طلاق. پیشرفت های نوین در علوم رفتاری، ۳ (۲۸)، ۱۵-۲۹.
ویلم، ژال پل (1998). جامعه شناسی ادیان. ترجمة عبدالرحیم گواهی (1377)، نوبت اول، تهران: انتشارات تبیان.
یواخیم، واخ. (2001). جامعه‌شناسی دین. ترجمه­ی جمشید آزادگان (1380)، چاپ هفنم. تهران: انتشارات سمت.
Azadi, Sh., & Khosravi Nia, D. (2018). The relationship between religious orientation of psychological capital and elderly death anxiety in Mamasani. Second International Conference on Psychology, Counseling, Training, Mashhad, 124. (Persian)
Giddens, A. (1999). Sociology. Manouchehr Sabouri Translator (1999). First Time, Tehran: Ney Pub. (Persian)
Hojati, S. M. B. (1989). Islam and education. Fourteenth Edition, Tehran, Islamic Culture Publication Office. (Persian)
Joachim, W. (2001). The sociology of religion. Translated by Jamshid Azadegan (2001), published by Hafnem. Tehran: Samt Publications. (Persian)
Kelly, B. S. (2008). Life satisfaction, religiosity/spirituality and the relationship with parents in Adolescents and Young Adults. Dissertation Abstract International, 69 (10), 119-129.
Khaninzadeh, M., Aegean, J., & Mazaheri, M. A. (2005). Comparison of attachment style of students with internal and external religious orientation. Journal of Psychology, 9 (3): 228-247. (Persian)
Khodapani, M. K., & Khaksar Baldaji, M. A. (2005). The relationship between religious orientation and psychological adjustment in students. Journal of Psychology, 9 (3): 310-320. (Persian)
Luthans, F., Avolio, B. J., Avey, J. B., & Norman, S. M. (2007). Positive psychological capital: Measurement and relationship with performance and satisfaction. Personnel Psychology, 60, 541-572.
Mesbahizadi, M. T. (1989). Training of ideas. Volume One, Tehran, Islamic Advertising Organization Pub. (Persian)
Mirzaie, H., Mirzaee, M., & Fathi, L. (2018). Investigating the relationship between dimensions of religiosity and psychological capital (Case Study: Students of Tabriz University). Journal of Contemporary Sociological Research, 7(12):1-21. (Persian)
Motahari, M. (1983). Collection of works. Second Time, Qom: Sadra Pub. (Persian)
Narimani, M., Shahmohammadzadeh, Y., Omidvar, A., & Omidvar, Kh. (2014). A comparison of psychological capital and affective styles in students with learning disorder and normal students. Journal of Learning Disabilities, 4(1): 100-118. (Persian)
Nosrati Mehr, S., &Bostan, N. (2018). Investigating the relationship between Psychological capital and religious orientation and marital satisfaction in divorced Couples. Recent Advances in Behavioral Sciences, 3 (28), 15-29. (Persian)
Sarmadi, M. (2001). Quranic vocabulary research. First Time, Qom: Alhadi Pub. (Persian)
Sharani, A. (1976). Tuba prose. Tehran: Islamia Press, Beta. (Persian)
Tabatabai, S. M. H. (1362). Summary of the teachings of Islam. Tehran: Kaaba pub. (Persian)
Willem, J. P. (1998). Sociology of religions. Translated by Abdul Rahim Gowahi (1998), First Time, Tehran: Tebyan Publications. (Persian)
Zulling, K.J; Ward, R. M; Horn, T. (2006). The association between perceived spirituality, religiosity and life satisfaction: The mediating role of self- rated health. Social Indicator Research,79: 255-274.