نقش سامانه‌های بازداری و فعال سازی رفتاری، تیپ‌های صبحی و عصری در پیش بینی هیجان‌های تحصیلی مثبت دانش آموزان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار روانشناسی و آموزش کودکان استثنایی، گروه علوم تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.

2 استاد روان‌شناسی تربیتی،گروه علوم تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.

3 کارشناسی ارشد روان‌شناسی تربیتی،گروه علوم تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.

چکیده

هدف: هدف پژوهش حاضر، بررسی نقش سامانه­های بازداری و فعال­سازی رفتاری و تیپ­های صبحی و عصری در پیش بینی هیجانات پیشرفت مثبت دانش آموزان بود.
روش: طرح پژوهش توصیفی  و از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل دانش­آموزان پسر سطح اول متوسطه شهرستان چایپاره  در سال تحصیلی 1398-1399 بود. در این راستا، با استفاده از روش نمونه­گیری خوشه­ای چندمرحله­ای  ۲٩۱ نفر از آنان انتخاب شدند و از مقیاس­های هیجان­های تحصیلی پکران، سامانه­های بازداری و فعال­سازی رفتاری رفتاری کارور و وایت و صبحی – عصری هورن و استبرگ برای جمع­آوری داده­ها استفاده شد.
یافته ها:رگرسیون چندمتغیره نشان داد سامانه فعال­سازی رفتاری و تیپ­های صبحی به طور مثبت و معناداری هیجان های پیشرفت مثبت را پیش بینی می کنند (05/0>p).
نتیجه گیری: به نظر می­رسد عوامل زیست­شناختی در تیپ­های عصری و صبحی و نیز تنظیم سامانه­های بازداری و فعال سازی رفتاری نقش دارند و تیپ­های صبحی و سامانه فعال­سازی رفتاری نقش خود را در هیجانات پیشرفت مثبت ایفا می­کنند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The Role of Behavioral Activation/ Inhibition System and Morningness and Eveningness type with Student's Positive academic Emotions

نویسندگان [English]

  • Shahrooz Nemati 1
  • Rahim Badri 2
  • Reza Mohammadi 3
1 Associate Professor of Psychology and Education of Exceptional Children, Educational Sciences Department, University of Tabriz, Tabriz, Iran
2 Professor of Educational Psychology, Educational Sciences Department, University of Tabriz, Tabriz, Iran
3 M.A. in Educational psychology, Educational Sciences Department, University of Tabriz, Tabriz, Iran
چکیده [English]

Objective: The aim of the current research was to study the role of behavioral activation/ Inhibition system and morningness and eveningness type with student's positive emotion achievement.
Methods: Its descriptive and correlational design and statistical population included all first-grade high school male students in Chaypareh City in 2019-2020. In the same light, 211 subjects were selected using the multi-stage cluster sampling method. The Pekrun's achievement emotions, the Carver and White's Behavioral activation/ Inhibition, and the Horne and Östberg's morningness and eveningness type inventories were used to gather the data.
Results: Multivariate regression revealed that behavioral activation/ inhibition system and morningness and eveningness type significantly predict positive achievement emotions.
Conclusion: Biological factors seem to play a role in morningness and eveningness type and the regulation of behavioral inhibition and activation systems as well, the morningness types and behavioral activation systems play a role in positive achievement emotions.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Behavioral Activation/ Inhibition System
  • Morningness and Eveningness type
  • Positive Emotion Achievement

مراجع

بشرپور، س. محموزاده، س. و درودی، ج. (1397). نقش سیستیم­های مغزی-رفتاری و تیپ­های صبحی-عصری در پیش­بینی اختلالات رفتاری دانش­آموزان. فصلنامه مطالعات روانشناسی تربیتی، 31، 3، 58-35.
عبدالهی مجارشین، ر. بخشی­پور، ع. و محموعلیلو، م. (1391). پایایی و روایی مقیاس نظام­های بازداری و فعال­سازی رفتاری (BIS/ BAS)  در جمعیت دانشجویی دانشگاه تبریز. فصلنامه پژوهش­های نوین روانشناختی، 7، 28(4)، 123-139.
عیسی زادگان، علی؛ شیخی، سیامک و  احمدیان، لیلا. (2011). بررسی رابطه‌ی بین تیپ‌های شبانه روزی (صبحی-عصری) و اضطراب در دانشجویان. مجله مطالعات علوم پزشکی.22(2)، 137-145.
عینی، ساناز؛ هاشمی، زهره. (1401). اثربخشی درمان شناختی- رفتاری بر تعلل ورزی تصمیم گیری و خود کارآمدی تحصیلی دانش آموزان. روانشناسی مدرسه و آموزشگاه، 11(1)، 79-68. https://doi.org/10.22098/jsp.222.1571
فرامرزی، سالار و عنایتی، الهه. (1400). مقایسه‌ی هیجانات تحصیلی دانش‌آموزان با انواع اختلال یادگیری خاص. مجله ناتوانی‌های یادگیری، 10(4)، 87-103. 10.22098/JLD.2021.6897.1736
 
Abdollahi-Majarshin, R. Bakhshipour,A. & Mahmood Alilou,M. (2010). Reliability and validity of the Behavioral Inhibition and Activation Systems (BIS / BAS) scale in the student population of University of Tabriz. Journal of advanced Psychological Research, 7, 28 (4), 123-139.
Adan, A., Archer, S. N., Hidalgo, M. P., Di Milia, L., Natale, V., & Randler, C. (2012). Circadian typology: a comprehensive review. Chronobiology international, 29(9), 1153-1175. https://doi.org/10.3109/07420528.2012.719971
Artino Jr, A. R., Holmboe, E. S., & Durning, S. J. (2012). Can achievement emotions be used to better understand motivation, learning, and performance in medical education? Medical Teacher, 34(3), 240-244. https://doi.org/10.3109/0142159X.2012.643265
Basharpoor, S., Drodi , J. & Mahmoodzadeh, S. (2018). The Role of Brain-Behavioral Systems and Morningness-Eveningness Types in Predicting Students’ Academic Achievement, Educational Psychology, 14(49), 203-220. magiran.com/p1999533. (persian).
Beşoluk, Ş., Önder, İ., & Deveci, İ. (2011). Morningness-eveningness preferences and academic achievement of university students. Chronobiology International, 28(2), 118-125. https://doi.org/10.3109/07420528.2010.540729
Caci, H., Robert, P., & Boyer, P. (2004). Novelty seekers and impulsive subjects are low in morningness. European psychiatry, 19(2), 79-84.  https://doi.org/10.1016/j.eurpsy.2003.09.007
Carver, C. S., & White, T. L. (1994). Behavioral inhibition, behavioral activation, and affective responses to impending reward and punishment: the BIS/BAS scales. Journal of personality and social psychology, 67(2), 319. https://psycnet.apa.org/buy/1995-00067-001
Cornoldi, C., Bresola, A., Crosara, G., Gherlenda, A., Pannocchi, C., & Toffalini, E. (2021). Memory sensitivity and its relationship with the behavioural inhibitory and activation systems and the presence of internalizing symptoms in a group of 9th to 13th graders. Personality and Individual Differences, 173, 110638. https://doi.org/10.1016/j.paid.2021.110638
de la Fuente, J., Lahortiga-Ramos, F., Laspra-Solís, C., Maestro-Martín, C., Alustiza, I., Aubá, E., & Martín-Lanas, R. (2020). A structural equation model of achievement emotions, coping strategies and engagement-burnout in undergraduate students: a possible underlying mechanism in facets of perfectionism. International Journal of Environmental Research and Public Health, 17(6), 2106. https://doi.org/10.3390/ijerph17062106
De Pascalis, V., Cozzuto, G., Caprara, G. V., & Alessandri, G. (2013). Relations among EEG-alpha asymmetry, BIS/BAS, and dispositional optimism. Biological Psychology, 94(1), 198-209. https://doi.org/10.1016/j.biopsycho.2013.05.016
Eyni, S., & Hashemi, Z. (2022). The effectiveness of cognitive-behavioral intervention on decisional procrastination and academic self- efficacy education the students. Journal of School Psychology and Institiutions, 11(1), 68-79. (Persian) https://doi.org/10.22098/jsp.2022.1571
Faramarzi, S., & Enayati, E. (2021). Comparison of students' academic emotions with types of specific learning disabilities. Journal of Learning Disabilities, 10(4), 87-103. (Persian) 10.22098/JLD.2021.6897.1736
Frenzel, A. C., Becker-Kurz, B., Pekrun, R., Goetz, T., & Lüdtke, O. (2018). Emotion transmission in the classroom revisited: A reciprocal effects model of teacher and student enjoyment. Journal of Educational Psychology, 110(5), 628. https://doi.org/10.1037/edu0000228
Giannotti, F., Cortesi, F., Sebastiani, T., & Ottaviano, S. (2002). Circadian preference, sleep and daytime behaviour in adolescence. Journal of Sleep Research, 11(3), 191-199.  https://doi.org/10.1046/j.1365-2869.2002.00302.x
Guadiana, N., & Okashima, T. L. (2021). The Effects of Sleep Deprivation on College Students. https://doi.org/10.33015/dominican.edu/2021.NURS.ST.09
Issazadegan, A., Shykhi, S. & Ahmadian, L. (2011). The study of relationship between circadian typology (morningness- eveningness) and anxiety in university students. Journal of Medical Science Studies, 22(2), 137. magiran.com/p865185. (persian).
Hasler, B. P., Allen, J. J., Sbarra, D. A., Bootzin, R. R., & Bernert, R. A. (2010). Morningness–eveningness and depression: Preliminary evidence for the role of the behavioral activation system and positive affect. Psychiatry Research, 176(2-3), 166-173. https://doi.org/10.1016/j.psychres.2009.06.006
Holzwarth, K., & Meyer, T. D. (2006). The dysregulation of the “Behavioural Activation System”: An independent dimension. Personality and Individual Differences, 41(2), 319-328. https://doi.org/10.1016/j.paid.2005.12.020
Hur, Y. M. (2007). Stability of genetic influence on morningness–eveningness: A cross‐sectional examination of South Korean twins from preadolescence to young adulthood. Journal of Sleep Research, 16(1), 17-23. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1111/j.1365-2869.2007.00562.x
Lilienfeld, S. O., Ritschel, L. A., Lynn, S. J., Cautin, R. L., & Latzman, R. D. (2013). Why many clinical psychologists are resistant to evidence-based practice: Root causes and constructive remedies. Clinical Psychology Review, 33(7), 883-900. https://doi.org/10.1016/j.cpr.2012.09.008
Pekrun, R. (2006). The control-value theory of achievement emotions: Assumptions, corollaries, and implications for educational research and practice. Educational Psychology Review, 18(4), 315-341. https://doi.org/10.1007/s10648-006-9029-9
Pekrun, R., & Perry, R. P. (2014). Control-value theory of achievement emotions. International handbook of emotions in education, 120-141. https://www.taylorfrancis.com/books/mono/10.4324/9780203148211/international-handbook-emotions-education?refId=d5f8fe16-4733-4b4d-9b23-93b777f78e80&context=ubx
Pekrun, R., Goetz, T., Frenzel, A. C., Barchfeld, P., & Perry, R. P. (2011). Measuring emotions in students’ learning and performance: The Achievement Emotions Questionnaire (AEQ). Contemporary Educational Psychology, 36(1), 36-48. https://doi.org/10.1016/j.cedpsych.2010.10.002
Ran, G., Zhang, Q., & Huang, H. (2018). Behavioral inhibition system and self-esteem as mediators between shyness and social anxiety. Psychiatry Research, 270, 568-573. https://doi.org/10.1016/j.psychres.2018.10.017
Randler, C. (2008). Morningness–eveningness and satisfaction with life. Social Indicators Research, 86(2), 297-302. https://doi.org/10.1007/s11205-007-9139-x
Randler, C., & Jankowski, K. S. (2014). Evidence for the validity of the composite scale of morningness based on students from Germany and Poland–relationship with sleep–wake and social schedules. Biological Rhythm Research, 45(4), 653-659. https://doi.org/10.1080/09291016.2014.884307
Randler, C., & Schaal, S. (2010). Morningness–eveningness, habitual sleep-wake variables and cortisol level. Biological psychology, 85(1), 14-18. https://doi.org/10.1016/j.biopsycho.2010.04.006
Riemer, V., & Schrader, C. (2019). Mental model development in multimedia learning: interrelated effects of emotions and self-monitoring. Frontiers in Psychology, 10, 899. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2019.00899
Wexler, J., Kearns, D. M., Hogan, E., Clancy, E., & Shelton, A. (2021). Preparing to implement evidence-based literacy practices in the co-taught classroom. Intervention in School and Clinic, 1053451220944369. https://doi.org/10.1177/1053451220944369
Zhang, L., & Tsung, L. (2021). Learning Chinese as a second language in China: Positive emotions and enjoyment. System, 96, 102410. https://doi.org/10.1016/j.system.2020.102410
روان شناسی مدرسه و آموزشگاه
دوره 12، شماره 3
مهر 1402
صفحه 136-126

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار