مقایسه اثربخشی توانبخشی شناختی, آموزش مادران به روش بارکلی و دارو درمانی بر ادراک زمان در دانش آموزان دارای اختلال نقص توجه 9 تا 12 سال

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای روانشناسی، واحد بروجرد، دانشگاه آزاد اسلامی، بروجرد ایران.

2 استادیار گروه روانشناسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.

3 استادیار گروه روانشناسی، واحد بروجرد، دانشگاه آزاد اسلامی، بروجرد، ایران.

10.22098/jsp.2024.12817.5555

چکیده

هدف: اختلال بیش فعالی نقص توجه اختلالاتی روان‌شناختی ست که بر جنبه های زیادی از زندگی دانش آموزان اثرگذار است. اثرات دارودرمانی به عنوان خط اول درمان کوتاه مدت است توانبخشی شناختی و آموزش مادران به روش بارکلی درمانهای غیردارویی اثرگذاری هستنند. پژوهش باهدف مقایسه اثر توان‌بخشی شناختی،آموزش مادران به روش بارکلی و دارودرمانی بر ادراک زمان در دانش آموزان دارای اختلال نقص توجه ۹-۱۲ سال انجام شد.
روش‌ها: پژوهش آزمایشی از نوع پیش‌آزمون ، پس‌آزمون و پیگیری بود.جامعه آماری پژوهش عبارت بود از: کلیه‌ی دانش آموزان ۹-۱۲ سال که در سال تحصیلی 1398 در مدارس ابتدایی شهر خرم‌آباد مشغول به تحصیل بودند با روش نمونه‌گیری تصادفی، 45 نفر از دانش آموزان دارای اختلال نقص توجه-بیش فعالی در سه گروه آزمایشی توان‌بخشی شناختی (۱۵ نفر) ،آموزش مادران به روش بارکلی(۱۵ نفر) و دارودرمانی (۱۵ نفر) قرار گرفتند. در جمع‌آوری داده‌ها از پرسشنامه کانرز (کیت کانرز، 1960) و آزمون ادراک زمان (نظری، میرلو و اسد زاده، 1390) استفاده شد. به گروه توان‌بخشی شناختی 14 جلسه آموزش ،گروه آموزش به مادران به روش بارکلی 9 جلسه آموزش و گروه دارودرمانی دارو دریافت کرد. داده‌ها با استفاده از آزمون آنالیز واریانس با اندازه‌گیری مکرر تجزیه‌وتحلیل شد.
یافته‌ها: بین دارودرمانی و توان‌بخشی شناختی و آموزش مادران به روش بارکلی بر ادراک زمان در دانش آموزان دارای اختلال نقص توجه –بیش فعالی تفاوت وجود دارد. (p=0/05)
نتیجه‌گیری: توان‌بخشی شناختی و آموزش مادران به روش بارکلی می‌توانند به‌عنوان درمانهای مکمل در کاهش علائم بالینی کودکان مبتلابه ADHD استفاده شوند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Comparison of cognitive rehabilitation, mother training by Barkley`s method and medication therapeutic effect on time perception in student with attention deficit disorder 09-12 years

نویسندگان [English]

  • Akram Bagheri 1
  • davood kordestani 2
  • Korush Goodarzi 3
1 PhD student in psychology, Borujard Branch, Islamic Azad University, Borujard, Iran.
2 Assistant Professor, Department of Psychology, Payam Noor University, Tehran, Iran.
3 Assistant Professor, Department of Psychology, Borujard Branch, Islamic Azad University, Borujard, Iran.
چکیده [English]


Objective: Attention deficit hyperactivity disorder is a psychological disorder that affects many aspects of students' lives. The effects of drug therapy is short. cognitive rehabilitation and education of mothers are non-pharmacological treatments. The research was conducted with the aim of comparing the effect of cognitive rehabilitation, training of mothers using the Barkley method and drug therapy on time perception in students with attention deficit disorder aged 9-12 years.
Methods: It was a experimental research of pre-test, post-test and follow-up type.The statistical population : all students aged 9-12 who were studying in elementary schools in Khorram Abad city in the academic year of 2018, with random sampling method, 45 students with attention deficit hyperactivity disorder in three rehabilitation experimental groups cognitive (15 people), education of mothers by Barkley's method (15 people) and drug therapy (15 people) were included. Connors questionnaire (Keith Connors, 1960) and time perception test (Nazari, Mirlo and Asadzadeh, 2013) were used in data collection. The cognitive rehabilitation group received 14 training sessions, the Barkley method training group received 9 training sessions, and the drug therapy group received medication. The data were analyzed using ANOVA with repeated measures.
Results: There is a difference between drug therapy and cognitive rehabilitation and training of mothers using the Barkley method on time perception in students with attention deficit hyperactivity disorder.(p=0.05)
Conclusion: Cognitive rehabilitation and training of mothers using the Barkley method can be used as complementary treatments to reduce the clinical symptoms of children with ADHD.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Attention deficit hyperactivity disorder
  • cognitive rehabilitation
  • education of mothers by the Barkley method
  • drug therapy
  • time perception

مراجع

اداوی، حمیده؛ قدم‌پور، عزت‌اله و عباسی، محمد. (1401). تأثیر آموزش روش فنوگرافیکس بر میزان کارکرد اجرایی و عملکرد خواندن دانش‌آموزان دارای مشکلات خواندن. مجله ناتوانی‌های یادگیری، 11(3)، 1-14. https://doi.org/10.22098/jld.2022.7629.1819
دارائی فرد، نگین؛ عزیزی، مهدیه و دمهری، فرنگیس. (1400). اثربخشی برنامه توانبخشی شناختی مبتنی بر حافظه فعال بر درک زمان در کودکان دارای اختلال نقص توجه/بیش‌فعالی. عصب روانشناسی، 7(3)، 99-114. [Doi:10.30473/clpsy.2021.57462.1589]
رنجبر، مریم؛ حسن زاده؛ سعید و ارجمندنیا، علی اکبر. (1399). بررسی تاثیر تکالیف توانبخشی شناختی مبتنی بر رایانه (رحا) بر فرآیندهای شناختی کودکان با اختلال کارکردهای اجرایی. عصب روانشناسی، 6(4)، 27-42. [Doi:10.30473/clpsy.2020.54973.1568]
حسین‌زاده کلسری، بنفشه؛ کافی، سید موسی و ابوالقاسمی، عباس. (1401). مقایسه سبک‌های یادگیری در دانش‌آموزان دارای اختلال یادگیری، نقص‌ توجه/ بیش‌فعالی و بهنجار. مجله ناتوانی‌های یادگیری، 11(3)، 45-61. https://doi.org/10.22098/jld.2022.7471.1801
مقصودلو، مهدیس؛ نجاتی، وحید و فتح آبادی، جلیل. (1398). اثربخشی بسته توانبخشی شناختی آرام بر بهبود کارکردهای اجرایی بر اساس ارزیابی‌های رفتاری کودکان دارای نشانه‌های نارسایی توجه/بیش فعالی پیش از سن مدرسه. روانشناسی افراد استثنایی، 9(33)، 23-43. [Doi:10.22054/jpe.2019.31691.1769]
ناجیان؛ عسل و نجاتی، وحید. (1396). تاثیر توانبخشی شناختی مبتنی بر حرکت بر بهبود توجه پایدار و انعطافپذیری شناختی کودکان مبتلا به اختلال نقص توجه و بیش فعالی. طب توانبخشی، 6(4)، 1-12. http://medrehab.sbmu.ac.ir/article_1100350.html?lang=fa
نریمانی، محمد؛ تقی‌زاده، سارا و نریمانی، آذین. (1401). اثربخشی برنامه توانبخشی شناختی آرام بر بهبود حافظه کاری و توجه کودکان مبتلا به اختلالات یادگیری. مجله ناتوانی‌های یادگیری، 12(1)، 85-97. https://doi.org/10.22098/jld.2022.11688.2046
نریمانی، محمد؛ صاحبقران فرد، محمد و نخستین گلدوست، اصغر. (1402). مقایسه‌ اثربخشی مدل مبتنی بر انگیزه پیشرفت و آموزش مهارت‌های اجتماعی بر خودکارآمدی تحصیلی در دانش‌آموزان مبتلا به ناتوانی‌های یادگیری. مجله ناتوانی‌های یادگیری، 12(3)، 81-91. https://doi.org/10.22098/jld.2023.12901.2095
 
References
Adavi, H., Ghadampour, E., & Abbasi, M. (2022). The effect of teaching phono-graphix method on the level of executive function and reading performance of students with reading difficulties. Journal of Learning Disabilities, 11(3), 1-14. (In Persian) https://doi.org/10.22098/jld.2022.7629.1819
American Psychiatric Association D, Association AP. (2013).Diagnostic and statistical manual of mental disorders: DSM-5: American psychiatric association Washington, DC. https://www.psychiatry.org/psychiatrists/practice/dsm
August, D., Shanahan, T. (2017). Developing literacy in second-language learners: Report of the National Literacy Panel on Language-Minority Children and Youth: Routledg. [Doi:10.4324/9781315094922]
Azami, S., Moghadas, A., Sohrabi‐Esmrood, F., Nazifi, M., Mirmohamad, M., Hemmati, F., et al. (2016). A pilot randomized controlled trial comparing computer‐assisted cognitive rehabilitation, stimulant medication, and an active control in the treatment of ADHD. Child and Adolescent Mental Health, 21(4):217-24. [Doi:10.1111/camh.12157]
Azami, S., Talepasand, S., Nazifi, M., & Rahimian Boogar, E. (2017). Response Inhibition, planning skills and speed Processing Training for Children with ADHD: Comparison between Cognitive-Motor Rehabilitation and Drug Therapy Approaches. Clinical Psychology Studies, 7(25), 31-55. [Doi:10.22054/jcps.2017.7131]
Barkley, R. A. (1997). Behavioral inhibition, sustained attention, and executive functions: Constructing a unifying theory of ADHD. Psychological Bulletin, 121(1), 65–94. [Doi:10.1037/0033-2909.121.1.65]
Binz, T.M., Williner, E., Strajhar, P., Dolder, P.C., Liechti, M.E., Baumgartner, M.R., et al. (2018). Chiral analysis of amphetamines in hair by liquid chromatography–tandem mass spectrometry: compliance‐monitoring of attention deficit hyperactivity disorder (ADHD) patients under Elvanse® therapy and identification after controlled low‐dose application. Drug testing and analysis;10(2):254-61. [Doi:10.1002/dta.2208]
Cortese, S., Coghill, D., Santosh, P., Hollis, C., Simonoff, E. (2020). Starting ADHD medications during the Covid-19 pandemic. Recommendations from the European ADHD Guidelines Group (EAGG). The Lancet Child & Adolescent Health. [Doi:10.1016%2FS2352-4642(20)30144-9]
Daraeifard, N., Azizi, M., & demehri, F. (2021). The effectiveness of cognitive Rehabilitation based on Active memory- program on perception of time in children with ADHD. Neuropsychology, 7(3), 99-114. [Doi:10.30473/clpsy.2021.57462.1589]
Dodangi, N., & Habibi, N. (2016).Comparison of duloxetine and methylphenidate in the treatment of children with attention-deficit/hyperactivity disorder. Tehran University Medical Journal; 74(3):190-8. http://tumj.tums.ac.ir/article-1-7462-en.html
Graham, J., Coghill, D. (2008). Adverse effects of pharmacotherapies for attention-deficit hyperactivity disorder. CNS drugs, 22(3):213-37. [Doi:10.2165/00023210-200822030-00003]
Hosseinzadeh kolesari, B., Kafi, S. M., Abolghasemi, A. (2022). Comparison of Learning Styles in Students with Learning Disorder, Attention Deficit / Hyperactivity Disorder and Normal. Journal of Learning Disabilities,  11(3), 45-61. (In Persian) https://doi.org/10.22098/jld.2022.7471.1801
Jalilvand , M., Nikmanesh, Z., & Bagheri , F. (2022). Cognitive rehabilitation training in improving executive function, antisocial behaviors, and egal problems in children with attention-deficit/hyperactivity disorder. International Journal of Medical Toxicology and Forensic Medicine, 12(2), 36951. [Doi:10.32598/ijmtfm.v12i2.36951]
Klingberg, T. (2010). Training and plasticity of working memory. Trends in cognitive sciences;14(7):317-24. [Doi:10.1016/j.tics.2010.05.002]
Maguire, E.A., Woollett, K., & Spiers, H.J. (2006). London taxi drivers and bus drivers: a structural MRI and neuropsychological analysis. Hippocampus, 16(12):1091-101. [Doi:10.1002/hipo.20233]
Maghsudloo, M., Nejati, V., & Fathabadi, J. (2019). Effectiveness of ARAM cognitive rehabilitation package on improvement of executive function based on behavioral rating in preschool children with ADHD symptoms. Psychology of Exceptional Individuals, 9(33), 23-43. [Doi:10.22054/jpe.2019.31691.1769]
McCloskey, G., Perkins, L.A. (2012). Essentials of executive functions assessment: John Wiley & Sons.
Mosaiebi, N., & Mirmahdi, R. (2017).The effectiveness of cognitive rehabilitation Computer (CRT) in the improvement of working memory in children with attention deficit reduction, continuous attention deficit/hyperactivity disorder (ADHD). Psychological Methods and Models;8(29):105-24. [Doi:20.1001.1.22285516.1396.8.29.6.5]
Münte, T.F., Altenmüller, E., Jäncke, L. (2002). The musician's brain as a model of neuroplasticity. Nature Reviews Neuroscience, 3(6):473-8. [Doi:10.1038/nrn843]
Najian, A., Nejati, V. (2017). Effectiveness of motor based cognitive rehabilitation on improvement of sustained attention and cognitive flexibility of children with ADHD. The Scientific Journal of Rehabilitation Medicine, 6(4):1-12. http://medrehab.sbmu.ac.ir/article_1100350.html?lang=en
Narimani, M., Taghizadeh, S., & Narimani, A. (2022). Effectiveness of ARAM cognitive rehabilitation package on Improvement of working memory and attention in children with learning disabilities. Journal of Learning Disabilities,  12(1),85-97. (In Persian) https://doi.org/10.22098/jld.2022.11688.2046
Narimani, M. Sahebgharan fard, M., & Nokhostin Goldoost, A. (2023). Comparing the effectiveness of the model based on progress motivation and social skills training on academic self-efficacy in students with learning disabilities. Journal of Learning Disabilities, 12(3), 81-91. (in Persian) https://doi.org/10.22098/jld.2023.12901.2095
Nazari, M.A., Mirloo, M.M., Soltanlou, M., Rezaee, M., Roshani, A., Asadzadeh, S. (2013). Design and development ofthe time discriminationthreshold computerized task. Adv Cogn Sci, 15(1):68-76.
Nejati, V. (2018). Comprehensive textbook of cognitive rehabilitation in deve lopmental disorders. Tehran: Culture Growth Publications.
Ranjbar, M., Hassanzadeh, S., Arjmandniya, A. (2021). The effect of computerized cognitive rehabilitation tasks (RAHA) on cognitive processes in children with executive dysfunction. Neuropsychology;6(4):21-32. [Doi:10.30473/clpsy.2020.54973.1568]
Robatmili, S. (2019).The effect of computer-assisted cognitive rehabilitation on working memory in children with ADHD. ijpb; 13 (1) :183-205. [Doi:10.24200/ijpb.2018.115071]
Shahim, S., Yousefi, F., Shahaeian, A. (2007). Standardization and psycbometric characteristics of the conners teacher rating scale. https://www.sid.ir/paper/8822/en
Saduk, B., Saduk, V., Roe, P. (2015). Summary Kaplan and Sadukh Psychiatry. Translation: Ganji M 11th ed Tehran: Peacemaker Savalan.
Scholz, C., Chan, H.Y., Poldrack, R.A., De Ridder, D.T., Smidts, A., Van Der Laan, L.N. (2022). Can we have a second helping? A preregistered direct replication study on the neurobiological mechanisms underlying self‐control. Human brain mapping;43(16):4995-5016. [Doi:10.1002/hbm.26065]
Weissenberger, S., Děchtěrenko, F., Klicperova-Baker, M., Vňuková, M., Zimbardo, P., Raboch, J., et al. (2020). ADHD symptoms in adults and time perspectives–findings from a Czech national sample. Frontiers in Psychology:950. [Doi:10.3389/fpsyg.2020.00950]
Weissenberger, S., Schonova, K., Büttiker, P., Fazio, R., Vnukova, M., Stefano, G.B., et al. (2021). Time perception is a focal symptom of attention-deficit/hyperactivity disorder in adults. Medical Science Monitor: International Medical Journal of Experimental and Clinical Research, 27:e933766-1. [Doi:10.12659/msm.933766]

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار