رابطه ویژگی‌های شخصیتی و تنظیم شناختی هیجان با فرسودگی تحصیلی دانش‌آموزان دختر دوره دوم متوسطه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه روان‌شناسی، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

2 دانشکاه ازاد واحد تهران شمال

3 متخصص پزشکی قانونی، دانشیار مرکز تحقیقات پزشکی قانونی، سازمان پزشکی قانونی کشور ، تهران، ایران

10.22098/jsp.2018.729

چکیده

هدف پژوهش حاضر تعیین رابطه ویژگی­های شخصیتی و تنظیم شناختی هیجان با فرسودگی تحصیلی دانش­آموزان دختر دوره دوم متوسطه بود. روش پژوهش توصیفی از نوع هم­بستگی است. جامعه آماری کلیه دانش­­آموزان دختر دوره متوسطه شهر تهران در سال تحصیلی 1395-1396 به تعداد 85747 نفر را تشکیل دادند که با استفاده از فرمول کوکران تعداد 382 دانش‌آموز به ­عنوان نمونه انتخاب شدند. روش نمونه‌گیری در این پژوهش از نوع خوشه­ای چندمرحله‌ای بود. جهت گردآوری داده­ها سه مقیاس روا و پایا شامل پرسش­نامه­ی استاندارد شخصیتی کاستا و مک کری(1992)، پرسش­نامه­ی تنظیم شناختی هیجان گارنسفکی، کرایج و اسپینهوون (2002) و فرسودگی تحصیلی برسو، سالانووا و اسچافلی(2007) مورد استفاده قرار گرفت. تحلیل داده­ها با استفاده از ضریب هم­بستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه انجام شد. یافته‌ها نشان داد که بین روان رنجورخویی با ابعاد فرسودگی تحصیلی(خستگی، بی‌علاقگی و ناکارآمدی) رابطه مثبت و معنا­داری وجود دارد(05/0P<). بین برون­گرایی، گشودگی نسبت به تجربه، مقبولیت و وظیفه شناسی با ابعاد فرسودگی تحصیلی(خستگی، بی‌علاقگی و ناکارآمدی) رابطه منفی و معنا­داری وجود دارد(05/0P<). بین تنظیم شناختی هیجان منفیبا ابعاد فرسودگی تحصیلی (خستگی، بی‌علاقگی و ناکارآمدی) رابطه مثبت و معنا­داری وجود دارد(05/0P<). بین تنظیم شناختی هیجان مثبت با ابعاد فرسودگی تحصیلی(خستگی، بی‌علاقگی و ناکارآمدی) رابطه منفی و معناداری وجود دارد(05/0P<). همچنین نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه حاکی از آن است که ویژگی­های شخصیتی و تنظیم شناختی هیجان نقش معناداری در تبیین واریانس فرسودگی تحصیلی دانش­آموزان دختر دارند. بر اساس نتایج به دست آمده می­توان نتیجه گرفت که ویژگی­های شخصیتی و تنظیم شناختی هیجان تعیین­گرهای مهم فرسودگی تحصیلی دانش­آموزان دختر هستند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

On the relationship between personality characteristics and cognitive emotion regulation with academic burnout among female high school students

نویسندگان [English]

  • S Tajik 1
  • Jafar Moharami 2
  • H Daneshparvar 3
1 Department of psychology, Tehran North Branch, Islamic Azad University, Tehran,
2 Islamic azad univercity of north branch
3 Associate professor of Legal Medicine Research Center, Legal Medicine Organization, Tehran, Iran
چکیده [English]

The purpose of this study was to examine the relationship betweenpersonality characteristics and cognitive emotion regulationwith academic burnout among female high school in students Tehran. The research method was descriptive-correlational. The population included all female high school students in Tehran in 2016-2017 year academic amounting to 85747 people.  According toCochran formula, 382 female students were selected as the sample through multistage sampling. The instruments for data collection included three valid and reliable scales of Costa andMcCrae (1992), Granefski, Kraaij and Spinhoven of cognitive emotion regulation (2002) and Breso, Salanova and Schoufeli's academic burnout (2007). The data were analyzed using Pearson correlation coefficient and multi regression analysis. Findings showed that there was a positive and significant correlation between neuroticism and academic burnout (p<.05). There was a negative and significant correlation between extraversion, agreeableness, conscientiousness and openness and academic burnout (p<0.05). There was a positive and significant correlation between non-adaptive cognitive emotion regulation and academic burnout (.<0.05). There was also a negative and significant correlation between adaptive cognitive emotion regulation and academic burnout (p<.05). Regression analysis revealed that personality characteristics and cognitive emotion regulation play a significant role in explaining academic burnout of female students. According to the results, it can be concluded that personality characteristics and cognitive emotion regulation are essential determinants of academic burnout among female students.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Personality characteristics
  • cognitive emotion regulation
  • academic burnout
  • Students

مراجع

ایمانی، صدف؛ یعقوبی، ابوالقاسم؛ یوسف زاده، محمدرضا؛ ویسی کهره، سعید؛ محققی، حسین. (1394). رابطه برنامه ریزی درسی با تحلیل­رفتگی­آموزشی در دانشجویان دانشگاه بوعلی سینا. مجله پژوهش در برنامه ریزی درسی، 18(45)، 29-41.
بدری گرگری، رحیم؛ مصرآبادی، جواد؛ پلنگی، مریم؛ فتحی، رحیمه. (1391).ساختار عاملی پرسش­نامه فرسودگی تحصیلی با استفاده از تحلیل عاملی تأییدی در دانش‌آموزان متوسطه. فصلنامه اندازه­گیری تربیتی، 2(7)، 171-188. 
بشارت، محمدعلی؛ بزازیان، سعیده. (1394). بررسی ویژگی­های روانسنجی پرسشنامه تنظیم شناختی هیجان در نمونه­ای از جامعه ایرانی. مجله دانشکده پرستاری و مامایی، 24(84)، 61-70.
پیرانی، ذبیح. (1394). نقش سیستم های فعال ساز/ بازداری رفتاری و اشتیاق عاطفی، شناختی و رفتاری در پیش بینی فرسودگی تحصیلی. مجله روانشناسی مدرسه، 4(3)، 7-22.
خرمائی، فرهاد ؛ فرمانی، اعظم. (1393). بررسی نقش پنج عامل بزرگ شخصیت در پیش­بینی صبر و مؤلفه‏های آن در دانشجویان. روان‌شناسی بالینی و شخصیت، 2(11)، 11-24.
خرمائی، فرهاد؛ فرمانی، اعظم. (1393). بررسی شاخص­های روان­سنجی فرم کوتاه پرسش­نامه پنج عامل بزرگ شخصیت، روش­ها و مدل‏های روان‌شناختی، 4(16)، 29-39.
صالحی، اعظم؛ باغبان، ایران؛ بهرامی، فاطمه؛ احمدی، احمد. (1390). رابطه بین راهبردهای شناختی تنظیم هیجان و مشکلات هیجانی با توجه به عوامل فردی و خانوادگی. فصلنامه مشاوره و روان­درمانی خانواده، 1(1)، 1-19.
عطادخت، اکبر. (1395). نقش کمال گرایی و هوش هیجانی در پیش بینی فرسودگی تحصیلی دانش‌آموزان دبیرستانی. مجله روانشناسی مدرسه، 5(1)، 65-80.
قدم­پور، عزت اله؛ فرهادی، علی؛ نقی بیرانوند، فاطمه. (1395). تعیین رابطه بین فرسودگی تحصیلی با اشتیاق و عملکرد تحصیلی در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی لرستان. پژوهش در آموزش علوم پزشکی، 8(2)، 60-68.
نریمانی، محمد؛ عینی، ساناز؛ تقوی، رامین. (1397). تبیین فرسودگی تحصیلی دانش‌آموزان بر اساس خود‌دلسوزی و حس ‌‌انسجام. فصلنامه سلامت روان کودک، 5(1)، 36-47.
نریمانی، محمد؛ محمدی، گلاویژ؛ الماسی­راد، نسرین؛ محمدی، جهانگیر. (1396). نقش هوش اخلاقی و ادراک خطر در پیش‌بینی فرسودگی تحصیلی و اهمال‌کاری دانش‌آموزان. مجله روانشناسی مدرسه، 6(2)،124-145.
 
Atadokht, A. (2016). The role of perfectionism and emotional intelligence in predicting academic burnout in high school students. Journal of School Psychology, 5(1),65-80. (Persian)
Ateş, B. (2016). Effect of solution focused group counseling for high school students in order to struggle with school burnout. Journal of Education and Training Studies, 4(4), 27-34.
Badri gargari, R., Mesr abadi, J., palangi, M., & Fathi, R. (2012). Factor structure of the school burnout questionnaire via confirmatory factor analysis in high school students. Quarterly Educational Measurement, 2(7), 171-188. (Persian)
Besharat, M., & Bazzazian, S. (2015). Psychometri properties of the cognitive emotion regulation questionnaire in a sample of Iranian population, SBMU, 24(84), 61-70. (Persian)
Breso, E., Salanova, M., & Schoufeli, B. )2007(. In search of the third dimension ofBurnout. Applied psychology, 56(3), 460-472.
Brockman, R., Ciarrochi, J., Parker, P., & Kashdan, T. (2017). Emotion regulation strategies in daily life: mindfulness, cognitive reappraisal and emotion suppression. Cognitive behaviour therapy, 46(2), 91-113.
Chae, H., & Lee, S. J. (2017). Academic burnout and personality traits in Korean medical students. European Psychiatry, 41, S691.
Costa, P.T., & Mccare, R. R. (2002). Pesined to mmeasure five majore deminsions or domainsof normal adult personality. Psychology assessment resource.inc.
Costa, P.T., &McCrae, R. R. (1992). Revised NEO personality inventory (NEOPI-R)and NEO five factor inventory (NEO-FFI) professional manual Odessa. FI: Psychological Assessment Resources.
David, A. P. (2010). Examining the relationship of personality and burnout in college students: the role of The role of academic motivatin.Educational Measurement and Evaluation Review, 1, 90­104.
Detrick, P., & Chibnall, J. T. (2016). A five-factor model inventory for use in screening police officer applicants: The revised NEO personality. Police Psychology and Its Growing Impact on Modern Law Enforcement, 79.
Garnefski,   N.,   Legerstee,   J.,   Kraaij,   V.,   van   den   Kommer,  T.,  &  Teerds,  J.  (2002).  Cognitive  coping  strategies  and  symptoms  of  depression  and  anxiety:  A  comparison  between  adolescents  and  adults. Journal  of  Adolescence, 25, 603–611.
Ghadampour, E., Farhadi, A., & Naghibeiranvand, F. (2016). The relationship among academic burnout, academic engagement and performance of students of Lorestan university of medical sciences. Research in Medical Education. 8(2), 60-68. (Persian)
Granefski, N., Kraaij, V., & Spinhoven, P.  (2002). Manual for theuse of the cognitive emotion regulation questionnaireLeiderorp: Datec.
Imani, S., Yaghobi, A., yosefzadeh,  M., Veisi kahreh, S., & Mohagheghi, H. (2015). The relationship between hidden curriculum and students' instructional burnout. Research in Curriculum Planning,  2 (18), 29-41. (Persian)
Kim, B., Kim, E., & Lee, S. M. (2017). Examining longitudinal relationship among effort reward imbalance, coping strategies and academic burnout in Korean middle school students. School Psychology International, 0143034317723685.
Kormaie, F., & Farmani, A. (2014). Psychometric properties of the short form of Goldberg’s 50- item personality scale. Journal Management System, 4(16), 29-39. (Persian)
Kormaie, F., & Farmani, A. (2015). The surveying the role of big five personality factors in prediction of patience and its components in students. CPAP, 2 (11), 11-24. (Persain)
Lee, S. J., Choi, Y. J., & Chae, H. (2017). The effects of personality traits on academic burnout in Korean medical students. Integrative Medicine Research.
Löckenhoff, C., Terracciano, A., Ferrucci, L., & Costa, P. (2012). Five-factor personality traits and age trajectories of self-rated health. Journal of Personality, 80(2),375-401.
Megreya, A. M., Latzman, R. D., Al-Attiyah, A. A., & Alrashidi, M. (2016). The robustness of the nine-Factor structure of the cognitive emotion regulation questionnaire across four arabic-speaking middle eastern countries. Journal of Cross-Cultural Psychology, 47(6), 875-890.
Narimani, M., Einy, S., & Tagavy, R. (2018). Explaining students' academic burnout based on self-compassion and sense of coherence. Journal of Child Mental Health, 5(1),36-47. (Persian)
Narimani, M., Mohammadi, G., Almasi Rad, N.,& Mohammadi, J. (2017). The role of moral intelligence and risk perception in predicting students’ academic burnout and procrastination. Journal of School Psychology, 6(2),124-145. (Persian)
Pirani, Z. (2015). The Role of Behavioral activation/inhibition Systems and emotional, cognitive and behavioral engagement in prediction of educational exhaustion. Journal of School Psychology, 4(3),7-22. (Persian)
Reyes, M. E. S., Davis, R. D., Tamayo, M. C. A., Cruz, N. V. V. D., Don, K. K. C., & Pallasigue, C. V. (2016). Exploring five factor model personality traits as predictors of burnout dimensions among college students in the Philippines. Journal of Tropical Psychology, 6.
Salehi, A., Baghaban, I., Bahrami, F., Ahmadi, S.A. (2011), Relationships between cognitive emotion regulations strategies and emotional problems with regard to personal and familial factors. Family counseling and psychotherapy, 1(1), 1-19. (Persain)
Salmela-Aro, K., & Upadyaya, K. (2017). Co-development of educational aspirations and academic burnout from adolescence to adulthood in Finland. Research in Human Development, 14(2), 106-121.
Salmela-Aro, K., Kiuru, N., Leskinen, E., & Nurmi, J .)2009(. School burnout inventory (SBI): Reliability and validity. European Journal of Psychological Assessment, 25, 48−57.
Santos, A., Mustafa, M., & Chern, G. T. (2016). The Big Five personality traits and burnout among Malaysian HR professionals: The mediating role of emotion regulation. Asia-Pacific Journal of Business Administration, 8(1), 2-20.
Skodova, Z., Lajciakova, P., & Banovcinova, L. (2017). Burnout syndrome among health care students: The role of type D personality. Western Journal of Nursing Research, 39(3), 416-429.
Sorić, I., Penezić, Z., & Burić, I. (2017). The Big Five personality traits, goal orientations, and academic achievement. Learning and Individual Differences, 54, 126-134.
Soto, C. J., & John, O. P. (2017). The next Big Five Inventory (BFI-2): Developing and accessing a hierarchical model with 15 facets to enhance bandwidth, fidelity, and predictive power. Journal of Personality and Social Psychology, 113(1), 117.
Szczygieł, D., Buczny, J., & Bazinska, R. (2012). Emotion regulation and emotional information processing: The moderating effect of emotional awareness. Personality and Individual Differences. 52(3), 433-437.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار