الگوی روابط ساختاری استفاده اعتیادی از شبکه‌های اجتماعی بر اساس طرد اجتماعی و جو عاطفی خانواده با نقش میانجی کمرویی در دانش‌آموزان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد گروه روانشناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

2 دکتری تخصصی روانشناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

10.22098/jsp.2023.7203.4230

چکیده

هدف: با توجه به افزایش استفاده اعتیادی از شبکه­ های اجتماعی، شناسایی عوامل مرتبط با آن ضروری است. پژوهش حاضر با هدف بررسی الگوی روابط ساختاری استفاده اعتیادی از شبکه ­های اجتماعی بر اساس طرد اجتماعی و جو عاطفی خانواده با نقش میانجی کمرویی در دانش‌آموزان انجام گرفت.
مواد و روش­ها: روش پژوهش حاضر توصیفی از نوع همبستگی می‌باشد. جامعه آماری پژوهش حاضر را کلیه دانش‌آموزان پسر دوره­ی دوم متوسطه مدارس دولتی شهر اردبیل در سال تحصیلی 99-1398 تشکیل داد. از این جامعه نمونه ­ای به حجم 248 نفر به روش نمونه­ گیری تصادفی چندمرحله­ ای انتخاب و به پرسشنامه­ های ­ اعتیاد به شبکه­های اجتماعی، طرد اجتماعی، جو عاطفی خانواده و کمرویی پاسخ دادند. داده‌های به‌دست آمده با استفاده از آزمونهای ضریب همبستگی پیرسون و مدل‌یابی معادلات ساختاری با استفاده از نرم‌افزارهای SPSS 25 و 8.8 Lisrel تحلیل شد.
یافته­ ها: نتایج نشان داد که اعتیاد به شبکه‌های اجتماعی با طرد اجتماعی و مؤلفه­های آن (به غیر از تهمت) و کمرویی ارتباط مثبت و با جو عاطفی خانواده و مؤلفه­های آن (به غیر از نوازش) ارتباط منفی دارد. همچنین کمرویی با طرد اجتماعی و مؤلفه­های آن ارتباط مثبت و با جو عاطفی خانواده و مؤلفه­ های آن (به غیر از نوازش) ارتباط منفی دارد (001/0< p). شاخص­های برازش مدل نیز، تأثیر طرد اجتماعی و جو عاطفی خانواده بر استفاده اعتیادی از شبکه‌های اجتماعی را با میانجیگری کمرویی تأیید کرد.
نتیجه­ گیری: نتایج نشان داد که طرد اجتماعی و جو عاطفی خانواده از پیش‌بینی‌کننده‌های اعتیاد به شبکه‌های اجتماعی در دانش‌آموزان می‌باشد و  کمرویی نیز می‌تواند نقش واسطه‌ای در این ارتباط داشته باشد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Structural model of relations of addictive use of social networks basing on social rejection, familial emotional atmosphere with mediating role of shyness in students

نویسندگان [English]

  • sajjad basharpoor 1
  • Shirin Ahmadi 2
  • Fazeleh Heidari 2
1 Professor of Psychology, Department of Psychology, School of Educational Sciences and Psychology, University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil, Iran
2 PhD in psychology, Department of Psychology, School of Educational Sciences and Psychology, University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil, Iran.
چکیده [English]

Objective: Basing the increasing of addictive use of social networks, determining factors related to it is essential.  This study aimed to investigate the structural model of relations of addictive use of social networks basing on social rejection and familial emotional atmosphere with mediating role of shyness in students.
Methods: The present research method is descriptive and correlational. The statistical population of this study consisted of male secondary high-school students studying in public schools in Ardabil city in the academic year of 2019-2020. A sample of 248 people was randomly selected by multistage sampling method and answered to the questionnaires of addiction to social networks, social rejection, family emotional atmosphere and shyness. Data were analyzed using Pearson correlation coefficient and structural equation modeling using SPSS25 and Lisrel8.8 software.
Results: The results showed that addiction to social networks has a positive relationship with social rejection and its components (except accusations) and with the total score of shyness and with family emotional atmosphere and its components (except Caress) has a negative relationship. Also, shyness is positively related to the social rejection and its components and negatively related to the family's emotional atmosphere and its components (except caressing) (p<0.001).
Conclusion: The fitness indicators of the model also confirmed the effect of social rejection and family emotional atmosphere on addictive use of social networks through shy mediation. The results showed that social rejection and family emotional atmosphere are predictors of addictive use of social network in students; furthermore, shyness can play mediating role in these relationships.

کلیدواژه‌ها [English]

  • social networks
  • social exclusion
  • family emotional atmosphere
  • shyness

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار