اثربخشی آموزش مهارت حل مسئله بر حساسیت بین فردی و پرخاشگری دانش‌آموزان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه روان شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد کرج

چکیده

هدف از پژوهش حاضر تعیین اثربخشی آموزش مهارت حل مسئله بر میزان حساسیت بین فردی و پرخاشگری دانش‌آموزان دختر مقطع دبیرستان شهر تهران بود. طرح پ‍‍‍‍ژوهش آزمایشی از نوع پیش آزمون – پس آزمون با گروه کنترل و دوره پیگیری بود، به روش نمونه‌گیری خوشه­ای تعداد 30 نفر انتخاب و به صورت تصادفی به دو گروه  آزمایشی و کنترل (هر گروه 15نفر) اختصاص یافتند، گروه آزمایش تحت 4 جلسه­ی 90 دقیقه ای آموزش حل مسئله قرار گرفتند، در پایان جلسات مجدداً از هر دو گروه پس آزمون گرفته شد و پس از 90  روز آزمون پیگیری به عمل آمد. نتایج نیز با آزمون آماری تحلیل کوواریانس با اندازه‌گیری مُکرر تحلیل شد. یافته ها نشان داد که آموزش مهارت حل مسئله، میزان حساسیت میان فردی (35/69F=) با مجذور اتای 47/0 و پرخاشگری (73/54 F=) با مجذور اتای 54/0 را کاهش داد و این مداخله دارای ماندگاری اثر و استمرار بود. می توان نتیجه گرفت که با افزایش دادن توانایی حل مسئله، حساسیت بین فردی و پرخاشگری دانش‌آموزان کاهش می یابد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Effectiveness of problem solving training on interpersonal sensitivity & aggression in students

نویسنده [English]

  • B Tajeri
Assistant professor of General Psychology, Karaj Islamic Azad Uiversity.
چکیده [English]

This study investigated the effectiveness of problem solving training on interpersonal sensitivity & aggression in students for this purpose, with use of a semi-experimental design and multistage cluster sampling method, 30 students were randomly to put in the experimental and control group. To collect the data, both groups filled Interpersonal Sensivity Scale & Aggresion Questinare in the pre-test and 3-month fallow up. The participant of the experimental group learned problem-solving skills. The results of covariance and variance analysis with repeated measurement showed that Eta Square (0.47) with (F= 69.35) & (0.54) with (F= 54.73) confirmed decreases in interpersonal sensitivity & aggression level of students receiving problem-solving skills. It can be concluded that the experimental intervention has made changes in the experimental group that 0.47 & 0.54 of them results from the experimental action, and with 0.99 assurances there is significant difference between the studied groups in the three measurements or intervention stages. The results indicated that training problem-solving skills is effective for decreasing interpersonal sensitivity & aggression level of students.

کلیدواژه‌ها [English]

  • problem solving training
  • interpersonal sensitivity
  • Aggression
  • Student

مراجع

آقایی، حسن؛ آتش پور، محسن؛ رشیدی، سعید و عابدی، علی(1385). آموزش مهارت‌های ارتقاء بهداشت روانی. اصفهان: نشر سازمان آموزش و پرورش استان اصفهان.
خانی، سیمین دخت (1390). ساخت و هنجاریابی پرسشنامه راهبردهای کنارآمدن دانشجویان با استرس. فصلنامه ی اندیشه‌های تازه در علوم تربیتی، 6(2)، 21-12.
دانش، عصمت؛ سلیمی نیا، نرگس؛ فلاحتی، حوا؛ سابقی، لیلا و شمشیری، مینا (1393). اثربخشی آموزش گروهی مهارت حل مساله برسازگاری دختران نوجوان ناسازگار. فصلنامه روان‌شناسی کاربردی، 8(2)، 40-23.
زیروح، تکتم (1390). اثربخشی آموزش حل مساله بر بهبود راهبردهای یادگیری خودتنظیم دانش‌آموزان دختر مقطع راهنمایی نیشابور . پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه علامه طباطبایی، پردیس آموزش نیمه حضوری.
عسگری، سعید، حسنی، زهرا (1389). مداخله در پرخاشگری کودکان و نوجوانان. فصلنامه تازه های روان درمانی. 16(56-55)، 75-67.
فتی، لادن؛ موتابی، فرشته؛ محمدخانی، شهرام و کاظم زاده عطوفی، مهرداد (1385). آموزش مهارت‌های زندگی ویژه دانشجویان؛ کتاب راهنمای مدرس، تهران: نشر دانژه .
قوطاسلو، حوریه (1385). اثربخشی مهارت‌های ارتباطی بر سلامت روان شناختی دانش‌آموزان. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه علوم تربیتی و روان شناسی. دانشگاه تبریز.
گلدفرید، هاروین آر و جرالد سی دیویسون (1992). رفتاردرمانی بالینی، ترجمه فرهاد ماهر (1370)، مشهد: انتشارات آستان قدس رضوی.
محمدی، نوراله (1385). بررسی مقدماتی شاخص‌های روان سنجی پرسشنامه پرخاشگری باس - پری. ویژه نامه علوم تربیتی، 4 (49)، 151-135.
وکیلی، پریوش(1386). ارزیابی تأثیر آموزش حل مساله در کنترل خشم نوجوانان پسر 12 تا 15 ساله، اندیشه و رفتار، 2(6)، 48-39.
یعقوبی، کژال؛  سهرابی،  فرامرز و مفیدی، فرخنده (1390).  بررسی و مقایسه میزان پرخاشگری کودکان طلاق و عادی.  فصلنامه مطالعات روان شناختی دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی دانشگاه الزهراء. 7(1)، 25-1.
Buss, A.H., & Perry, M.(1992).The aggression questionnaire, Journal of personality and social Psychology. Vol 63,452-459.
Boyce, Wilhelm. K. Brown, Hills.(2009). The relationship between interpersonal sensivity, anxiety disorders and major depression school psychiatry, university of new south Wales, Sydney, Australia.). Affect Discord, 79(1-3). 33-91.
Boyce, P., & Parker, G.(1989). Development of a scale to measure interpersonal sensitivity. Australian and New Zealand Journal of Psychiatry, 23, 341–351.
Dallnic, A., Smith .S .W. Brank .E .M., Penfileld .R .D. (2006). Classroom – based Cognitive – Behavioral in intervention to prevent aggression: Efficiency and Social Validity .Journal School Psychology, 44: 39 -123.
Fery, K.S.(2005).Effects of a school –based social emotional competence program: Linking childrens goals, attribution and behavior .Applied developmental psychology. Vol 26, 171-200.
Harb, G. C., Heimberg, R. G., Fresco, D. M., Schneier, F. R., & Liebowitz, M. R.(2002). The psychometric properties of InterPersonal Sensitivity Measure in social anxiety disorder. Behaviour Research and Therapy, 40, 961-979.
Jones, M. I. & Lavallee, D.(2009). Exploring the life skills needs of British adolescent athletes' .J. Psychology of sport and Exercise 10,  pp, 159 – 167.
Kazemi, R. Momeni, S. & Abolghasemi, A.(2014). The effectiveness of life skill training on self-esteem and communication skills of students with dyscalculia.  4th World Conference on Psychology, Counselling and Guidance WCPCG-2013. Social and Behavioral Sciences. 114(2): 863 – 866.
McCabe, R. E., Blankstein, K. R. & Mills, J. S.(1999). Interpersonal sensitivity and social problem-solving: Relations with academic and social self esteem, depressive symptoms, and academic performance. Cognitive Therapy and Research, 23, 587-604.
Newton, M,(2011). Workplace aggression: An examination of three emotional intelligence factors as they relate to workplace aggression, Capella University, 116 pages; AAT 3443630.
Randi E. McCabe, Kirk R. Blankste in, and Jennife r S. Mills(1999).Interpersonal Sensitivity and Social Problem-Solving: Relations with Academic and Social Self-Esteem, Depressive Symptoms, and Academic Performance, Cognitive Therapy and Research, 23(6), 587-604.
Sadock, B.J. & Sadock, V.A. (2013).Synopsis of Psychoatry Behavioral Science(10thed). Lipphncott Williams &Wilkins.
Sato, T., Narita, T., Hirano, S., Kusunoki, K., Sakado, k, & Uehara, T.(2001). Is inter personal sensitivity specific to non-melancholic depression? Journal of Affective Disorders, 64, 133-144.
Smith, B. W., & Zautra, A. J.(2001). Interpersonal sensitivity and reactivity to spousal conflict in healthy older women. Personality and Individual Differences, 31, 915-923.    
Yeo, S. L., Wong, M., Gerken, K., Ansley, T.,(2005).Children with sever emotional and / or Behavior disorder .Childcare Lec. 11. 7 – 22.
Wade, Sh. L., Walz, N.C., Carey, J., Mc Mullen, K. M., Cass, J., Mark, E., Yeates, K. O. (2010). Effect on behavior problem of teen online problem-solving for adolescent traumatic brain injury. Oct. Pediatrics .128(4):947-953.
Wilhelm, K, Boyce, P., & Brownhill, S.(2004). The relationship between interpersonal sensitivity, anxiety disorders and major depression. Journal of Affective Disorders, 79, 33-41.

 

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار