الگوی علی روابط هیجانهای منفی با قربانی قلدری سایبری : نقش میانجی دشواری در تنظیم هیجان، میزان استفاده از رسانه های اجتماعی و ترس از در حاشیه ماندن در دانش آموزان متوسطه دوم شهر تهران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری روان‌شناسی واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

2 استاد، گروه روان‌شناسی تربیتی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

3 استادیار گروه روان‌شناسی تربیتی و شخصیت، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

4 استادیار گروه مدیریت رسانه، دانشگاه صداوسیما، تهران، ایران

چکیده

هدف: هدف پژوهش حاضر، بررسی الگوی علی روابط هیجان­های منفی با قربانی قلدری سایبری با نقش میانجی دشواری در تنظیم هیجان، میزان استفاده از رسانه­های اجتماعی و ترس از در حاشیه ماندن در دانش‌آموزان متوسط دوم شهر تهران بود.
مواد و روش­ها: روش این پژوهش، تحلیل مسیر بود. جامعه پژوهش، نوجوانان 15 تا 18 ساله شهر تهران بودند که از میان آنها 384 نفر از سطح دبیرستان­های شهر تهران به روش نمونه گیری در دسترس، وارد مطالعه شدند. از پرسشنامه­های اعتباریابی شده برای سنجش متغیرهای مورد اشاره در هدف استفاده شد. در ابتدا رضایت آگاهانه از دانش آموزان اخذ شد و کد اخلاق برای این مطالعه پیش از اجرا از کمیته اخلاق گرفته شد..
یافته­ها: هیجان­های منفی به عنوان سطح اول متغیرهای مدل بر بروز قربانی قلدری سایبری دانش آموزان تنها دارای اثر غیرمستقیم و معنادار هستند. ترس از درحاشیه ماندن دارای اثر مستقیم و معنادار بر بروز قربانی قلدری سایبری است. میزان استفاده از رسانه­های اجتماعی بر بروز قربانی قلدری سایبری نیز یک اثر مستقیم و نسبتا ضعیف اما معنادار (سطح معنی داری 0.04) را نشان می­دهد. مدلی با شاخص‌های برازش مناسب شامل (۰۵۲/0=RMSEA) جهت ترسیم ارتباط این متغیرها با پیامد مطالعه یعنی قربانی قلدری سایبری به دست آمد.
نتیجه گیری: قربانی قلدری سایبری به عنوان یک پیامد مهم در سلامت روانی نوجوانان مطرح می‌باشد. دو عامل ترس از در‌حاشیه ماندن و زمان صرف شده در فضای مجازی و اینترنت نیازمند توجه پژوهشی و اقدام اصلاحی بیشتر است. مدل ارائه شده در این مطالعه در صورت تایید در مطالعات آینده، می تواند راهنمایی برای مداخلات موثر باشد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Causal model of the relationship between negative emotions and being a victim of cyberbullying: The mediating role of emotion dysregulation, the amount of social media usage and the fear of missing out in high school students in Tehran

نویسندگان [English]

  • Motahareh Hosseini Esfidvadjani 1
  • Fariborz Dortaj 2
  • Reza Ghorban Jahromi 3
  • Saied Bashir Hosseini Esfidvadjani 4
1 PhD Student of Psychology, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
2 Professor, Department of Educational Psychology, Allameh Tabataba’I University, Tehran, Iran
3 Assistant Professor, Department of Educational and Personality Psychology, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
4 Assistant Professor, Department of Media Management, IRIB University, Tehran, Iran
چکیده [English]

Objective:  The purpose of this research was to investigate and design the causal model of the relationship between negative emotions and being a victim of cyberbullying, emphasizing the mediating role of difficulty in emotion regulation, the amount of social media use, and the fear of being left out among secondary school students in Tehran.
Methods: The research method was a path analysis. The population of this study consisted of all male and female high school students of Tehran city in the academic year of 2021-2022, among whom 384 were selected through convenience sampling from the north, south, west and east regions of the city. Questionnaires were used to collect data. LISREL software were used for data analysis.
Results: The findings show that the direct effect of negative emotions on the fear of being marginalized and the victim of cyberbullying is significant, and the fear of being marginalized has a direct effect on the victim of cyberbullying. Therefore, negative emotions cannot directly and independently lead to cyber bullying. Difficulty in emotion regulation also has only a significant indirect effect on the victim of cyberbullying, which is mediated by the fear of being marginalized. Overall, the amount of social media use shows a relatively weak but significant direct effect on cyberbullying victimization.
Conclusion: Fear of missing out or fear of being marginalized seems to be an effective factor on being a victim of cyberbulling.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Negative emotions
  • victim of cyberbullying
  • difficulty in regulating emotions
  • amount of social media use
  • fear of missing out

مراجع

اسدی، رضا؛ و قاسمی­نژاد، م. (1397). نقش اعتیاد به اینترنت و خود‌افشایی آنلاین در پیش‌بینی آزارگری سایبری در دانش‌آموزان. روان شناسی مدرسه و آموزشگاه، 7(3)، 7-22. https://jsp.uma.ac.ir/article_726.html
بایرامی، رقیه؛ تبریزی فاطمه؛ طالبی، عرفانه؛ ودابراهیمی. سمیرا. (1398). بررسی ارتباط ترس از در حاشیه ماندن و استفاده از شبکه‌های اجتماعی در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی ارومیه. مجله پرستاری و مامایی، 17(5)، 355-362. http://unmf.umsu.ac.ir/article-1-3796-fa.html
بشارت، محمدعلی؛  عبدالله خانی، شراره؛ غلامعلی لواسانی، م. (1397). نقش واسطه ای دشواری تنظیم هیجان در رابطه بین آسیب های دلبستگی و نشانه های افسردگی و اضطراب. روانشناسی خانواده، 5(1)، 3-16. https://www.ijfpjournal.ir/article_245535.html
بشرپور، سجاد؛ و زردی، بهمن. (1398). خصوصیات روان‌‌سنجی مقیاس تجربه قلدری-قربانی سایبری در دانش­آموزان. روان شناسی مدرسه و آموزشگاه، 8(1)، 43-57. https://jsp.uma.ac.ir/article_795.html
بیرامی، منصور؛ هاشمی،  تورج؛ فتحی­آذر، اسکندر؛ علائی، پروانه. (1391). قلدری سنتی و سایبری در نوجوانان دختر مدارس راهنمایی: نقش کیفیت ارتباط معلم-دانش‏ آموز. فصلنامه روان شناسی تربیتی، 8(26), 152-175.  https://jep.atu.ac.ir/article_2464.html
پژوهی، طاهره؛ نادی، محمدعلی؛ سجادیان، ایلناز. (1399). تحلیل تماتیک مؤلفه‌های مرتکبین قلدری سایبری در دانش‌آموزان دبیرستانی: یک مطالعة کیفی استقرایی مبتنی بر متن. نوآوری های آموزشی، 19(3)، 63-78.  https://doi.org/10.22034/jei.2020.114614
صاحبی، علی؛ اصغری، محمدجواد؛ سالاری، راضیه سادات. (1384). اعتبار یابی مقیاس افسردگی اضطراب تنیدگی (DASS-21) برای جمعیت ایرانی. روانشناسی تحولی: روانشناسان ایرانی، 1(4)، 36-54.  https://www.sid.ir/paper/450626/fa
عزتی بابی، مریم؛ آقاجانی، سیف‌اله. (1401). مقایسه اضطراب اجتماعی با رفتار قلدری - قربانی در دانش آموزان با و بدون ناتوانی یادگیری. مجله ناتوانی‌های یادگیری، 12(1)،62-72. https://doi.org/10.22098/jld.2022.7793.1837
عزتی بابی، مریم؛ نریمانی، محمد؛ میکائیلی، نیلوفر؛ آقاجانی، سیف‌اله. (1403). اثربخشی آموزش تنظیم هیجانی بر بهبود خودکنترلی و اضطراب اجتماعی در دانش‌آموزان مبتلابه ناتوانی یادگیری. مجله ناتوانی‌های یادگیری، 13(3)،44-57.  https://doi.org/10.22098/jld.2024.14385.2141
عینی، ساناز؛ نظر، سمیرا، عبادی، متینه و زینال‌زاده، مهتاب. (1401). تدوین معادلات ساختاری سازگاری اجتماعی دانش‌آموزان با اختلال یادگیری ویژه بر اساس ناگویی هیجانی و باورهای فراشناختی و با میانجی‌گری حمایت اجتماعی ادراک‌شده. مجله ناتوانی‌های یادگیری،  11(4)، 62-77. https://doi.org/10.22098/jld.2022.8168.1865
 
Armitage, R. (2021). Bullying in children: impact on child health. BMJ Paediatrics Open, 5 (1), e000939. In.
Arslan, S., Savaser, S., Hallett, V., & Balci, S. (2012). Cyberbullying among primary school students in Turkey: Self-reported prevalence and associations with home and school life. Cyberpsychology, Behavior, and Social Networking, 15(10), 527-533. https://doi.org/10.1089/cyber.2012.0207
Asadi, R., & Ghaseminejad, M. (2017). The role of Internet addiction and online self-disclosure in predicting cyberbullying in students. School Psychology, 7(3), 7- 22. https://jsp.uma.ac.ir/article_726.html
Athanasiou, K., Melegkovits, E., Andrie, E. K., Magoulas, C., Tzavara, C. K., Richardson, C., Greydanus, D., Tsolia, M., & Tsitsika, A. K. (2018). Cross-national aspects of cyberbullying victimization among 14–17-year-old adolescents across seven European countries. BMC public health, 18, 1-15. https://doi.org/10.1186/s12889-018-5682-4
Azami, M. S., & Taremian, F. (2021). Risk factors associated with cyberbullying, cybervictimization, and cyberbullying-victimization in Iran’s high school students. Iranian Journal of psychiatry, 16(3), 343. https://doi.org/10.18502/ijps.v16i3.6261
Basharat, M. A., AbdollahKhani, S., & Gholamali Lavasani, M. (1397). The mediating role of emotion regulation difficulty in the relationship between attachment injuries and depressive and anxiety symptoms. Family Psychology, 5(1), 3-16. https://www.ijfpjournal.ir/article_245535.html
Beshrpoor, S., Zardi, B. (2018). Psychometric properties of cyberbullying-victimization experience scale in students. School Psychology, 8(1), 43-57. https://jsp.uma.ac.ir/article_795.html
Bayrami, M., Hashemi, T., Fathi-Azer, I., & Great, P. (2011). Traditional and cyber bullying in middle school girls: the role of the quality of teacher-student communication. Educational Psychology Quarterly, 8(26), 152-175. https://jep.atu.ac.ir/article_2464.html
Bayrami, R., Moghaddam Tabrizi, F., Talebi, E., & Ebrahimi, S. A. (2019).  A Survey on relation between FOMO and the rate of using the social networking sites among the students in Urmia University of Medical Sciences. Nursing and Midwifery Journal, 17 (5) :355-362. 
Besharat, M. A. (2019).. Thoughts and Behavior in Clinical Psychology, 13(47), 89-92.
Burger, C., Strohmeier, D., Spröber, N., Bauman, S., & Rigby, K. (2015). How teachers respond to school bullying: An examination of self-reported intervention strategy use, moderator effects, and concurrent use of multiple strategies. Teaching and Teacher Education, 51, 191-202. https://doi.org/https://doi.org/10.1016/j.tate.2015.07.004
Craig, W., Boniel-Nissim, M., King, N., Walsh, S. D., Boer, M., Donnelly, P. D., Harel-Fisch, Y., Malinowska-Cieślik, M., de Matos, M. G., & Cosma, A. (2020). Social media use and cyber-bullying: A cross-national analysis of young people in 42 countries. Journal of Adolescent Health, 66(6), S100-S108. https://doi.org/10.1016/j.jadohealth.2020.03.006
Dou, F., Li, Q., Li, X., Li, Q., & Wang, M. (2021). Impact of perceived social support on fear of missing of out (FoMO): A moderated mediation model. Current Psychology, 1-10. https://doi.org/https://doi.org/10.1007/s12144-021-01404-4
Eyni, S., Nazar, S., Ebadi, M., & Zeynalzadeh, M. (2022). Development of structural equations of social adjustment of students with Specific Learning Disorder based on alexithymia and metacognition beliefs and mediated by perceived social support. Journal of Learning Disabilities, 11(4), 62-77. (Persian) https://doi.org/10.22098/jld.2022.8168.1865
Ezzatibabi, M., & Aghajani, S. (2022). Comparison of social anxiety with bullying – victim behavior in students with and without learning disability. Journal of Learning Disabilities, 12(1), 62-72. (Persian) https://doi.org/10.22098/jld.2022.7793.1837
Ezzatibabi, M., Narimani, M., Mikaeili, N., & Aghajani, S. (2024). The effectiveness of emotional regulation training on improving self-control and social anxiety in students with learning disabilities. Journal of Learning Disabilities, 13(3), 44-57. (Persian) https://doi.org/10.22098/jld.2024.14385.2141
Hemphill, S. A., & Heerde, J. A. (2014). Adolescent predictors of young adult cyberbullying perpetration and victimization among Australian youth. Journal of Adolescent Health, 55(4), 580-587. https://doi.org/10.1016/j.jadohealth.2014.04.014
Pazhoohi, T., Nadi, M. A., Sajjadian, I. (2019). Thematic analysis of the components of cyberbullying perpetrators in high school students: a text-based inductive qualitative study. Educational Innovations, 19(3), 63-78. https://doi.org/10.22034/jei.2020.114614
Przybylski, A. K., Murayama, K., DeHaan, C. R., & Gladwell, V. (2013). Motivational, emotional, and behavioral correlates of fear of missing out. Computers in Human Behavior, 29(4), 1841-1848. https://doi.org/https://doi.org/10.1016/j.chb.2013.02.014
Ramos Salazar, L. (2021). Cyberbullying victimization as a predictor of cyberbullying perpetration, body image dissatisfaction, healthy eating and dieting behaviors, and life satisfaction. Journal of Interpersonal Violence, 36(1-2), 354-380. https://doi.org/10.1177/0886260517725737
Ryan, R. M., & Deci, E. L. (2000). Self-determination theory and the facilitation of intrinsic motivation, social development, and well-being. American Psychologist, 55(1), 68. https://doi.org/https://psycnet.apa.org/doi/10.1037/0003-066X.55.1.68
Sahibi, A., Asghari, M. J., Salari, R. (1384). Validation of Depression Anxiety Stress Scale (DASS-21) for Iranian population. Evolutionary Psychology: Iranian Psychologists, 1(4), 36-54. https://www.sid.ir/paper/450626/fa
Schneider, R. L., Arch, J. J., Landy, L. N., & Hankin, B. L. (2018). The longitudinal effect of emotion regulation strategies on anxiety levels in children and adolescents. Journal of Clinical Child & Adolescent Psychology, 47(6), 978-991. https://doi.org/10.1080/15374416.2016.1157757
Selkie, E. M., Fales, J. L., & Moreno, M. A. (2016). Cyberbullying prevalence among US middle and high school–aged adolescents: A systematic review and quality assessment. Journal of Adolescent Health, 58(2), 125-133. https://doi.org/ 10.1016/j.jadohealth.2015.09.026
Shariatpanahi, G., Tahouri, K., Asadabadi, M., Moienafshar, A., Nazari, M., & Sayarifard, A. (2021). Cyberbullying and its contributing factors among Iranian adolescents. International Journal of High Risk Behaviors and Addiction, 10(3). https://doi.org/https://doi.org/10.5812/ijhrba.112178
Shetgiri, R. (2013). Bullying and victimization among children. Advances in Pediatrics, 60(1), 33-51. https://doi.org/10.1016/j.yapd.2013.04.004
Turliuc, M. N., Măirean, C., & Boca-Zamfir, M. (2020). The relation between cyberbullying and depressive symptoms in adolescence. The moderating role of emotion regulation strategies. Computers in Human Behavior, 109, 106341. https://doi.org/https://doi.org/10.1016/j.chb.2020.106341
UNESCO, I. (2019). Behind the numbers: Ending school violence and bullying. UNESCO Digital Library. https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000366483
Williams, K. R., & Guerra, N. G. (2007). Prevalence And Predictors. Journal of Adolescent Health, 41(6).
Zhu, C., Huang, S., Evans, R., & Zhang, W. (2021). Cyberbullying among adolescents and children: a comprehensive review of the global situation, risk factors, and preventive measures. Frontiers in Public Health, 9, 634909. https://doi.org/10.3389/fpubh.2021.634909
Zych, I., Ortega-Ruiz, R., & Marín-López, I. (2016). Cyberbullying: a systematic review of research, its prevalence and assessment issues in Spanish studies. Psicología Educativa, 22(1), 5-18. https://www.elsevier.es/en-revista-psicologia-educativa-educational-367-articulo-cyberbullying-systematic-review-research-its-S1135755X16300070
روان شناسی مدرسه و آموزشگاه
دوره 13، شماره 3
مهر 1403
صفحه 41-53

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار