مقایسه سه روش محروم‌سازی، بازسازی شناختی، گسلش‌شناختی بر خودکنترلی دانش‌آموزان ابتدایی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه روانشناسی، دانشکده اقتصاد و علوم اجتماعی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

2 استاد گروه روانشناسی، دانشکده اقتصاد و علوم اجتماعی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

3 دانشجوی دکتری روانشناسی تربیتی، گروه روانشناسی، دانشکده اقتصاد و علوم اجتماعی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

10.22098/jsp.2021.1345

چکیده

هدف پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی تکنیک‌های محروم‌سازی، بازسازی شناختی، گسلش شناختی بر خودکنترلی کودکان بود. این پژوهش به شیوه نیمه آزمایشی با طرح پس‌آزمون چند گروهی با گروه کنترل اجرا شد. جامعه آماری شامل کلیه دانش‌آموزان ابتدایی شهر همدان در سال تحصیلی 96 - 1397 بود. نمونه آماری شامل 60 کودک بودند که به شیوه تصادفی خوشه‌ای چندمرحله‌ای انتخاب و به‌صورت تصادفی در چهار گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند. ابزار جمع‌آوری داده‌ها، میزان زمان صرف شده برای نخوردن شیرینی بود که حداکثر 10 دقیقه طول می‌کشید. نتایج تحلیل واریانس نشان داد که بین گروه‌ها تفاوت معنادار وجود دارد(01/0P<). نتایج آزمون تعقیبی نشان داد که تکنیک‌های محروم‌سازی و بازسازی شناختی تأثیر معناداری بر افزایش نمرات خودکنترلی آزمودنی‌ها دارند(01/0P<). اما تأثیر گسلش­شناختی بر خودکنترلی معنادار نبود(08/0P=). همچنین محروم‌سازی بیشتر از بازسازی شناختی توانست میزان خودکنترلی را در آزمودنی‌ها افزایش دهد. براساس نتایج به‌دست‌آمده، می‌توان از تکنیک‌های محروم‌سازی و بازسازی شناختی در جهت افزایش میزان خودکنترلی در کودکان استفاده کرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Comparing three methods of time out, cognitive restructuring, cognitive diffusion in elementary students' self-control

نویسندگان [English]

  • R Kordnoghabi 1
  • A Yaghoobi 2
  • K Karimi 3
1 Associate Professor, Department of Psychology, Faculty of Economics and Social Sciences, University of Bu-Ali Sina, Hamedan, Iran
2 Professor, Department of Psychology, Faculty of Economics and Social Sciences, University of Bu-Ali Sina, Hamedan, Iran.
3 Ph.D. Student of Psychology, Department of Psychology, Faculty of Economics and Social Sciences, Bu-Ali Sina University, Hamedan, Iran.
چکیده [English]

The purpose of this study was to compare the effectiveness of time out, cognitive regeneration, and cognitive diffusion techniques in children's self-control. This research was a quasi-experimental study with a multi-group post-test design with a control group. The population consisted of all elementary students of Hamadan city in the academic year 2017-2018. The sample consisted of 60 children who were selected by multistage cluster random sampling and were randomly assigned to four experimental and control groups. The data collection instrument was the amount of time spent not eating sweets up to 10 minutes. The results of analysis of variance showed that there was a significant difference between groups (p < 0.01). Post hoc test results showed that time out and cognitive restructuring techniques had a significant effect on increasing self-control scores of the participants (ρ < 0.01). But the impact of cognitive diffusion on self-control was not significant (ρ = 0.08). Also, time out could increase self-control more than cognitive restructuring in the participants. According to the results, cognitive deprivation and time out techniques can be used to increase the level of self-control in children.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Self-control
  • time out
  • cognitive restructuring
  • cognitive diffusion
پروچسکا، اوجیمز و نورکراس، سی‌جان. (2005). نظریه‌های روان‌درمانی. یحیی سیدمحمدی (1392)، تهران: انتشارات رشد.
تقوی، زهره. (۱۳۹۰). اثربخشی درمان شناختی رفتاری در کاهش علائم و افزایش خودکنترلی کودکان دارای اختلال نارسایی توجه/پیش فعالی. اولین همایش ملی علوم شناختی در تعلیم و تربیت، مشهد، دانشگاه فردوسی مشهد، 3.
سلیمانی، اسماعیل. (1396). اثربخشی بازسازی شناختی بر پردازش هیجان و آلکسی تایمیا دانش آموزان دارای اختلال یادگیری خاص. مجله ناتوانی‌های یادگیری، 6(4)، 103-83.   http://jld.uma.ac.ir/article_558.html  
عزتی بابی، مریم و قاسمی، قادر. (1400). مقایسه خودکنترلی با رفتار قلدری - قربانی در دانش‌آموزان با و بدون ناتوانی یادگیری. مجله ناتوانی‌های یادگیری، 10(3)، 104-92.
گلد فرید، ماروین؛ دیویسون، جرارد سی. ( 1976). رفتاردرمانی بالینی. فرهاد ماهر (1370)، مشهد، انتشارات آستان قدس رضوی.
قاسمی بیستگانی، مژگان و ایزدی، محمدرضا. (۱۳۹۶). اثر درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر خودکنترلی کودکان مبتلا به اختلال نافرمانی مقابله‌ای. چهارمین کنفرانس بین‌المللی نوآوری‌های اخیر در روانشناسی، مشاوره و علوم رفتاری، دانشگاه نیکان، تهران.
قدیری، محمدحسین. (۱۳۸۹). خودکنترلی کودک؛ خمیرمایه ی خویشتن داری اخلاقی (تقوا). مجله مطالعات فقه تربیتی، ۵(۱۱)، 116-87.
Barron, K.E., & Hulleman, C.S. (2015). Expectancy-value-cost model of motivation. Psychology, 84, 261-271.
Brier, N.M. (2014). Enhancing self-control in adolescents: Treatment strategies derived from psychological science. Routledge.
Berking, M., Wupperman, P., Reichardt, A., Pejic, T., Dippel, A., & Znoj, H. (2008). Emotion-regulation skills as a treatment target in psychotherapy. Behaviour Research and Therapy, 46(11), 1230-1237.
Cooper, J., Heron, T., & Heward, W. (2007). Applied Behavior Analysis (2nd Edition). Upper saddle river, NJ: Pearson.
Dadds, M.R., & Tully, L.A. (2019). What is it to discipline a child: What should it be? A reanalysis of time-out from the perspective of child mental health, attachment, and trauma. American Psychologist.
De Ridder, D., Kroese, F., & Gillebaart, M. (2018). Whatever happened to self-control? A proposal for integrating notions from trait self-control studies into state self-control research. Motivation Science, 4(1), 39-49.
Duckworth, A. L., Taxer, J. L., Eskreis-Winkler, L., Galla, B. M., & Gross, J. J. (2019). Self-control and academic achievement. Annual Review of Psychology, 70, 373-399. https://doi.org/10.1146/annurev-psych-010418-103230
Ezzatibabi, M., & Ghasemi, Gh. (2021). Comparison of Self-control with bullying – victim behavior in students with and without learning disability. Journal of Learning Disabilities, 10(3), 92-104. (Persian) http://jld.uma.ac.ir/article_1120.html
Forman, E.M., & Herbert, D. (2008). New directions in cognitive behavior therapy: acceptance based therapies, chapter to appear in W. O’donohue, Je. Fisher, (Eds), cognitive behavior therapy: Applying empirically supported treatments in your practice, 2nd ed. Hoboken, NJ: Wiley, 263-26.
Ghadiri, M.H. (2011). Child self-control; baking of moral restraint (piety). Journal of Educational Jurisprudence Studies, 5(11), 87-116. (Persian)
Ghasemi Bistegani, M., & Izadi, M.R. (2018). Effect of acceptance therapy and commitment on self-control in children with coping disorder, Fourth International Conference on Recent Innovations in Psychology, Counseling and Behavioral Sciences, Nikan University, Tehran. (Persian)
Goldfried, M.R., & Davison, G.C. (1976). Clinical behavior therapy. Translation of Farhad Maher (1991), Mashhad, Astan Quds Razavi Publications. (Persian)
Gyurak, A., & Ayduk, Ö. (2008). Resting respiratory sinus arrhythmia buffers against rejection sensitivity via emotion control. Emotion, 8(4), 458.
Harris, R. (2010). Embracing your demons: An overview of acceptance and commitment therapy. Psychotherapy, 12(4), 2-8.
Hayes, S.C., Strosahl, K.D., & Wilson, K.G. (2012). Acceptance and commitment therapy: The process and practice of mindful change. Guilford Press.
Hyun, M.S., Chung, H.I.C., De Gagne, J.C., & Kang, H.S. (2013). The effects of cognitive-behavioral therapy on depression, anger, and self-control for Korean soldiers. Journal of psychosocial nursing and mental health services, 52(2), 22-28.
Kjeldal, S.E. (2003). Self-monitoring and consumer behavior. The Qualitative Report, 8(3), 353.
Knight, R.M., Albright, J., Deling, L., Dore-Stites, D., & Drayton, A.K. (2020). Longitudinal relationship between time-out and child emotional and behavioral functioning. Journal of Developmental & Behavioral Pediatrics, 41(1), 31-37.
Layton, R.L., & Muraven, M. (2014). Self-control linked with restricted emotional extremes. Personality and Individual Differences, 58, 48-53.
Mahadi, N.Z., & Jalal, F.H. (2019, April). Effectiveness of ‘Time-Out’Interventions Study On Disruptive Behavior Among Primary School’S Students In Malacca. In 8th UPI-UPSI International Conference 2018 (UPI-UPSI 2018). Atlantis Press.
Milyavskaya, M., & Inzlicht, M. (2018). Attentional and motivational mechanisms of self-control. In D. de Ridder, M. Adriaanse, & K. Fujita (Eds.), Routledge international handbooks. The Routledge international handbook of self-control in health and well-being (p. 11–23). Routledge/Taylor & Francis Group.
Mischel, W., & Ebbesen, E.B. (1970). Attention in delay of gratification. Journal of Personality and Social Psychology, 16(2), 329-336.
Mischel, W., Ebbesen, E.B., & Raskoff Zeiss, A. (1972). Cognitive and attentional mechanisms in delay of gratification. Journal of Personality and Social Psychology, 21(2), 204-218.
Mischel, W., & Moore, B. (1973). Effects of attention to symbolically presented rewards on self-control. Journal of Personality and Social Psychology, 28(2), 172-179.
Moore, B., Mischel, W., & Zeiss, A. (1976). Comparative effects of the reward stimulus and its cognitive representation in voluntary delay. Journal of Personality and Social Psychology, 34(3), 419-424.
Peake, P.K. (2017). Delay of gratification: Explorations of how and why children wait and its linkages to outcomes over the life course. In Impulsivity (pp. 7-60). Springer, Cham.
Prochaska, J., & Norkras, J. S. I. (2005). Theories of psychotherapy. Translation of Yahya Seyed Mohammadi (2012). Tehran, Roshd publication (Persian)
Stanton, A.L., Revenson, T.A., & Tennen, H. (2007). Health psychology: psychological adjustment to chronic disease. Annu. Rev. Psychology, 58, 565-592.
Squires, G. (2001). Using cognitive behavioural psychology with groups of pupils to improve self-control of behaviour. Educational Psychology in Practice, 17(4), 317-335. https://doi.org/10.1080/02667360120096679
Swain, J., Hancock, K., Dixon, A., & Bowman, J. (2015). Acceptance and Commitment Therapy for children: A systematic review of intervention studies. Journal of Contextual Behavioral Science, 4(2), 73-85.
Taghavi, Z. (2012). The Effectiveness of Cognitive-Behavioral Therapy in Reducing Symptoms and Increasing Self-Control in Children with Attention Deficit / Hyperactivity Disorder, The First National Conference on Cognitive Science in Education, Mashhad, Ferdowsi University of Mashhad. (Persian)
Todd, V., Mcilroy, D., & Bunting, B. (2009). Individual differences in education: What do we know beyond ability? The Irish Journal of Psychology, 30(3-4), 147-160.
Toplak, M.E., Connors, L., Shuster, J., Knezevic, B., & Parks, S. (2008). Review of cognitive, cognitive-behavioral, and neural-based interventions for Attention-Deficit/Hyperactivity Disorder (ADHD). Clinical Psychology Review, 28(5), 801-823.  https://doi.org/10.1016/j.cpr.2007.10.008
Turiano, N.A., Chapman, B.P., Gruenewald, T.L., & Mroczek, D.K. (2015). Personality and the leading behavioral contributors of mortality. Health Psychology, 34(1), 51.  [doi: 10.1037/hea0000038]
Wolf, T.L., McLaughlin, T.F., & Williams, R.L. (2006). Time-Out Interventions and Strategies: A Brief Review and Recommendations. International Journal of Special Education, 21(3), 22-29.  https://eric.ed.gov/?id=EJ843616