اثربخشی آموزش خود-دلسوزی شناختی بر تاب‌آوری، بهزیستی روان‌شناختی و تحمل پریشانی معلمان زن ابتدایی شهر سبزوار

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه روان شناسی و علوم تربیتی، واحد سبزوار، دانشگاه آزاد اسلامی، سبزوار، ایران

2 کارشناس ارشد مشاوره، گروه روان شناسی و علوم تربیتی، واحد سبزوار، دانشگاه آزاد اسلامی، سبزوار، ایران

10.22098/jsp.2021.1347

چکیده

پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی آموزش خوددلسوزی شناختی بر تاب‌آوری، بهزیستی روان­شناختی و تحمل پریشانی معلمان زن ابتدایی شهر سبزوار انجام شد. روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش­آزمون- پس‌آزمون با گروه کنترل بود. حجم نمونه 40 نفر معلم زن ابتدایی شهر سبزوار در سال 1397 بود که به روش نمونه‌گیری تصادفی ساده انتخاب و در دو گروه آزمایش(20 نفر) و کنترل (20 نفر) جایگزین شدند. داده­های مورد نیاز با استفاده از مقیاس تاب­آوری کانر و دیویدسون، بهزیستی روان­شناختی ریف و تحمل پریشانی سیمونز و گاهر جمع­آوری  و با استفاده از روش تحلیل کواریانس تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشان داد که آموزش خوددلسوزی شناختی بر تاب­آوری، بهزیستی روان­شناختی و تحمل پریشانی در معلمان زن ابتدایی شهر سبزوار تأثیر مثبت و معناداری دارد(05/0P<). براین اساس آموزش خوددلسوزی شناختی یک برنامة مداخله­ای مؤثر برای کمک به معلمان زن ابتدایی است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The effectiveness of cognitive self-compassion on resiliency, psychological well-being and distress tolerance of female teachers of elementary schools in Sabzevar

نویسندگان [English]

  • A. M Naemi 1
  • S Faghihi 2
1 Assistant Professor, Department of Psychology and Educational Sciences, Sabzevar Branch, Islamic Azad University, Sabzevar, Iran
2 Master of Counseling, Department of Psychology and Educational Sciences, Sabzevar Branch, Islamic Azad University, Sabzevar, Iran
چکیده [English]

The aim of this study was to investigate the effectiveness of cognitive self-compassion training in increasing the resiliency, psychological well-being and distress tolerance of female teachers of elementary schools in Sabzevar. This research was quasi-experimental study using pre-test-post-test with control group. The sample included 40 female teachers of the mentioned population who volunteered to participate in training program. They were selected by random sampling and randomly assigned to experimental and control groups (each group, n=20). After conducting the pre-test using the Connor and Davidson Resilience, Ryff psychological well-being Scale, and distress tolerance scale by Simmons and Gahir, covariance analysis was used to analyze the data. The results showed that cognitive self-compassion training has a significant positive effect on female teachers of elementary schools for resiliency, psychological well-being and distress tolerance (p < 0.05). Accordingly, cognitive self-compassion training is an effective intervention program for helping female teachers of elementary schools.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Self-compassion
  • resiliency
  • psychological well-being
  • distress tolerance
اندامی خشک، علیرضا. (1392). نقش واسطه‌ای تاب‌آوری در رابطه بین تنظیم شناختی هیجان و تحمل پریشانی با رضایت از زندگی. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی.
بیانی، علی‌اصغر؛ گودرزی، حسنیه و محمدکوچکی، عاشور محمد. (1387). رابطه ابعاد بهزیستی روان‌شناختی و سلامت عمومی در دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد آزاد شهر. دانش و پژوهش در روان شناسی کاربردی، 35و36، 164-153.
جوکار، بهرام. (1386). نقش واسطه‌ای تاب‌آوری در رابطه بین هوش هیجانی و هوش عمومی با رضایت از زندگی. مجله روان شناسی معاصر،2(2)، 12-3.
دشت بزرگی، زهرا و همایی، رضوان. (1396). رابطه شفقت خود، حمایت اجتماعی و امیدواری با بهزیستی ذهنی دانشجویان پرستاری. نشریه پژوهش پرستاری ایران، 12(6)، 44-37.
شفیعی،معصومه؛ اکبری، شیرین و حیدری راد، حدیث. (1397). اثربخشی آموزش خوددلسوزی بر احساس تنهایی و تاب­آوری در زنان مطلقه بی­بضاعت. مجله روان‌شناسی و روان پزشکی شناخت، 5(6)، 84-71.
کشاورز محمدی، ربابه و خلعتبری، جواد. (1397). اثربخشی درمان خودشفقت ورزی بر تحمل پریشانی، تنظیم هیجان و حساسیت اضطرابی زنان مطلقه. آسیب شناسی، مشاوره و غنی سازی خانواده، 4(1)، 32-17.
کلیشادی، فاطمه و یزدخواستی، فریبا. (1395). تأثیر ادراک طرد پذیرش و کنترل والدین بر هوش اخلاقی و تحمل پریشانی. راهبرد فرهنگ، 33، 169-155.
گل­پور، رضا؛ ابوالقاسمی، عباس؛ احدی، بتول و نریمانی، محمد. (1393). مقایسة اثربخشی روش­های آموزش خود-دلسوزی  شناختی و درمان متمرکز بر هیجان بر بهبود سلامت جسمانی و روانی دانش­آموزان مبتلا به افسردگی.  مجلة روانشناسی مدرسه، 3(2)، 169-153.
گلستانه، سیدموسی و تیموری، اسفندیار. (1398).  بررسی برخی از پیشایندها و پیامدهای مهم تاب‍آوری معلمان. مجله دست آوردهای روانشناختی، 26(1)، 190-169.
محمدی، مسعود؛ جزایری، علیرضا؛ رفیعی، امیرحسن؛ جوکار، بهرام و پورشهباز، عباس. (1384).  بررسی عوامل مؤثر بر تاب آوری در افراد درمعرض خطر سوء مصرف مواد. فصلنامه علمی پژوهشی روانشناسی دانشگاه تبریز، 1(2و3)، 214-193.
محمودی، هیوا و سلیمانی، اسماعیل. (1396). پیش‌بینی بهزیستی روان‌شناختی براساس همدلی و خوددلسوزی در پرستاران. فصلنامه مدیریت پرستاری، ۶ (۳ و ۴)، 87-78.
نریمانی، محمد؛ شاه‌محمدزاده،یحیی؛ امیدوار، عظیم و امیدوار، خسرو. (1393). مقایسه‌ی سرمایه روان‌شناختی و سبک‌های عاطفی در بین دانش‌آموزان پسر با و بدون ناتوانی یادگیری. مجله ناتوانی‌های یادگیری، 4(1)، 118-100. 
نریمانی، محمد و عینی، ساناز. (1399). ارتباط معنای زندگی، خوددلسوزی و حس انسجام با میزان استرس ادراک‌شده بیماران مبتلا به سرطان. نشریه مراقبت سلامت، 1(3)، 10-1.
نوری، حمید رضا. (1395). شفقت و ذهن آگاهی. چاپ اول، تهران: انتشارات کیان افراز.
Alessandro, R. (2015). Resilience and coping in trauma spectrum symptoms prediction:  A structural equation modeling approach. Journal of Personality and Individual Differences, 77, 55-61. [Doi: 10.1016/j.paid.2014.12.035]
Andami Khoshk, A. (2013). The mediating role of resilience in the relationship between cognitive emotion regulation and distress tolerance with life satisfaction. Thesis Degree of master, Allameh Tabatabaei University.
Bayani, A.A. Goodarzi, H. & Mohammad Kocheki, AM. (2008). Relationship of Dimensions of Psychological Well-Being and General Health Among Students of Islamic Azad University, Azadshahr Branch. Knowledge & Research in Applied Psychology, 35, 153-164. (Persian)  http://journals.khuisf.ac.ir/jsr-p-old/article-1-87-fa.pdf
Bernerth, J. B., & Hirschfeld, R. R. (2016). The subjective well-being of group leaders as explained by the quality of leader– member exchange. The Leadership Quarterly, 27(4), 697-710. [Doi:10.5465/ambpp.2016.10421abstract]
Conner, K. M. & Davidson, J. R.T. (2003). Development of a new resilience scale: The Conner-Davidson Resilience scale (CD-RISC). Depression and Anxiety, 18, 76-82.  [Doi: 10.1002/da.10113]
Dashtbozorgi, Z.  &  Homaei, R. (2018).  The relationship between self-compassion, social support and hope with subjective well-being of nursing students. Iranian Journal of Nursing Research,12(6), 37-44. (Persian).  http://ijnr.ir/article-1-1945-fa.html
De Santis, J.P., Florom-Smith, A.,Vermeesch, A., Barroso, S., & DeLeon, D.A. (2013). Motivation, management, and mastery: a theory of resiliencein the context of HIV infection. Journal Am Psychiatry NursesAssoc, 19(1), 36-46. [Doi: 10.1177/1078390312474096]
Dırendonck, D. (2005). The construct valıdıty of Ryff scales of psychologıcal well-beıng and ıts extensıon wıth spırıtual well-beıng. Personalıty and Indıvıdual Dıfferences, 36, 629-643. https://centerofinquiry.org/uncategorized/ryff-scales-of-psychological-well-being/
Feldman,  C., & Kuyken,  W.  (2011). Compassion  in the  Landscape  of  Suffering.  Contemporary Buddhism, 12, 143-155. [Doi: 10.1080/14639947.2011.564831]
Gilbert, P.  (2009). Introducing compassion focused-therapy. Advance Psychiatry Treatment, 15(2), 199–208. [Doi: 10.1192/apt.bp.107.005264]
Golestaneh, S.M. &  Teimoori, E. (2019). Investigating some of the important antecedents and consequences of teachers’ resiliency. Journal of Psychological Achievements, 26(1), 169-190. (Persian) https://psychac.scu.ac.ir/article_14609.html
Golpour, R. Abolghasemi, A. Ahadi, B. & Narimani, M. (2014). Comparison of effectiveness of cognitive self-compassion training and emotion-focused therapy on physical and mental health in depressed students. Journal of School Psychology, 3 (2),  153 -169 . http://jsp.uma.ac.ir/article_208.html
Grayson, J.L., & Alvarez, H.K. (2008). School climate factors relating to teacher
burnout: A mediator model. Teaching and Teacher Education, 24(5), 1349 – 1363. [Doi: 10.1016/j.tate.2007.06.005]
Guse, T., Vescovelli, F., &Croxford, S. A. (2017). Subjective well-being and gratitude among South African adolescents: Exploring gender and cultural differences. Youth & Society, 31, 1-25. [Doi: 10.1177/0044118X17697237]
Hamranová, A. (2015). Content analysis of selected Slovak educational Journals focusing on the Issue of teacher´s mental health. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 174, 2538-2542.
Hanewald, R. (2011). Reviewing the literature on “At-Risk” and resilient - .children and young people. Australian Journal of Teacher Education, 36, 2.
Haynes, K. N. (2017). Loneliness and depression: Contrasting the buffering effects of self-compassion and self-esteem. Adolescence. Child & Adolescent Social Work Journal, 15, 251-272.
Jowkar, B. (2007). The medaiting role of resiling in the relationship between general and emotional intelligence and life satisfaction. Contemporary Psychology, 2(2), 3-12. (Persian)
Jun, W. H., & Lee, G. (2017).The role of ego resiliency in the relationship between social anxiety and problem solving ability among South Korean nursing students. Nurse Education Today, 49, 17-21. [Doi: 10.1016/j.nedt.2016.11.006]
Kelishadi, F., &  Yazdkhasti, F. (2016). Impact of perception of parental rejection- acceptance and control on moral intelligence and distress tolerance. Strategy for Culture, 33, 155-169. (Persian) http://www.jsfc.ir/article_15196.html
Keshavarz Mohammadi, R. & Khalatbari, J. (2018). Effectiveness of self-compassion on distress tolerance, emotion regulation and anxiety sensitivity in divorced women. Family Pathology, Counseling and Enrichment Journal, 4(1), 17-32. (Persian). http://fpcej.ir/article-1-170-fa.html
Kyeong, L.W.(2013). Self-compassion as a moderator of the relationship between academic burn-out and psychological health in Korean cyber university students. Personality and Individual Differences, 54(8), 899–902.  doi: 10.1016/j.paid.2013.01.001
Linley, A. P., Maltby, J., Wood, A. P., Osborne, G., & Hurling, R. (2009). Measuring happiness: The higher order factor structure of subjective and psychological well-being measures. Personality and IndividualDifferences,47, 878– 884.  [Doi: 10.1016/j.paid.2009.07.010]
Lynch, T. R., &Mizon, G. A. (2011). Distress over tolerance and distress intolerance: A behavioral perspective. In M. J. Zvolensky, A. Bernstein, & A. A. Vujanovic (Eds.), Distress Tolerance: Theory, Research and Clinical Applications (pp. 52-79). New York, NY: Guilford. children in China. Children and Youth Services Review, 82, 53-59.
MacKillop, J., & De Wit, H. (Eds). (2013). The Wiley-Blackwell Handbook of Addiction Psychopharmacology. John Wiley & Sons.
Mahmoodi, H. & Soleymani, E. (2018). Prediction of psychological well-being based on empathy and self compassion among nurses. Quarterly Journal of Nursing Management, 6(3-4), 78-87. (Persian) http://ijnv.ir/article-۱-۵۱۵-fa.html
Mills J, Wand T, Fraser JA. (2015). On self-compassion and self-care in nursing: selfish or essential for compassionate care? International Journal of Nursing Studies, 52(4), 791-793. [Doi: 10.1016/j.ijnurstu.2014.10.009]
Mikaeili, N., Einy, S., & Tagavy, R. (2017). Role of self-compassion and sense of coherence and thought action fusion in prediction of psychological well–being among post-traumatic stress disorder veterans. Iranin Journal of War and Public Health, 9(1), 33-39. https://ijwph.ir/article-1-644-en.html  
 Mohammadi, M., Jazayeri, A.R., Rafie, A.H, Joukar, B.& Pourshahbaz, A. (2006). Resilience factors in individuals at risk for substance abuse. Journal of psychology(Tabriz university), 1(2-3), 193-214.
Nagy, E. (2017). The road to teacher burnout and its possible protecting factors – A Narrative Review. Review of  Social Sciences, 2(8), 9-22. [Doi: 10.18533/rss.v2i8.107]
Narimani, M., & Eyni, S. (2020). Relationship between meaning of life, self- compassion and sense of coherence with perceived stress in cancer patients. Iranin Journal of Cancer Care, 1 (3), 1-10. (Persian) http://ijca.ir/article-1-94-fa.html
Narimani, M., Shahmohammadzadeh, Y., Omidvar, A., & Omidvar, Kh. (2014). A comparison of psychological capital and affective styles in students with learning disorder and normal students. Journal of Learning Disabilities, 4(1), 100-118. http://jld.uma.ac.ir/article_220.html  
Neff, K. D. (2016). The self-compassion scale is a valid and theoretically coherent measure of self-compassion.  Mindfulness, 7(1), 264-274.
Neff, K.D., & Germer, C. K. A. (2013). Pilot study and randomized controlled trial of the mindful self‐compassion program. Journal of Clinical Psychology, 69(1), 28-44. [Doi: 10.1002/jclp.21923]
Orrick, E.A., Worrall, J.L., Morris, R.G., Piquero, A.R., Bales,W.D., & Wang, X. (2011). Testing social support theory: A Multilevel analysis of recidivism. Journal of Criminal Justic, 39(6), 499-508. [Doi: 10.1016/j.jcrimjus.2011.09.005]
Park, N., Peterson, C., & Sun, JK. (2013). La psicologíapositiva: investigaciónyaplicaciones. TerapaPscoogcal, 31(1), 9–11.
Pauley, G., & McPherson, S. (2010). The experience and meaning of compassion and self-compassion for individuals with depression or anxiety. Psychology and Psychotherapy, 83, 129-143. [Doi: 10.1348/147608309X471000]
Poulin, M. J., Brown, S. L., Dillard, A. J., & Smith, D. M. (2013). Giving to others and the association between stress and mortality. American Journal of Public Health, 103(9), 1649–1655. [Doi: 10.2105/AJPH.2012.300876]
Raque-Bogdan, T.L., Ericson, S.K., Jackson, J., Martin, H.M., & Bryan, N.A. (2011). Attachment and mental and physical health: self-compassion and mattering as mediators. Journal of Counseling Psychology, 58(2), 272-278. [Doi: 10.1037/a0023041]
Ritchie, J.  E. (2018).  Self-compassion  for women  in  later  midlife:  A  feminist  approach  to  conscious  aging  (Doctoral dissertation). Saybrook University.
Ryff, C.D. (1995). Psychological wellbeing in adult life. Current Directions in Psychological Sciences, 4, 99-104.
Ryff, C.D. (2014). Psychological well-being revisited: Advances in the science and practice of eudaimonia. Psychotherapy and Psychosomatics, 83(1),10-28. [Doi: 10.1159/000353263].
Seligman, M. E., & Csikszentmihalyi, M. (2014). Positive Psychology: An introduction (pp. 279-298). Netherlands: Springer.
Shafiei, M.  Akbari, Sh.&  Heidari rad, H. (2018). The Effectiveness of Self-Compassion Training on the Loneliness and resilience destitute women. Shenakht Journal of Psychology and Psychiatry, 5 (6), 71-84. (Persian).  http://shenakht.muk.ac.ir/article-۱-۵۶۶-fa.html
Shi, M. Wang, X. Bian, Y. Wang, L. (2015). The mediating role of resilience in the relationship between stress and life satisfaction among Chinese medical students: a cross-sectional study, BMC Medical Education, 15(1), 297. [Doi: 10.1186/s12909-015-0297-2]
Siedlecki, K. L., Salthouse, T.A., Oishi, S., &Jeswanin, S. (2014). The relationship between social support and subjective well-being across age. Social Indicators Research, 117(2), 561-576. [Doi: 10.1177/0017896913485742]
Simons, J. S. Gaher, R.M. (2005). The distress tolerance scale: Development and validation of a self report measure. Motivation and Emotion, 20 (9), 83-102.
Sisask, M., Värnik, P., Värnik, A., Apter, A., Balazs, J., Balint, M., &Bobes, J. (2014). Teacher satisfaction with school and psychological well-being affects their readiness to help children with mental health problems. Journal of Health Education, 73(4), 38- 47.
Southwick, M., Brett, T., Charney, D., & Friedman, M. (2011). Resilience and Mental Health: Challenges across the Lifespan, Cambridge University Press.
Stosny, S. (1995). Treating attachment abuse: A compassion approach, Springer, New York.
Tanenbaum, M.L., Adams, R.N., Gonzalez, J.S., Hanes, S.J., Hood, K.K. (2017). Adapting and validating a measure of diabetes-specific self-compassion. Journal of Diabetes and its Complications, 33(10), 1540-1541. [Doi: 10.1016/j.jdiacomp.2017.10.009]
Van Droogenbroeck, F., & Spruyt, B. (2015). Do teachers have worse mental health? Review of the existing comparative research and results from the Belgian Health Interview Survey. Teaching and Teacher Education, 51, 88-100. [Doi: 10.1016/j.tate.2015.06.006]
Wren, A., Somers, J., Melissa, A. W., Goetz, M. C., Leary, M. R., Fras, A. M., Huh, B. K., Roger, Lesco, L. S.,& Keefe, F. J. (2012). Self-compassion in patients with persistent Musculoskeletal pain: Relationship of self-compassion to adjustment to Persi stent. Journal of Pain and Symptom Management, 43(4), 759-770. [Doi: 10.1016/j.jpainsymman.2011.04.014]
Yarnell, L.M. & K.D. Neff (2013). Self-compassion, interpersonal conflict resolutions, and well-being. Self and Identity, 12(2), 146-159. [Doi: 10.1080/15298868.2011.649545]
Zautra, A. J., Hall, J. S., & Murray, K. E.(2010). Resilience: A new definition of health for people andcommunities. In:Reich, J, W., Zautra. A.J., & Hall, J.S.Handbook of adult resilience. New York,the Guilford Pres.