مقایسه سوگیری توجه و بازداری شناختی در بین دانش آموزان نوجوان سیگاری و غیر سیگاری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد روانشناسی شناختی، گروه روانشناسی شناختی، دانشگاه سمنان، سمنان، ایران.

2 استادیار گروه روانشناسی بالینی، دانشگاه سمنان، سمنان، ایران

3 استادیار گروه علوم شناختی، دانشگاه سمنان، سمنان، ایران.

چکیده

هدف: پژوهش حاضر با هدف کلی مقایسه سوگیری توجه و بازداری شناختی در بین دانش­آموزان نوجوان سیگاری و غیرسیگاری انجام شد.
روش ها: روش پژوهش، توصیفی از نوع علی- مقایسه­ای بود. جامعه آماری پژوهش حاضر دانش آموزان نوجوان پسر 17 ساله 10 دبیرستان از شهرستان­های گرگان و کردکوی بودند که تعداد 64 نفر از آنها به شیوه نمونه­گیری تصادفی انتخاب شدند. ابزار مورد استفاده در این پژوهش نرم افزار نشانه دهی فضایی، آزمون نرم­افزاری استروپ پیچیده و فرم کوتاه چهار خرده آزمون وکسلر بودند.
یافته ­ها: تحلیل داده ­ها با استفاده از آزمون­های تحلیل کواریانس چند­متغیره و تک متغیره نشان داد که در آزمون استروپ عملکرد گروه سیگاری ضعیف تر از گروه غیر سیگاری بود (01/0 P<)، و در آزمون نشانه ­دهی فضایی، نمره گروه سیگاری از گروه غیرسیگاری  بالاتر(01/0 P<) بود .
نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاضر نشان می دهد که توانایی بازداری شناختی در نوجوانان سیگاری پایین ­تر از نوجوانان غیرسیگاری است؛ یافته­ های پژوهش حاضر می ­تواند تلویحات پیشگیری و درمانی در زمینه مصرف سیگار نوجوانان داشته باشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The comparing attentional bias and cognitive inhibition among smoker and non-smoker teenage students

نویسندگان [English]

  • Navazesh Marandi zadeh Shirvan 1
  • Parvin Rafieinia 2
  • Seyed Mosa Tabatabaee 3
1 M.A. student in Cognitive Psychology, Department of Cognitive psychology, Semnan University, Semnan, Iran.
2 Assistant professor, Department of Clinical Psychology, Semnan University, Semnan, Iran.
3 Assistant Professor, Department of Cognitive Psychology, Semnan University, Semnan, Iran.
چکیده [English]

Objective: Current study was conducted with the aim of investigating the relationship between attentional bias and cognitive inhibition among smoker and non-smoker male teenage students.
Methods: The research design was causal-comparative and the Statistical population of this study was 62 teenage students that randomly selected from 10 high schools of Gorgan and Kordkoy. Attentional bias has been measured by spatial cueing software and cognitive inhibition through Complex Stroop software. Also, short form of Wechsler Adult Intelligence Scale test has been executed and used as a control variable.
Results: Data analysis using ANCOVA and MANCOVA showed that smokers’ group performance in stroop and behavioral tests were weaker the non-smokers group (p<0.01), smokers achieved higher scores in spatial cueing task (p<0.01).
Conclusion: The results showed cognitive inhibition ability was lower in smokers group. The findings of the present study can have implications for prevention and treatment of adolescent smoking.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Attentional bias
  • Cognitive inhibition
  • Stroop task
  • spatial cueing
  • Smoker
  • Non-smoker

مراجع

بابا‌پور‌خیرالدین، جلیل؛ داداش‌زاده، ‌رحیم  و طوسی، ‌فهیمه. (1390). مقایسه‌ی سیستم‌های مغزی ـ رفتاری افراد سیگاری و غیرسیگاری. پژوهش های نوین روانشناختی. 23(6)، 1-14.‎
پیردهقان، آذر؛ وکیلی، محمود؛ عرب، مژده و آقا کوچک، آرزو. (1393).  بررسی فراوانی مصرف سیگار و مدل سازی عوامل پیشگویی کننده در دانش آموزان دبیرستانی شهر یزد در سال 1391. مجله دانشگاه علوم   پزشکی شهر کرد.16(5)، 65-56.
حداد، شیما؛ خسروی، معصومه؛ نجفی، محمود و صباحی، پرویز. (1393). مقایسه عملکرد  توجه در افراد  وابسته به مت آمفتامین، مجله روانشناسی بالینی- 6 (2)، 93-85.
صادقی، سعید؛ صباحی، پرویز؛ رفیعی نیا، پروین و صفرزاده، سمیه. (1397). مقایسه عملکرد حافظه و توجه در  افراد وابسته به کراک هروئینی، تریاک و افراد عادی. فصلنامه علمی تخصصی دانش انتظامی سمنان.  8(27)، 138-119.‎
صفرزاده سمیه، صباحی پرویز، محمودی خورندی زینب. (۱۳۹۴)مقایسه‌ی عملکرد توجه در سوء مصرف  کنندگان هروئین و افراد بهنجار. مجله علوم پزشکی رازی. ۲۲ (۱۳۸) :۹۸-۸۸.
فرانسیس، گرک. نیس، یان و فن هورن، دانیل. آر. (1394). آزمونهای روان شناسی شناختی با استفاده از نرم افزار CogLab . ترجمه شاهرخ مکوند حسینی، پرویز صباحی، علی قربانزاده و پروین رفیعی نیا. چاپ دوم. انتشارات دانشگاه سمنان.
قمری گیوی، حسین؛ نریمانی، محمد و محمودی، هیوا. (1391). اثر بخشی نرم افزار پیشبرد شناختی بر کارکر دهای اجرایی، بازداری پاسخ و حافظه کاری کودکان دچار نارساخوانی و نقص توجه/ بیش فعالی. مجله ناتوانی‌های یادگیری، 1(2)، 98-115. JLD-1-2-91-1-6
نریمانی، محمد و تقی‌زاده هیر، سارا. (1401). اثربخشی برنامه توانبخشی شناختی آرام بر بهبود حافظه کاری و توجه کودکان مبتلا به اختلالات یادگیری. مجله ناتوانی‌های یادگیری، 12(1)، 85-97. https://doi.org/10.22098/jld.2022.11688.2046
نجاتی، وحید؛ شیری، اسماعیل (1392). شواهد عصب شناختی نقصان کنترل مهاری و تصمیم گیری مخاطره  آمیز در افراد سیگاری. مجله تحقیقات علوم رفتاری. 11(1). 9-1
نوروزی، علی؛ تقوی، سید محمد و محمدی، نورالله. (1394). اصلاح سوگیری پیش توجه در  مصرف کنندگان سیگار: تعمیم ابزاری و محرکی. تازه های علوم شناختی.  17(1)، 34-25.
Agha, G., Kezios, K., Baccarelli,  A. A., Bowman, F. D., Rauh, V., Susser, E. S., ... & Staudinger, U. M. (2019). Cognition level and change in cognition during adolescence are associated with cognition in midlife.  Annals of Epidemiology 35, 48-52.  [Doi: org/10.1016/j.annepidem.2019.03.004]
Ahrens, S., Laux, J., Müller, C., & Thiel, C. M. (2020). Increased dopamine availability magnifies nicotine effects on cognitive control: A pilot study. Journal of Psychopharmacology, 34(5), 548-556.Doi.org/10.1016/j.annepidem.2019.03.004
Babapour,  J., Dadashzadeh, R., Tusi,  F. (2011). Comparison of brain/behavioral systems (BIS/BAS) among smokers ans nonsmokers. Journal of Modern Psychological Researches. 6(23), 1-14 (Persian). https://psychologyj.tabrizu.ac.ir/article_4146.html?lang=en
Bartlett, J. E. (2020). No Difference in Trait-Level Attentional Bias Between Daily and Non-Daily Smokers.Doi.org/10.31234/osf.io/cn64d.
Becher, H., Belau, M., Winkler, V., & Aigner, A. (2018). Estimating lung cancer mortality attributable to second hand smoke exposure in Germany. International Journal of Public Health, 63(3), 367-375.
[Doi.org/10.1007/s00038-017-1022-1]
Bjork,J.M.,Chen,G.,andHommer,D.W.(2012).Psychopathictenden-cies and mesolimbicrecruitment by cues for instrumentaland passively  obtained rewards. Biological. Psychiatry 89, 408–415. Doi:10.1016/j.biopsycho.2011. 12.003
Bjorklund, D. F., & Harnishfeger, K. K. (1995). The evolution of inhibition mechanisms and their role in human cognition and behavior. In F. N. Dempster & C. J. Brainerd (Eds.), Interference and inhibition in cognition (pp. 141–173). Academic Press. Doi.org/10.1016/B978-012208930-5/50006-4
Boggs, D. L., Surti, T. S., Esterlis, I., Pittman, B., Cosgrove, K., Sewell, R. A., ... & D'Souza, D. C. (2018). Minimal effects of prolonged smoking abstinence or resumption on cognitive performance challenge the “self-medication” hypothesis in schizophrenia. Schizophrenia research, 194, 62-69. DOI: 10.1016/j.schres.2017.03.047
Bonnefond, A., Saremi, M., Rohmer, O., Hoeft, A., Eschenlauer, A., Eschenlauer, R., ... & Tassi, P. (2008). Effects of nocturnal railway noise on subjective ratings of sleep and subsequent cognitive performance. Somnologie-Schlafforschung und Schlafmedizin, 12(2), 130-138.DOI:10.1007/s11818-008-0339-7
Caron, E. E,  Reynolds, M. G,  Ralph, B. C. W. (2020). Does Posture Influence the Stoop Effect? Psychological Science. 31(11)  DOI:10.1177/0956797620953842
Cristea, I. A., Kok, R. N., & Cuijpers, P. (2016). The effectiveness of cognitive bias modification interventions for substance addictions: a meta-analysis. PloS one, 11(9), DOI: 10.1371/journal.pone.0162226
Chamberlain SR, Robbins TW, Winder-Rhodes S, Muller U, Sahakian BJ, Blackwell AD, Barnett JH. (2011). Translational approaches to frontostriatal dysfunction in attention deficit/ hyperactivity disorder using a computerized neuropsychological battery. Biological Psychiatry. 2011;69(12):1192–1203. [DOI: 10.1016/j.biopsych.2010.08.019]
Francis G, Neath I, VanHorn DR. Coglab on a CD. Translated by: MackvandHoseyni SH, Sabahi P, Ghorbanzadeh A, Rafieenia P. Semnan: Semnan University; 2003. https://press.semnan.ac.ir/books/view_details/
Flexeder, C., Zock, J. P., Jarvis, D., Verlato, G., Olivieri, M., Benke, G., ... & Nowak, D. (2019). Second-hand smoke exposure in adulthood and lower respiratory health during 20 year follow up in the European community respiratory health survey. Respiratory Research, 20(1), 33. [Doi.org/10.1186/s12931-019-0996-z]
Gajurel, M. K. (2020). Cognitive Impairment in Alcoholic Addicts. Journal of Balkumari College, 9(1), 55-58.Doi.org/10.3126/jbkc.v9i1.30083
Gall, M. D., Borg, W. R., & Gall, J. P. (1996). Educational research: An introduction (6th ed.). Longman Publishing. https://psycnet.apa.org/record/1996-97171-000
Ghamari givi, H., Narimani, M., & Mahmoodi, H. (2012). The effectiveness of cognition-promoting software on executive functions, response inhibition and working memory of childern with dyslexia and attention dificit/ hyperactivity. Journal of Learning Disabilities, 1(2), 98-115. JLD-1-2-91-1-6
Haddad, Sh., Khosravi, M., Najafi, M., Sabahi, P. (2014). The comparison of attention performance between dependent and non-dependent individuals to Methamphetamin. Clinical Psychology Journal. 6(2), 85-93 (Persian). Doi.org/10.22075/JCP.2017.2166
Heishman, S. J., Kleykamp, B. A., & Singleton, E. G. (2010). Meta-analysis of the acute effects of nicotine and smoking on human performance. Psychopharmacology, 210(4), 453-469. [Doi: 10.1007/s00213-010-1848-1]
Kassel JD (1997) Smoking and attention: a review and reformulation of the stimulus-filter hypothesis. Clinical Psychology Review, 17:451–478. DOI: 10.1016/s0272-7358(97)00032-9
Klinger, E., (1996). Emotional influences on cognitive processing, with implications for theories of both. In: Gollwitzer, P., Bargh, J.A. (Eds.), The Psychology of Action: Linking Cognition and Motivation to Behavior. Guilford, New York, pp. 168–189.https://psycnet.apa.org/record/1996-98326-008     
Koster EHW, Crombez G, Vershuere B, Van Damme S, Wiersema JR.(2006). Components of attentional biasto threat in high trait anxiety: facilitated engagement, impaired disengagement, and attentionalavoidance. Behaviour Research and Therapy ;44:1757–1771.  DOI: 10.1016/j.brat.2005.12.011
Meinke, A., Thiel, C. M., & Fink, G. R. (2006). Effects of nicotine on visuo-spatial selective attention as indexed by event-related potentials. Neuroscience, 141(1), 201-212. Doi: 10.1016/j.neuroscience.2006.03.072
Murphy FC, Klein RM (1998) The effects of nicotine on spatial and non-spatial expectancies in a covert orienting task. Neuropsychologia 36:1103–1114. Doi.org/10.1016/S0028-3932(98)00012-8
Narimani, M., & Taghizadeh hir, S. (2022). Effectiveness of ARAM Cognitive Rehabilitation package on improvement of working memory and attention in children with learning disabilities. Journal of Learning Disabilities, 12(1), 85-97. (Persian)  https://doi.org/10.22098/jld.2022.11688.2046
Nejati, V., Shiri, E., (2013). Neurocognititve evidence for deficit in inhibitiory control and risky decision making in smokers. Journal of Research in Behavioral Sciences. 11(1), 1-9. (Persian). http://rbs.mui.ac.ir/article-۱-۲۹۲-fa.html
Nowrouzi, A., Taghavi, M., Mohammadi, N. (2015). Pre-attentional bias modification in smokers: generalization to a new stimulus and task paradigm. Advances in Cognitive Sciences. 17(1), 25-34 (Persian). http://ensani.ir/file/download/article/20160216093709-9489-118.pdf
Peltier, M. R., & Sofuoglu, M. (2020). Pharmacological cognitive enhancers. Cognition and Addiction, 303–320. Doi:10.1016/b978-0-12-815298-0
 Periáñez, J. A.,  Lubrini, G.,   García-Gutiérrez, A.,  Ríos-Lago, M. (2021). Construct Validity of the Stroop Color-Word Test: Influence of Speed of Visual Search, Verbal Fluency, Working Memory, Cognitive Flexibility, and Conflict Monitoring. Archives of Clinical Neuropsychology. 36 (1). 99–111. Doi.org/10.1093/arclin/acaa034
Pirdehghan, A., Vakili, M., Arab, M., Aghakoochak, A. (2014). Smoking frequency and modeling the underlying predicting factors of tobacco smoking among high school students in Yazd city. Journal of Shahrekord Uuniversity of Medical Sciences, 16(5), 56-65 (Persian) http://78.39.35.44/article-1-1820-fa.html
Provost SC, Woodward R (1991) Effects of nicotine gum on repeated administration of the Stroop test. Psychopharmacology 104:536–540. DOI:10.1007/BF02245662
Sadeghi, S., Sabahi, P., Rafiei Nia, P., Safarzade, S. (2018). A comparison of  memory and attention performance between heroin crack addict, opium addict and non-addict individuals. Semnan Disciplinary Knowledge Quarterly. 8 (27),119-138. (Persian).https://www.sid.ir/FileServer/JF/4007213953812.pdf
Safarzade, S., Sabahi, P., MahmodiKhorandi, Z. (2015). Comparison of attention performance in heroin abusers and normal individuals. Razi Journal of Medical Sciences. 22 (138), 88-98. (Persian).http://rjms.iums.ac.ir/article-1-4090-fa.html
Silverstein, A. B. (1982). Two- and four-subtest short forms of the Wechsler Adult Intelligence Scale-Revised. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 50(3), 415–418. Doi.org/10.1037/0022-006X.50.3.415
Smith, J. L., Mattick, R. P., Jamadar, S. D., & Iredale, J. M. (2014). Deficits in behavioural inhibition in substance abuse and addiction: a meta-analysis. Drug and Alcohol Dependence, 145, 1-33.Doi.org/10.1016/j.drugalcdep.2014.08.009
VajRaVelu, H. R., GnanaduRai, T. K., KRiSHnan, P., & Ayyavoo, S. (2015). Impact of quantified smoking status on cognition in young adults. Journal of Clinical and Diagnostic Research, 9(12). Doi: 10.7860/JCDR/2015/16444.6867.
Vitale, J. E., Newman, J. P., Bates, J. E., Goodnight, J., Dodge, K. A., & Pettit, G. S. (2005). Deficient Behavioral Inhibition and Anomalous Selective Attention in a Community Sample of Adolescents with Psychopathic Traits and Low-Anxiety Traits. Journal of Abnormal Child Psychology, 33(4), 461–470. Doi: 10.1007/s10802-005-5727-x
World Health Organization (WHO). (2018). https://www.who.int/
روان شناسی مدرسه و آموزشگاه
دوره 11، شماره 4
بهمن 1401
صفحه 119-129

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار