تأثیر شوخ طبعی در محیط کار بر بهزیستی روانشناختی معلمان با میانجیگری بخشودگی بین فردی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت آموزشی، گروه مدیریت و برنامه‌ریزی آموزشی، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران

2 دانشیار،گروه مدیریت و برنامه‌ریزی آموزشی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران

چکیده

هدف: پژوهش با هدف بررسی تأثیر شوخ‌طبعی در محیط کار بر بهزیستی روانشناختی معلمان با میانجی‌گری بخشودگی بین فردی انجام گرفت.
روش‌ها: روش پژوهش توصیفی-همبستگی بود. جامعه آماری شامل معلمان تربیت بدنی منطقه سیستان (استان سیستان و بلوچستان) در سال تحصیلی 1400-1399 بود (256N=). به شیوه نمونه‌گیری تصادفی- طبقه‌ای تعداد 154 معلم از طریق سه پرسشنامه‌ی شوخ‌طبعی در محیط کار، بهزیستی روانشناختی و بخشودگی بین فردی مورد مطالعه قرار گرفتند. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از آزمون ضریب همبستگی پیرسون و مدل معادلات ساختاری با کمک نرمافزارههای اس پی اس اس و لیزرل استفاده شد.
یافته‌‌ها: بر اساس یافته‌ها‌ شوخ‌طبعی در محل کار هم به طور مستقیم و هم به طور غیرمستقیم با میانجی‌گری بخشودگی بین فردی بر بهزیستی روانشناختی معلمان اثر مثبت و معناداری داشت.
نتیجه‌گیری: به مدیران عالی سازمان آموزش و پرورش پیشنهاد می‌شود که با برگزاری کارگاه‌های آموزشی در زمینه شوخ‌طبعی در محیط کار و بخشش، موجبات ارتقای بهزیستی روانشناختی معلمان را فراهم کنند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The Effect of Workplace Humor on Teachers, Psychological Well-Being Mediated by Interpersonal Forgiveness

نویسندگان [English]

  • masoud rezayi 1
  • naser nastiezaie 2
1 M. A. Student of educational administration, Faculty Education and Psychology, University of Sistan and Baluchestan, Zahedan, Iran
2 Associate Professor of educational administration, Department of educational administration and planning, Faculty Education and Psychology, University of Sistan and Baluchestan, Zahedan, Iran
چکیده [English]

Objective: The purpose of this study was to investigate the effect of workplace humor on teachers, psychological well-being mediated by interpersonal forgiveness of physical education teachers.
Methods: The research method was descriptive-correlation. The statistical population of the study was all physical education teachers in Sistan region (Sistan and Baluchestan province) in the academic years 2020-2021 (N=256). 154 teachers were studied by stratified random sampling. Data collection instruments were questionnaires of workplace humor, psychological well-being and interpersonal forgiveness. For data analysis the Pearson correlation coefficient and structural equation modeling were used.Data analysis was done with the help of SPSS and Lisrel software.
Results: Based on the results workplace humor both directly and indirectly, mediated by interpersonal forgiveness, had a positive and significant effect on teachers' psychological well-being.
Conclusion: According to research results, it is suggested to the top managers of the education organization that by holding training workshops humor and forgiveness, they promote the psychological well-being of teachers.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Humor
  • Psychological Well-Being
  • Forgiveness
آزادی، شهدخت. (1397). اثربخشی زوج‌درمانی سیستمی-سازه گرا بر بخشش خیانت فرضی همسر در زنان متأهل شهر شیراز. مجله دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، 61(1)، 142-133. https://mjms.mums.ac.ir/article_13772.html?lang=en
ابراهیمی، امید. (1397). نقش ابعاد جهت‌گیری مذهبی در پیش‌بینی بخشودگی بین‌فردی در دانش‌آموزان پسر مقطع متوسطه‌ی دوم شهر تبریز. پژوهش در دین و سلامت،4(3)، 102-93. https://journals.sbmu.ac.ir/en-jrrh/article/view/21951
احتشام‌زاده، پروین؛ احدی، حسن؛ عنایتی، میرصلاح الدین؛ حیدری، علیرضا. (1389). ساخت و اعتباریابی مقیاسی برای سنجش بخشودگی بین فردی. روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران، 16(4)، 455-443. https://psycnet.apa.org/record/2011-26327-006

احمدبرآبادی، حسین؛ آلخانیان، رقیه. (1399). بررسی رابطه بین بهزیستی معنوی و شوخ طبعی با بهزیستی روان شناختی و تاب آوری. روان‌شناسی و دین، 13(51)،115-105. http://ravanshenasi.nashriyat.ir/node/583

ایمانی فر، حمیدرضا؛ فاطمی، جمیله؛ امینی، فاطمه. (1391). بخشش از دیدگاه روان‌شناسی و قرآن‌کریم. انسان پژوهی دینی، 9(27)، 175-149. https://raj.smc.ac.ir/article_1272.html?lang=en
بهرامی، فاطمه؛ گودرزی، کوروش؛ عسگری، محمد؛ احمدی، فرزانه. (1398). اثربخشی زوج‌درمانی تلفیقی مبتنی بر پذیرش بر آشفتگی رابطه و بخشودگی زوج‌های با همسر دارای علائم شخصیت وسواس. مجله علمی پزشکی جندی شاپور، 18(4)، 392-379. https://jsmj.ajums.ac.ir/article_99278.html
پارسافر، سارا؛ نامداری، کوروش؛ هاشمی، سید اسماعیل؛ محرابی، حسینعلی. (1394). بررسی رابطه تعهد مذهبی، سبک‌های بخشش، نبخشیدن و نشخوار فکری با سلامت روان. فرهنگ مشاوره و روان درمانی، 6(19)، 162-139. https://qccpc.atu.ac.ir/article_4270.html?lang=en
حسین آباد، ناهید؛ نجفی، محمود؛ رضایی، علی محمد. (1398). اثربخشی برنامۀ آموزشی تحول مثبت نوجوانی بر مؤلفه‌های بهزیستی روانشناختی در نوجوانان. مطالعات روان شناسی بالینی، 9(35)، 239-223. https://jcps.atu.ac.ir/article_10394.html?lang=en
خانجانی، مهدی؛ شهیدی، شهریار؛ فتح آبادی، جلیل؛ مظاهری، محمد علی؛ شکری، امید. (1393). ساختار عاملی و ویژگی‌های روان‌سنجی فرم کوتاه (18 سوالی) مقیاس بهزیستی روان ‌شناختی ریف در دانشجویان دختر و پسر. اندیشه و رفتار در روان شناسی بالینی، 9(32)، 36-27. https://jtbcp.riau.ac.ir/article_67_en.html
خدابخشی کولایی، آناهیتا؛ میرافضل، نوشین سادات. (1396). بررسی ارتباط بین سبک های شوخ طبعی و حمایت اجتماعی با رضایت جنسی در زنان سالمند متأهل. سالمندشناسی، 2(1)، 10-1.[Doi:10.29252/joge.2.1.1]
دامغانیان، حسین؛ یزدانی زیارت، محمد. (1394). تأثیر سبک‌های شوخ‌طبعی بر شایستگی اجتماعی در ارتباطات بین‌فردی سازمانی. مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران، 4(2)، 429-409. https://jisr.ut.ac.ir/article_56200.html?lang=en
رحیم نیا، فریبرز؛ غلامی، محمد؛ نصرتی، سعید. (1397). بررسی تأثیر جو بخشش درک شده بر نگرش‌ها و رفتارهای کاری کارکنان هتل‌آپارتمان‌ها و مهمان‌پذیران شهر مشهد. برنامه ریزی و توسعه گردشگری، 7(24)، 122-102. https://tourismpd.journals.umz.ac.ir/article_1826.html?lang=en
ساداتی فیروزآبادی، سمیه؛ ملتفت، قوام. (1396). بررسی شاخص‌های روانسنجی مقیاس بهزیستی روانشناختی ریف در دانش‌آموزان دبیرستانی مدارس تیزهوشان: پایایی، روایی و ساختار عاملی. اندازه گیری تربیتی، 7(27)، 119-103. https://jem.atu.ac.ir/article_7946.html?lang=en
سپهوند، رضا؛ اکبری پشم، فاطمه؛ سلگی، زهرا. (1398). بررسی اثر شوخ‌طبعی رهبر بر احساسات پیروان با نقش میانجی فرهنگ بوروکراتیک (مورد مطالعه: کارکنان دانشگاه لرستان). مطالعات منابع انسانی، 9(3)، 50-27. https://www.jhrs.ir/article_101911.html?lang=en
سواری، کریم، بیستون، محمدامین، نیسی، عبدالکاظم، و صفرزاده، سحر. (1399). اثر علیّ جهتگیری دینی و شوخ طبعی بر فشار روانی با میانجی گری خوش بینی. فرهنگی تربیتی زنان و خانواده، 14(50 )، 125-148. https://www.sid.ir/paper/262353/en
شفیعی، زهرا؛ جزایری، رضوان السادات. (1395). اثربخشی آموزش معنویت مبتنی برآموزه‌های اسلامی بر شکوفایی زنان متاهل. زنان و خانواده، 11(37)، 92-77.
صالحی دوست، زهرا؛ پیمان پاک، فائزه؛ پاشایی، لیلا؛ حاتمی، حمیدرضا. (1392). رابطه‌ی تاب‌آوری در برابر استرس با شوخ‌طبعی و امید به ‏ آینده در دانشجویان دختر. زن و مطالعات خانواده، 6(22)، 116-99. https://www.sid.ir/paper/206313/en
صف آرا، مریم؛ بخشی‌زاده، محمد. (1396). اثربخشی آموزش بخشودگی بر بهزیستی روان‌شناختی و شادکامی مادران دانش آموزان دارای اختلال خاص یادگیری شهر طبس. روانشناسی افراد استثنایی، 7(28)، 208-187. https://jpe.atu.ac.ir/article_8685.html?lang=en
طاهری قراگزلو، طناز؛ صفوی، محبوبه؛ فشارکی، محمد. (1399). تاثیر مداخله آموزش شوخ طبعی کارکنان بر افسردگی، اضطراب و استرس سالمندان ساکن در آسایشگاه‌های شهر تهران: یک کارآزمایی بالینی تصادفی شده. فصلنامه علوم پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی تهران، 30(3)، 298-287. https://tmuj.iautmu.ac.ir/article-1-1812-en.html
عباسی، محمد؛ امیریان، لیلا. (1396). رابطه بین شوخ‌طبعی و بهزیستی ذهنی با توجه به نقش میانجی‌گری تاب‌آوری در مراقبان بیماران دارای آسیب نخاعی. افق دانش، 23(4)، 306-301. http://imtj.gmu.ac.ir/article-1-2749-en.html
فرهادیان، فاطمه؛ مرادی، اعظم. (1399). سهم سلامت معنوی، خوش‌بینی و بخشش در پیش‌بینی بهزیستی روان‌شناختی دانشجویان دانشگاه. دانش و پژوهش در روان شناسی کاربردی, 21(2)، 104-93. https://jsr-p.isfahan.iau.ir/article_667702.html?lang=en
فرجی، فیروزه؛ کرایی، امین. (1397). رابطه‌ی بین شوخ طبعی و دشواری در تنظیم هیجان با کیفیت رابطه زناشویی در پرستاران زن بیمارستان‌های شهر اهواز. روان‌شناسی فرهنگی زن، 10(35)، 104-91. https://jwc.ahvaz.iau.ir/article_540596.html?lang=en
قالبی حاجیوند، رستم. (1398). بررسی نقش واسطه‌ای سبک‌های شوخ طبعی در رابطه بین کینه‌ توزی با ابعاد اساسی شخصیت. روانشناسی بالینی و شخصیت، 17(2)، 87-77. https://cpap.shahed.ac.ir/article_2909.html?lang=en
کاشانکی، حامد؛ بشارت، محمد علی. (1397). کیفیت روابط بین فردی بر اساس بخشش خود، بخشش دیگران و بخشش موقعیت‌ها. علوم روانشناختی، 17(68)، 417-409. https://psychologicalscience.ir/article-1-176-en.html
کریمی، فریبا؛ شش پری، لیدا. (1391). رابطه‌ رهبری تحولی، تعاملی و عدم مداخله با مدیریت تعارض مدیران مدارس متوسطه شهر اصفهان. آموزش و ارزشیابی، 5(17)، 111-95. https://jinev.tabriz.iau.ir/article_521615.html?lang=en
گودرزی، صمد؛ جلالی فراهانی، مجید؛ صابری، علی. (1398). تاثیر سبک رهبری اصیل بر بهزیستی روانشناختی کارکنان وزارت ورزش و جوانان با نقش میانجی سرمایه روانشناختی. مطالعات مدیریت رفتار سازمانی در ورزش، 6(3)، 48-37. https://fmss.journals.pnu.ac.ir/article_6265.html?lang=en
لواف پورنوری، فرشاد؛ زهراکار، کیانوش؛ آذرهوش فتیده، زهرا. (1393). تبیین نقش اثربخشی مداخله‌ی بخشش فرایندمحور در کاهش انگیزه های انتقام جویی و دوری گزینی دانش آموزان پسر دوره ی راهنمایی. روان شناسی مدرسه، 3(2)، 185-170. https://jsp.uma.ac.ir/article_209.html?lang=en
مومنی، خدامراد؛ مولایی پارده، علی؛ عباسیان، شیماء. (1398). رابطه ساده و چند گانه ادراک دشواری کار و بهزیستی روان شناختی با سازگاری شغلی معلمان کودکان استثنایی. رویش روان شناسی، 8(9)، 138-129. https://frooyesh.ir/browse.php?a_id=1344&sid=1&slc_lang=en
میرمهدی، رضا؛ کامران، اصغر؛ مقتدایی، کمال؛ سلامت، منصوره. (1398). نقش معنویت و بخشش در علائم روان‌شناختی بیماران مبتلا به بیماری عروق کرونر قلب. پژوهش نامه روانشناسی مثبت، 5(1)، 28-17. https://ppls.ui.ac.ir/article_23902_en.html
موحد، احمد؛ عباسی، زهره. (1398). نقش ابعاد توانمندسازی روانشناختی در پیش‌بینی بهزیستی روانشناختی کارکنان شبکه بهداشت و درمان. مدیریت بهداشت و درمان، 10(1)، 65-53. https://jhm.srbiau.ac.ir/article_14401.html?lang=en
نبوی، صادق؛ سهرابی، فرامرز؛ افروز، غلامعلی؛ دلاور، علی؛ حسینیان، سیمین. (1396). پیش بینی سلامت روان معلمان بر اساس متغیرهای خودکارآمدی و حمایت اجتماعی. آموزش بهداشت و ارتقای سلامت، ۵(۲)، 138-129. https://rph.khu.ac.ir/article-1-2611-en.html
نریمانی، محمد؛ حبیبی، یاسر؛ قاسمی نژاد، محمدعلی. (1397). نقش بخشودگی و معناداری زندگی در پیش بینی بهزیستی روان شناختی و رضایت از زندگی. روان شناسی و دین، 11(1)، 62-47. http://ravanshenasi.nashriyat.ir/node/432
نریمانی، محمد؛ یوسفی، فاطمه و کاظمی، رضا. (1393). نقش سبک‌های دلبستگی و کیفیت زندگی در پیش بینی بهزیستی روان‌شناختی نوجوانان مبتلا به ناتوانی‌های یادگیری. ناتوانی‌های یادگیری، 3(4)، 124-142.
هداوند، مجید؛ تجلی، پریسا؛ شهریاری احمدی، منصوره. (1399). پیش‌بینی اشتیاق شغلی، بر اساس بهزیستی روان‌شناختی و امید به ‌زندگی در معلمان دانش‌آموزان آهسته‌گام. توانمندسازی کودکان استثنایی، 11(1)، 72-63. https://www.ceciranj.ir/article_109274.html?lang=en
Abbasi, M., Amirian, L. (2017). Relationship between humor and subjective well-being with regard to mediating role of resilience in caregivers of patients with spinal injury. Horizon of Medical Sciences, 23(4), 301-306. (In Persian) http://imtj.gmu.ac.ir/article-1-2749-en.html
Ahmad Barabadi, H., & Alkhanian, R. (2020). A study of the relationship between spiritual well-being and humor with psychological well-being and resilience. Journal of Psychology and Religion, 13(51), 105-115. (In Persian) http://ravanshenasi.nashriyat.ir/node/583
Azadi, S. (2019). The effectiveness of systemic-structural ouple therapy on forgiving spousal infidelity in Married Women in Shiraz.  Journal of Mashhad University of Medical Sciences, 61(1), 133-142.  (In Persian) https://mjms.mums.ac.ir/article_13772.html?lang=en
Bahrami, F., Gudarzi, K., Asgari, M., Ahmadi, F. (2019). Investigation into the effectiveness of Acceptance based integrative therapy on marital adjustment and marital discord in couples diagnosed with OCPD. Jundishapur Scientific Medical Journal, 18(4), 379-392. (In Persian) https://jsmj.ajums.ac.ir/article_99278.html
Barclay, L. J., & Saldanha, M. F. (2016). Facilitating forgiveness inorganizational contexts: Exploring the injustice gap, emotions, and expressive writing interventions. Journal of Business Ethics, 137(4), 699–720. [Doi:10.1007/s10551-015-2750-x]
Bhattacharyya, P., Jena, L. K., & Pradhan, S. (2019). Resilience as a mediator between workplace humour and well-being at work: An enquiry on the healthcare professionals. Journal of Health Management21(1), 160–176. [Doi:10.1177/0972063418821815]
Boerner, M., Joseph, S., & Murphy, D. (2017). The association between sense of humor and trauma-related mental health outcomes: Two exploratory studies. Journal of Loss and Trauma Loss Trauma, 22(5), 440–452. [Doi:10.1080/15325024.2017.1310504]
Cann, A., Watson, A. J., & Bridgewater, E. A. (2014). Assessing humor at work: The Humor Climate Questionnaire. Humor: International Journal of Humor Research, 27(2), 307–323.https://psycnet.apa.org/record/2014-20107-007
Cox, S. S., Bennett, R. J., Tripp, T. M., & Aquino, K. (2012). An empirical test of forgiveness motives' effects on employees' health and well-being. Journal of Occupational Health Psychology, 17(3), 330–340.[Doi:10.1037/a0028314]
Damghanian, H., & Yazdani Ziarat, M. (2015). The impact of humor styles on social competence in organizational interpersonal relationship. Quarterly of Social Studies and Research in Iran, 4(3), 409-429. (In Persian) https://jisr.ut.ac.ir/article_56200.html?lang=en
Ebrahimi, O. (2018). Predicting interpersonal forgiveness based on religious orientation dimensions among high school students in Tabriz. Journal of Research on Religion & Health, 4(3), 93-102. (In Persian) https://journals.sbmu.ac.ir/en-jrrh/article/view/21951
Ehteshamzadeh, P., Ahadi, H., Enayati, M. S, & Heidari, A. (2011). Construct and alidation of a Scale for measuring interpersonal forgiveness. Iranian Journal of Psychiatry and Clinical Psychology, 16(4), 443-455. (In Persian) https://psycnet.apa.org/record/2011-26327-006
Faraji, F., & Koraei, A. (2018). The relationship between humor and difficulty in setting excitement with quality of marital relationship In female nurses in Ahvaz hospitals. Scientific Research Quarterly of Woman and Culture, 10(35), 91-104. (In Persian) https://jwc.ahvaz.iau.ir/article_540596.html?lang=en
Farhadyan, F., & Moradi, A. (2020). The contribution of spiritual health, optimism and happiness in prediction of psychological well-being among students. Knowledge & Research in Applied Psychology, 21(2), 93-104. (In Persian) https://jsr-p.isfahan.iau.ir/article_667702.html?lang=en
Frey, T. (2020). The Effects of positive and negative humor at work. Master’s thesis, Minnesota State University, Mankato. Cornerstone: A Collection of Scholarly and Creative Works for Minnesota State University. https://cornerstone.lib.mnsu.edu/etds/1041/
Gedviliene, G., Grviene, S., Pasvenskiene, A., & Ziziene, S., (2014). The social competence concept development in higher education. European Scientific Journal, 10(28), 36–49. https://eujournal.org/index.php/esj/article/view/4385
Gervais, M., & Wilson, D. S. (2005). The evolution and functions of laughter and humor: A synthetic approach. The Quarterly Review of Biology, 80(4), 395–430. [Doi:10.1086/498281]
Ghalebi Hajivand, R. (2020). Investigating the role of mediators of humor styles in the relationship between spitefulness with the major dimensions of personality. Clinical Psychology and Personality, 17(2), 77-87. (In Persian) https://cpap.shahed.ac.ir/article_2909.html?lang=en
Gismero-González, E., Jódar, R., Martínez, M. P., Carrasco, M. J., Cagigal, V., & Prieto-Ursúa, M. (2020). interpersonal offenses and psychological well-being: The mediating role of forgiveness. Journal of Happiness Studies, 21(2020), 75-94. [Doi:10.1007/s10902-018-00070-x]
Goudarzi, S., Jalali Farahani, M., Saberi, A. (2019). The effect of authentic leadership style on the sychological well-being of the employees of the ministry of sports and youth with the intermediate role of psychological capital. Scientific Journal of Organizational Behavior Management in Sport Studies, 6(3), 37-48. (In Persian) https://fmss.journals.pnu.ac.ir/article_6265.html?lang=en
Hadavand, M., Tajalli, P., Shahriari Ahmadi, M. (2020). Predicting job engagement based on psychological well-being and life expectancy in teachers of Slow Paced Students. Empowering Exceptional Children, 11(1), 72-63. (In Persian) https://www.ceciranj.ir/article_109274.html?lang=en
Hirschle, A. L. T., & Gondim, S. M. G. (2020). Stress and well-being at work: a literature review. Ciência & Saúde Coletiva, 25(7), 2721-2736. [Doi:10.1590/1413-81232020257.27902017]
Hosseinabad, N., Najafi, M., Rezaee, A. (2019). Effect of educating positive youth development program on psychological well -being factors among adolescents. Clinical Psychology Studies, 9(35), 223-239. (In Persian) https://jcps.atu.ac.ir/article_10394.html?lang=en
Jiang, F., Lu, S., Jiang, T., & Jia, H. (2020). Does the relation between humor styles and subjective well-being vary across culture and Age? A Meta-Analysis. Front Psychology, 22(11), 2213. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2020.02213
Kaleta, K., & Mróz, J. (2018). Personality traits and two dimensions of forgivingness. Roczniki Psychologiczne, 21(2), 147-162. [Doi:10.18290/rpsych.2018.21.2-3]
Karimi, F., & Sheshpari, L. (2012). The relationship between transformational, transactional and laissez–faire leadership with high schools manager's conflict management in Esfahan. Journal of Instruction and Evaluation, 5(17), 95-111. (In Persian) https://jinev.tabriz.iau.ir/article_521615.html?lang=en
Kashanaki, H., & Besharat, M. A. (2018). Quality of interpersonal relationships based on self-orgiveness, other-forgiveness and position-forgiveness. Psychological Sciences, 17(68), 409-417. (In Persian) https://psychologicalscience.ir/article-1-176-en.html
Khanjani, M., Shahidi, S., Fathabadi, J., Mazaheri, M., & Shokri, O. (2014). Factor structure and psychometric properties of the Ryff’s scale of psychological well-being, short form (18-item) among male and female students. Thoughts and Behavior in Clinical Psychology, 9(32), 27-36. (In Persian) https://jtbcp.riau.ac.ir/article_67_en.html
Khodabakhshi-Koolaee, A., & MirAfzal, N. (2017). Relationship between humor and social support with sex satisfaction in elderly married women. Journal of Gerontology, 2(1), 1-10. (In Persian) [Doi:10.29252/joge.2.1.1]
Kim, H. S., & Plester, B. A. (2019). Harmony and distress: Humor, culture, and psychological well-being in South Korean organizations. Frontiers in Psychology, 9 (2019), 2643. [Doi: 10.3389/fpsyg.2018.02643]
Lavafpour Nouri, L., Zahrakar, K., Azadhoush Fatideh, Z. (2014). Effectiveness of a process-based forgiveness intervention in reducing revenge and avoidance motivations among middle school male students. Journal of School Psychology, 3(2), 170-185. (In Persian) https://jsp.uma.ac.ir/article_209.html?lang=en
Liang, Ch. (2014). [Humour Styles and Negative Intimate Relationship Events]. Honours Psychology Thesis Department of Psychology University of Western Ontario London, Ontario, Canada. https://ir.lib.uwo.ca/psychd_uht/16/
MacLeod, Q. A. (2019). Fun and humor in the workplace: An inescapable issue. New Zealand Journal of Human Resources Management, 19(2), 34-45.  
Magyar, J. L., & Keyes, C. L. M. (2019). Defining, measuring, and applying subjective well-being. In M. W. Gallagher & S. J. Lopez (Eds.), Positive psychological assessment: A handbook of models and measures (p. 389–415). American Psychological Association. https://psycnet.apa.org/record/2019-20160-025
Malone, C., & Wachholtz, A. (2018). The relationship of anxiety and depression to subjective well-being in a Mainland Chinese Sample. Journal of Religion and Health, 57(1), 266–278. [Doi:10.1007/s10943-017-0447-4]
Manifar, H., Fatemi, J., & Amini, F. (2012). The concept of forgiveness in psychology and the Holy Qur'an. Religious Anthroplogy, 9(27), 149-175. (In Persian) https://raj.smc.ac.ir/article_1272.html?lang=en
McIlheran, J. (2006). The use of humor in corporate communication. Corporate Communications: an International Journal, 11(3), 267–274. [Doi:10.1108/13563280610680849]
Mirani Sargazi, N., Ordoni, M., Dastamooz, M. R., Besharatnia, M., & Dehghan, F. (2020). Study of relationship between humor styles and attitude toward suicide with psychological well- being in Teenagers. International Journal of Psychological and Brain Sciences, 5(6), 92-100. https://www.sciencepublishinggroup.com/journal/paperinfo?journalid=170&doi=10.11648/j.ijpbs.20200506.12
Mirmahdi, R., Kamran, A., Moghtadaei, K., & Salamat, M. (2019). The role of spirituality and forgiveness in psychological symptoms of Coronary heart patients. Positive Psychology Research, 5(1), 17-28. (In Persian) https://ppls.ui.ac.ir/article_23902_en.html
Momeni, K., Moullaei Pardeh, A., & Abbasian, S. (2019). Simple and multiple correlation of job hardship perception and wellbeing with job adjustment of teachers of exceptional children. Frooyesh, 8(9), 129-138. (In Persian) https://frooyesh.ir/browse.php?a_id=1344&sid=1&slc_lang=en
Morales-Rodríguez, F. M., Espigares-López, I., Brown, T., & Pérez-Mármol, J. M. (2020). The relationship between psychological well-being and psychosocial factors in niversity students. International journal of environmental research and public health, 17(13), 4778. [Doi: 10.3390/ijerph17134778]
Moreno Fortes, A., Tian, L., & Huebner, E. S. (2020). Occupational stress and employees complete mental health: A cross-cultural empirical study. International Journal of Environmental Research and Public Health, 17(10), 3629. [Doi: 10.3390/ijerph17103629]
Movahhed, A., & Abbasi, Z. (2019). The role of psychological empowerment in the prediction of psychological well-being in health care workers ran. Journal of Health Management, 10(1), 53-65. (In Persian) https://jhm.srbiau.ac.ir/article_14401.html?lang=en
Nabavi, S., Sohrabi, F., Afrooz, G., Delavar, A., & Hosseinian, S. (2017). Relationship between self-efficacy and mental health among teachers: the role of perceived social support. Research in Psychological Health, 11(2), 50-68. (In Persian) https://rph.khu.ac.ir/article-1-2611-en.html
Narimani, M., Habibi, Y., & Qasminejad, M. A. (2018). The role of forgiveness and meaning in life in the prediction of psychological well-being and satisfaction with life. Ravanshenasi Va Din, 11(1), 47-62. (In Persian) http://ravanshenasi.nashriyat.ir/node/432
Narimani, M., Yosefi, F., & Kazemi, R. (2014). The role of attachment styles and quality of life in predicting psychological well-being in adolescents with learning disabilities. Journal of Learning Disabilities, 3(4), 124-142. (In Persian)
Parsafar, S., Namdari, K., Hashemi, S. E., & Mehrabi, H. A. (2015).  The relationship between religious commitment, forgiveness styles, unforgiveness, and rumination styles with mental health. Quarterly of Counseling Culture and Psychotherapy, 6(23), 139-162. (In Persian) https://qccpc.atu.ac.ir/article_4270.html?lang=en
Rahimnia, F., Gholami, M., & Nosrati, S. (2018). The impact of perceived orgiveness climate on the attitudes and work behaviors of employees of Mashhad apartment hotels and hostels. Journal of Tourism Planning and Development, 7(24), 102-122. (In Persian) https://tourismpd.journals.umz.ac.ir/article_1826.html?lang=en
Sadati Firuzabadi, S., & Moltafet, G. (2017). Investigate psychometric evaluation of Ryff's psychological well-being scale in gifted High school students: reliability, validity and factor structure. Quarterly of Educational Measurement, 7(27), 103-119. (In Persian) https://jem.atu.ac.ir/article_7946.html?lang=en
Safara, M., Bakhshizade, M. (2018). Effectiveness of forgiveness psychological well-being and happiness of Mother with children specific learning disorder in Tabas. Psychology of Exceptional Individuals, 7(28), 187-208. (In Persian) https://jpe.atu.ac.ir/article_8685.html?lang=en
Salehi Doust, Z., Peyman Pak, F., Pashayi, L., & Hatami, H. R. (2013). Relationship of resiliency against stress with humor and ‎hope for future in collegiate girls. Women and Family Studies, 6(22), 99-116. (In Persian) https://www.sid.ir/paper/206313/en
Satici, B. (2020). Exploring the relationship between coping humor and subjective happiness: belongingness and forgiveness as serial mediators. Health Psychology Report, 8(3), 228–237. [Doi:10.5114/hpr.2020.97329]
Savari, K., Bistun, M. A., Neisi, A. K., & Safarzadeh, S. (2020). The Causal Effect of Religious Orientation and Sense of Humor on Psychological Stress with the Mediation of Optimism. The Women and Families Cultural-Educational Journal, 14(50), 125-148. (In Persian) https://www.sid.ir/paper/262353/en
Sepahvand, R., Akbari Pashm, F., Solgi, Z. (2019). Analyzing effect of leaders’ Sense of humor on feelings of followers through the mediating role of bureaucratic culture (Case Study: Employees of Lorestan University). Journal of Human Resource Management, 9(3), 27-50. (In Persian) https://www.jhrs.ir/article_101911.html?lang=en
Shafiei, Z., & Jazayeri, R. S. (2017). The effectiveness of spirituality education based on Islamic teachings on the prosperity of married women. The Women and Families Cultural-Educational, 11(37), 77-92. (In Persian) https://healthjournal.arums.ac.ir/article-1-1697-en.html
Stadler, S. (2019). Laughter and its functions in Japanese business communication. Journal of Pragmatics, 141(2019)16-27. [Doi:10.1016/J.PRAGMA.2018.12.011]
Stieger, S., Formann, A. K., & Burger, C. (2011). Humor styles and their relationship to explicit and implicit self-esteem. Personality and Individual Differences, 50(5), 747–750. https://psycnet.apa.org/record/2011-02523-041
Taheri Gharagzlu, T., Safavi, M., & Fesharaki, M. (2020). The effect of employee's humor training on depression, anxiety and stress of the elderly residents in Tehran's nursing homes: a randomized clinical trial. Medical Science Journal of Islamic Azad Univesity Tehran Medical Branch, 30(3), 287-298. (In Persian) https://tmuj.iautmu.ac.ir/article-1-1812-en.html
Wise, A., & Velayutham, S. (2020). Humour at work: conviviality through language play in Singapore’s multicultural workplaces. Ethnic and Racial Studies, 43(5), 911-929.[Doi:10.1080/01419870.2019.1588341]