ارتباط مدل ترکیبی سرشت‌های عاطفی-هیجانی با آسیب‌پذیری نسبت به اعتیاد با توجه به نقش واسطه‎‌ای تنظیم هیجان در دانش‌آموزان مقطع متوسطه دوم

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای روانشناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

2 استاد ممتاز گروه روانشناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

3 استاد گروه روانشناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

چکیده

هدف: اعتیاد به عنوان یک رفتار مخاطره‌آمیز پدیده‌ای مزمن، پیچیده و جهانی معرفی شده است. در سال‌های اخیر سن اعتیاد به مخدرکاهش یافته و به سال‌های نوجوانی رسیده است که لزوم شناسایی عوامل موثر بر آسیب‌پذیری نسبت به اعتیاد را ضروری می‌نماید. هدف این پژوهش بررسی ارتباط مدل ترکیبی سرشت‌های عاطفی-هیجانی با آسیب‌پذیری نسبت به اعتیاد با توجه به نقش واسطه‎ای تنظیم هیجان در دانش‌آموزان مقطع متوسطه دوم می‌باشد.
مواد و روش‌ها‌: این پژوهش یک مطالعه توصیفی از نوع همبستگی و مدل‌سازی معادلات ساختاری بوده و جامعه آماری آن تمامی دانش‌آموزان مقطع متوسطه دوم شهر رشت در سال تحصیلی 1402-1401 بودند که با استفاده از روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای به تعداد 368 نفر انتخاب شدند و به پرسشنامه‌های سرشت‌های عاطفی و هیجانی، تنظیم هیجان و آسیب‌پذیری نسبت به اعتیاد پاسخ دادند. به منظور تجزیه و تحلیل داده‌ها از نرم‌افزارهای SPSS25 و smartPLS استفاده شد.
یافته‌ها: نتایج تحلیل داده‌ها نشان داد که سرشت‌های عاطفی و هیجانی به صورت مستقیم و از طریق نقش واسطه‌ای تنظیم هیجانی به صورت غیرمستقیم با آسیب‌پذیری نسبت به اعتیاد ارتباط دارد (05/0>P). همچنین مدل مفهومی ارائه شده از برازش مناسبی برخوردار است.
نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج به‌دست آمده درنظرگرفتن سرشت‌های عاطفی-هیجانی و تنظیم هیجان در زمینه‌ی شناسایی دانش‌آموزان درمعرض خطر و آسیب‌پذیر نسبت به اعتیاد ضروری بوده و لازم است در تدوین مداخلات پیشگیرانه و درمانی در مدارس و محیط‌های آموزشی مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The Relationship between Affective and Emotional Composite Temperament Model and Vulnerability to Addiction according to the mediating role of Emotion Regulation in Secondary High School Students

نویسندگان [English]

  • parisa moradikelardeh 1
  • mohammad narimani 2
  • seifollah aghajani 3
1 PhD student in psychology, faculty of educational sciences and psychology, University of Mohaghegh Ardabili , Ardabil, Iran
2 Distinguished Professor, Department of Psychology, Faculty of Educational Sciences and Psychology, University of Mohaghegh Ardabili , Ardabil, Iran
3 Professor, Department of Psychology, Faculty of Educational Sciences and Psychology, University of Mohaghegh Ardabili , Ardabil, Iran
چکیده [English]

Objectives: Addiction has been introduced as a risky behavior, is a chronic, complex and global phenomenon. In recent years, the age of addiction has decreased and has reached the teenage years, which makes it necessary to identify the factors affecting vulnerability to addiction. The purpose of this study is to investigate the relationship between affective and emotional composite temperament and vulnerability to addiction, considering the mediating role of emotion regulation in secondary high school students.
Methods & Materials: This research is descriptive study of correlation and structural equation modeling, and its statistical population was all secondary high school students of Rasht city in academic year of 2022-2023, who were selected 368 people, were selected using the multi-stage cluster sampling method and responded to questionnaires of affective and emotional composite temperament, emotion regulation and vulnerability to addiction. In order to analyze data, SPSS25 and smartPLS software were used.
Results: The results of data analysis showed that affective and emotional composite temperament was directly and indirectly related to vulnerability to addiction through the mediating role of emotion regulation (P<0.05). Also the presented conceptual model has good fitness.
Conclusions: According to the obtained results, considering affective and emotional composite temperament and emotion regulation in the context of identifying students at risk and vulnerable to addiction is effective and it is necessary to use it in formulating preventive and therapeutic interventions in schools and educational environments.

کلیدواژه‌ها [English]

  • affective and emotional composite temperament
  • emotion regulation
  • vulnerability to addiction
  • students