نقش رهبری اخلاق مدار، فرهنگ‌سازمانی و سرمایه روان‌شناختی در ابقای کارکنان، درگیری شغلی و استرس شغلی با نقش واسطه‌ای رفتار شهروندی سازمانی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه مدیریت بازرگانی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

2 کارشناسی ارشد مدیریت بازرگانی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

3 دانشجوی دکتری مدیریت بازرگانی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

10.22098/jsp.2024.9531.4985

چکیده

هدف: این پژوهش به‌منظور بررسی نقش رهبری اخلاق مدار، فرهنگ‌سازمانی و سرمایه روان‌شناختی در ابقای کارکنان، درگیری شغلی و استرس شغلی با نقش واسطه‌ای رفتار شهروندی سازمانی در دبیران دوره اول و دوم متوسطه شهر اردبیل انجام‌شده است.
روش: پژوهش حاضر، به لحاظ هدف تحقیق از نوع کاربردی و به لحاظ جمع‌آوری داده‌ها توصیفی و تحلیل از طریق مدل‌سازی معادلات ساختاری می‌باشد. جامعه آماری پژوهش کلیه دبیران متوسطه دوره اول و دوم شهر اردبیل در سال تحصیلی1399-1400 ، تشکیل می‌داد. از این تعداد 290 نفر با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی چندمرحله‌ای انتخاب و به پرسشنامه‌های  رهبری اخلاقی براون و همکاران، فرهنگ‌سازمانی دنسیون، سرمایه روان‌شناختی لوتانز، ابقای کارکنان محقق ساخته، درگیری شغلی اوترخت، استرس شغلی پارکر و دکوتیس و شهروند سازمانی اورگان و کانوسکی جواب دادند.
یافته‌ها: نتایج نشان داد که الگوی پیشنهادی در همه شاخص‌های برازندگی برازش نسبتاً خوبی دارد. همچنین رهبری اخلاق مدار، فرهنگ‌سازمانی و سرمایه روان‌شناختی بر ابقای کارکنان، درگیری شغلی و استرس شغلی تأثیر دارند و طبق یافته تحقیق رابطه بین متغیرهای رفتار شهروندی سازمانی و ابقای کارکنان، درگیری شغلی و استرس شغلی رابطه معناداری می‌باشد و همین‌طور  طبق نتایج رفتار شهروندی سازمانی در تأثیر رهبری اخلاق مدار، فرهنگ‌سازمانی و سرمایه روان‌شناختی بر ابقای کارکنان، درگیری شغلی و استرس شغلی نقش واسطه‌گری را دارد.
نتیجه گیری: بر این اساس می‌توان نتیجه گرفت که وجود رهبری اخلاق مدار و توجه به فرهنگ سازمانی و سرمایه روانشناختی در زمره عواملی هستند که باعث درگیرشدن بیشتر کارکنان در شغل و بروز رفتار شهروندی از جانب آن‌ها و نیز کاهش استرس شغلی بین آن‌ها می‌شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The role of ethical leadership, organizational culture and psychological capital in employee retention, job involvement and job stress with the mediating role of organizational citizenship behavior

نویسندگان [English]

  • mohammad bashokouh 1
  • Majid Yahyavi ghasem gheshlaghi 2
  • Alireza Hamidzadeh Arbabi 3
1 Associate Professor, Faculty of social Sciences, University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil, Iran
2 Master of Business Management, Faculty of social Sciences, University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil, Iran
3 Ph D. student of Business Management, Faculty of social Sciences, University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil, Iran
چکیده [English]

Objective:  This study was conducted to investigate the effect of ethical leadership, organizational culture and psychological capital in employee retention, job involvement and job stress with the mediating role of organizational citizenship behavior on the junior and secondary school teachers in Ardabil.
Methods: This study is an applied research in term of purpose and descriptive research in term of data collection, and has been analyzed using structural equation modeling. The statistical population of the study consisted of all junior and secondary school teachers in Ardabil in the academic year 2020-2021. From this number, 290 people were selected using a multi-stage random sampling method and questionnaires were distributed among them. Data for this study were obtained using Brown et al.'s ethical leadership questionnaire, Denison's Organizational Culture questionnaire, Luthans's Psychological Capital questionnaire, Utrecht's job involvement questionnaire, Parker & DeCotiis's Job Stress questionnaire, Oregon and Kanowski's Organizational Citizenship behavior questionnaire and researcher made questionnaire for employee retention.
Results: The results showed that the proposed model has a relatively good fit in all fitness indicators. As well as, ethical leadership, organizational culture and psychological capital have an effect on employee retention, job involvement and job stress and the relationship between organizational citizenship behavior and employee retention, job engagement and job stress is significant and also organizational citizenship behavior mediates the impact of ethical leadership, organizational culture, and psychological capital on employee retention, job involvement and job stress.
Conclusion: Accordingly, it can be concluded that the presence of ethical leadership along with attention to organizational culture and psychological capital are among the factors that make employees more involved in their jobs, lead to citizenship behavior on their part and reduce job stress among them.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Ethical Leadership
  • Psychological Capital
  • Job involvement
  • Job Stress
  • Organizational Citizenship Behavior