مدل‌یابی علی فوبی اجتماعی دانش‌آموزان براساس هوش هیجانی، مهارت‌های اجتماعی، عزت نفس و کمرویی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه روان‌شناسی، دانشگاه محقق اردبیلی

2 کارشناس ارشد روان شناسی عمومی، دانشگاه محقق اردبیلی

10.22098/jsp.2015.354

چکیده

هدف پژوهش حاضر مدل یابی علی فوبی اجتماعی دانش‌آموزان براساس هوش هیجانی، مهارت‌های اجتماعی، عزت نفس و کمرویی بود. روش پژوهش از نوع همبستگی و جامعه ی آماری شامل کلیه ی دانش‌آموزان دختر و پسر مقطع راهنمایی ساکن شهرستان زنجان در سال‌تحصیلی 1391- 1390 بود. نمونه آماری پژوهش حاضر 300 نفر از دانش‌آموزان دختر و پسر بود که با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. اطلاعات مورد نیاز با استفاده از پرسشنامه فوبی اجتماعی کانور، مقیاس هوش هیجانی برادبری و گدیوز، مقیاس مهارت‌های اجتماعی ماتسون، مقیاس عزت نفس روزنبرگ و مقیاس کمرویی چیک و باس جمع‌آوری و به کمک تحلیل مسیر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که هرچقدر هوش هیجانی، مهارت اجتماعی، عزت نفس بالاتر باشد، میزان ابتلاء به فوبی اجتماعی پایین تر است و هرچقدر کمرویی بالاتر باشد، درصد ابتلاء افراد به فوبی اجتماعی بالا می‌رود. با توجه به نتایج پژوهش حاضر، می‌توان گفت دانش‌آموزانی که عزت نفس بالایی داشته و توانایی تنظیم هیجانات و برقراری روابط اجتماعی مناسب را دارند، از شانس بالایی برای عدم ابتلاء به فوبی اجتماعی برخوردارند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Causal modeling of student's social phobia based on emotional intelligence, social skills, self-esteem, and shyness

نویسندگان [English]

  • N Hajloo 1
  • N Sobhi-Gharamaleki 1
  • A Farajiyan 2
1 Associate Professor of Psychology, University of Mohaghegh Ardabili
2 MA of Psychology, University of Mohaghegh Ardabili
چکیده [English]

The aim of present research was causal modeling of social phobia based on The aim of the present correlation research was causal modeling of social phobia based on emotional intelligence, social skills, self-esteem, and shyness. The population consisted of all junior high school students in Zanjan in 2011-2012 academic year. The sample included 300 students of both genders who were selected through cluster random sampling. The instruments included Conver Social Phobia Questionnaire; Brodberi & Geduze emotional intelligence; Matson Social Skills; Rozenbergh Self-esteem; Cheek & Buss Shyness. The data were analyzed with structural causal modeling technique using Amos 20.  The results showed that there was a relationship between emotional intelligence, social skills, self-esteem, shyness, and social phobia. The higher the emotional intelligence, social skills, and self-esteem, the lower the chance of developing social phobia; and the higher the shyness, the more the chance of developing such phobia. According to the results, it can be claimed that skills training to increase emotional intelligence, social skills, and self-esteem can decrease the amount of social phobia in children and adolescents.

کلیدواژه‌ها [English]

  • social phobia
  • Emotional intelligence
  • social skills
  • Self-esteem
  • shyness
ادیب راد، نسترن (1383). بررسی تأثیر دو روش آموزش ایمن سازی در مقابل استرسSIT و آموزش هوش هیجانیEIT در نشانگان استرس زنان شاغل در حرفه خدمات پرستاری و راه‌های مقابله با آن. پایان نامه دکتری، دانشگاه تربیت معلم تهران.
اسماعیلی، معصومه؛ احدی، حسن؛ دلاور، علی و شفیع آبادی، عبداله (1383). تأثیر آموزش مؤلفه‌های هوش هیجانی بر سلامت روان. مجله روانپزشکی و روان شناسی بالینی ایران، 13 (2):  158-165.
افروز، غلامعلی (1380). روانشناسی کمرویی و روشهای درمان. تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
حسین چاری، مسعود و دلاور پور، محمد (1385). آیا افراد کمرو فاقد مهارت‌های ارتباطی اند؟ فصلنامه روانشناسان ایرانی، 3(10): 41-32.
خلیل ارجمندی، فاطمه (1382). مقایسه هوش هیجانی و مهارت‌های اجتماعی از نظر همسالان و پیشرفت تحصیلی در دانش‌آموزان تیز هوش و عادی. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران.
دادستان، پریرخ (1383). روانشناسی مرضی تحولی از کودکی تا پیری. تهران : انتشارات سمت.
رجبی، غلامرضا؛ بهلول، نسرین (1386). سنجش پایایی و روایی مقیاس عزت نفس روزنبرگ در دانشجویان سال اول دانشگاه شهید چمران اهواز. پژوهش‌های تربیتی و روان‌شناختی، 3(2): 48- 33.
زنجانی، زهرا؛ گودرزی، محمدعلی؛ تقوی، محمدرضا و ملازاده، جواد (1387). مقایسه تصویر بدنی، حساسیت جسمانی و مهارت­های اجتماعی جوانان کمرو و مبتلابه فوبی اجتماعی. مطالعات روانشناختی،  4(4): 145-130.
سلیمانی، اسماعیل؛ زاهد بابلان، عادل؛ فرزانه، جبرائیل و ستوده، محمد باقر(1390). مقایسه ی نارسایی هیجانی و مهارتهای اجتماعی دانش‌آموزان دارای اختلال یادگیری و بهنجار. مجله ی ناتوانی‌های یادگیری، 1(1)، 78-93.
طهماسبی مرادی، شهرزاد (1384). بررسی کارایی درمان شناختی- هیپنوتیسمیدر ایجاد تصویر ذهنی مثبت از خود و تأثیر آن بر هراس اجتماعی دانشجویان مبتلا به هراس. پایان‌نامه کارشناسی ارشد روانشناسی، دانشگاه شهید بهشتی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی.
عبدالهی، سکینه (1377). بررسی ارتباط فوبی اجتماعی با عزت نفس و مقایسه عزت نفس در افراد مبتلا و عادی. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه فردوسی مشهد.
عروقی موفق، فرزاد و مرادی، حمید (1383). بررسی تغییرات هوش هیجانی بر اساس منبع کنترل، خودپایی، هیجان خواهی در دانشجویان دانشگاههای شهر تهران، مجموعه مقالات سومین سمینار سراسری بهداشت روانی دانشجویان.  دوره 2، 28-29 اردیبهشت.
کاپلان، هارولد و سادوک، بنجامین،جی. (1385). خلاصه روانپزشکی. جلد دوم، ترجمه عباس رفیعی. تهران: نشر ارجمند.
گنجی، حمزه (1387). روان شناسی عمومی. چاپ یازدهم. تهران: انتشارات بعثت.
گنجی، حمزه (1384). هوش هیجانی. تهران: نشر ساوالان.
      نبی دوست علیرضا ,برجعلی احمد ,استکی مهناز (1394).  اثربخشی آموزش دونیمکره مغز بر خودپنداره و مهارت‌های اجتماعی دانش‌آموزان مبتلا به اختلال نارساخوانی. مجله ی ناتوانی‌های یادگیری، 4(3)، 90-103.
نریمانی، محمد و وحیدی، زهره(1392). مقایسه ی نارسایی هیجانی، باورهای خودکارآمدی و عزت نفس در میان دانش‌آموزان با و بدون ناتوانی یادگیری، مجله ی ناتوانی‌های یادگیری، 3(2)، 78-91.
محمدی، نوراله و سجادی نژاد، مرضیه سادات (1386). رابطه نگرانی از تصویر بدنی، ترس از ارزیابی منفی و عزت نفس با اضطراب اجتماعی، فصلنامه روانشناسی دانشگاه تبریز، 2(5): 55- 70.
محمدی، داود؛ ترابی، اسماعیل و غرابی، بنفشه (1387). ارتباط سبک‌های مقابله ای با هوش هیجانی در دانش‌آموزان. مجله روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران، 14(2): 176- 183.
مفتاح، سیمین (1381). رابطه کمرویی و عزت نفس با پیشرفت تحصیلی در دانش‌آموزان دوم راهنمایی شهر تهران. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت معلم، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی.
 منتظر غیب، طیبه و احقر، قدسی (1388). رابطه هوش هیجانی با میزان کمرویی دانشجویان دانشگاه. فصلنامه روان شناسی کاربردی، 3(4): 101- 86.
یوسفی، فریده و خیر، محمد (1381). بررسی پایایی و روایی مقیاس سنجش مهارت‌های اجتماعی ماتسون و مقایسه عملکرد دختران و پسران دبیرستانی در این مقیاس. مجله علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز، 36، 158-147.
Adib Rad, N. (2004). Study of the effect of stress inoculation training SIT and emotional intelligence training EIT on women’s  stress syndrome in professional nursing services and ways to deal with it. PhD thesis, University of Teacher Training Tehran. (Persian)
Abdullahi, S. (1998). The relationship between social phobia and self- steem, and compare the self-esteem in people with social phobia and normal individuals. Master thesis. Mashhad Ferdowsi University. (Persian)
Afrooz, G. A. (2001). Psychology of shyness and it’s treatment. Tehran: Office of Islamic culture. (Persian)
Anderson, J. C., and Gerbing, D. W. (1988). Structural equation modeling in practice: A review and recommended two step approach. Psychological Bullten. 103, 411-423.
Byrne, B.M. (2001). Structural equation modeling with AMOS: basic concepts, applications, and programming. Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum Associates.
American Psychiatric Association. (1994). Diagnostic and statistical manual of mental of disorders (4  ed.). Washington, DC: Author.
Bar-On, R., Handley, R., & Fund, S. (2005). The impact of emotion and social intelligence on performance. In V. Druskat, F. Sala G. Mount (Eds.), Linking emotional, intelligence and performance at  work:  Current  research  evidence. & Mahwah,  NJ: Lawrence Erlbaum.
Beidel, D. C. (2001). Anxiety disorders In: a.e. Kazdin, (Ed). Encyclopedia of psychology. Oxford University press.
Bouvard, M., Guerin, J., Rion, A. C., Bouchard, C., Ducottet, E., Sechaud, M., Mollard, E., Grillet, P., & Cottraux, J. (1999). Psychometric study of the social self-esteem inventory of Lawson et al. European Review of Applied Psychology, 49, 165–172.
Byrne, B. (2000). Relationship between anxiety, fear, self-esteem, and coping strategies in adolescence. Journal of Adolescence, 35, 201-215.
Chavira, D. A, Stein, M. B & Malcarne, V. L. (2002). Scrutinizing the relation- ship between shyness and social phobia, Journal of Anxiety Disorders,16, 6, 585-598.
Cheek buss, A.H. (1981). Shyness and sociability. Journal of Personality and Social Psychology. 41(2), 330- 339.
Crozier, W. R. (1995). Understanding Shyness Psychological Perspectives. New York: Palgrave.
Crum, R.M. & Pratt, L.A. (2001). Risk of heavy drinking and alcohol use disorders in social phobia. American Journal of Psychiatry, 158,1693-1700.
Dadsetan, P. (2004). Developmental psychopathology from childhood to old age. Tehran: Samt publicatin.
Eisenberg, N., Damon, W., Lerner, W. (2001). Handbook of child psychology: volume three social, Emotional and personality Development. Wily.
Engelberg, E., & Sjoberg, L. (2004). Emotional intelligence, affect intensity,  and  social  adjustment.  Personality  and  Individual Differences, 37, 533-542.
Fairbrother, N, (2002). The treatment of social phobia-100 years ago, Behavior Research and Therapy,40, 11, -1291-1304.
Ganji, H. (2008). General Psychology. The twelfth edition. Tehran: Besat publication. (Persian).
Ganji, H. (2005). Emotional Intelligence. Tehran: Savalan publication. (Persian)
Gong, P.J. (2002). In high and low anxious individuals. Implicit self-esteem and social anxiety: differential self favoring effects. Journal of Behavior Research and Therapy, 40, 501–508.
Grenberg, L,S. Korman , L. (1993). Assimilating emotion into psychotherapy integration. Journal of psychotherapy Integration. 3, 249-265.
Hafmann, S. G. (2005). Perception of control over anxiety mediates the relation between catastrophic thinking and social anxiety in social phobia. Behavior research and therapy. 43, 885- 895.
Heiser, N. A, Turnwe, S. M & Beidel, D. C. (2003). Shyness: relationship to social phobia and other psychiatric disorders. Behavior Research and Therapy, 41, 2, 209-221.
Hoseynchari, M and Delavarpour, M. (2006). Do shy people no have  communication skills? Iranian Psychologists Journal, 3 (10), 41-32
Izgic, Akyuz,. Dogan, & Kuge. (2004). Social phobia among university student and its to relation self- steem and body image. Canadian journal of psychiatry. Revue Canadian de psychiatry, 49(9), 630- 640.
Kaplan, H., and Sadook, B.J. (2006). Summary of Psychiatry. The second volume, translated by Abbas Rafiei. Tehran: Arjmand publication.
Khalilarjmandi, F. (2003). Compare emotional intelligence and social skills and academic achievement of gifted and ordinary students. Master thesis. Faculty of Psychology and Educational Sciences of Tehran University. (Persian)
Kocovski, N. L., & Endler, N. S. (2000). Social anxiety, self-regulation, and fear of negative evaluation. European Journal of Personality, 14, 347–358.
Lecrubier,Y. (1998). Comorbidity in social. Journal of clinical psychology. 12,33-37.
Meftah, S. (2002). The shyness and self-esteem relationship with academic achievement of students in the middle schools of Tehran. Master's thesis, University of Teacher Education, Faculty of Psychology and Educational Sciences.
Mennine, D. S., Mclaugnlin, k. A & Flanagan, T. J. (2009). Emotion regulation deficits in generalized anxiety disorder social anxiety disorder, and their co- occurrence. Journal of anxiety disorder, 23, 866-871.
Mohammadi, N. & Sajadinejad, M. S. (2007). Concerns about body image, fear of negative evaluation and self-esteem relationship with social anxiety, Journal of Psychology, University of Tabriz, 2 (5), 55- 70. (Persian)
Mohammadi, D., Torabi, S., and Gharraee, B. (2008). Relationship between coping with styles and emotional intelligence in students. Iranian Journal of Psychiatry and Clinical Psychology, 14 (2), 176- 183. (Persian)
Montazer Gheyb, T. & Ahghari, G. (2009). The relationship between emotional intelligence and shyness in college students. Journal of Applied Psychology, 3 (4), 101-86. (Persian)
Nabidoost, A., Borjali, A. & Esteki, M. (2014). The effect of the bilateral training on self-concept and social skills of students with dyslexia. Journal of Learning Disabilities, 4(3), 90-103. (Persian).
Narimani, M. & Vahidi, Z. (2014). A comparison of alexithymia, self efficacy and self-esteem instudents with and without learning disability. Journal of Learning Disabilities, 3(2), 78-91. (Persian).
Oroogi Movaffag, F. & Moradi, H. (2004). Assessment of changes in emotional intelligence based on the locus of control, self-care, sensation-seeking in universities students of Tehran, Proceedings of the Seminar on mental health. 2, 28-29.(Persian)
Rajabi, G., Bahlool, N. (2007). Assessment of the reliability and validity of the Rosenberg self-esteem scale in the first year students of Shahid Chamran University. Educational and Psychological Research, 3 (2), 48- 33. (Persian)
Rapee, RM., & Lim, L. (1992). Discrepancy between self- and observer. Ratings of performance in social phobia. Journal of Abnormal Psychology, 101(4), 728- 731.
Rapee , R.M., & Spence S. H. (2004). The etiology of social phobia: Empirical evidences and an initial model. Clinical psychology Review. 24, 737- 767.
Rheingold,  A.A. Herbert, J.D. & Franklin, M.E. (2003). Cognitive bias in adolescents with social anxiety disorder. Cognitive Therapy and Research, 6, 639-655.
Rodebaugh, T. L., Heimberg, R. G., Schultz, L. T., & Blackmore, M. (2008). Accurate memories of negatively distorted performance in socially anxious individuals. In M. W. Cody & B. Teachman (chairs), Memory bias in mood and anxiety disorders: Enhancing ecological validity. Symposium presented at the annual meeting of the Association for Behavioral and Cognitive Therapies, Orlando, FL.
Salovey, P., Mayer, J. D., & Caruso, D. (2002). The positive psychology of emotional intelligence. In C. R. Snyder, & S. J. Lopez (Eds.), Handbook of Positive Psychology (pp. 159-171). Oxford: Oxford University Press.
Schutt, N. & Maloutff, J. (2001). the Relationship between emotional intelligence and Interpersonal Relations. Journal of social psychology, 12(4), 141-514.
Segrin, C & Flora, J, (2000). Poor social skills are a vulnerability factor in the of psychological problems. Journal of Communication Research, 26,3, 489.
Soleimani, E., Zahed Babolan, A., Farzaneh, J. & Sotoudeh, M, B. (2011). Comparison of alexithymia and social skills of students with learning disabilities and normal students. Journal of Learning Disabilities. 1(1), 78 – 93. . (Persian).
Smaili, M., Ahadi, H., Delavar, A., and Shafiabadi, A. (2004). The effects of components of emotional intelligence education on mental health. Iranian Journal of Psychiatry and Clinical Psychology, 13 (2): 158-165
Summerfeldt, L. J., Klootserman, P. H., Antony, M. M., & Parker, J. D. A. (2006). Social anxiety, emotional intelligence, and inter- personality  adjustment. Journal  of  Psychopathalogy  and Behavioral Assessment, 28, 1, 57-68.
Tahmasby Moradi, SH (2005). Evaluation of Cognitive hypnosis treatment effectiveness on create a positive image of itself and its impact on students with social phobia. MA Thesis, Shahid Beheshti University, Faculty of Psychology and Educational Sciences
Thompson, T., Altmaun, & Davidson, J. (2004). Shame preuenss and achievement behavior. Personality and Individual Difference, 8(36): 613-6270.
Tomaka J, Blascovitch J. (1994). Effects of justice beliefs on cognitive appraisal of and subjective, Physiological and behavioral responses to potential stress. Journal of Personality and Social Psychology, 67, 732-740
Turk, C.L., Heimberg, R.G., Luterek, J.A., Mennin, D.S., & Fresco, D.M. (2005). Emotion dysregulation in generalized anxiety disorder: A comparison with social anxiety disorder. Cognitive Therapy and Research, 29, 89-106.
Wenzel, A, Graff-Dolezal J, Macho M, Brendle J.R. (2005). Communication And Social Skills In Socially Anxious And Non anxious Individuals In The Context Of Romantic Relationships. Behaviour Research And Therapy,  (43): 505-519.
Yousefi, F., and Khayyer, M. (2002). The reliability and validity of the Matson Social Skills scale and compare the performance of high school boys and girls in this scale. Journal of Humanities and Social Sciences of Shiraz University, 36, 158-147.
Zanjani, Z; Goudarzi, MA, Tagavi, MR and Mollazade, J. (2008). Compare body image, physical sensitivity and social skills of shy young people that have social phobia. Psychological Studies, 4 (4): 145-130
Zimbardo,p. G. (2000). The shy child: a parents guide to preventing and overcoming shyness from Ienfancy to Adulthood. New York: McGraw-Hill.
Zimbardo, P. G., & Radle, S. L. (2001).  The Shy child: A Parent's Guide to preventing and Overcoming Shyness  from Infancy to Adulthood. New York: McGraw- Hill.