بررسی میزان شیوع و عوامل مرتبط با سوءمصرف مواد در بین دانش‌آموزان متوسطه شهر سمنان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد گروه روان‌شناسی، دانشگاه محقق اردبیلی

2 دانشجوی دکتری روان‌شناسی، دانشگاه محقق اردبیلی، کارشناس درمان و حمایت های اجتماعی ستاد مبارزه با مواد مخدر کشور

3 دانشجوی دکتری تربیت بدنی دانشگاه مازندران، دبیر تربیت بدنی آموزش و پرورش شهرستان سمنان

4 ستاد مواد مخدر اردبیل

5 دانشجوی دکتری روان شناسی، دانشگاه محقق اردبیلی

چکیده

پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان شیوع و عوامل مرتبط با سوء مصرف مواد در بین دانش‌آموزان متوسطه شهر سمنان انجام پذیرفت. برای اجرای این پژوهش ۴۰۰ دانش‌آموز دختر و پسر مقطع متوسطه با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای برای حضور در این پژوهش انتخاب شدند. پرسشنامه ی مشخصات عمومی‌ و دموگرافیک و مقیاس های سلامت روانی (۲۸ –GHQ) و علل گرایش به سوء مصرف موادمخدر در جوانان به عنوان ابزار پژوهش مورد استفاده قرار گرفت. یافته های بدست آمده نشان داد ۳۱ نفر (۸/۷ درصد) از دانش‌آموزان حداقل یک بار تجربه مصرف مواد مخدر را داشته اند که از این تعداد ۲۶ نفر پسر و ۵ نفر دختر بودند. بین برخی از زیرمقیاس های نگرش دانش‌آموزان نسبت به مواد مخدر و مصرف آنان نیز رابطه معنی داری مشاهده شد. بین تمامی‌ خرده مقیاس های سلامت روان و مصرف مواد مخدر نیز رابطه معنی داری مشاهده گردید. با این حال یافته های بدست آمده از آزمون رگرسیون لجستیک نشان داد تنها متغیرهای جنس، علائم جسمانی، اختلال در کارکرد اجتماعی و افسردگی در مدل مفید بوده و می‌تواند به عنوان پیش بینی کننده مصرف مواد مخدر مورد توجه قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Prevalence and factors associated with drug abuse among high school students in Semnan

نویسندگان [English]

  • M Narimani 1
  • M Rajabpour 2
  • A Ahmadi 3
  • H Yaghooti Zarghar 4
  • Z Rostamoghli 5
1 Professor of Psychology, University of Mohaghegh Ardabili
2 Ph.D. student of Psychology, University of Mohaghegh Ardabili
3 Ph.D. student of Psychology, University of Mazandaran
4 M.A. in Clinical Psychology, Ardabil
5 Ph.D Student of Psychology, University of Mohaghegh Ardabili
چکیده [English]

This study aimed to investigate the prevalence and factors associated with drug abuse among high school students of Semnan. To this end, 400 male and female high school students using stratified sampling were selected to participate in this study. Demographic questionnaire and mental health scales (28-GHQ) and the scale of causes of drug abuse among young people were used as research instrument. The results revealed that 7.8% of the sample (31 students) had at least once experienced drug abuse of whom 26 were male and five were female. There was a significant relationship between some of the sub-scales' of attitudes towards drugs and their use. There was a significant relationship between all sub-measures of mental health and substance abuse. However, the findings of Logistic regression showed that only gender, physical symptoms, social dysfunction and depression were useful in the model and can be considered as predictors of drug abuse.

کلیدواژه‌ها [English]

  • : epidemiology
  • drug abuse
  • Students
  • attitude
اسکندری، محمد (1388). بررسی عوامل موثر بر گرایش جوانان به سوء مصرف مواد مخدر صنعتی. فصلنامه مطالعات امنیت اجتماعی، 2(4)، 78-71.
برقی، فتانه (1381). سنجش اعتیادپذیری دانش‌آموزان دبیرستان های تهران به منظور شناسایی افراد مستعد سوء مصرف مواد. پایان نامه ی کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی.
برک، لورا ای. (2001). روان‌شناسی رشد (از نوجوانی تا پایان زندگی). ترجمه یحیی سیدمحمدی (1382). تهران: انتشارات ارسباران. جلد دوم.
باران اولادی، صادق؛ نویدیان، علی و کاوه فارسانی، ذبیح اله. (1392). بررسی رابطه ی اعتیادپذیری با ویژگیهای شخصیت، همنوایی و جنسیت دانش‌آموزان پیش دانشگاهی. مجله‌ی دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد، 15 (2)،42-33
پورموحد، زهرا؛ یاسینی اردکانی، سیدمجتبی؛ احمدیه، محمدحسین؛ دهقانی، خدیجه و کلانی، زهره (1389). بررسی میزان آگاهی دانش‌آموزان پسر دبیرستان‌های روستایی استان یزد از موادمخدر. مجله علمی پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد، 18(3)، 183-179.
حیدرنیا، احمد و چرخیان، امیر (1386). کیفیت رابطه ولی-فرزندی نوجوانان دچار اعتیاد و نوجوانان عادی. فصلنامه علمی پژوهشی رفاه اجتماعی، 6 (25): 57-39
سازمان ملی جوانان (1381). بررسی وضعیت جمعیت جوانان. تهران. انتشارات سازمان ملی جوانان. (49-38).
دلاور، علی؛ رضایی، علی محمد و علیزاده، ابراهیم (1388). رابطه‌ی مؤلفه‌های خانوادگی با نگرش به مواد مخدر در بین دانش‌آموزان مقطع متوسطه شهر تهران. فصلنامه ی دانشور رفتار، 16 (37)، 34-21.
زرگر یدالله، نجاریان بهمن و نعامی عبدالزهرا (1387). بررسی رابطه‌ی ویژگی‌های شخصیتی (هیجان خواهی، ابراز وجود، سرسختی روان‌شناختی)، نگرش مذهبی و رضایت زناشویی با آمادگی به اعتیاد به مواد مخدر. مجله‌ی علوم تربیتی و روان‌شناسی دانشگاه شهید چمران اهواز، 3 (1)، 120-99.
صدیق سروستانی، رحمت اله (1382). بررسی عوامل خطرساز در آلودگی نوجوانان و جوانان ایرانی به سوء مصرف مواد. ماهنامه علوم اجتماعی، 11(2)، 33-20.
ضیاء الدینی، حسن؛ زارع زاده، علیرضا و حشمتی، فرزاد (1385). شیوع سوء مصرف و اعتیاد به مواد و برخی عوامل مرتبط در دانش‌آموزان سال آخر دبیرستان و پیش دانشگاهی شهر کرمان در سال 80-1379. مجله دانشگاه علوم پزشکی کرمان، 13 (2)، 94-84.
محمدخانی، شهرام (1385). مدل ساختاری مصرف مواد در نوجوانان در معرض خطر؛ ارزیابی اثر آموزش مهارت‌های زندگی بر عوامل خطر اعتیاد. پایان‌نامه‌ی دکتری روان‌شناسی بالینی .دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی.
محمدی، امین؛ پورقاز، عبدالوهاب و رقیب مائده سادات (1392). ساخت و اعتباریابی مقیاس علل گرایش به سوء مصرف موادمخدر در جوانان (مطالعه موردی استان خراسان رضوی). اعتیادپژوهی، 7 (26)، 93-73.
نوربالا، احمدعلی؛ محمد، کاظم؛ باقری یزدی، سیدعباس و یاسمی محمدتقی. (1381). بررسی وضعیت سلامت روان در افراد 15 سال و بالاتر در جمهوری اسلامی ایران. مجله حکیم، 5 (1)، 10-1.
American Psychiatric Association. (2013). Diagnostic and statistical manual of mental disorders (5th ed.). Arlington, VA: American Psychiatric publishing.
Bahr, S. J., Hoffmann, J. P., &Xiaoyan, Y. (2005). Parental and peer influences on the risk of adolescent drug use. Journal of Primary Prevention, 26, 529-551.
Barghi, F. (2002). Addiction Vulnerability assessment High school students in Tehran to identify people prone to substance abuse. MA dissertation, Allameh Tabatabaei University. (Persian).
Burke Laura, (2001). Developmental Psychology (from adolescence to the end of life), Translation, SeyyedMohammadi Y, Tehran Arasbaran publication, 2002. (Persian)
Baran-Oladi S, Navidian A, Kaveh-Farsani Z. (2013). The study of relationship between addiction potentiality with personality characteristics, conformity and gender among pre-university students in Kerman. Journal  of Shahrekord University of Medical Sciences; 15(2): 33-42. (Persian).
Eskandari, M. (2009). Investigating factors affecting the tendency to drug abuse, Journal of Social Security Studies. 2(4), 71-78. (Persian).
Gibbons, P. Arevalo, HF, and Monico, M. (2004). Assessment Of The Factor Structure And Reliability Of The GHQ -28 In EL Salvador: International Journal Of Clinical Health Psychology. 4(2): 389-398.
Goldberg, P. and Hillier, V.F. (1979). A scaled version of the General Health Questionnaire. Psychological Medicine, 9, 139 -145.
Grekin, E. R., Sher, K. J. (2006). Alcohol dependence symptoms among college freshmen: Prevalence, stability, and person-environment interactions experimental and clinical psychopharmacology. Experimental and Clinical Psychopharmacology, 14, 329-338.
Habibi, M., et al. (2016). A qualitative analysis of addiction pathology in the families on the verge of breakdown. Journal of Substance Use, 21 (3): 298-303
Heidarnia, A.; Charkhian, A. (2007). Parent-child relationship quality between adolescents with addiction and normal adolescents. Journal of Social Welfare, 6(25): 39-57. (Persian).
Haber J, Bucholz KK, Jacob T, Grant JD, Scherrer JF, Sartor CE, Heath A. (2010). Effect of paternal alcohol and drug dependence on offspring conduct disorder: Gene-environment interplay. Journal of Studies on Alcohol and Drugs; 71(5):652–663.
Lander L, Howsare J, Byrne M. (2013). The Impact of Substance Use Disorders on Families and Children: From Theory to Practice, Social Work Public Health; 28(0): 194–205. doi:10.1080/19371918.2013.759005.
Mohammadi, A., Pourghaz, A., Raghib, MS. (2013). Construction and Validation of a Scale causes of drug abuse among the youth (Case Study of Khorasan Razavi Province). Addiction Research. 7 (26): 73-93. (Persian).
Mohammadkhani, Sh., (2006). Structural Model of substance use in adolescents at risk; evaluation of the effectiveness of life skills training on risk factors for addiction. Dissertation for PHD degree of clinical psychology. University of Rehabilitation Sciences and Social Welfare. (Persian).
Montazeri, A. Harirchi, A, M. Shariati, M. Garmaroudi, C. Ebadi, M. And Faten, A. (2003). The GHQ -12: Translation and Validation Study of the Iranian Version: Iranian Institute for Health Science Research, Published Online 2003
Noorbala AA, Mohammad K, BagheriYazdi SA, et al. (2002) Mental health ststus of population aged 15 and above in Islamic Republic of Iran. Hakim Research Journal; 5 (1): 1- 10. (Persian).
Pourmovahed, H. (2010). Investigating the knowledge of high school  rural students about drugs in Yazd province; Journal of Yazd university of medical sciences, 18(3): 179-183. (Persian).
Sedigh Sarvestani, Rahmatollah (2004). The social pathology of addiction in Iranian adolescents and youth , journal of social sciences. (Persian).
Seffge-Krenck, I.(2003). Testing theories of romantic development from adolescence to young adulthood: evidence of a developmental sequence. International Journal of Behavioral Development, 27, 519-531.
Tieu, M. (2010) Understanding the nature of Drug Addiction Bioethics. Research Notes, Vol 22, 7-11.
Zargar, Y; Najarian, B; Naami, A (2008). To investigate the relationship between personality characteristics (sensation seeking, self-expression, hardiness), religious attitude and marital satisfaction with the readiness to drug addiction, Journal of Education and Psychology, Shahid Chamran University of Ahvaz, 3(1): 99-120. (Persian).
West, R. (2006). Theory of Addiction. London: Blackwell Publishing.
Youth National Organization (2002). Investigating the situation of youth population, Tehran, youth national organization publication, 38-49. (Persian).
Ziauddini, H., Zarezadeh, A. R. & Heshmati, F. (2006). The prevalence of drug abuse and addiction and related factors in senior high school and pre-university students in Kerman 2000-2001. Kerman University of Medical Sciences. 13(2): 84-94. (Persian).