اثربخشی آموزش برنامه تاب آوری بر خشم و بهزیستی روان شناختی دانش‌آموزان تکانشور

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه علوم تربیتی و مشاوره، دانشگاه محقق اردبیلی

2 دانشیار گروه روان شناسی، دانشگاه محقق اردبیلی

3 استاد مدعو گروه علوم تربیتی، دانشگاه پیام نور واحد کامیاران، کردستان

4 دانشجوی دکترای علوم تربیتی، دانشگاه محقق اردبیلی

10.22098/jsp.2018.607

چکیده

هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی آموزش برنامه تاب آوری بر کنترل خشم و بهزیستی روان‌شناختی دانش‌آموزان تکانشور بود. پژوهش حاضر به شیوه‏ی نیمه‏آزمایشی با طرح پیش‏آزمون-پس‏آزمون با گروه کنترل اجرا شد. جامعه‏ی آماری پژوهش را کلّیه‏ی دانش‌آموزان دبیرستان شهید غفاری شهرستان کامیاران در سال 95-94 تشکیل می‏دادند که از میان آنها با استفاده از روش نمونه‏گیری خوشه­ای، 30 نفر که در پرسشنامه‏ی تکانشوری بارات نمره‏های بالایی داشتند انتخاب و به طور تصادفی در گروه آزمایش (15 نفر) و کنترل (15 نفر) جایگزین شدند. آزمودنی های گروه آزمایش، آموزش تاب آوری را طی 9 جلسه60 دقیقه ای دریافت نمودند در حالی که گروه گواه هیچ گونه مداخله ای دریافت نکرد. برای جمع‏آوری داده‏ها از پرسشنامه‏ی خشم ﺣﺎﻟﺖ-ﺻﻔﺖ اسپیلبرگر و پرسشنامه‏ی بهزیستی روان‌شناختی ریف استفاده شد. داده‏ها با روش آماری کورایانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایح تجزیه و تحلیل کوواریانس چندمتغیری نشان داد که آموزش تاب آوری می تواند موجب بهبودی بهزیستی روان‌شناختی و کنترل خشم دانش‌آموزان تکانشور شود. بنابراین، توجه به اثربخشی آموزش تاب آوری بر متغیرهای مرتبط بابهزیستی روان شناختی و کنترل خشم در دانش‌آموزان تکانشور از اهمیت ویژه ای برخوردار است. 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Effectiveness of resilience training on anger control and psychological well-being in impulsive students

نویسندگان [English]

  • E Sadri Damirchi 1
  • S Bashorpoor 2
  • Sh Ramezani 3
  • G Karimanpour 4
1 Assistant Professor, Department of Educational Sciences, University of Mohaghegh Ardabili
2 Associate Professor, University of Mohaghegh Ardabili
3 Visiting Professor, Department of Educational Sciences, Payame Noor University, Kamyaran Branch, Kurdistan, Iran
4 . Ph.D. student of Educational Sciences, University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil, Iran
چکیده [English]

The aim of this research was investigate the effectiveness of resilience training on anger control and psychological well-being in impulsive students. The research was quasi-experimental and the design was pretest- posttest with control group. The population included all female students with aggressive behavior in 1394-1395 academic year in Kamyaran Shahid Ghafari  high school among whom 30 students who had high scores in Barratt Impulsiveness Questionnaire were randomly selected and assigned into a control group (n=15)  and an experimental group (n=15). For data collection, the Spielberger state-trait anger and psychological well-being questionnaires were used. For the experimental group, resilience training was administered at 8 weekly sessions in 60 minutes whereas the control group did not receive any training. The results of multivariate covariance showed that resilience training can be effective in psychological well-being and anger control in students with impulsive behavior (p<0.00). Therefore, attention to the efficacy of resilience training on variables related to psychological well-being and anger control in students with impulsive behavior has special importance.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Resilience training
  • anger
  • psychological well-being
  • impulsive students

مراجع

احمدی رضا، شریفی درآمدی، پرویز. (1393). بررسی اثربخشی آموزش تاب­آوری بر سلامت روان افراد مبتلا به وابستگی به مواد افیونی کانون توسکای شهر تهران. فصلنامه مطالعات روان‌شناسی بالینی، (16)4، 78-89.
اکبری، بهمن؛ ثقفی، طوبی و محمدزاده، مهدیه. (1394).تأثیر آموزش گروهی شناختی ـ رفتاری بر میزان تکانشوری و هیجان‌خواهی رزمی کاران زن شهرستان آمل. مجله دانش و پژوهش در روان‌شناسی کاربردی، (2) 16، 76-69.
بشارت محمد علی، صالحی مریم، شاه محمدی خدیجه، نادعلی حسین، و زبردست، عذرا. (1387). رابطه تاب آوری و سخت کوشی با موفقیت ورزشی و سلامت روانی در ورزشکان. مجله روان‌شناسی معاصر، (2)3، 41-38.
پورکرد مهدی، ابوالقاسمی عباس، نریمانی محمد، و رضایی جمالویی، حسن. (1392). بررسی اثربخشی مستقیم و غیرمستقیم خودکارآمدی، تکانشوری، فعال­سازی-بازداری رفتاری و مهارت‌های اجتماعی بر سوء­ مصرف مواد در دانش‌آموزان. فصلنامه اعتیادپژوهشی سوءمصرف مواد، 7 (23)،27-11.
 خدایاری‌فرد، محمد و  پرند،  اکرم. (1391). ارزیابی آزمونگری روان‌شناختی. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
عطادخت، اکبر؛ نوروزی، حمید و غفاری، عذرا (1392). تأثیر آموزش حل مسأله اجتماعی در ارتقای بهزیستی روان‌شناختی و تاب‌آوری کودکان دارای اختلال یادگیری. ناتوانی‌های یادگیری، 3(2)، 108-92.
دوستی، مرضیه؛ پورمحمدرضای تجریشی، معصومه و غباری بناب، باقر. (1393). اثربخشی آموزش تاب آوری بر بهزیستی روان‌شناختی دختران خیابانی دارای اختلال برون­سازی شده. مجله روان‌شناسی تحولی، روان‌شناسان ایرانی. (41)11، 37-25.
رستم اوغلی، زهرا؛ طالبی جویباری، مسعود و پرزور،  پرویز(1394). مقایسه سبکهای اسنادی و تاب آوری در دانش‌آموزان باختلال یادگیری. خاص ، نابینا و عادی.  مجله‌ی ناتوانی‌های یادگیری، 3(4)،55-39.
کاوه، منیژه؛ علیزاده، حمید؛ دلاور، علی و برجعلی، احمد.(1390).  تدوین برنامه افزایش تاب‌آوری در برابر استرس و تاثیر آموزش آن بر مولفه‌های کیفیت زندگی والدین دارای کودک کم‌‌توان ذهنی خفیف. فصلنامه کودکان استثنایی. (2)11، 140-119.
میکائیلی، نیلوفر؛ گنجی، مسعود و طالبی جویباری، مسعود (1391). مقایسه تاب‌آوری، رضایت زناشویی و سلامت روان در والدین با کودکان دارای ناتوانی یادگیری و عادی. مجله‌ی ناتوانی‌های یادگیری، 2(1)،137-120.
نریمانی، محمد؛ یوسفی، فاطمه و کاظمی، رضا(1393). نقش سبک های دلبستگی و کیفیت زندگی در پیش بینی بهزیستی روان شناختی نوجوانان مبتلا به ناتوانی های یادگیری. مجله‌ی ناتوانی‌های یادگیری، 3(4)، 142-124.
Ahmadi, R., Sharifi Daramadi., P. (2015). To evaluate the effectiveness of resilience training on mental health of people with opioid dependence alder Center in Tehran. Journal of Clinical Psychology,16(4),78-89.(Persian).
Atadokht, A., Norozi, H. & Ghaffari, O. (2014). The effect of social problem solving training on psychological well-being and resiliency of students with learning difficulties. Journal of Learning Disabilities, 3(2), 92-108. (Persian).
Akbari, F., saghafi, T., Mohammad, M. (2016).  on the impact of cognitive behavioral group training aggressiveness and sensation seeking female martial artists city of Amol. Journal of Knowledge and Research in Applied Psychology,16(2),69-76.(Persian).
  Akdas Mitrani, A.T. (2010). Outcome of anger management training program in a sample of undergraduate student. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 5(1), 339-344.
Allen, R., Cox, J., & Cooper, N. (2006). The impact of a summer day camp on the resilience of disadvantaged youths. Journal of physical Education, Recreation & Dance, 77(1): 17-23.
 Basharat, M.A., Salehi, M., Shah Mohammad, Kh., Nad Ali, H., dexterity, O. (2009). The relationship between exercise and mental health resiliency and hard work with success in athlete. Journal of Contemporary Psychology,3(2),38-41.(Persian).
Breslin, J.H. (2005). Effectiveness of a rural anger management program in preventing domeste violence recidivism. PHD Dissertation. Capella University.
Burns, R.,A., Anstey, J., K. (2010).  The connor-davidson resilience scale (CD-RISC): Testing the invariance of unidimensional resilience measure that is independent of positive and negative effect. Pers Indiv Diff, 48(2), 527-31.
Cral, L., Nancy, W., Judy, R., Jane, K., Youngae, I., Neenan, N. (2011). Across Cultural family resilieny in hemodialysis patients. Journal of trams Cultural nersing, 1(13), 134-157.
Doosti, M., Pourmohamadrezatajrishi, M., Ghobari Bonab, B. (2015). Effectiveness of resilience training on psychological well-being of street girls with externalizing disorders. Journal developmental psychology, psychology of Iran, 11(41), 25-37. (Persian).
Doran, N., McChargue, D., & Cohen, L.(2006). “Impulsivity and the reinforcing value of cigarette smoking”. Addictive Behaviors, 32(1), 90-8.
Dyess, S.M., Prestia, A.S., Smith, M.C. (2015). Support for caring and resiliency among successful nurse leaders. Nurs Adm Q,39(2), 104-16.
Engram, N., Hatman, F., Morges, N. (1999). Adolescents Resilience, family adversity and wellbeing among Hawaiian and non-Hawaiian adolescents. International Journal of Social Psychiatry, 52(3), 291-315.
Farlane, M.K., Carol, L. (2000). Resiience thetapya granintervention program to promote the psychological wellness of adolescents at risk uni south Africa. Well-Being Research in South Africa, 22(5), 82-88.
Fossati, A., Barratt, E.S., Borroni, S., Villa, D., Grazioli, F., Maffei, C.(2007b). “Impulsivity, aggressiveness, and DSM-IV personality disorders”. Psychiatry Research, 149(1-3), 157-67.
Handersoon, D ., Milesteen,  J. (1997). Resilience Giving children the skills to bounce back. Journal Edu Health, 1(5), 23-125.
Jentery, D. (2007) .anger management and may not help at all. Journal of Consulting and Clinical Psychology,5(1), 422-419.
Jill, R., Johnson, Henry, C., Emmons, Rachael L., Rivard, Kristen H., Griffin, Jeffery A. (2015). Resilience Training: A Pilot Study of a Mindfulness-Based Program with Depressed Healthcare Professionals. The Journal of Science and Healing, 11(6), 433-444.
Kaveh, B., Alizadeh, H., Delaware, A., Borjali, A. (2012). Plans to increase its resilience to stress the effect on the components of quality of life of parents of children with mild mental retardation. Journal of Exceptional Children, 11 (2), 119-140. (Persian).
Khodayari, M., Akram, A. (2013). Assessment of psychological examiner. Tehran: Tehran University Press. (Persian).
Kordichhall, D., Pearson,  J. (2005). Resilience Giving children the skills to bounce back. Journal Edu Health,1(5), 23-125.
Macvaugh, G.S. (2004). Outcomes of Court Intervention and Diversionary Programs for Domestically Violent Offenders. Antioch New England Graduate School.
Meikaeilei, N., Ganji, M. & Talebi Joybari, M. (2012). A comparison of resiliency, marital satisfaction and mental health in parents of children with learning disabilities and normal children. Journal of Learning Disabilities, 2(1), 120-137. (Persian).
Narimani,M., Yosefi., F & Kazemi, R.(2013). The role of attachment styles and quality of life in predicting psychological well-being in adolescents with learning disabilities. Journal of Learning Disabilities, 3 (4), 124-142. (Persian).
McCown, W.G., Johnson, J.L., Shure, M.B. (1994). The impulsive client: Theory, research and treatment. New York: American Psychological Association.
Neenan, N.J. (2009). Impulsivity and adolescent substance use: Rashly dismissed as ‘‘all-bad’’?. Journal of Experimental Criminology , 32(4), 1507–1518.
Noone, S.J. Hastings. R.P.(2009). Building psychological resilience in support staff caring for people with intellectual disabilities pilot avaluation of an acceptance based intervention. Joirnal Intellect Disabil,1(13), 43-51.
Oconnor, M., Batcheller, J. (2015). The resilient nurse leader reinvention after experiencing job loss. Nurs Adm, 39(2), 123-31
Peng, Li., Min, Li., Xin, Z., Yi M., Long C., Yongju, Y., Botao L., Taom W.  (2014). Application of the Pennsylvania resilience training program on medical students. Journal Personality and Individual Differences.8(61-062), 47-51.
Poorkord, M., Abbas, A.,  Narimani, M., Rezaei Jmalvyy, H. (2014). Evaluate the effectiveness of direct and indirect self, impulsivity, behavioral activation and inhibition social skills substance abuse among students. Journal of Substance Abuse Addiction,23(7),11-27.(persian).
Ray Li, C.S., Chen, S.H., Lin, W.H., & Yang, Y.Y. (2009).“Attentionalblink in adolescents with varying levels of impulsivity”. Journal of Psychiatric Research, 39(2), 197-205.
Rostamoghli, Z., Talebi Joybari, M. & Porzoor, P. (2015). A comparison of attributional and resiliency style in students with specific learning disorders, blindness and normal. Journal of Learning Disabilities, 4(3), 39-55. (Persian).
Richards, J.B, Mitchell, S.H, De Wit, H., Seiden, L.S. (1997). Determination of discount functions in rats with an adjusting-amount procedure. Journal of the Experimental Analysis Behavior, 67(7), 353- 366.
Roothman, B., Kirsten, DK., & Wissing, MP. (2003).Gender differences in aspects of psychological wellbeing. South African Journal of Psychology, 33(1), 212-218.
Seidmahmoodi, J., Rahimi, C., Mohamadi, N.(2011) Resiliency and religious orientation factors contributing to posttraumatic growth in Iranian subjects.Iran J Psychiatry, 6(1),145-50(Persian).
Steensma,  H., Heijer, M.D & Stallen, V. (2007). Effects of resilience  training on the rednction of stress and depression among dutch workers. Quality of community health education, 27(2),145-159.
Steinhardt,  M., Dolbeir, C. (2008) Evaluation of a vesilience intervention to enhance coping stretegies and protective factor and  decrease symptomatology. Journal Americam Coll Health, 56(3), 445-53.
Waxman, S.E. (2011). A Systematic Review of Impulsivity in Eating Disorders. Impulsivity in Eating Disorders, Rev, 17(3), 408–425.
Wheatley, A., Murrihy, R., VanKessel, J., Wuthrich, V., Remond, L., Tuqiri, R. & et al. (2009). Aggression management training for youth in behaviour Schools: A quasi-experimental study. Youth Studies Australia, 28(1), 29-36.
 

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار