پیش بینی سلامت روان دانش‌آموزان براساس باورهای دینی، خودکارآمدی تحصیلی و رشد اخلاقی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه حقوق، دانشگاه محقق اردبیلی

2 استادیار گروه مشاوره، دانشگاه محقق اردبیلی

3 دانشجوی دکترای مشاوره، دانشگاه محقق اردبیلی

10.22098/jsp.2019.752

چکیده

پژوهش حاضر با هدف پیش­بینی سلامت روان دانش­آموزان براساس باورهای دینی، خودکارآمدی تحصیلی و رشد اخلاقی  انجام گرفت. روش پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش را کلیه دانش­آموزان دوره دوم متوسطه دبیرستان­های دخترانه و پسرانه دولتی رشت در سال تحصیلی 95-1396 تشکیل دادند که 250 دانش­آموز دختر و پسر به روش نمونه­گیری چندمرحله­ای، به عنوان نمونه­ی آماری انتخاب شدند. به منظور جمع­آوری داده­ها از پرسش­نامه سلامت روان، پرسشنامه باورهای دینی، پرسشنامه خودکارآمدی تحصیلی و پرسش­نامه رشد اخلاقی استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده­ها از آزمون­های ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون استفاده شد. یافته­ها نشان داد که بین باورهای دینی، خودکارآمدی تحصیلی و رشد اخلاقی با سلامت روان دانش­آموزان رابطه مستقیم و معناداری وجود دارد (01/0>P). نتایج تحلیل رگرسیون آشکار کرد که 31/0 درصد از کل واریانس سلامت روان دانش­آموزان به وسیله باورهای دینی، خودکارآمدی تحصیلی و رشد اخلاقی پیش­بینی می­شود (01/0>P). بنابراین با افزایش باورهای دینی، خودکارآمدی تحصیلی و رشد اخلاقی بر میزان سلامت روان دانش آموزان افزوده می­شود. به عبارت دیگر باورهای دینی، خودکارآمدی تحصیلی و رشد اخلاقی از متغیرهای مهم در سلامت روان دانش آموزان است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Predicting students' mental health based on religious beliefs, educational self-efficacy, and moral growth

نویسندگان [English]

  • S.A Modabber 1
  • E Sadri Damirchi 2
  • N Mohammad 3
1 Assistant Professor, Department of Law, University of Mohaghegh Ardabili
2 Assistant Professor, Department of Counseling, University of Mohaghegh Ardabili
3 Ph.D Students in Counseling, University of Mohaghegh Ardabili
چکیده [English]

The purpose of this study was to predict students' mental health based on religious beliefs, educational self-efficacy, and moral growth. The design of this study was correlational and the population was comprised of all male and female senior high school students in Rasht during the academic year of 2015-2016. From this population, 250 male and female students were selected using multistage sampling. The instruments were academic mental health questionnaire, religious beliefs questionnaire, self-education questionnaire, and moral growth questionnaire. Data analysis was performed through Person's correlation coefficient and regression analysis. The findings showed a positive significant correlation between religious beliefs, educational self-efficacy, and moral growth with mental health. The results of regression analysis also revealed that 31% of the total variance of mental health can be explained by religious beliefs, educational self-efficacy, and moral growth. Hence, it can be concluded that with increases in the level of religious beliefs, educational self-efficacy, and moral growth, mental health increases. On the other hand, religious beliefs, educational self-efficacy, and moral growth are the most important variables in student mental health.

کلیدواژه‌ها [English]

  • : Mental health
  • religious beliefs
  • educational self-efficacy
  • moral growth

مراجع

اسمخانی اکبری نژاد، هادی؛ اعتمادی، احمد و نصیرنژاد، فریبا. (1389). خودکارآمدی و رابطه با سلامت روان و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دختر. فصل­نامه زن و مطالعات خانواده، 2(8)، 13-25.
اصغری، فرهاد؛ سعادت، سجاد؛ عاطفی کرجوندانی، ستاره و جانعلی زاده کوکنه، سحر. (1393). رابطه خودکارآمدی تحصیلی با بهزیستی روان­شناختی، انسجام خانواده و سلامت معنوی در دانشجویان دانشگاه خوارزمی. مجله ایرانی آموزش در علوم پزشکی، 15(7)، 581-593.
امیری، زهرا. (1395). رابطه بین معنویت و رشد اخلاقی با سلامت روان در نوجوانان. ماهنامه علوم انسانی اسلامی، 1(12)، 34-42.
باقری، حسین؛ صادقی، مهدی، اسماعیلی، نیره و نعیمی، زهرا. (1395). ارتباط سلامت معنوی با افسردگی و کیفیت خواب در سالمندان شهرستان شاهرود. نشریه سالمندشناسی، 1(1)، 71-78.
تقی زاده، اکرم. (1391). رابطه بین پذیرش اجتماعی و خودکارآمدی تحصیلی با  قلدری در دانش آموزان مقطع راهنمایی شهر گناباد. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران.
تقی زاده، رویا. (1395). پیش بینی رابطه افسردگی و سازگاری اجتماعی با باورهای دینی سالمندان. پایان­نامه کارشناسی ارشد ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل، اردبیل.
جعفری، عیسی و محمدزاده، علی. (1392). بررسی رابطه عمل به باورهای دینی با اضطراب و افسردگی در کارکنان نظامی. فصل­نامه روان­شناسی نظامی، 4(14)، 17-23.
سراج زاده، سید حسین. (1377). نگرش ها و رفتارهای دینی نوجوانان تهرانی. نمایه پژوهش، 2(7-8)، 105-120.
فتحی، آیت اله و امرانی، ابراهیم. (1395). نقش و کارکرد دین و معنویت در سلامت روانی. فصل­نامه بصیرت و تربیت اسلامی، 13(37)، 45-66.
قنبری، سیروس و سلطانزاده، وحید. (1395). نقش واسطه ی هوش هیجانی در ارتباط بین خودکارآمدی پژوهشی و انگیزه پیشرفت (مورد مطالعه: دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه بوعلی سینا همدان). فصل­نامه مطالعات اندازه گیری و ارزشیابی آموزشی، 6(14)، 41-67.
کرامتی، میسره و عمادیان، سیده علیا. (1395). رابطه رشد اخلاقی، اعتیاد به پیامک و افت تحصیلی دانش­آموزان. فصل­نامه فن آوری اطلاعات و ارتباطات در علوم تربیتی، (4)6، 111-126.
لطف آبادی، حسین. (1384). نقد نظریه­های رشد اخلاقی پیاژه و کولبرگ و باندرا و ارائه­ی الگویی نو برای پژوهش در رشد اخلاقی دانش آموزان ایران. فصل­نامه علمی-پژهشی نوآوری های آموزشی. 17، 11-44.
ماسن، پال هنری؛ کیگان، جروم و هوسترون، آلتا کارول. (1996). رشد و شخصیت کودک. ترجمه­ی مهشید یاسایی، 1394. تهران، انتشارات رشد.
محمدامینی، رزا؛ نریمانی، محمد؛ برهمند، تراوشا و صبحی­قراملکی، ناصر. (1387). رابطه­ی هوش هیجانی با خودکارآمدی و سلامت روان و مقایسه آنها در دانش­آموزان ممتاز و عادی. دانش و پژوهش در روانشناسی، 35، 107-122.
مسبوق، سیدمهدی؛ فتحی مظفری، رسول و علیزاده، گلاویژ. (1395). تاثیر داستان­های قرآن در سلامت روان. مجله تحقیقات علوم قرآن و حدیث، 13(30)، 185-208.
نریمانی، محمد و وحیدی، زهره. (1392). مقایسه­ی نارسایی هیجانی، باورهای خودکارآمدی و عزت نفس در میان دانش­آموزان با و بدون ناتوانی یادگیری. مجله­ی ناتوانی یادگیری، 3(2)، 78-91.
نریمانی، محمد و غفاری، مظفر. (1394). نقش هوش اخلاقی و اجتماعی در پیش بینی تاب‌آوری و کیفیت زندگی والدین کودکان دارای ناتوانی یادگیری. مجله­ی ناتوانی یادگیری، 5(2)، 106-128.
نریمانی، محمد؛ خشنودنیای چماچائی، بهنام؛ زاهد، عادل و ابوالقاسمی، عباس. (1392). نقش درک حمایت معلم در پیش بینی خودکارآمدی تحصیلی دانش آموزان دارای ناتوانی یادگیری. مجله ناتوانی­های یادگیری، 3(1)، 109-127.
نعیمی، ابراهیم؛ آشفته، محمدحسین و طالبی، ریحانه. (1395). بررسی رابطه خودکارآمدی تحصیلی با همایندی ادراک از خود و تفکر انتقادی در دانش آموزان. فصل­نامه فرهنگ مشاوره و روان درمانی، 7(26)،27-44.
نورانی اردبیلی، مصطفی (1391). اخلاق. تهران: مرکز چاپ و نشر سازمان تبلیغات اسلامی.
وفادار، زهره؛ ونکی، زهره و عبادی، عباس. (1393). آموزش بین حرفه ای ضرورتی برای رشد اخلاقی در حوزه ی سلامت. مجله مرکز مطالعات و توسعه آموزش علوم پزشکی یزد، 9(3)، 18-34.
Amiri, Z. (2017). The relationship between spirituality and moral development with mental health in adolescents. Monthly Islamic Human Sciences, 1(12), 34-42. (Persian)
Asgarizadeh Mahani, M., Soleimani, L., Zafarnia, N., & Miri, S. (2015). The relationship Self-efficacy with mental health and academic achievement Bam Faculty of Nursing. Journal of Research Development in Nursing & Midwifery, 12(2), 29-37. (Persian)
Asghari, F., Saadat, S., Atefi Karjondani, S., & Janalizadeh Kokaneh, S. (2015). The relationship between academic self-efficacy and psychological well-Being, family cohesion, and spiritual health among students of Kharazmi University. Iranian Journal of Medical Education, 15(7), 581-593. (Persian)
Bagheri, H., Sadeghi, M., Esmaeli, N., & Naeimi, Z. (2017). The relationship spiritual health with depression and sleep quality in elderly city Shahrod. Journal of Elderly, 1(1), 71-78. (Persian)
Beas, MI., & Salanova, M. (2006). Self-efficacy beliefs, computer training and psychological well-being among information and communication technology workers. Computers in Human Behavior, 22(6), 1043-1058.
Blomquist, T., Dehghanpour Farashah, A., Thomas, J. (2016). Project management self-efficacy as a predictor of project performance: Constructing and validating a domain-specific scale. International Journal of Project Management, 34(8), 1417-1432.
Elicia, L., Kunst, Marion Mitchell., & Amy, N. B. (2016). Johnston. Manikin simulation in mental health nursing education: An integrative review. Clinical Simulation in Nursing, 11(12), 484-495.
Esmaelkhani Akbarinrjad, H, Etemadi, A., & Nasirnajad, F. (2011).  Efficacy and relation to mental health and academic achievement of students. Journal of Women and Family Studies, 2(8), 13-25. (Persian)
Fathi, A., & Emrani, E. (2017). The role and function religion and spirituality in mental health. Journal of Insight Islamic Education, 13(37), 45-66. (Persian)
Ghanbari, S., & Soltanzadeh, V. (2017). The Mediating role of emotional intelligence in the relationship between self- efficacy of research and academic achievement motivation. Journal of Measurement and Evaluation Educational, 6(14), 41-67. (Persian)
Jafari, E., &  Mohammadzadeh, A. (2014). A survey of the relationship between the practice of religious beliefs with anxiety and depression in military personnel. Journal of Military Psychology, 4(14), 17-23. (Persian)
Keramati, M & Emadian, O. (2017). The relationship between moral development, SMS addiction and dropout rates amongst students. Information and Communication Technology in Educational Sciences, 6(4), 111-126. (Persian)
Laird, L., & Barnes, L. (2017). Religion and healing.  Reference module in biomedical sciences, from International Encyclopedia of Public Health (Second Edition), 2017, 286-290.
Lotfabadi, H. (2006). Criticism of Piaget and Kohlberg's theory of moral development and Bandera and provides a model for research on moral development of the new Iranian students. Journal of Educational Innovations, 17, 11-44. (Persian)
Masboogh, S.M., Fathi Mozafari, R., & Alizadeh, G. (2016). The effect of Qur’anic stories on mental health (stories of Sura Al-Kahf as case study). Journal of Researches of Quran and Hadith Sciences, 13(30), 185-208. (Persian)
Masen, P., Kigan, J., & Hosteron, A. (1996). Growth and personality of the child. (Translation Mahshid Yasaii, 2016). Tehran: Publication Roshd. (Persian)
Mohammad Amini, R., Narimani, M., Barahmand, T., & Sobhi Gharamaleki, N. (2009). The relationship between emotional intelligence with self- efficacy and mental health in successes and non- successes students. Knowledge and Research in Psychology, 35,107-122. (Persian)
Naeimi, E., Ashofte, M., & Talebi, R. (2017). The study of relationship between academic self-efficacy with self-concept and critical thinking in students. Journal of Counseling and Psychotherapy Culture, 7(26), 27-44. (Persian)
Narimani, M., & Ghaffari, M. (2016). The role of moral and social intelligence in predicting resiliency and quality of life in parents of children with learning disabilities. Journal of Learning Disabilities, 5(2), 106-128. (Persian)
Narimani, M., & Vahidi, Z. (2014). A comparison of alexithymia, self-efficacy and self-esteem in students with and without learning disability. Journal of Learning Disabilities, 3(2),78-91. (Persian)
Narimani, M., Khoshnoodnia Chomachaei, B., Zahed, A., & Abolghasemi, A. (2013). The role of perceived teacher support in predicting academic self-efficacy in students with learning disabilities. Journal of Learning Disabilities, 3(1), 109-127. (Persian)
Nielsen, K., Yarker, J., Randall, R., & Munir, F. (2009). The mediating effects of team and self-efficacy on the relationship between transformational leadership, and job satisfaction and psychological well-being in healthcare professionals: A cross-sectional questionnaire survey. International Journal of Nursing Studies, 46(9): 1236-1244.
Nikko, S., Da Paz, J., &Wallander, L. (2017). Interventions that target improvements in mental health for parents of children with autism spectrum disorders: A narrative review. Clinical Psychology Review, 51.
Norani Ardabili, M. (2013). Ethics. Tehran: Center for Islamic Propaganda Organization publishing. (Persian)
Poloma, M. M., & Lee, M. T. (2011). From prayer activities to receptive  prayer:  godly  love  and  the  knowledge  that surpasses  understanding. Journal  of  Psychology  and Theology, 39(2), 143–154.
Serajzadeh, H. (1999). Religious attitudes and behaviors of adolescents in Tehran. Research Indexed, 2(7,8), 105-120. (Persian)
Strobel, M., Tumasjan, A., & Sporrle, M. (2011). Be yourself, believe in yourself, and be happy: self-efficacy as a mediator between personality factors and subjective well-being.  Scandinavian Journal of Psychology, 2(1), 43-48.
Taghizadeh, R. (2017). Predict the relationship between depression and social adjustment of elderly people with religious beliefs. Unpublished master's thesis, Islamic Azad University, Ardabil. (Persian)
Tghizadeh, A. (2013). The relationship between social acceptance and self-study with bullying in secondary school students in Gonabad. Unpublished master's thesis, Allameh Tabatabaei University. (Persian)
Vafadar, Z., Vanaki, Z., & Ebadi, A. (2015). Interprofessional education necessary for moral development in the field of health. Journal of Medical Education Development Center, 9(3), 18-34. (Persian)
Zhu, B., Chen, C., Shi, Z., Liang, H., & Liu, B. (2016). Mediating effect of self-efficacy in relationship between emotional intelligence and clinical communication competency of nurses.  International Journal of Nursing Sciences, 3(2): 162-168.
 

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار