پیش‌بینی خودناتوان‌سازی تحصیلی براساس تاب‌آوری و سبک های هویتی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه مشاوره، دانشگاه علامه طباطبایی

2 دانشجوی دکتری مشاوره، دانشگاه فردوسی مشهد

3 کارشناسی ارشد روانشناسی، واحد ساوه، دانشگاه آزاد اسلامی، ساوه، ایران

10.22098/jsp.2020.1065

چکیده

پژوهش حاضر با هدف پیش­بینی خودناتوان­سازی تحصیلی براساس تاب­آوری و سبک های هویتی انجام شد. پژوهش از نوع توصیفی-همبستگی بود. به منظور دستیابی به این هدف، از بین تمامی دانش­آموزان دختر مدارس متوسطه دوره اول شهر تهران که در سال تحصیلی 95-94 مشغول به تحصیل بودند؛ 200دانش­آموز با استفاده از روش نمونه­گیری خوشه­ای بعنوان نمونه انتخاب شدند. پرسشنامه­های خودناتوان­سازی تحصیلی، سبک هویت و مقیاس تاب آوری در مورد هر یک از دانش­آموزان گروه نمونه اجرا شد. در پایان داده­های جمع­آوری شده با استفاده از آزمون همبستگی پیرسون و رگرسیون گام به­گام بوسیله نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که بین سبک هویت اطلاعاتی، سردرگم با خودناتوان­سازی تحصیلی رابطه معناداری وجود دارد. همچنین بین تعهد هویتی با خودناتوان­سازی تحصیلی رابطه معکوس وجود داد (05/0p < ). اما بین سبک هویت هنجاری با خودناتوان­سازی رابطه معناداری وجود ندارد. یافته دیگر پژوهش نشان داد بین تاب­آوری با خودناتوان­سازی تحصیلی رابطه معناداری وجود دارد. متغیر تاب­آوری و سبک­های هویت می­توانند 195/0 ازخودناتوان­سازی نوجوانان دختر را تبیین و پیش بینی کنند(01/0p <). بنابراین، توجه به تاب­آوری و سبک­های هویت در کاهش خودناتوان­سازی دانش­آموزان حائز اهمیت می­باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The prediction of self-disability education based on the persistence and identity styles

نویسندگان [English]

  • J Khodadadi Sangdeh 1
  • M Rezaiee Ahvanuiee 2
  • N.S Rasouli Taher 3
1 Assistant Professor, Department of Counseling, Allameh Tabataba'i University
2 PhD Student in Counseling, Ferdowsi University
3 Master of Psychology, Saveh Branch, Islamic Azad University, Saveh, Iran
چکیده [English]

This study aims to predict academic self-handicapping is done, It is based on resilience and identity styles in high school female students. The research was descriptive and correlational. In order to achieve this goal, It was from the first high school female students in Tehran, who have been studying in 2015-2016 school year; using cluster sampling, 200 students were selected as sample, and inventory of academic self-handicapping, style of identity, resilience scale was administered as a research tool for each student of sample group, In the end, the data gathered by using the Pearson correlation test regression, was analyzed step by step by SPSS software. The results of data analysis showed there is a significant relationship between informational identity style, commitment identity with academic self-handicapping. Also, there is an inverse relationship between academic disability and commitment identity (P<0.05).but there is no significant relationship between normative identity style and disability Finding of other researches showed there was a significant relationship between academic self-handicapping and resilience(P<0.05), and resiliency and identity styles are able it explain and predict self-handicapping of teenage girls(P<0.01).

کلیدواژه‌ها [English]

  • Academic disability based
  • Resiliency
  • Identity styles
امینی، فهیمه؛ فرحبخش، کیومرث و نیکوزاده کردمیرزا، عزت الله. (1391). بررسی مقایسه‌ای بین رضایت از زندگی، تاب‌آوری و فرسودگی شغلی پرستاران بخش‌های ویژه و سایر بخش‌ها. فصلنامه مدیریت پرستاری، 1(1)، 9-17.
برجی پور، مریم.(1389). اثربخشی آموزش مبتنی بر تاب‌آوری در کاهش اضطراب دانش‌آموزان دختر مقطع دبیرستان منطقه 19 تهران. پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد روانشناسی عمومی، دانشگاه علامه طباطبایی.
بیابانگرد، اسماعیل.(1390). روانشناسی نوجوانان. تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
حاجلو، نادر؛ رضایی‌شریف، علی و واحدی، شهرام.(1391). همبسته‌های هویت‌یابی فردی در دانش‌آموزان دختر مقطع متوسطه شهرستان اردبیل. روان شناسی مدرسه، 1(2)، 21-38.
حجازی، الهه؛ فارسی‌نژاد، معصومه و عسگری، علی. (1386). سبک‌های هویت و پیشرفت تحصیلی: نقش خودکارآمدی تحصیلی. مجله روانشناسی، 11(4): 394-413.
دلاور، علی. (1396). احتمالات و آمار کاربردی در روانشناسی. انتشارات رشد: تهران.
دهقانی مفرد، زهره.(1391). مقایسه خودناتوان سازی تحصیلی و انگیزش پیشرفت در بین دانشجویان با اضطراب امتحان بالا و پائین. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی.
رضوی، اقدس سادات.(1388). نوجوانی و هویت یابی. مشاور مدرسه، 5(1)، 20-16.
شکرکن، حسین؛ هاشمی شیخ شبانی، سیداسماعیل و نجاریان، بهمن.(1384). بررسی رابطه برخی پیشایندهای مهم و مربوط با خودناتوان‌سازی تحصیلی و رابطه آن با پیامدهای برگزیده در دانش‌آموزان پسر سال اول دبیرستان های اهواز. علوم تربیتی و روانشناسی، 12(3)، 100-77.
شهرآرای، مهرناز.(1384). روان شناسی رشد نوجوانان/دیدگاه تحولی. تهران: علم.
شیری، فاطمه.(1390). بررسی رابطه خوش بینی با سلامت روان و تاب‌آوری در دانش‌آموزان مقطع دبیرستان شهر تهران. پایان نامه کارشناسی ارشد، رشته روانشناسی عمومی، دانشگاه علامه طباطبایی.
غرابی، بنفشه؛ عاطف وحید، محمدکاظم؛ دژکام، محمود و محمدیان، مهرداد. (1384). وضعیت هویتی نوجوانان تهرانی. مجله روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران (اندیشه و رفتار)، 11(2)، 164-175.
فاتحی‌زاده، مریم؛ رئیسی، فاطمه؛ امامی، طاهره و جزایری، رضوان. (1387). رابطه بین خودناتوان‌سازی تحصیلی و ویژگی‌های شخصیتی دانش‌آموزان دختر و پسر شهر اصفهان. روانشناسی کاربردی، 6 و 7، 491-503.
فیض‌آبادی، زهرا؛ فرزاد، ولی الله و شهرآرای، مهرناز. (1386). بررسی رابطه همدلی با سبک‌های هویت و تعهد در دانشجویان رشته‌های فنی و علوم انسانی. فصلنامه مطالعات روانشناختی، 3(2)، 65-90.
کهریزی، مریم. (1393). بهداشت روان: تاب‌آوری تحصیلی و رضایت از زندگی در رابطه با تاب‌آوری با عملکرد تحصیلی و رضایت از زندگی در دانش‌آموزان مقطع متوسطه کرمانشاه. مجله رشد و آموزش مشاوره مدرسه، 10(1)، 5-9.
کیانی، سعید.(1389). رابطه هوش هیجانی، تاب‌آوری و سازگاری اجتماعی در دانشجویان شاهد جهت تبیین مدل سلامت روانی. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی.
گال، مردیت؛ بورگ، والتر و گال، جویس. (2010). روش‌های تحقیق کمی و کیفی در روانشناسی و علوم تربیتی. ترجمه احمدرضا نصر و همکاران (1392). انتشارات سمت: تهران.
محمدی، مسعود. (1384). بررسی عوامل مؤثر بر تاب‌آوری در افراد در معرض خطر سوء مصرف مواد. پایان‌نامه دکتری، دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی.
نریمانی، محمد و غفاری، مظفر. (1394). نقش هوش اخلاقی و اجتماعی در پیش بینی تاب‌آوری و کیفیت زندگی والدین کودکان دارای ناتوانی یادگیری. مجله ناتوانی­های یادگیری، 5(2)، 106-128.
نیکنام، ماندانا؛ حسینیان، سیمین و یزدی، منور (1389). رابطه باورهای کمال گرایانه و رفتارهای خود ناتوان سازی در دانشجویان. مجله علوم رفتاری، 12، 108-103.
Berzonsky, M. (2004). Identitiy style, parental authority and identitiy commitment. Journal of Youth and Adolescence, 133,303-320.
Berzonsky, M. D. (1989). Identity style: Conceptualization and measurement. Journal of Adolescent Research, 4,268-282.
Berzonsky, M. D. (1997). Reliability data for the third revision of the Identity Style Inventory (ISI3). Unpublished raw data.
Berzonsky, M. D. (2001). Correlates of identity commitment. Unpublished raw data.
Berzonsky, M. D. (2003). Identity style and well-being: Does commitment matter?. Identity, 3(2), 131-142.
Berzonsky, M. D., & Kuk, L. S. (2000). Identity status, identity processing style, and the transition to university. Journal of Adolescent Research, 15(1), 81-98.
Chang, Y. P.(2010). A study of EFL college students’ self-handicapping and English performance. Procedia-Social and Behavioral Sciences; 2(2), 2006-2010.
Connor, K.M., & Davidson, J. R. T.(2003). Development of a new resilience scale: The Connor- Davidson resilience scale (CD-RISC). Journal Depress Anxiety, 15(2), 76-82.
Covington, M. V. (1992). Making the grade: A self-worth perspective on motivation and school reform. Cambridge University Press.
Diener, E., Lucas, R., Schimmack, U., &Helliwell, J.(2009), Wellbeing for Public Policy. New York: Oxford University Press.
Ferrari, J.R., &Tompson, T. (2006). Imposter fears: link with self-persentational: concerns and self-handicapping behaviors. Personality and Individual Differences, 40, 341-352.
Flores-Crespo, P. (2007). Ethnicity, identitiy and educational achievement in Maxico. International Journal of Educational Development; 27, 331-339.
Isabel, M., Garcia, C., & Peloss, E. (2012). Resilience and burnout syndrome in nursing student and its relationship with sociodemographic variables and interpersonal Relationship. International Journal of Psychological Research. 1, 6-9.
Ise, A. M. (2003). Positive affect, systematic cognitive processing, and behavior: Tow RDINTEGRtion of affect, cognition, and motivation. In F. Dansereau& F.J. Yammarino (Eds.), Multi-level issues in organizational behavior and strategy, (p.55-62). Oxford, UK: JAI/Elsevier Science. 
Issacson. B. (2002). Characteristics and enhancement of resiliency in young people, A Research paper for master of Science Degree with major in guidance and counseling, university of Wisconsin-stout.
Jennifer. L.B., Whitaker, K.C., & Strunk, K.K. (2013). Personality and student self-handicapping: A cross-validated regression approach. Journal of Personality and Individual Differencess, 55, 619-621. 
Jones, E.E., & Rhodewalt, F. (1982). The self-handicapping scale. UK: Princeton University.
Lung Hung, C., Chia-Huei, W., Ying Hwa, K., Meng-Shyan, L., & Shang-Hsueh. (2009). Fear of failure, 2×2 achievement goal and self-handicapping: An examination of the hierarchical model of achievement motivation in physical education. Contemporary Educational Psychology, 34, 298-305.
Luthar, S. S., Cicchetti, D., & Becker, B. (2000). The construct of resilience: A critical evaluation and guidelines for future work. Child Development, 71, 543-562.
Maddi, S.R., &Khoshaba, D.M. (2005). Resilience at work. AMA com, American management Association, 1601, Broadway, N.Y10019.
Narimani, M., & Ghaffari, M. (2016). The role of moral and social intelligence in predicting resiliency and quality of life in parents of children with learning disabilities. Journal of Learning Disabilities, 5(2), 106-128. (Persian)
Petar, C., Snezana, S., &Dusanka, M. (2009). Personality traits, age and sex as predictors for self-handicapping tendency. Pchological, 42(4), 549-566.
Ross, S., Canada, K., & Rausch, M. (2002). Self-handicapping and five factor madel of personality: Mediation between neuroticism and conscientious-ness. Personalityand Individual Differences; 32, 1173-1184.
Salomon, O. (2013). Exploring the relationship between resilience, perceived steers and academic achievement. Journal of Manchester Metropolitans University. 1-28.
Uysal, A., & Lu, Q. (2010). Self-handicapping and pain catastrophizing. Personality and Individual Differences, 49, 502-505.
Waller, M. A.(2001). Resilience in ecosystemic context: Evolution of the child. American Journal of Orthopsychiatry, 71, 290-297.
Werner, E., & Smith, R. (1992).Overcoming the odds: High risk children from birth to adulthood. Ithaca, NY: Cornell University Press.
Zuckerman, M., Kieffer, S. C., & Knee, C. R. (1998). Consequences of self-handicapping: Effects on coping, academic performance, and adjustment. Journal of personality and social psychology74(6), 1619.
Zukerman, N., & Tsai, F.F. (2005). Costs of Self – hand: capking. Journal of personality, 73(12), 411- 442.