مدل‌یابی ساختاری رابطه خود-تنظیمی و هوش هیجانی بر پیشرفت تحصیلی ریاضی با میانجیگری خودکارآمدی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار روانشناسی، دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی تهران

2 دانشجوی کارشناس ارشد روانشناسی تربیتی، دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی

چکیده

این پژوهش باهدف مدل‌یابی رابطه ساختاری هوش هیجانی با میانجیگری خودتنظیمی، خودکارآمدی بر پیشرفت تحصیلی ریاضی انجام شده است. جامعه آماری پژوهش دانش‌آموزان سال سوم تجربی در سال تحصیلی 1391-1390 ناحیه 1و 2شهر اردبیل بوده است. پژوهش به روش توصیفی- همبستگی انجام شده است. حجم نمونه شامل400 نفرکه از این تعداد264 نفر دختر و136 نفر پسر، که به روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای نسبی انتخاب شدند. ابزارهای سنجش عبارت بود از مقیاس ارزیابی هوش هیجانی، مقیاس ارزیابی خودتنظیمی، مقیاس ارزیابی خودکارآمدی و آزمون پیشرفت تحصیلی ریاضی. داد­ه­ها با استفاده از تحلیل مسیر مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفتند. نتایج تحلیل مسیر نشان داد:1- بین خودتنظیمی یادگیری دانش‌آموزان و پیشرفت ریاضی رابطه مثبت، مستقیم وجود داشت. 2- بین هوش هیجانی دانش‌آموزان و پیشرفت ریاضی رابطه مثبت، مستقیم وجود داشت. 3- بین هوش هیجانی و خودتنظیمی یادگیری دانش‌آموزان رابطه مثبت، مستقیم وجود داشت. 4- بین هوش هیجانی و رفتارخودکارآمدی دانش‌آموزان رابطه به صورت مثبت، مستقیم و غیرمستقیم وجود داشت. در مجموع متغیر مستقل خود تنظیمی27 درصد واریانس متغیر وابسته پیشرفت ریاضی را پیش‌بینی و تبیین نمود. همچنین متغیر مستقل هوش هیجانی به میزان 2/18 واریانس متغیر وابسته پیشرفت ریاضی را تبیین و پیش‌بینی نمود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Structural equation modeling of the relationship self – regulation and emotional intelligence on academic achievement in mathematics with mediation of self-efficiency

نویسندگان [English]

  • B Saleh Sedghpour 1
  • S.N Azimi 2
1 Assistant of Professor, Shahid Rajaei teacher training University.
2 M.A . educational Psychology, Shahid Rajaei teacher training University
چکیده [English]

The purpose of this study is to model the relationship between self-regulation, emotional intelligence and mathematics achievement as mediated by self-regulation. The population of the study included all high school students of grade three from the first and second districts of ministry of education in the city of Ardabil in the academic year of 2012-2013. The sample size was 400 (264 female and 136 male) students who were chosen by a relative stratified random method. The instruments of the study included assessment scale of emotional intelligence, self-assessment scale of self-, self-assessment scale of self-efficacy, and researcher-made mathematics achievement test. The data were analyzed using descriptive statistics and inferential statistics including stepwise and path analysis. The results of the study showed that: 1) there is a direct and positive relationship between the academic achievement and self-regulation. 2) there is a positive and direct relationship between the students’ emotional intelligence and their achievement. 3) there is a positive and direct relationship between students’ emotional intelligence and their self-regulation. 4) there is positive, direct and indirect relationship between emotional intelligence and self-efficacy. Overall, the independent variable of self-regulation predicted and justified 27% of variance of the dependent variable of achievement. Also, the independent variable of emotional intelligence predicted and justified 18.2% of variance of the dependent variable of achievement.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Key words: emotional intelligence
  • Self-regulation
  • self-efficacy
  • mathematics achievement

مراجع

اصغری،آرزو (1385). رابطه توانمندسازی وخودکارآمدی بارضایت شغلی در دبیران شهرتهران. پایان نامه کارشناسی­ ارشد. دانشکده روان­شناسی وعلوم­تربیتی دانشگاه شهید بهشتی تهران.
اکبرزاده، نسرین(1383). هوش هیجانی: دیدگاه سالوی و دیگران. چاپ دوم. تهران. انتشارات سمت
حسن پور، جیران (1389). بررسی رابطه سبک های فرزند پروری، وجدان تحصیلی و خودکارآمدی تحصیلی با پیشرفت تحصیلی. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران.
خضری، آذر، غلامعلی لواسانی، وامانی(1390). تفاوت های جنسیتی در خودکارآمدی، اهداف پیشرفت، ارزش تکلیف، درگیری شناختی. مطالعات اجتماعی – روانشناختی زنان.32(1)، 9-7.
زاهد، عادل؛ رجبی، سعید و امیدی، مسعود (1391). مقایسه‌ی سازگاری اجتماعی، تحصیلی و یادگیری خودتنظیمی در دانش‌آموزان با و بدون ناتوانی یادگیری. ناتوانی‌های یادگیری، 1(2)، 62-43.
سند ملی توسعه آموزش و پرورش در برنامه پنج ساله چهارم، معاونت برنامهریـزی و توسـعه مـدیریت، دفتر آمار و برنامه‌ریزی، ۱۳۸۳.
سیف، د؛ لطفیان، م و بشاش، ل (1385).رابطه خودنظم دهی انگیزشی باراهبرد های یادگیری وپیشرفت تحصیلی ریاضی. مجله روانشناسی. 37(1)، 32-19.
شریفی، حسن پاشا (1379).اصول روان سنجی و روان آزمایی.تهران:رشد.
عسگری، م؛ میرمحمدی، س ،ر و مظلومی، ا (1390).تاثیر آموزش راهبردهای خود-تنظیمی بر خودپنداره و پیشرفت ریاضی دانش‌آموزان دختر سوم راهنمائی اراک. فصل‌نامه روانشناسی .44(7)، 24-21.
فولادچنگ، محبوبه؛ رضویه، اصغر؛ خیّر، محمد و البرزی، شهلا(1386). بررسی تأثیر پردازش فراشناختی بر حل مسئله. مجله علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز، 26(3)، 91-75.
کدیور ،پروین(1382). نقش باورهای خودکارآمدی ،خود-گردانی وهوش در پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دبیرستانی مجله علوم تربیتی و روانشناسی،3(1 و 2)، 36-22.
کمالی زارچ، محمود؛ کدیور، پ؛ قاضی طباطبائی، م و کیامنش، ع (1385). نقش منابع اطلاعات خودکارآمدی ویژگی های میانجی شخصی در خود-کارآمدی و عملکرد ریاضی.مجله روانشناسی و علوم تربیتی، 36(1)، 206-185.
لیوارجانی، ش و غفاری، س (1389).بررسی رابطه هوش هیجانی و مهارت های اجتماعی با پیشرفت تحصیلی دانش آموزان مقطع دوم متوس دانش آموزان مدارس طه شهر تبریز در سال تحصیلی 89-88. علوم تربیتی. 3(9)، 88-71.
محمودی،زهرا (1377). بررسی رابطه خودپنداره- یادگیری خودتنظیم و پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان دختر پایه دوم راهنمایی شهرستان شهریار. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت معلم.
ملک زاده، اکرم (1386). تاثیر آموزش راهبردهای خودتنظیمی بر پیشرفت ریاضی، باورهای انگیزشی ودرگیری شناختی، پایه دوم راهنمائی. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران.
منصوری، بهزاد (1380). هنجاریابی آزمون هوش هیجانی شرینگ برای دانشجویان دورهء کارشناسی ارشددانشگاه‌های شهر تهران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده روانشناسی‌ دانشگاه علامه طباطبایی.
میرحسینی، ف (1390). تاثیر آموزش راهبرد یادگیری خود تنظیمی بر انگیزش، خودکارآمدی و پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان پایه پنجم ابتدایی. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران.
نریمانی، محمد؛ خشنودنیای چماچایی، بهنام؛ زاهد، عادل و ابوالقاسمی، عباس (1392). نقش درک حمایت معلم در پیش‌بینی خودکارآمدی تحصیلی دانش‌آموزان دارای ناتوانی یادگیری. ناتوانی‌های یادگیری، 3(1)، 127-109.
نیکوگفتار، منصوره (1385). نقش آموزش هوش هیجانی در پیشرفت تحصیلی و سلامت عمومی دانش‌آموزان. رساله دکتری در  رواشناسی عمومی، تهران دانشگاه تربیت مدرس.
هومن، حیدرعلی.(1380). مدل یابی معادلات ساختاری. تهران: انتشارات سمت.
یوسفی، فریده و خیر، محمد (1382). بررسی رابطه استدلال صوری، آگاهی عاطفی و پیشرفت تحصیلی در گروهی از تیز هوش وعادی شهر شیراز. مجله روانشناسی و علوم تربیتی.32(2)،200-175.
Bandura, A. (2001). Guide for Constructing Self-Efficacy Scales. Stanford, CA, USA : Stanford University.
Bandura, A. (2004). Perceived self-efficacy in cognitive development and functioning, Educational Psychology, 28:117-148.
Brearley, M.(2001).Emotional intelligence in the classroom. Crown House Publishing Ltd
Khajehpour, M. (2011). Relationship between emotional intelligence, parental involvement and academic performance of high school students. Procedia - Social and Behavioral Sciences V 15, P 1081–108
Malka, A. & Covington, M. V.(2005). Perceiving school performance as instrumental to future goal attainment: Effects on graded performance. Contemporary Educational Psychology, 30(1), 60-80.
      Mayer, J. D., Salovey, P. & Caruso, D. R. (2004). Emotional intelligence: Theory finding and implications. Psych Inqu,60:197-215..
Pajares, F. & Schunk, D. (2001). Self-beliefs and school success: Self-efficacy, self-concept, and school achievement, perception(239-266) London: Ablex publishing.
Pintrich,, P. R. & De Groot, E. V. (1990). “Motivational and Self-regulated learning components of classroom  academic performance”, Journal of Educational Psychology, 82, 1,33-40.
Salovey, P., Carso, D.  & Mayer , J. D. (2002) .Emotional intelligence. In R.J. Sternberg (ed.), Handbook of Intelligence (2nd ed.). New York: Cambridge University Press.
Walker, C. O., Greene, B. A. & Mansell, R. A. (2006). Identification with academics, intrinsic/extrinsic motivation, and self-efficacy as predictors of cognitive engagement. Learning and Individual Differences,16(1), 1-12.
Yusuf, M. (2011).Investigating relationship between self-efficacy, achievement motivation, and self-regulated learning strategies of undergraduate Students: A study of integrated motivational models. Procedia - Social and Behavioral Sciences. V15, P 2614–2617.
Zimmerman, B. J. (2003). Self- regulated academic learning and  achievement: the Emergence of  a social cognitive perspective. Educational Psychology review.2.173-120.
Zimmerman, B. J. &  Schunk, D. H. (2008). Motivational an essential dimension of  self-regulated learning: Theory, research and applications(141-168).New York..

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار