اثربخشی آموزش مدیریت والدین بر انگیزش تحصیلی دانش‌آموزان مبتلا به اختلال بیش فعالی/کم توجهی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد گروه آموزشی روانشناسی، دانشگاه محقق اردبیلی

2 کارشناسی ارشد روان شناسی

3 دانشجوی دکتری روانشناسی، دانشگاه محقق اردبیلی

چکیده

هدف از این پژوهش بررسی اثر بخشی آموزش مدیریت والدین برانگیزش تحصیلی دانش‌آموزان مبتلا به اختلال بیش فعالی/ کم توجهی بود. طرح تحقیق آزمایشی و از نوع پیش آزمون پس آزمون با گروه کنترل است به این منظور 833 دانش‌آموز پایه پنجم ابتدایی(314 دختر و 499 پسر) از مناطق تحصیلی1، 3 و 4 شهر تبریز به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای انتخاب و آزمون کانرز (فرم معلم) همراه با مصاحبه بالینی، برای تشخیص دانش‌آموزان بیش فعال/ کم توجه اجرا گردید. آزمودنی‌های این پژوهش 40 نفر از دانش‌آموزان ADHD بودند که بر اساس مقیاس کانرز شناسایی شدند. برای جمع آوری داده‌ها از پرسشنامه سنجش انگیزش تحصیلی‌هارتر استفاده شد که دانش‌آموزان(نمونه‌های انتخاب شده) آنها را در مراحل قبل و بعد از درمان تکمیل کردند. آزمودنی‌ها به صورت تصادفی در دو گروه آموزش والدین و گروه گواه (هر گروه 20 نفر) به صورت تصادفی جایگزین شدند. روش آموزش مدیریت والدین در 8 جلسه به گروه آزمایش آموزش داده شد. داده‌های حاصله به روش تحلیل چند متغیره مانوا مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که آموزش مدیریت والدین بر انگیزش تحصیلی دانش‌آموزان دارای ADHD تاثیر دارد. با توجه با نتایج این مطالعه در خصوص انگیزش تحصیلی دانش‌آموزان دارای ADHD، روش آموزش مدیریت والدین یکی از موثرترین روش‌های درمانی بوده و موجب افزایش انگیزش تحصیلی در این دانش‌آموزان می‌شود.
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The effectiveness of parent management training on educational motivation in students with attention deficit / hyperactivity disorder

نویسندگان [English]

  • N Narimani 1
  • A Shahali 2
  • A Kiamarsi 3
1 Faculty of Education and Psychology, Department of Psychology, University of Mohagheghe Ardabili
2 M. A General psychology, University of Mohagheghe Ardabili
3 Ph. D of psychology, University of Mohagheghe Ardabili
چکیده [English]

The aim of this study was to evaluate the effectiveness of parents management training on educational motivation in students with attention deficit / hyperactivity disorder. The study was experimental with pretest-posttest control group design. For this purpose, 833 students of fifth grade (314 girls and 499 boys) in the 1, 3 and 4 educational areas of Tabriz were chosen by multi-stage random cluster sampling method and Conner’s test (teacher form) with clinical interview was performed to diagnose children with Attention Deficit Hyperactivity. The subjects of this studywere 40 children with ADHD that identifiedon the basis of Conner’s scale. In order to collect data, Harter’s educational motivation questionnaire was used that students (the selected samples) completed them before and after therapy phases. The Subjects were randomly replacedin two groups of parents training and control group (each group 20 people). Parent’s management training method was taught to experimental groupin 8 sessions. Obtained data were analyzed by MANOVA multivariate analysis. The results indicated that parents, management training has a considerable effect on educational motivation of students with ADHD. According to the results of this study on educational motivation and behavioral problems of children with ADHD, using parents, management training is one of the most effective therapy methods and leads to increase ofeducational motivation of these students.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: Parent Management Training
  • Educational Motivation
  • students with ADHD

مراجع

ابافت، حمیده (1388). رابطه ی راهبردهای فرا شناختی، خود اثر بخشی و شیوه‌های فرزند پروری با خود ناتوان سازی تحصیلی در دانش‌آموزان دبیرستانهای اهواز. مجله ی یافته‌های نو در روانشناسی،3(1)، 122-108.
اژه‌ای، جواد؛ غلامعلی لواسانی، مسعود؛ مال احمدی، احسان و خضری آذر، همین (1390). الگوی علی بین سبک‌های فرزند پروری ادراک شده، اهداف پیشرفت، خودکارآمدی و موفقیت تحصیلی. مجله‌ی روانشناسی، 3(2)، 301-284.
آریاپوران، سعید؛ امیری‌منش، راضیه؛ تقوایی، داود و حق‌طلب، طاهره (1393). رابطه‌ی ابعاد خودپنداره با انگیزش تحصیلی (خواندن، نوشتن و ریاضی) دانش‌آموزان ابتدایی دارای ناتوانی یادگیری. ناتوانی‌های یادگیری، 4(1)، 72-56.
باقرپناه، مجتبی ( 1384). بررسی رابطه ی بین شیوه‌های فرزند پروری با انگیزه ی پیشرفت و پیشرفت تحصیلی و افسردگی دانش‌آموزان مقطع متوسطه ی شهرستان اسلام‌آباد غرب. پایان‌نامه‌ی کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران.
بحرانی، محمود (1388). بررسی روایی و پایایی مقیاس انگیزش تحصیلی هارتر. مجله مطالعات روان‌شناختی، 5 (1)، 72-51.
بیرامی، منصور و بهادری خسروشاهی، جعفر ( 1389). ارتباط شیوه ی تربیتی والدین با پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان راهنمایی مدارس شهر ایلخچی. مجله ی علوم تربیتی، 3 (10)، 21-7.
تنهای رشوانلو، فرهاد؛ حجازی، الهه (1388). اتباط ادراک از سبک فرزند پروری با انگیزش تحصیلی و پیشرفت تحصیلی در دانش‌آموزان دبیرستانی. مجله ی دانشور رفتار/ تربیت و اجتماع، 39، 14-1.
ذکایی، محمدسعید (1386). جامعه شناسی جوانان ایرانی. تهران، نشر آگه.
راست منش، آذر (1389). هوش و انگیزش تحصیلی.مجله ی بهداشت روان و جامعه،5 (20) ، 11-10.
رستگار خالد، امیر (1389).تفاوتهای جنسیتی در انگیزش و پیشرفت تحصیلی دانشجویان. مجله شورای فرهنگی اجتماعی زنان،13(50 ) ، 124-81 .
زرگری‌نژاد، غزاله (1385). بررسی اثربخشی آموزش والدین بر کاهش مشکلات رفتاری کودکان ADHD. انیستیتو روان پزشکی تهران.
زلالی، بهروز و قربانی، فاطمه (1393). مقایسه‌ی انگیزش تحصیلی و اشتیاق به مدرسه در دانش‌آموزان با و بدون ناتوانی یادگیری. ناتوانی‌های یادگیری، 3(4)، 58-44.
سهرابی، فرامرز (1391). تاثیر توانبخشی شناختی رایانه یار و داروی روان محرک در بهبود نشانه‌های بالینی کودکان دارای اختلال نارسایی توجه- بیش فعالی. مجله ی روانشناسی معاصر،7 (2)، 60-51.
شماعی زاده، پروین؛ احمدی، احمد (1387). تاثیر آموزش منظم به والدین بر روابط خانوادگی و پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان دختر مقطع متوسطه شهرستان فلاورجان. مجله ی دانش پژوه در علوم تربیتی، 17و18، 186-165.
شهیم،سیما؛ یوسفی، فریده و شهائیان،آمنه ( 1387). هنجاریابی و ویژگیهای روانسنجی مقیاس درجه بندی کانرز-فرم معلم. مجله علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه شهید چمران اهواز،3 (1 و 2)، 26-1.
طاهری، عبدالمحمد و فیاضی مهسا (1390). بررسی علل افت انگیزش تحصیلی از دیدگاه دانش‌آموزان دوره پیش دانشگاهی با توجه به جنسیت و زمینه‌های خانوادگی آنها. مجله ی علمی پژوهشی فناوری آموزش، 5 (4) ، 298-287.
علیزاده، حمید (1383).اختلال نارسایی-فزون جنبشی .تهران، انتشارات رشد.
میرزائیان، بهرام؛ احدی، حسن؛ پاشا شریفی، حسن و آزاد، حسین (1385). تاثیر آموزش مهارتهای کنترل کودک به مادران بر کاهش علایم اختلال نقص توجه/ بیش فعالی کودکان و افسردگی مادران. دانش پژوه در روانشناسی. 29، 102-81.
Abikoff, H., Nissley-Tsiopinis, J.,Gallagher, R., Zambenedetti, M., Sevffert, M., Boorady, R., & McCarthy, J.(2009).Effects of MPH-OROS on the organizational, time management, and planning behaviors children with ADHD. Journal of the American Academy of children & Adolescent psychiatry,48, 166-175.
Aldrich, A.W. (2004). ADHD/ADD-Attention Disorder. Liahona acadeuy coyright.
Ana-Lisa, G., & Christopher, A.)2005(.the reiation beween perceived parenting practicices and achievement motivation in mathematic. Journal of Researchin childhood Education, 2, 203-221.
Anastopoulos, A D., Shelton, T. L., DuPaul, G. J., & Guevremont, D C. (1993). Parent training for aAttention deficit hyperactivity disorder: Its impact on parent functioning. Journal of Abnormal of Psychology, 21, 581-596.
Anuola, K., Statin, H.,  &Nurmi, JE.( 2000). Parenting style and adolescent achievement strategies. Journal of Adolescence, 23, 205-222.
Clark, M. H., & Schroth, C. A.(2010).Examminig relationships between academic motivation and personality among college students, Journal of learning and Individual diffreneces, 20,19-24
Cormiers, E.(2008). Attention deficit/ Hyperactivity disorder , Areview and update. Journal of pediatric Nursing, 23, 345-357.
Deci, EL., & Ryan, RM.( 2000). Self-determination theory and the facilitation of intrinsic motivation, social development, and well being. American Psychologist, 55, 68–78.
Dupaul, George, j.(2004).Assessment of ADHD Symptom,Psychological Assesssment, 5, 115-117.
Fabiano, GA., Pelham, WE., Gangy, EM., Burrows- Maclean, L., Coles, EK., & Chaco, A.et al.(2009). The single and combined effects of multiple intensities of behavior modification and methyphenidate for children with Attention defcit hyperactivity disorder in a classroom setting.School psychology Review, 36, 195-216.
Gregory, A., & Weinstein, RS.( 2004). Connection and regulation at home and in school-predictig Growth in achievment for adolescents. Journal of adolescent research, 19, 405-427.
Grolnick, W S.(2009).The role of parents in facilitatinautonomous self-ragulation for education.Theory and research hn education, 7, 164-173.
Guay, F., Boggmno, H., & Vallerand, K.J.(2001).Autonomy support intrinsic motivation and pereceivedcompetence. Personality and social psycholigy Bulletin, 27, 643-650.
Halperin, J. M., & Healay, D M. (2010). The influenences of environmental enrichment, cognitive enhancement, and physical exercise on brain development: Can we alter the developmental trajectory of ADHD?Journal of neuroscience & bio behavioral, 35, 621-634.
Kazedin, A, E. (1998). Psychologicial treatment for conduct disorder in children. In PE.Nathan., JM. Gorman (Eds), A Guide to Treatments that Work. New York: Oxford University  Press.
Kieling, C., Goncalves, RRF., Tannock, R., & Castellanos, FX. (2008). Neurobiology of attention deficit hyperactivity disorder. Journal of child and adolescent psychiatric clinics of Noath America, 17, 285-307.
Kim, K. & Rohner, RP. ( 2002). Parental warmth among korean American adolescents. Journal of Cross-cultural psychology, 33, 127-140.
Pelham, W. E. & Hoza, B. ( 1996).Intensiv treatment:A summer treatment program for children with ADHD. In:Hibbs E, Jensen P.Psychosocial treatments for child and adolescent disorders:Empirically based strategies for cilinical practice, 311-340.
Pisterman, S., McGrath, P., & Firestone, P.(1989).Outcom of parent mediated treatment of pre schoolers with attention deficit disorder with hyperacyivity. Jurnal of consulting and clinical psychology.57, 658-635.
Rattelle, CF., Laros, S., Guay, F. & Senecal, C. (2005). Perceptions of parental involvement and support as predictors of college student s persistence in science curriculum. Journal of family psychology, 29, 486- 512.
Repinski, D. J. & Shonk, S. M. (2002). Mothers and fathers’ behavior, adolescent s self representations and adjustment: A mediational model. Journal of Early Adolescence, 22, 337- 383.
Sanchez, B. (2005). Attention–Deficit/Hyperactivity Disorder.Psychology Today. university of West Alabama. Copy right 1991-2006 Sussex Publishers.
Sorkhabi, N. (2005).Applicability of Baumrinds parent typology to collective caltures. Journal of Behavior development,29, 552-563.
 

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار