تدوین معادلات ساختاری ولع مصرف غذا براساس خود مهارگری با میانجی گری خوردن هیجانی در دانش آموزان چاق

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکترای پزشکی، واحد علوم پزشکی تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران

2 واحد علوم پزشکی تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران.

3 دکترای روانشناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران.

10.22098/jsp.2025.9329.4921

چکیده

هدف: هدف تحقیق حاضر بررسی تدوین معادلات ساختاری ولع مصرف غذا براساس خودمهارگری با میانجی گری خوردن هیجانی در دانش آموزان چاق بود.
روش: پژوهش حاضر از لحاظ هدف از نوع تحقیقات کاربردی و از نظر روش، توصیفی و از نوع همبستگی می‌باشد. جامعه آماری این پژوهش شامل تمامی دانش آموزان چاق در دوره دوم متوسطه که در سال تحصیلی 1400-1399 در شهر اردبیل مشغول به تحصیل می‌باشند. بعد از اخذ تائیدیه اخلاقی از معاونت تحقیقات و فناوری دانشگاه علوم پزشکی آزاد اسلامی تبریز و حصول رضایتنامه آگاهانه از دانش آموزان، در پژوهش حاضر جهت بالا بردن دقت پژوهش و جهت تشخیص اولیه دانش آموزان چاق 400 دانش آموز به صورت نمونه‌گیری خوشه‌ای انتخاب شدند. پس از بررسی سوالات مربوط به قد و وزن آزمودنی-ها، دانش آموزان دارای صدک 95 برابر با BMI بالاتر از 28 به عنوان ملاک چاقی، 250 دانش آموز انتخاب و به صورت اینترنتی در پژوهش شرکت کردند. جهت جمع‌آوری داده‌ها از پرسشنامه‌های استاندارد، ولع به مصرف غذا سپدا بنیتو و همکاران (2000)، خود مهارگری تانجی و همکاران (2004)، خوردن هیجانی آرنا و همکاران (1995) استفاده و توسط نرم افزارهای SPSS 23 و Lisrel 8.8 پردازش و تجزیه و تحلیل گردید.
یافته ها: نتایج به دست آمده نشان ‌داد که خود مهارگری بر ولع مصرف غذا اثر منفی و معنادار و خوردن هیجانی بر ولع مصرف غذا اثر مثبت و معنادار دارند. همچنین نتایج مربوط به شاخص‌های برازش مدل نیز نشان داد که خوردن هیجانی می‌تواند میانجی خود مهارگری با ولع مصرف غذا باشد.
نتیجه گیری: در مجموع، نتایج پژوهش حاضر بر ضرورت طراحی و اجرای مداخلات آموزشی و روان‌شناختی مبتنی بر تقویت خودمهارگری و کاهش خوردن هیجانی در برنامه‌های پیشگیری و درمان چاقی نوجوانان تأکید می‌کند. 

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Development of structural equations of food craving based on self-control mediated by emotional eating in obese students

نویسندگان [English]

  • Saba Rezazade 1
  • Atosa Homafar 2
  • Z Rostamoghli 3
1 PhD in Medicine, Tabriz Medical Sciences Branch,, Islamic Azad University, Tabriz, Iran
2 Tabriz Medical Sciences Branch, Islamic Azad University, Tabriz, Iran.
3 PhD in Psychology, Faculty of Education and Psychology, University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil, Iran.
چکیده [English]

Objective: The present study aimed to develop and test a structural equation model of food craving based on self-control, with emotional eating as a mediating variable among obese students.
Method: This applied research employed a descriptive–correlational design. The statistical population consisted of all obese students in the second level of secondary education during the 2019–2020 academic year in Ardabil, Iran. After obtaining ethical approval from the Deputy of Research and Technology of Tabriz Islamic Azad University of Medical Sciences and written informed consent from participants, 400 students were initially selected using cluster sampling to enhance diagnostic accuracy. Based on self-reported height and weight data, students at or above the 95th percentile (BMI ≥ 28) were identified as obese, resulting in a final sample of 250 students who participated online. Data were collected using standardized questionnaires, including the Food Craving Questionnaire (Cepeda-Benito et al., 2000), the Self-Control Scale (Tangney et al., 2004), and the Emotional Eating Scale (Arnow et al., 1995). Data analysis was conducted using SPSS 23 and LISREL 8.8.
Results: The results indicated that self-control had a significant negative effect on food craving, while emotional eating had a significant positive effect on food craving. Furthermore, model fit indices supported the proposed structural model, demonstrating that emotional eating played a significant mediating role in the relationship between self-control and food craving.
Conclusion: Overall, the findings emphasize the importance of designing and implementing educational and psychological interventions aimed at enhancing self-control and reducing emotional eating within obesity prevention and treatment programs for adolescents.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Obese Students
  • Food-Cravings Obese
  • Self-Control
  • Emotional Eating

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار