بررسی اثربخشی درمان تعامل والد-کودک در بهبود توجه پایدار دانش‌آموزان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد روان شناسی بالینی

2 دانشیار گروه روان شناسی، دانشگاه محقق اردبیلی

3 دانشیار گروه روان شناسی، دانشگاه تهران

چکیده

پژوهش حاضر با هدف تعیین میزان اثربخشی درمان تعامل والد-کودک در بهبود توجه پایدار دانش‌آموزان صورت گرفت. روش پژوهش از نوع آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه بود. جامعۀ مورد مطالعه این پژوهش را، تمام دانش‌آموزان پسر مقطع دبستان شهر تهران در سال تحصیلی 93-92 تشکیل داده­اند. نمونه پژوهش شامل 20 نفر از مادران دانش­آموزانی بود که حاضر به شرکت در پژوهش بوده و به شیوۀ نمونه­گیری تصادفی انتخاب شدند و پس از پاسخگویی به آزمون عملکرد پیوسته به­صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه جایگزین شد. مادران دانش­آموزان گروه آزمایشی به مدت 12 جلسه تحت درمان تعامل والد- کودک قرار گرفتند، اما گروه گواه هیچ مداخله­ای دریافت نکرد. داده­ها با استفاده از روش آماری کوواریانس تحلیل شد. نتایج نشان داد که توجه پایدار آزمودنی‌های گروه آزمایش در مقایسه با گروه گواه به­طورمعناداری افزایش یافت. این درمان راهبردی مؤثر برای افزایش توجه کودکان است. بر مبنای نتایج این پژوهش به مشاوران و روان‌شناسان کودک می‌توان پیشنهاد نمود که با استفاده از این روش درمانی در افزایش دامنه توجه و تمرکز دانش­آموزان بکوشند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Effectiveness of parent-child interaction therapy on improving sustained attention in students

نویسندگان [English]

  • R Eizadifard 1
  • N Sobhi Gharamaleki 2
  • A. A Arjmandnia 3
1 MA in clinical psychology, University of Tehran
2 Associate professor, University of Mohaghegh Ardebili
3 Associate professor, University of Tehran
چکیده [English]

The aim of the present research was to investigate the effect of parent-child interaction therapy on improving sustained attention in students. This research method is an experimental with pretest-posttest and control group design. The population was all the elementary students of Tehran primary school students in the 92-93 education. Research samples insists of 20 students and their mothers who volunteered to take parting in the study and chose according to random sampling after took identical test (Continuous Performance Test) and then was divided into two experimental and control groups randomly. Experimental group received parent-child interaction therapy in 12 sessions but control group did not receive any intervention. Data was analyzed through covariance analysis (ANCOVA). Research findings indicate that sustained attention of experimental group increased in compare with control group. Parent-child interaction therapy is an effective method for improvement of sustained attention in students. It is recommended that child counselors and psychologists administer parent-child interaction therapy for the improvement the attention of students.

کلیدواژه‌ها [English]

  • parent-child interaction therapy
  • sustained attention
  • Student

مراجع

امیر، فاطمه؛ حسن آبادی، حسین؛ اصغری نکاح، محسن؛ و طبیبی، زهرا (1391). بررسی اثربخشی بازی درمانی مبتنی بر رابطۀ والد- کودک (CPRT) بر سبک‌های فرزندپروری. فصلنامۀ مشاوره و روان‌درمان خانواده، 1(4)، 489- 473.
انجمن روانپزشکی آمریکا (2000). متن بازنگری شدۀ چهارمین ویرایش راهنمای تشخیص و آماری اختلال­های روانی. ترجمۀ محمدرضا نیکخو و هامایاک آوادیانس، (1384). تهران: نشر سخن.
تیموری، سعید و یوسفی، شکیلا (1387). مقایسه سبک‌های فرزندپروری والدین دارای کودک ADHD با والدین دارای کودک بهنجار. همایش روان‌شناسی و کاربرد آن در جامعه. دانشگاه آزاداسلامی واحد مرو دشت شیراز.
خدایی خیاوی، سیامک (1380). روان‌شناسی بازی. تبریز: انتشارات احرار.
راینیک، مارک ای؛ داتیلیو، فرانک ام؛ و فریمن، آرتور (1998). شناخت درمانی در کودکان و نوجوانان. ترجمۀ جواد علاقبند راد و حسن فرهی. (1380). تهران: نشر بقعه.
عباسی، مرضیه؛ نشاط­دوست، حمیدطاهر و آقامحمدیان‌شعرباف، حمیدرضا (1389). اثربخشی درمان تعامل والد- کودک بر کاهش نشانه­های اختلال اضطراب جدایی. مجله روان‌شناسی بالینی، 2(6)، 57- 47.
عباسی، مرضیه و نشاط­دوست، حمید طاهر (1392). اثربخشی درمان تعامل والد- کودک بر کاهش نشانه‌های اختلال نافرمانی مقابله­ای. مجله روان‌شناسی بالینی، 3(19)، 67- 59.
علیزاده، حمید (1383). اختلال نارسایی توجه فزون جنبشی: ویژگی­ها، ارزیابی و درمان. تهران: انتشارات رشد.
کریمی، لیلاسادات، و زارع، حسین (1392). تأثیر موسیقی بر توجه پایدار کودکان دارای اختلال نقصتوجه  بیش فعالی. فصلنامهعلمیپژوهشیآموزشویادگیری، 1(2)، 34-26.
گلاور، جی. ای، و بروتینگ، آر. اچ (1383). روان‌شناسی تربیتی: اصول و کاربرد آن. ترجمۀ خرازی. تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
لندرث، گری (1390). بازی درمانی هنر برقراری ارتباط. ترجمه خدیجه آرین. تهران: اطلاعات.
ماش، اریم جی؛ و بارکلی، راسل اس (2003). روان‌شناسی مرضی کودک. ترجمۀ حسن توزنده­جانی، جهانشیر توکلی­زاده و نسرین کمال­پور. (1383). مشهد: آوای کلک و مرندیز.
مهاجری، آتناسادات؛ پوراعتماد، حمیدرضا؛ شکری، امید و خوشابی، کتایون (1392). اثربخشی درمان تعامل والد- کودک بر خودکارآمدی والدگری مادران کودکان دچار درخودماندگی با کنش­وری بالا. فصلنامه روان‌شناسی کاربردی، 1(25)، 38- 21.
میرزائیان، بهرام؛ احدی، حسن؛ شریفی، حسن پاشا و آزاد، حسین (1385). تأثیر آموزش مهارت‌های کنترل کودک به مادران بر کاهش علایم اختلال نقص توجه- بیش فعالی کودکان و افسردگی مادران. دانش و پژوهش در روان‌شناسی، 29، 102- 81.
هادیانفرد ح؛ نجاریان ب؛ شکر شکن ح و مهرابی­زاده هنرمند، م (1379). تهیه و ساخت فرم فارسی آزمون عملکرد پیوسته. مجله روان‌شناسی، 4، 404- 388.
Anderson, J. R. (2004). Cognitive psychology and its implications (6th ed.). Worth Publishers.
Barkley, R. A. (2000). Genetics of childhood disorders: XVII. ADHD, Part 1: The executive functions and ADHD. Journal of the American Academy of Child and Adolescent Psychiatry, 39, 1064- 1068.
Boggs, S. R., Eyberg, S. M., Edwards, D. L., Rayfield, A., Jacobs, J., Bagner, D., & Hood, K. K. (2004). Outcoms of parent-child interaction therapy: A comparison of treatment completers and study dropouts one to three years later. Journal of Children Family Behavior Therapy. 26(4):1-22.
Brinkmeyer, M., & Eyberg, S. M. (2003). Parent-child interaction therapy for oppositional children. New York: Guilford. 22: 204-223.
Bussing, R., Boggs, S., Donnelly, R., Jaccard, J., & Eyberg, S. (2012). Parent–child interaction therapy for preschoolers with ADHD.USA:Clinical and Health Psychology, University of Florida.
Choate, M. L., Pincuse, D. B., Eyberg, S. M., & Barlow, D. H. (2005). Parent child interaction therapy for young children. A pilot srudy. Cognitive Behavior Practices. 12: 126-135.
Doinita, N. E., & Maria, N. D. (2015). Attachment and Parenting Styles. Social and Behavioral Sciences 203, 199 – 204.
Eyberg, S. M., Funderburk, B. W., Hambree-kign,  T. L., McNeil, C. B., Querido, J.G., & Hood. K.K. (2001). Parentchild interaction therapy with behavior problem children: one and two year maintenance of treatment effects in the family. Journal of Child Family Therapy. 23: 1-20.
Eyberg, M, S., Nelson, M, M., Duke, M., & Boggs, S. R. (2009). Manual for the dyadic parent-child interaction coding system. (3rd Ed). Florida: University of Florida Press.
Gail, T., Elizabeth, A. S., Robyn, L., & Kelly, M. (2007) Family interactions inchildren with and without ADHD. Journal of Child and Family Studies,16, 385-400.
Greco, L. A., Sorrell, J. T., & McNeil, C. B. (2001). Understanding manualbased behavior therapy: Some theoretical foundations of parent-child interaction therapy. Journal of Child & Family Behavior Therapy, 23 (4): 21-36.
Mash, E. J., & Barkely, R. A. (2002). Child psychopathology – New York: The Guildford Press.
McDiarmid, M. D., & Bagner, D. M. (2005). Parent-child interaction therapy for children with disruptive behavior and developmental disabilities. Educational Treatments for Children. 28: 130-141.
Rutter, M., (1990). Psychosocial resilience and protective mechanisms. In J. Rolf, A.S. Masten, D. Cicchetti, K.H. Nuechterlein, & S. Weintraub, Risks and protective factors in the development of psychopathology. Cambridge: Cambridge University Press.
Seidman, L. J. (2006). Neuropsychological functioning in people with ADHD across the lifespan. Clinical Psychology Review, 26, 466–485.
Shawfer, M. (2002). Fifteen effective play therapy techniques. Professional psychology: Research and practice. 33 (6):515-522.
.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار