اثربخشی آموزش مهارت‌های مثبت اندیشی بر سازگاری اجتماعی، هیجانی و تحصیلی دانش‌آموزان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد روانشناسی عمومی، واحد ساری ، دانشگاه آزاد اسلامی

2 استادیار- دانشگاه ازاد اسلامی واحد ساری

چکیده

آموزش مهارت‌های مثبت اندیشی برای کودکان و نوجوانان، به منظور تقویت و بهبود ارتباط مثبت با خود، ارتباط مثبت با دیگران و زندگی و نیز افزایش عزت نفس و موفقیت تحصیلی آنان بسیار مفید و سودمند به نظر می‌رسد. با توجه به اهمیت مثبت اندیشی و جنبه‌های گسترده آن از جمله نقش آن در سازگاری نوجوانان، پژوهش حاضر به بررسی اثر بخشی آموزش مهارت‌های مثبت اندیشی بر سازگاری اجتماعی، هیجانی و تحصیلی دانش‌آموزان پرداخت. روش پژوهش، آزمایشی با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری همه دختران دانش‌آموز دبیرستان‌های شهر ساری بودند . نمونه آماری تعداد 30 نفر از دانش‌آموزان که به شیوه تصادفی خوشه‌ای چند مرحله‌ای انتخاب شدند و در دو گروه 15 نفره آزمایش و گواه قرار گرفتند. ابزار پژوهش، پرسشنامه سازگاری سینگ و سینها بود که قبل و بعد از ارائه آموزش مهارت‌های مثبت اندیشی بر گروه آزمایش، برای هر دو گروه گواه و آزمایش اجرا گردید. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از آمار توصیفی و استنباطی شامل میانگین و انحراف معیار و تحلیل کوواریانس استفاده شد. نتایج نشان داد که آموزش مهارت‌های مثبت اندیشی بر سازگاری اجتماعی، هیجانی و تحصیلی دانش‌آموزان تأثیر معناداری دارد

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Effectiveness of teaching positive – thinking skills on adjustment of high – school students

نویسندگان [English]

  • S Pourrazavi 1
  • M Hafezian 2
1 Department of psychology,Sari Branch , Islamic Azad University,Sari ,Iran
2 Department of Educational management, Sari Branch , Islamic Azad University,Sari ,Iran
چکیده [English]

It seems the teaching positive  thinking skills for children  and  adolescents  in other to  reinforcement  and  improvement positive Relationship with  self , positive relationship with  others , existence  and  amplification  self – esteem and  achievement  very  useful . According of  importance  positive  thinking  and  features  immense  for example  designation  in adolescents  adjustment , this study is about  the effect of teaching positive  thinking skills  on high school  female  student   adjustment (  social , emotional  and  academic ). The  pre - test  and  post - test control group is  applied  as an experimental method . The statistical population is all female  students  in  Sari high school. The sample is 30 people that selected in cluster  randomly by some process. The test and control group were 15 people. The  research  tools was Sing and Sinha  adjustment  questionnairs that conducted  before and after teaching  positive thinking skills for test group , then both the control group and the test were done. To analyze the data, descriptive and inferential statistics such as mean, standard deviation and covariance analysis was used. The result showed that teaching positive thinking skills have significant effect on adjustment (social, emotional , academic)  students.

کلیدواژه‌ها [English]

  • positive thinking skills
  • adjustment social
  • emotional and academic
  • Students
ابراهیمی، مرتضی؛ کرمی، جهانگیر؛ برازنده چقائی، سمیه و بگیان‌کوله‌مرز، محمدجواد (1394). مداخله‌ای در سازگاری اجتماعی و کاهش رفتارهای تکانشی دانش‌آموزان پسر مبتلا به ناتوانی‌های یادگیری ریاضی: اثربخشی و کارآمدی آموزش والدین با رویکرد آدلری. مجله ناتوانی‌های یادگیری، 5(1)، 31-7.
اتکینسون، ریتا؛ اتکینسون، ریچارد و هیلگارد، ارنست (1371). زمینه روان‌شناسی. ترجمه محمدتقی براهنی و همکاران. تهران: رشد.
اسلامی نسب، علی (1373). روان‌شناسی سازگاری. تهران: بنیاد.
بذل، معصومه (1382). ارتباط مهارت حل مسأله و میزان سازگاری در دانش‌آموزان. پایان نامه دوره کارشناسی ارشد، دانشگاه الزهراء.
پور افکاری، نصرت الله (1386). فرهنگ جامع روان‌شناسی، روان پزشکی. تهران: فرهنگ معاصر.
جباری، مهسا؛ شهیدی، شهریار و موتابی، فرشته (1392). اثربخشی مداخله مثبت‌نگر گروهی در کاهش نگرش‌های ناکارآمد و افزایش میزان شادکامی دختران نوجوان. مجله روان‌شناسی بالینی، 6(2)، 287-296.
جعفری باغ خیراتی، علیرضا؛ قهرمانی، لیلا؛ کشاورزی، ساره و کاوه، محمد حسین (1393). تاثیر آموزش خوش بینی از طریق نمایش فیلم بر کفایت اجتماعی دانش‌آموزان. فصلنامه آموزش بهداشت و ارتقای سلامت، 2(1)، 57-64.
خدایاری فرد، محمد (1382). مسائل نوجوانان و جوانان. تهران: انجمن اولیاء و مربیان.
دستغیب، سیده مریم؛ علی زاده، حمید و فرخی، نورعلی (1390). تاثیر آموزش مهارت های مثبت اندیشی بر خلاقیت دانش‌آموزان . فصلنامه ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی، 1(2)، 1-18.
رضایی سرتایی، فاطمه (1392). اثربخشی آموزش مثبت اندیشی بر سلامت روان و انگیزه پیشرفت دانش‌آموزان. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه آزاد ساری.
 رودباری، زهرا (1391). بررسی اثر آموزش مهارت‎های زندگی بر رشد اجتماعی، سازگاری عاطفی و سازگاری اجتماعی دانش‎آموزان. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه آزاد ساری.
زاهد، عادل، رجبی، سعید و امیدی، مسعود (1391). مقایسه‌ی سازگاری اجتماعی، هیجانی، تحصیلی و یادگیری خودتنظیمی در دانش‌آموزان با و بدون ناتوانی یادگیری. مجله ناتوانی‌های یادگیری، 1(2)، 62-43.
زالی، حمیده (1390). اثر بخشی آموزش مهارت های خوش بینی به مادران بر شادکامی و کیفیت زندگی آنان. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه آزاد ساری.
زاهد، عادل؛ رجبی، سعید و امیدی، مسعود (1390). مقایسه سازگاری اجتماعی، هیجانی، تحصیلی و یادگیری خود تنظیمی در دانش‎آموزان با و بدون ناتوانی یادگیری. مجله ناتوانی یادگیری، 1(2)، 62- 43.
شعاری نژاد، علی اکبر ( 1376). روان‌شناسی رشد. چاپ دهم. تهران: اطلاعات .
عصری، زرین (1393). اثر بخشی آموزش مهارت های  مثبت اندیشی بر اختلال اضطراب اجتماعی دانش‌آموزان.پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه آزاد ساری.
علی مهدی، منصور؛ کاظمی، آمنه سادات؛ فهیمی، صمد و مینا، مجتبایی (1392). پیش‌بینی سازگاری عاطفی، اجتماعی، تحصیلی دانش‌آموزان بر اساس مدل زیستی شخصیت گری. مجله علوم پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی، 23(4)، 244-240
عمادی نژاد، سیده کبری (1392) .مقایسه مثبت اندیشی، کیفیت زندگی و رضایت شغلی در معلمان و مشاوران زن دبیرستان. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه آزاد ساری .
فلاح، مرجان (1393). اثر بخشی آموزش مهارت های زندگی بر افزایش سازگاری اجتماعی ، هیجانی و تحصیلی دانش‌آموزان. سایت دبیرستان شاهد راه زینب. تهران.
قاسمی بالاکولایی، سعید (1392). رابطه سازگاری اجتماعی و هیجان خواهی با اعتیاد به پیامک در دانش‌آموزان. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد ساری.
کرمی، ابوالفضل  (1377). پرسشنامه سازگاری برای دانش‌آموزان دبیرستانی. تهران: روانسنجی
 کفاشی، ام لیلا (1393). آموزش مهارت ابراز وجود به شیوه گروهی بر سازگاری اجتماعی و مهارت های اجتماعی دانش‌آموزان. گزارش اقدام پژوهی. اداره کل آموزش و پرورش مازندران.
 کلینیکه، اک ریس (1384) . مهارت های زندگی.  ترجمه شهرام محمد خانی. تهران: اسپند هنر.
کیویلیام، سوزان  (1385). تفکر مثبت (مهربانو عنقایی، مترجم). تهران:  به تدبیر .
گیتونی، ام (1382). ناسازگاری کودکان و نوجوانان. ترجمه زهرا بازرگان. تهران:  انجمن اولیاء و مربیان.
محمدحسینی، زینب (1387). بررسی رابطه باورهای غیر منطقی بر سازگاری (اجتماعی، عاطفی، آموزشی) دانش‌آموزان.  پایان نامه دوره کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد رودهن.
ناظری، رقیه (1392). رابطه بین هوش معنوی، سازگاری (اجتماعی، عاطفی، آموزشی) و پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه آزاد ساری.
نریمانی، محمد؛ عباسی، مسلم؛ ابوالقاسمی، عباس و احدی، بتول (1392). مقایسه‌ی اثربخشی آموزش پذیرش/ تعهد با آموزش تنظیم هیجان بر سازگاری دانش‌آموزان دارای اختلال ریاضی. مجله ی ناتوانی‌های یادگیری، 2(3)، 176-154.
Allisoon, S  .M. (2004).  Predictor  of  social  competemce  amang  children  epileps, Ph.D dissertations. Gorge Washington university.
Ali mahdi , M . Kazemi , A.S.Fahimi , S . Mojtabaei , M . (2013). The  forecast  emotional  social  and  academic   of  students  based  on the  biological  character  of  Gary .    Journal  of  medical  sciences . Islamic  Azad  University, 23(4), 240-244 .(Persian)
Attkinson, R. Attkinson, R.,Hilgard, E. (1992). Psychology context . (translators: Barahany, M.T. and Partners). Tehran: Roshd.
Asri, Z .(2014). The effectiveness  of  teaching  positive thinking  skills  on  social  anxiety  disorder   of  students.  Master  Thesis(Un Published) . Islamic  Azad  University, Sari Branch .(Persian)
Bagherzadeh, S. (2016). Relationship between Self-awareness and Learning
Self-regulation With Social Adjustment in high school female students in Sari
, Master  Thesis(Un Published) . Islamic  Azad  University,Sari Branch .(Persian)
Bazl, M. (2003). Relation ship  between  problem  solving  skill  and  compatibility  level in       students. Master   thesis . Alzahr   university. (Persian)
Chandra , S.& Joshi .R. (2013 ). Positive  and  Academic  Adjustment  in  Transition  Phase  Language International  Multidisciplinary  Journal  of  Applied  Research, 1(4), 532-455.
Dastgheyb, S. M . Alizadeh, H., Farokhi, N. A. (2011).Influence  teaching  positive thinking  skills on  students  creativity . Journal  of  initiative  and  creativity  in the humanities, 1(2), 1-18. (Persian)
Emady nejad, S. K. (2013). The  comparison  positive thinking,  quality  of  life  and  job  satisfaction  among  teachers  and  school  counselors  woman . Master  Thesis . Sari’s  Azad  University. (Persian)
Eslami Nasab, A. (1994 ). Psychological  compatibility. Tehran: Bonyad .(Persian)
Fallah , M. (2014).The  effectiveness  of  teaching  life  skills  on  amplification  social , emotional  and  academic  adjustment   of  students. Action Report. Rah zeynab High school.  http://beheshti.paveh.kermanshahsch.ir/.(Persian)
Ghasemi bala kolaei, S .(2013 ). Relation ship between   social  adjustment   and  seeking  to addiction  SMS in  students. Master  Thesis . Sari’s  Azad  University .(Persian)
Gaitoani, M. (2003). Children and adolescent maladjustment .(Translator Bazargan, Z). Tehran: Anjoman olya va morabyan .
Gill, S (2014 ). Emotional , Social and  Educational  Adjustment  of  Visually  Handicapped  Students of  Special  Schools  students. International  Journal  of  Scientific  and  Research  Publication, 4(3), 34-54.
Jabari, M., Shahidy, Sh., Motaby, F. (2013). The effectiveness  positive intervention oriented  in     reduction  inefficient attitudes  and  amplification  level  welfare  teenage girl. Journal  of        clinical psychology .6(2), 287-296. (Persian)
Jafary bagh kheyraty ,A.R., Ghahremani, L., Keshavarzi, S., Kaveh, M.H .(2014). Influence  of  teaching  optimism  by film on  students  social  competence. Journal  of health  education  and  health  promotion, 2(1), 287-291. (Persian)
Jyotsans, K. (2012 ). A  Study  on  Social  Maturity , and  School  Adjustment  and  Academic  Achievement  among  Residential  Schools  Girls. Journal of Education  and  Practice, 3(7), 78-93.
Jean, D. (2010). The  Academic  and  Social  Adjustment  of  First  Generation  College  Students . Ston Hall  University.
Khodayari fard,  M (2003). Addescentand  yoth  issues. Tehran. Anjoman olya va morabyan. (Persian)
Kafashi, O. L. (2013). Teaching  assertiveness  skills  to  a  group  of  students  social adjustment  and  social skills. Action Report . Office  of  education  Mazandaran. (Persian)
Kilinike, E. (2005). life  skills. (Translator: Mohammad khani ,Sh). Tehran .Espand honar.
Kvyylyam, S. (2006). Positive thinking. (Translator: Anghaei ,M). Tehran. Beh tadbir.
Karamy, A.(1998). Adjustment  questionnaire  for  students. Tehran. Ravan sanjy. (Persian)
Mohammad hosseini, Z. (2008). Review  Relation ship  irrational  beliefs  on  social, emotional  and  academic  adjustment   of  students. Master  Thesis. Rodhen’s  Azad  University. (Persian)
Major, B., Cooper, C., Cozzarelli, C & Zubek, J .(1998) Personal  Resilience,  Cognitive  Appraisals  and Coping ing  Integrative  Model  of  Adjustment  to  Abortion. Journal of  Personality  and  Social  psychology, 74, 735-752 .
Mudhovozi, P. (2012). Social  and  Academic  Adjustment  of First – Year  University  Students Kamal – Raj Journal , Soc Sci, 33 (2), 90-112.
Nazeri, R .(2013) .The  Relation ship  between  spiritual  intelligence ,  social , emotional  and  academic  adjustment   and  achievement  of  students. Master  Thesis. Sari’s  Azad  University. (Persian)
Pellerone, M.,  spinelloa, C.,  Sidoti, A., Micciche, S. (2015). Identity, perception of parent-adolescent relation and adjustment in a group of university students. Social and Behavioral Sciences, 190, 459-464.
Pourafkary, N. (2007). The saurus ,psychology, psychiatry. Tehran: Farhang  moaser. (Persian)
Rezaei Sartaei, F .(2013). The effectiveness  of  teaching  positive thinking  on  mental  health  and  achievement  motivation. Master  Thesis. Sari’s  Azad  University.(Persian)
Roodbari, Z. (2012). Review  effect  of   teaching  life  skills  on   social development ,  emotional  adjustment  and  social  adjustment   of  students. Master  Thesis. Sari’s  Azad  University. (Persian)
Seligman, M. E. P (1996 ). On Depression, Development  and  Deathe. New York : Alfered . Knoff.
Sinha, V. K. (2014 ). A Study  of  Emotional  Maturity  and  Adjustment  of  College  Student. Indian  Journal  OF  Applied   Research, 4(5), 45-59.
Shoari nejad, A .A. (1997). Devel  opmental  psychology. E 10. Tehran .Amir kabir. (Persian)
Zalli, H .(2011). The  effectiveness  of  teaching  optimism  skills  to  mother  on  happiness and  quality  of  life.  Master  Thesis. Sari’s  Azad  University. (Persian)
Zahed, A., Rajaby, S., Omidi, M. (2011). The comparison  social, emotional  and  academic  and  self  regulatory  learning  of  students   with  and  without  learning  disabilities. Journal  of  learning  disabilitie, 1(2), 43-62 (Persian)