پیش‌بینی اعتیاد به اینترنت بر اساس حمایت اجتماعی ادراک شده، احساس تنهایی و هراس اجتماعی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه روانشناسی دانشگاه بین المللی امام خمینی قزوین

2 کارشناس ارشد روانشناسی عمومی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج

3 استادیار گروه روانشناسی دانشگاه آزاد اسلامی کرج

چکیده

هدف از این پژوهش، پیش­بینی اعتیاد به اینترنت بر اساس حمایت اجتماعی ادراک شده، احساس تنهایی و هراس اجتماعی بود. طرح پژوهش، توصیفی از نوع مدل­های همبستگی بود. جامعه پژوهش را دانش­آموزان دختر مقطع دبیرستان (دوره دوم متوسطه) شهر کرج تشکیل می­دادند که در نیمسال اول تحصیلی 95-94 مشغول به تحصیل بودند. حجم نمونه شامل 140 دانش­آموز بود که برای نمونه­گیری، از روش خوشه­ای چند مرحله­ای استفاده شد. به منظور جمع­آوری داده­ها از پرسشنامه­های اعتیاد به اینترنت، حمایت اجتماعی ادراک شده، احساس تنهایی و هراس اجتماعی استفاده شد. داده­ها با استفاده از روش همبستگی پیرسون و رگرسیون چند متغیره استاندارد شده تحلیل شد و نتایج نشان داد که دو متغیر احساس تنهایی و هراس اجتماعی پیش­بینی ­کننده اعتیاد به اینترنت هستند و می­توانند به طور معنی­داری تغییرات اعتیاد به اینترنت را پیش­بینی کنند (05/0>P). همچنین متغیر حمایت اجتماعی ادراک شده، به تنهایی پیش­بینی­کننده­ اعتیاد به اینترنت نیست (05/0<P). بنابراین می­توان این­گونه بیان کرد که اعتیاد به اینترنت تحت تاثیر عوامل گوناگونی است که از جمله آنها می­توان به نقش احساس تنهایی و هراس اجتماعی به عنوان مولفه­های اضطرابی اشاره داشت. 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Prediction of internet addiction, based on perceived social support, loneliness and social phobia

نویسندگان [English]

  • A Kakavand 1
  • Sh Nikakhtar 2
  • M Sardaripour 3
1 Associate Professor of Psychology, Imam Khomeini International University of Qazvin
2 Master of General Psychology, Islamic Azad University of Karaj
3 Assistant Professor of Psychology, Islamic Azad University of Karaj
چکیده [English]

The purpose of this research was prediction of internet addiction based on perceived social support, loneliness and social phobia. It was a descriptive research which used correlation models. The research society consisted of high school girls (juniors and seniors) in Karaj who were studying on the first semester of academic year of 2015-16. The sample included 140 students and multi-stage cluster was used as the sampling method. The data was collected by questionnaires of internet addiction, perceived social support, loneliness and social phobia. The data was analysed using Pearson correlation and regression and the result demonstrated that the two variables of loneliness and social phobia can predict internet addiction and could be used to significantly predict internet addiction changes (p<0/05). Also, perceived social support variable cannot be the sole predictor of internet addiction (p>0/05). Therefore it could be stated that internet addiction is influenced by various factors among which the role of loneliness and social phobia as anxiety elements are noteworthy.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Internet addiction
  • perceived social support
  • loneliness
  • social phobia
آتش­پور، سید حمید؛ جلالی، داریوش و اسعدیان، حمیده (1384). مقایسه اعتیاد به اینترنت بر حسب سبک­های تفکر در کاربران آن. مجله دانش و پژوهش در روان‌شناسی کاربردی، 23، 72-55.
امیدوار، احمد و صارمی، علی اکبر. (1381). اعتیاد به اینترنت. مشهد: تمرین.
انسرودی، الناز؛ حسینیان، سیمین؛ صالحی، فاطمه و مومنی، فرشته. (1392). رابطه­ی بین اعتیاد به اینترنت با تعارض  نوجوان با والدین، حمایت اجتماعی ادراک شده چند بعدی و شادکامی. مجله خانواده و پژوهش، 10 (2)، 94-77.
بیدی، فاطمه و کارشکی، حسین. (1392). اعتیاد به اینترنت از دیدگاه روان‌شناسی. تهران: آوای نور.
بیرامی، منصور؛ موحدی، یزدان و موحدی، معصومه. (1393). ارتباط حمایت اجتماعی ادراک شده و احساس تنهایی اجتماعی-عاطفی با اعتیاد به اینترنت در جامعه­ی دانشجویی. دو فصلنامه شناخت اجتماعی، 6 (2)، 122-109.
پلنت، جولی. (1389).SPSS ترجمه علیرضا کاکاوند. کرج: نشر سرافراز.
جعفری، نسیم؛ اعتمادی، عذرا و عاصمی، عاصفه. (1391). خانوادهوآسیبرسانه­ایرایانهواینترنت. اصفهان: آموخته.
جعفری، نسیم و فاتحی­زاده، مریم السادات. (1391). بررسی رابطه­ی بین اعتیاد به اینترنت با افسردگی، فشار روانی و هراس اجتماعی در دانشجویان دانشگاه اصفهان. مجله دانشگاه علوم پزشکی کردستان، 17 (4)، 9-1.
حبیب­پور، کرم و صفری شالی، رضا (1388). راهنمای جامع کاربرد SPSS در تحقیقات پیمایشی، تهران: لویه، متفکران.
زربخش بحری، محمدرضا؛ راشدی، وحید و خادمی، محمدجواد. (1391). احساس تنهایی و اعتیاد به اینترنت در دانش­آموزان. فصلنامه مدیریت ارتقای سلامت، 2 (1)، 39-32.
سلاجقه، صادق و بخشانی، نورمحمد. (1393). اثربخشی ترکیب مواجهه درمانی گروهی و آموزش مهارت‌های مقابله با استرس بر میزان اضطراب اجتماعی دانشجویان. دانش و پژوهش در روان‌شناسی کاربردی، 15 (2)، 104-96.
سلیمی، عظیمه؛ جوکار، بهرام و نیک­پور، روشنک. (1388). بررسی نقش ادراک حمایت اجتماعی و احساس تنهایی در استفاده از اینترنت. فصلنامه مطالعات روان‌شناختی، 5 (3)، 102-81.
فتحی آشتیانی، علی. (1388). آزمون­های روان‌شناختی-ارزشیابی شخصیت و سلامت روان. تهران: بعثت.
قاسم زاده، لیلی؛ شهرآرای، مهرناز؛ مرادی، علیرضا. (1386). بررسی میزان شیوع اعتیاد به اینترنت و رابطه آن با تنهائی و عزت نفس در دانش­آموزان دبیرستانی شهر تهران. فصلنامه تعلیم و تربیت، 23 (1)، 68-41.
کریمی، رامین. (1394). راهنمای آسان تحلیل آماری با.SPSS تهران: هنگام.
معیدفر، س؛ حبیب پور گتابی، ک و گنجی، ا. (1384). اعتیاد اینترنتی، علل و پیامدهای آن. فصلنامه رسانه، 16 (3)، 67-39.
نادری، فرح و حق­شناس، فریبا. (1388). رابطه تکانشگری و احساس تنهایی با میزان استفاده از تلفن همراه در دانشجویان. مجله یافته­های نو در روان‌شناسی، 4 (12)، 121-111.
Ansroudi, E., Hoseinian, S., Salehi, F. & Momeni, F. (2013). Relationship between internet addiction and juvenile in conflict with parents , multidimensional perceived social support and happiness. Family & research, 10(2), 77-94. (Persian)
Argyris v. karapetsas, Vasilios A. Karapetsas, Nick C. Zygouris, Apostolos I. Fotis. (2015). Internet addiction and loneliness. Encephalos, 52 (3), 4-9.
Atashpour, S.H., Jalali, D. & Asadian, H. (2005). Comparison of internet addiction in its users in terms of thinking styles. Journal of Knowledge and Research in Applied Psychology, 23, 55-72. (Persian)
Beirami, M., Movahedi, Y. & Movahedi, M. (2014). The Relationship Between Perceived Social Support and the Feeling of Social-Emotional loneliness With Internet Addiction in University Students. Social science, 6(2), 109-122. (Persian)
Bruwer B., Emsley R., Kidd M., Lochner C. & Seedat S. (2008). Psychometric properties of the Multidimensional Scale of Perceived Social Support in youth. Comprehensive Psychiatry, 49, 195–201.
Fathi. A. A. (2009). Psychological tests , personality and mental health evaluation. Tehran: Be’sat. (Persian)
Ghasemzadeh, L., Shahraray. M. & Moradi, A. (2007). Prevalence of internet addiction and its relationship with loneliness and self-esteem of high school students in Tehran. Education, 23(1), 41-68. (Persian)
Gonzalez N.A. (2008). Internet addiction disorder and its relation to impulse control. Thesis, USA. Texas University. Collage of Psychology. 6-25.
Habibpour, K. & Safari, SH. R. (2009). Comprehensive guide to the use of SPSS in survey research. Tehran: Louyeh, Motefakeran.
Hamburger, Y.A. & Ben-Artzi, E. (2000). The relationship between extraversion and neuroticism and the different uses of the internet. Computers in human behavior, 16 (4), 441-449.
Hardie, E. & Tee Yi, M. (2007). Excessive Internet Use: The Role of Personality, Loneliness and Social Support Networks in Internet Addiction. Australian Journal of Emerging Technologies and Society, 5 (1), 34-47.
Jafari, N., Etemadi, O. & Asemi, A. (2012). Family & media damage of computer & internet. Isfahan: Amoukhteh. (Persian)
Jafari, N. & Fatehizadeh, M. (2012). The relationship between internet addiction and depression, stress and social phobia among students of Isfahan University. Kurdistan University of Medical Sciences, 17(4), 1-9. (Persian)
Karimi, R. (2015). Easy Guide statistical analysis with SPSS. Tehran: Hamgam. (Persian)
Kraut, R., Patterson, M., Landmark, V., Kiesler, S., Mukophadhyay, T. & Scherlis, W. (1998). Internet paradox. a social technology that reduces social involvement and psychological well being?. American Psychologist, 53(9), 1017-1031.
Moeidfar, S., Habibpour, G. K. & Ganji, A. (2005). Internet addiction, its causes and consequences. Media, 16(3), 39-67. (Persian)
Morahan-Martin, J. & Schumacher, P. (2003). Loneliness and social uses of the Internet. Computers in Human Behavior, 19(6), 659-671.
Naderi, F. & Haghshenas, F. (2009). The relationship between impulsivity, loneliness and the mobile phone usage rate in students. social psychology (New finding in psychology), 4(12), 111-121. (Persian)
Omidvar, A. & Saremi, A.A. (2002). Internet addiction. Mashad: Tamrin publication. (Persian)
Palent, J. (2010). SPSS. Kakavand, A. (1389). Karaj: Sarafraz publication. (Persian)
Salajeghe, S. & Bakhshani, N. M. (2014). Effectiveness of combined group exposure therapy and coping with stress skills training on social anxiety rate of university students. Knowledge and Research in Applied Psychology, 15(2), 96-104. (Persian)
Salimi, A., Jokar, B. & Nikpour. R. (2009). The Role of Perceived social support and loneliness in Internet use. Psychological studies, 5(3), 81-102. (Persian)
Sarafino, E. P. (2002). Health Psychology. New York: John Wiley & Sons.
Shepherd, R.M. & Edlemann, R.J. (2005). Reasons for internet use and social anxiety. Personality and Individual Differences, 39(5), 949-958.
Wang, ES. & Wang MC. (2013). Social support and social interaction ties on internet addiction: integrating online and offline contexts. Cyberpsychology, behavior and social networking,16(11), 843-849.
Weinstein A., Dorani D., Elhadif R., Bukovza Y., Yarmulnik A. (2015). Internet addiction is associated with social anxiety in young adults. Annals of clinical psychiatry, 27 (1), 2-7.
Weidman, A., Fernandez, K., Levinson, C., Augustine, A., Larsen, R. & Rodebaugh,T. (2012). Compensatory internet use among individuals higher in social anxiety and its implications for well-being. Personality and Individual Differences, 53(3), 191-195.
Whitty, M.T. & Mc Laughlin, D. (2007). Online recreation: The relationship between loneliness, Internet selfefficacy and the use of the Internet for entertainment purposes. Computers in Human Behavior, 23 (3), 1435-1446.
Zarbakhsh, M., Rashedi, V. & Khademi, M. (2012). Loneliness & internet addiction in students. Health Promotion Management, 2(1), 32-39. (Persian).