مقایسه اثربخشی برنامه توانبخشی شناختی مبتنی برحافظه آینده‌نگر و برنامه تنظیم هیجان برکاهش مشکلات رفتاری دانش‌آموزان با اختلال نارسایی توجه و بیش‌فعالی.

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری روانشناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، واحد بوشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، بوشهر، ایران

2 استادیار، گروه روانشناسی، واحد بوشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، بوشهر، ایران

3 استادیار ، گروه روانشناسی، واحد بوشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، بوشهر، ایران

10.22098/jsp.2024.10325.5200

چکیده

هدف: پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی برنامه توانبخشی شناختی مبتنی برحافظه آینده­نگر و برنامه تنظیم هیجان برکاهش مشکلات رفتاری دانش­آموزان با اختلال نارسایی توجه و بیش­فعالی است.
روش­ها:  این پژوهش از طرح شبه­آزمایشی پیش­آزمون پس­آزمون و پیگیری همراه با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش را کلیه دانش­آموزان دچار اختلال نارسایی توجه و بیش­فعالی مراجعه کننده به مراکز مشاوره شهر بوشهر در سال تحصیلی 99-1398 بود. از میان آن­ها به ­روش نمونه‌گیری در دسترس 45 نفر که ویژگی‌های لازم بر اساس پرسشنامه فرم کوتاه و تجدیدنظر شده مقیاس درجه بندی کانرز والدین (1960) و ملاک­های ویرایش پنجم کتاب راهنمای تشخیصی و آماری اختلال­های روانی را داشتند فهرست شدند و سپس در دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل (هر گروه 15 نفر) گمارش شدند. برای سنجش مشکلات رفتاری از آزمون پرسشنامه فرم کوتاه و تجدیدنظر شده مقیاس درجه بندی کانرز والدین (1960)  استفاده شد. گروه آزمایش توانبخشی شناختی به مدت 8 جلسه 60 دقیقه­ای (هر هفته دو جلسه) و گروه آزمایش تنظیم هیجان  نیز تحت آموزشی برنامه آموزشی تنظیم هیجان در 18 جلسه 60 دقیقه ای (هر هفته دو جلسه)  و به­صورت گروهی تحت آموزش قرار گرفتند. داده­های حاصل از پژوهش با آزمون تحلیل واریانس با اندازه­گیری مکرر مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت.
یافته ­ها:  یافته­ها نشان داد برنامه های آموزشی توانبخشی شناختی و تنظیم هیجان موجب بهبود مشکلات رفتاری دانش­آموزان شده است و این تاثیر در مرحله پیگیری دو ماهه پایدار ماند (۰۵/0˂P).
نتیجه­ گیری:  با توجه به یافته­های به­دست­آمده از مطالعه حاضر می­توان نتیجه­گیری کرد که این دو برنامه آموزشی آموزش می­تواند به عنوان یک روش مداخله­ای در بهبود مشکلات رفتاری دانش­آموزان با اختلال نارسایی توجه و بیش­فعالی استفاده شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Comparison of the effectiveness of cognitive rehabilitation program based on prospective memory and emotion regulation program on behavioral problems of students with attention deficit hyperactivity disorder.

نویسندگان [English]

  • Naghmeh Nikbakht 1
  • Moloud keykhosrrovani 2
  • Ezat Deyreh 2
  • Ali Pooladi Rishehri 3
1 PhD student in psychology, Faculty of Educational Sciences and Psychology, Bushehr Branch, Islamic Azad University, Bushehr, Iran
2 Assistant Professor, Department of Psychology, Faculty of Educational Sciences and Psychology, Bushehr Branch, Islamic Azad University, Bushehr, Iran
3 Assistant Professor, Department of Psychology, Faculty of Educational Sciences and Psychology, Bushehr Branch, Islamic Azad University, Bushehr, Iran
چکیده [English]

Objective: The aim of this study was to examine Comparison of the effectiveness of cognitive rehabilitation program based on prospective memory and emotion regulation program on behavioral problems a of students with attention deficit hyperactivity disorder.
Methods: This study was semi-experimental pre-test, post-test, and follow-up with control and experimental group. The statistical population consisted of chidren with ADHD who had been referred by the schools to the counseling Center of Boushehr provinces in 2019-2020 school year. Of these, using convenience sampling and considering the requirements of the research project based on Conner's Parents Rating Scale (CPRS, 1960) and the fifth Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorder (DSM-5), 45 students were selected and assigned to two experimental group and a control group. Conner's Parents Rating Scale (CPRS, 1960) were utilized. The cognitive rehabilitation experimental group received 8 sessions (60 minutes each) of group training and emotion regulation experimental group received 18 sessions (60 minutes each). For statistical data analysis, variance analysis with repeated measures is used.
Results: Findings showed that cognitive rehabilitation and emotion regulation training have a significant effect on on behavioral problems of students with attention deficit hyperactivity disorder and this effect remains unchanged in the two-month follow-up phase.
Conclusion: Finally, we may conclude that cognitive rehabilitation and emotion regulation training, as an effective and functional intervention, could be used to improve inhibition and attention performance of students with attention deficit hyperactivity disorder.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Cognitive rehabilitation
  • emotion regulation
  • executive functions
  • ADHD
روان شناسی مدرسه و آموزشگاه
دوره 13، شماره 1
فروردین 1403

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار